Κιζίλ Κουμ

Η Κιζίλ Κουμ (ουζμπεκικά: Qizilqum / Қизилқум, قىزىلقۇم, καζακικά: Қызылқұм / Qızılqum / Κουζουλκούμ, قىزىلقۇم, ρωσικά: Кызылкум) είναι έρημος που βρίσκεται στην Κεντρική Ασία ανάμεσα στους ποταμούς Αμού Ντάρια και Συρ Ντάρια (Ώξος και Ιαξάρτης), στην περιοχή που ιστορικά είναι γνωστή ως Υπερωξιανή ή Σογδιανή. Το όνομά της σημαίνει «κόκκινη άμμος» στις τουρκικές γλώσσες. Σήμερα χωρίζεται μεταξύ του Καζακστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Τουρκμενιστάν. Καλύπτει έκταση περίπου 298.000 τ.χλμ.

Κιζίλ Κουμ
Χώρα	Τουρκμενιστάν, Καζακστάν και Ουζμπεκιστάν
Έκταση	298.000 km²
Γεωγραφικές συντεταγμένες	42°26′28″N 63°27′41″E
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Η Κιζίλ Κουμ από δορυφόρο

Η Κιζίλ Κουμ από δορυφόρο

Η Κιζίλ Κουμ είναι ανάμεσα στους ποταμούς Αμού Ντάρια και Συρ Ντάρια

Γεωγραφία

Η περιοχή αποτελείται κυρίως από μια εκτεταμένη επίπεδη έκταση με υψόμετρο έως 300 μ. πάνω από τη στάθμη της θάλασσας, με πολλά βαθύπεδα και υψίπεδα. Το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής καλύπτεται με αμμόλοφους, ενώ υπάρχουν και κάποιες οάσεις. Υπάρχουν οικισμοί κατά μήκος των ποταμών και στις οάσεις. Οι θερμοκρασίες μπορεί να είναι πολύ υψηλές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, από τα μέσα Μαΐου έως τα μέσα Σεπτεμβρίου. Στο Αταμιράτ, μία πόλη που βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Αμού Ντάρια, καταγράφηκαν 52 °C τον Ιούλιο του 1983.

Πανίδα

Η πανίδα της ερήμου Κιζίλ Κουμ περιλαμβάνει τη ρωσική χελώνα (Testudo horsfieldii), μια μεγάλη σαύρα γνωστή ως Υπερκασπιανός ή ερημικός βαράνος (Varanus griseus), η οποία μπορεί να φτάσει σε μήκος το 1,6 μ. Επίσης, η Αντιλόπη σάιγκα (Saiga tatarica) μεταναστεύει περιστασιακά στο βόρειο τμήμα της ερήμου. Το 1971 ιδρύθηκε το φυσικό πάρκο Κιζίλ Κουμ στην επαρχία της Μπουχάρας με έκταση 101.000 τ.χλμ. κοντά στον οικισμό Νταργκανάτα. Η πανίδα του πάρκου περιλαμβάνει: το Βακτριανό ελάφι (ένα υποείδος του Κόκκινου ελαφιού), αγριόχοιρους (Sus scrofa), Φασιανούς (Phasianus colchicus), Χρυσαετούς (Aquila chrysaetus) κλπ.

Ένα άλλο φυσικό πάρκο (ή οικολογικό κέντρο), το «Τζεϋράν», βρίσκεται 40 χλμ. νότια της Μπουχάρας. Η συνολική έκταση αυτού του πάρκου είναι 51.450 τ.χλμ.. Είναι ένα κέντρο αναπαραγωγής για σπάνια ζώα, όπως η περσική γαζέλα (Τζεϋράν, Gazella subgutturosa), το άλογο Πρζεβάλσκι (Equus ferus przewalskii), το τουρκμενικό Κουλάν (όναγρος, Equus hemionus kulan) και ο αγριόγαλος Χουμπάρα (Chlamydotis undulata). Το πάρκο ιδρύθηκε το 1977.