Βικιπαίδεια

Φιδονήσι Εύξεινου πόντου

Συντεταγμένες: 45°15′18″N 30°12′15″E / 45.25500°N 30.20417°E / 45.25500; 30.20417

Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 20/03/2021.

Το Φιδονήσι (ουκρανικά: Острів Зміїний) είναι νησί του Εύξεινου πόντου που ανήκει στην Ουκρανία στα σύνορα της χώρας με τη Ρουμανία κοντά στο Δέλτα του Δούναβη. Το νησί ήταν επίκεντρο συνοριακής διαφοράς μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας, τα εδαφικά όρια της υφαλοκρηπίδας γύρω από το Φιδονήσι οριοθετήθηκαν από το Διεθνές Δικαστήριο το 2009.[3]

Φιδονήσι Εύξεινου πόντου
ΧώραΟυκρανία
Διοικητική υπαγωγήVylkove Urban Hromada
Έκταση0,17 km²
Υψόμετρο41 μέτρα
Πληθυσμός0[1][2]
Γεωγραφικές συντεταγμένες45°15′18″N 30°12′15″E
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Το νησί είναι κυρίως πετρώδες και βρίσκεται 35 χιλιόμετρα από την ακτή, ανατολικά από τις εκβολές του ποταμού Δούναβη. Οι συντεταγμένες του νησιού είναι 45 ° 15'18 "N 30 ° 12'15" E. Το νησί είναι σχήματος Χ, από ΝΔ προς ΒΑ έχει μήκος 690 μέτρα από 682 μέτρα από ΒΔ προς ΝΑ, καλύπτει μια έκταση 0,205 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το ψηλότερο σημείο του είναι 41 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Η πλησιέστερη πόλη είναι στην ακτή της Ρουμανίας ο Σουλινάς σε απόσταση 45 χιλιομέτρων. Η πλησιέστερη πόλη της Ουκρανίας είναι η Βύλκοβε σε απόσταση 50 χλμ χιλιομέτρων.

Μέχρι το τέλος του 2011 στα παράκτια ύδατα της νήσου καταγράφηκαν 58 είδη ψαριών (12 από τα οποία περιλαμβάνονται στο κόκκινο βιβλίο της Ουκρανίας)[4], επίσης έχουν καταγραφεί έξι είδη καβουριών. Με το προεδρικό διάταγμα της 9ης Δεκεμβρίου 1998, αριθμός 1341-1398, το νησί και τα παράκτια ύδατα κηρύχθηκε προστατευόμενη περιοχή. Η συνολική προστατευόμενη περιοχή καλύπτει 232 εκτάρια.

Πληθυσμός και υποδομές

Επεξεργασία
 
Χάρτης της νήσου

Το Φιδονήσι έχει περίπου 100 κατοίκους[5], ως επί το πλείστον συνοριοφύλακες στρατιωτικοί με τις οικογένειές τους και τεχνικό προσωπικό. Από το 2003 με πρωτοβουλία του Εθνικού πανεπιστημίου της Οδησσού δημιουργήθηκε θαλάσσιος ερευνητικός σταθμός στον οποίο επιστήμονες και φοιτητές από το πανεπιστήμιο κάθε χρόνο διεξάγουν έρευνες για την τοπική πανίδα, τη χλωρίδα, τη γεωλογία, μετεωρολογία, ατμοσφαιρική χημεία, Υδροβιολογία, κλπ.

Το νησί είναι σήμερα αποστρατιωτικοποιημένο και με ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης. Σύμφωνα με συνθήκη μεταξύ της Ρουμανίας και της Ουκρανίας το 1997, οι ουκρανικές αρχές απέσυραν μια μεραρχία, κατεδάφισαν το στρατιωτικό ραντάρ και δημιούργησαν νέες υποδομές για εγκατάσταση πολιτών. Οι διεθνείς σχέσεις Ρουμανίας και Ουκρανίας κλονίστηκαν όταν η Ρουμανία ισχυρίστηκε ότι το νησί δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα βράχο στη θάλασσα. Τον Φεβρουάριο του 2007 η Ουκρανική πλευρά ενέκρινε τη δημιουργία αγροτικού οικισμού ως μέρος της πόλης Βύλκοβε που βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση, ωστόσο το νησί κατοικείται από παλαιότερα.

Στο Φιδονήσι υπάρχει ένα ελικοδρόμιο που κατασκευάστηκε το 2002, προβλήτα για πλοία με βύθισμα έως 8 μέτρων ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή λιμένα. Η ηλεκτρική ενέργεια παρέχεται από σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιεί ηλιακή ενέργεια και ντίζελ για την παραγωγή ρεύματος. Στο Φιδονήσι υπάρχουν ακόμα ένας ερευνητικός σταθμός, ταχυδρομείο, τράπεζα (υποκατάστημα της Ουκρανικής τράπεζας "Aval"), σταθμός πρώτων βοηθειών, πάροχος δορυφορικής τηλεόρασης, τηλεφωνικό δίκτυο, και σύνδεση στο ίντερνετ. Τα περισσότερα κτίρια του οικισμού βρίσκονται είτε στο κέντρο του νησιού ή στην περιοχή της προβλήτας.

Φάρος

Επεξεργασία
 
Ο Φάρος

Ο Φάρος στο Φιδονήσι χτίστηκε το φθινόπωρο του 1842[6] από το στόλο της Μαύρης Θάλασσας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ο φάρος είναι οκταεδρικό κτήριο σε σχήμα, 12 μέτρα ύψος, που βρίσκεται κοντά στη ψηλότερη περιοχή του νησιού, 40 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο φάρος χτίστηκε σε θέση που προηγουμένως υπήρχε ο αρχαίος ναός του Αχιλλέα. Τα απομεινάρια του ελληνικού ναού βρέθηκαν το 1823.

Το 1860 προστέθηκαν νέοι, σύγχρονοι τότε, λαμπτήρες που αγοράστηκαν στην Αγγλία. Στις αρχές της δεκαετίας του 1890 εγκαταστάθηκε λάμπα κηροζίνης με φωτιστικό εξοπλισμό και εκ περιτροπής με φακούς. Η εγκατάσταση αυτή βελτίωσε την ορατότητα στον φάρο μέχρι και τα 20 μίλια (32 χλμ.).

Ο φάρος υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου από τη σοβιετική αεροπορία που κατά τη γερμανική υποχώρηση. Ο φάρος αποκαταστάθηκε στο τέλος του 1944, το 1949 ανακατασκευάστηκε και εξοπλίστηκε εκ νέου από τον στόλο της Μαύρης Θάλασσας. Ο φάρος αναβαθμίστηκε περαιτέρω το 1975 και το 1984. Το 1988 προστέθηκε ο ραδιοφάρος "KPM-300" που έδινε ραδιοσήμα στα 150 μίλια (240 χιλιόμετρα).

Τον Αύγουστο του 2004 ο φάρος εξοπλίστηκε με έναν ραδιοφάρο "Yantar-2M-200" που παρέχει σήμα διόρθωσης διαφορικό αλλά δορυφορικό σύστημα πλοήγησης GPS και GLONASS.

Ιστορία

Επεξεργασία

Το νησί πήρε το όνομά του από τους αρχαίους Έλληνες που το ονόμαζαν Λευκή, παρομοίως αργότερα ονομάστηκε, από τους Ρωμαίους, «Άλμπα», πιθανώς λόγω των σχηματισμών λευκού μαρμάρου που υπάρχουν στο νησί. Αργότερα ονομάστηκε «Νησί του Αχιλλέα» και κτίστηκε ιερό του ήρωα. Στο νησί βρέθηκαν ερείπια ναού του θεού Απόλλωνα ενώ υπάρχουν και βυθισμένα ερείπια κτιρίων.

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία τα σώματα του Αχιλλέα και του Πάτροκλου έφερε στο νησί η Θέτιδα μετά τον θάνατο τους στον Τρωικό πόλεμο. Το νησί αναφέρεται από πολλούς αρχαίους συγγραφείς όπως ο Οβίδιος, ο Πτολεμαίος και ο Στράβων[7]. Το νησί περιγράφεται και από τον Πλίνιο στη φυσική ιστορία του, IV.27.1. Στο Φιδονήσι έχουν βρεθεί πολλές αρχαίες επιγραφές.

 
Το φιδονήσι, πίνακας του Κάρλο Μποσσόλι

Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αποκαλούνταν από τους Έλληνες Φιδονήσι όπου επικράτησε έως σήμερα. Το νησί έδωσε το όνομά του στη ναυμαχία μεταξύ του Οθωμανικού και Ρωσικού στόλου το 1788, κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πόλεμου του 1787-1792.

Το 1829, μετά το Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1828-1829, το νησί έγινε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας μέχρι το 1856. Το 1877, μετά το Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1877-1878, η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέλαβε το νησί και το έδωσε μαζί με τη Βόρεια Δοβρουτσά στη Ρουμανία, ως αποζημίωση για τη ρωσική προσάρτηση της νότιας Βεσσαραβίας.

Μέχρι το 1948 το φιδονήσι θεωρούνταν μέρος της ρουμανικής παράκτιας πόλης Σουλιμά. Το 1948 οι Σοβιετικοί ανάγκασαν τη ρουμανική πλευρά (κατεχόμενη από τα σοβιετικά στρατεύματα) να αποδεχθεί τη «μεταφορά» του φιδονησίου στη Σοβιετική Ένωση, καθώς και να δεχθεί να μετακινήσει τα ρουμανικά σύνορα στο Δέλτα του Δούναβη προς τα δυτικά, προς όφελος της ΕΣΣΔ. Η Ρουμανία αμφισβήτησε έντονα την εγκυρότητα αυτής της «συνθήκης», δεδομένου ότι δεν επικυρώθηκε ποτέ από καμία από τις δύο χώρες και θεωρεί το φιδονήσι ρουμανικό έδαφος.

Την ίδια χρονιά, το 1948, κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, η Σοβιετική ένωση έχτισε στο νησί ραντάρ. Σε συνθήκη μεταξύ Ρουμανίας και ΕΣΣΔ που υπογράφηκε στο Βουκουρέστι στις 27 Φεβρουαρίου 1961 αναγνωρίστηκε η κατοχή του Φιδονησίου από την ΕΣΣΔ.

Μεταξύ 1967 και 1987, η ΕΣΣΔ και η ρουμανική πλευρά ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Η ρουμανική πλευρά αρνήθηκε να δεχθεί τη Σοβιετική προσφορά για ορισμό υφαλοκρηπίδας από 4000 έως 6000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γύρω από το νησί. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 το φιδονήσι πέρασε στην επικράτεια της Ουκρανίας. Η Ρουμανική πλευρά διεκδίκησε εκ νέου το νησί. Σύμφωνα με τη ρουμανική πλευρά, στις συνθήκες ειρήνης του 1918 και 1920 (μετά τον Πρώτο παγκόσμιο πόλεμο), το νησί θεωρήθηκε μέρος της Ρουμανίας, και δεν αναφέρθηκε στη συνθήκη του 1947 που ανακαθόρισε τα σύνορα μεταξύ της Ρουμανίας και της Σοβιετικής Ένωσης.

Το 1997, η Ρουμανία και η Ουκρανία υπέγραψαν μια συνθήκη με την οποία και τα δύο κράτη επιβεβαιώνουν ότι τα υφιστάμενα μεταξύ τους σύνορα είναι απαραβίαστα και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να απέχουν, τώρα και στο μέλλον, από οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια κατά των συνόρων, καθώς και από οποιαδήποτε άλλη απαίτηση, ή πράξη, την κατάσχεση και σφετερισμό μέρους ή του συνόλου του εδάφους του συμβαλλόμενου μέρους. Ωστόσο, οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι η κάθε πλευρά μπορεί να πάει στο Διεθνές Δικαστήριο για να διεκδικήσει οριστική απόφαση.

Στις 16 Σεπτεμβρίου 2004, η ρουμανική πλευρά έφερε την υπόθεση κατά της Ουκρανίας στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης (ICJ), η υπόθεση αφορούσε τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο κρατών στη Μαύρη Θάλασσα[8]. Στις 3 Φεβρουαρίου 2009, το Διεθνές Δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του (Θαλάσσια Οριοθέτηση στην περίπτωση της Μαύρης Θάλασσας) και οριοθέτησε οριστικά τα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών.[9]

Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, την πρώτη ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, δύο ρωσικά πολεμικά πλοία, το Vasily Bykov και το Moskva, επιτέθηκαν στο Φιδονήσι.[10] Αργότερα την ίδια μέρα, μετά από δεύτερη επίθεση, στο νησί έγινε εισβολή και κατελήφθη από τις ρωσικές δυνάμεις.[11] ​​Αρχικά κυκλοφόρησε viral βίντεο σύμφωνα με το οποίο όταν Ρωσικό πλοίο φώναξε στους Ουκρανούς να παραδοθούν, Ουκρανός αξιωματικός απάντησε «να πάτε να γαμηθείτε» και όλοι οι 13 Ουκρανοί στρατιώτες πέθαναν κατόπιν βομβαρδισμού.[12][13][14] Η απάντηση αυτή τράβηξε παγκόσμια προσοχή και έγινε και σύμβολο της Ουκρανικής αντίστασης.[15] Οι Ρωσικές Αρχές ισχυρίστηκαν ότι 87 στρατιώτες συνελήφθησαν στο νησί.[16] Μετά που το φερόμενο περιστατικό έλαβε ευρεία δημόσια προσοχή, η Ουκρανική Συνοριοφυλακή επίσημα δήλωσε στις 26 Φεβρουαρίου ότι οι 13 στρατιώτες μπορεί να είναι ζωντανοί.[17]

Στις 30 Ιουνίου 2022, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι απέσυρε τα στρατεύματά της από το νησί σε μια «χειρονομία καλής θέλησης» μετά την ολοκλήρωση των στρατιωτικών στόχων.[18] Σύμφωνα με την Ουκρανία, η εσπευσμένη αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων συνέβη μετά αυτό που οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας ισχυρίστηκαν ότι ήταν μια σειρά καταστροφικών επιθέσεων στο στρατηγικά σημαντικό νησί και σε οποιοδήποτε σκάφος έφερε στρατεύματα και όπλα.[19][20]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ «Вилківська міська об'єднана територіальна громада».
  2. ↑ «Загальна інформація».
  3. ↑ «International Court of Justice: Maritime Delimitation in the Black Sea (Romania v. Ukraine)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2014. 
  4. ↑ Snigirov S, Goncharov O, Sylantyev S. The fish community in Zmiinyi Island waters: structure and determinants. Marine Biodiversity 2012
  5. ↑ Ukraine loses the dispute over Snake Island to Romania Αρχειοθετήθηκε 2012-05-24 στο Wayback Machine., Centre for Eastern Studies (3 February 2009)
  6. ↑ Vitrenko's Odessa website
  7. ↑ Geography, book II.5.22
  8. ↑ «Romania brings a case against Ukraine to the Court in a dispute concerning the maritime boundary between the two States in the Black Sea» (PDF). International Court of Justice. 16 Σεπτεμβρίου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Δεκεμβρίου 2008. 
  9. ↑ «The Court establishes the single maritime boundary delimiting the continental shelf and exclusive economic zones of Romania and Ukraine» (PDF). International Court of Justice. 3 Φεβρουαρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Ιουνίου 2013. 
  10. ↑ «Zmiinyi Island attacked by Russian vessels». 112 Ukraine. 24 February 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-02-24. https://web.archive.org/web/20220224162223/https://112.international/ukraine-top-news/zmiinyi-island-attacked-by-russian-vessels-70084.html. Ανακτήθηκε στις 2022-02-25. 
  11. ↑ «Острів Зміїний захопили російські окупанти - ДПСУ». Gazeta UA. 24 February 2022. https://gazeta.ua/articles/donbas/_ostriv-zmiyinij-zahopili-rosijski-okupanti-dpsu/1072429. Ανακτήθηκε στις 24 February 2022. 
  12. ↑ «Ukraine's Snake Island under attack, border guards took up defense». UATV (στα Αγγλικά). 24 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  13. ↑ «13 Ukrainian border guards killed in Russian take-over of Snake Island in the Black Sea, near the Romanian border - official». Twitter. BNO News. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  14. ↑ «Ukraine soldiers told Russian officer 'go fuck yourself' before they died on island». Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022. 
  15. ↑ «Snake Island: Ukraine says soldiers killed after refusing to surrender». BBC. 26 Feb 2022. https://www.bbc.com/news/world-europe-60522454. 
  16. ↑ «'Russian warship, go f**k yourself': the defiant last words of 13 Ukrainian soldiers». The Independent. 25 Φεβρουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022. 
  17. ↑ Lamothe, Dan (26 February 2022). «Ukrainian border guards may have survived reported last stand on Snake Island». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 February 2022. https://web.archive.org/web/20220227032528/https://www.washingtonpost.com/national-security/2022/02/26/ukraine-russia-snake-island/. Ανακτήθηκε στις 27 February 2022. 
  18. ↑ «Минобороны объявило о выводе войск с острова Змеиный». РБК (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2022. 
  19. ↑ Koshiw, Isobel (30 June 2022). «Ukraine says it has pushed Russian forces from Snake Island». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2022/jun/30/ukraine-forces-reportedly-recapture-snake-island-in-strategic-win. 
  20. ↑ Lukov, Yaroslav; Kirby, Paul (30 June 2022). «Snake Island: Why Russia couldn't hold on to strategic Black Sea outcrop». https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-61992491. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Επιπλέον ανάγνωση

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φιδονήσι_Εύξεινου_πόντου&oldid=10549427"