Μιν (θεότητα)
| Μιν | |
|---|---|
 Ο θεός της γονιμότητας Μιν, με σκούρο πρόσωπο, και με το γεννητικό του όργανο σε στύση και με μαστίγιο | |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ίσις |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| |||
| Μιν σε ιερογλυφικά |
Ο Μιν είναι θεός των αρχαίων Αιγυπτίων, του οποίου η λατρεία ξεκινάει από την προδυναστική περίοδο (4η χιλιετία π.Χ.)[1]. Αντιπροσωπευόταν με πολλές μορφές, αλλά τον αναπαριστούσαν συχνά με αρσενική μορφή, με πέος σε στύση που κρατά με το αριστερό χέρι και το δεξί του χέρι υψωμένο κρατώντας μαστίγιο. Ως Χεμ ή Μιν είναι ο θεός της αναπαραγωγής. Ως Χνουμ ήταν ο δημιουργός των πάντων, ο "δημιουργός θεών και ανθρώπων"[2].
Μύθοι και λειτουργίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η λατρεία του ήταν πιο ισχυρή στην πόλη Κοπτό και Αχμίμ (Πανόπολις), όπου προς τιμήν του γίνονταν μεγάλες γιορτές για “τον ερχομό του” με λιτανεία και προσφορές[1]. Άλλες συσχετίσεις του περιλαμβάνουν την ανατολική έρημο και τον θεό Ώρο. Ο Φλίντερς Πέτρι ανάσκαψε δύο μεγάλα αγάλματα του Μιν στο Κιφτ, τα οποία τώρα βρίσκονται στο Ασμόλειο Μουσείο και θεωρούνται από κάποιους ότι ανήκουν στην προδυναστική περίοδο. Αν και δεν αναφέρεται με το όνομά του η αναφορά 'αυτός που το χέρι του είναι υψωμένο στην Ανατολή' στα Κείμενα των Πυραμίδων θεωρείται ότι αναφέρεται στον Μιν[3].
Η σημασία του αυξήθηκε κατά την περίοδο του Μέσου Βασιλείου, όπου και απόκτησε ακόμα μεγαλύτερη σύνδεση με τον Ώρο, ως Μιν-Ώρος. Μέχρι την περίοδο του Νέου Βασιλείου είχε επίσης συγχωνευθεί με τον Άμμων στη θεότητα Μιν-Άμμων-καμουτεφ (Μιν-Αμμων- ο ταύρος της μητέρας του). Το ιερό του Μιν έστεφαν δύο κέρατα ταύρου[3].
Ως η κεντρική θεότητα της γονιμότητας και πιθανόν και των οργιαστικών τελετουργιών, ο Μιν ταυτίστηκε από τους Έλληνες με τον θεό Πάνα. Ένα στοιχείο της λατρείας του ήταν τα είδη του άγριου μαρουλιού που είναι αγκαθωτά Lactuca virosa και Lactuca serriola, το καλλιεργημένο είδος των οποίων είναι το Lactuca sativa. Στα είδη αυτά αποδιδόταν αφροδισιακές και οπιούχες ιδιότητες και έβγαζαν γαλακτώδη χυμό (κόμμι) όταν χαράσσονται, το οποίο πιθανόν είχε συσχετιστεί με το σπέρμα. Είχε επίσης συνδέσεις με τη Νουβία, αλλά τα κυριότερα κέντρα λατρείας του ήταν το Κιφτ (Κοπτός) και το Αχμίμ (Χνέμις, ή Πανόπολις).
Ως θεός της αντρικής σεξουαλικής ικανότητας, τιμόταν κατά τις τελετουργίες της στέψης κατά την περίοδο του Νέου Βασιλείου, όταν ο Φαραώ έπρεπε να φυτεύει τον σπόρο του — που γενικά θεωρείται ότι πρόκειται για σπόρους φυτών, αν και υπάρχουν ισχυρισμοί που υποστηρίζουν ότι κατά το τελετουργικό ο Φαραώ έπρεπε να επιδείξει ότι ήταν ικανός να εκσπερματίσει— και έτσι να εξασφαλίσει την ετήσια πλημμύρα του Νείλου. Στην αρχή της περιόδου της συγκομιδής, οι εικόνα του μεταφερόταν από τον ναό στα χωράφια, κατά τη γιορτή της αναχώρησης του Μιν, όπου ευλογούσαν τη σοδειά, και παίζανε παιχνίδια γυμνοί προς τιμήν του, το κυριότερο από τα οποία ήταν το ανέβασμα σε έναν τεράστιο στύλο.
Στην αρχαία Αιγυπτιακή τέχνη ο Μιν αναπαριστάται τυλιγμένος σε σάβανο, συχνά κρατώντας το σε στύση πέος του στο αριστερό χέρι και μαστίγιο (που αναφέρεται στην εξουσία του, ή βασικά σε αυτήν των Φαραώ) στο υψωμένο δεξί του χέρι. Στο μέτωπό του φοράει κόκκινη κορδέλα που φτάνει μέχρι το έδαφος, που από κάποιους θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει τη σεξουαλική ενέργεια. Τα σύμβολα του Μιν ήταν ο λευκός ταύρος, το αγκαθωτό βέλος, στρώμα από μαρούλια, που οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι ήταν αφροδισιακά, καθώς το Αιγυπτιακό μαρούλι ήταν ψηλό, ίσιο, και έβγαζε γαλακτώδη χυμό όταν χαρασσόταν, χαρακτηριστικά που προσμοιάζουν στο πέος.
Επίσης και κάποιες θεές πολεμίστριες αναπαρίσταναν με το σώμα του Μιν (που περιελάμβανε τον φαλλό), το οποίο με τη σειρά του οδήγησε σε αναπαραστάσεις, φαινομενικά του Μιν, ως λέαινα. Καθώς η αναπαράσταση του Μιν ήταν συχνά ιθυφαλλική, οι Χριστιανοί παραμόρφωναν τα μνημεία του που είχαν σφετεριστεί, ενώ οι Βικτωριανοί Αιγυπτιολόγοι έπαιρναν φωτογραφίες του μόνο από τη μέση και πάνω, ή κάλυπταν με άλλους τρόπους το ορθωμένο πέος του. Στους αρχαίους Αιγυπτίους όμως η εμφάνιση του Μιν δεν σκανδάλιζε-είχαν πολύ άνετη σχέση με τη γύμνια: στο ζεστό κλίμα τους οι γεωργοί, οι υπηρέτες και οι διασκεδαστές συχνά δούλευαν γυμνοί ή ημίγυμνοι, και τα παιδιά δεν φορούσαν ρούχα μέχρι την ενηλικίωση.
Στον Ύμνο στον Μιν αναφέρεται:
Οι σύζυγοι του Μιν ήταν η Ιαμπέτ και η Ρεπίτ.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 «Min». Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. 2008. http://www.britannica.com/eb/article-9052783. Ανακτήθηκε στις 2008-03-27.
- ↑ Bechtel, F. (1907). «Ammon». The Catholic Encyclopedia. I. New York: Robert Appleton Company. http://www.newadvent.org/cathen/01430d.htm. Ανακτήθηκε στις 2008-03-27.
- ↑ 3,0 3,1 Frankfort, Henry (1978). Kingship and the Gods: A Study of Ancient Near Eastern Religion as the Integration of Society and Nature. University of Chicago Press. σελίδες 187–189.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- McFarlane, A. (1995). The God Min to the End of the Old Kingdom. Australian Center for Egyptology. ISBN 9780856686788
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
