Ιωάννης Δ΄ Λάσκαρης

Ο Ιωάννης Δ΄ Λάσκαρης Βατάτζης (25 Δεκεμβρίου 1250 - 1305) ήταν Βυζαντινός Αυτοκράτορας, γιος του Αυτοκράτορα της Νίκαιας, Θεόδωρου Β΄ Λάσκαρη Βατάτζη και της Ελένας Ασανίνας, κόρης τού Ιβάν Ασέν Β΄ της Βουλγαρίας.

Ιωάννης Δ΄ Λάσκαρης Βατάτζης
Mικρογραφία από τον κώδικα Mutinensis gr. 122 (folio 294r) της Βιβλιοθήκης των Έστε στη Μόντενα.
Αυτοκράτορας της Νίκαιας
Περίοδος	1258 - 1261
Προκάτοχος	Θεόδωρος Β΄ Βατάτζης
Διάδοχος	Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος
Γέννηση	1250
Θάνατος	π.1305
Οίκος	Βατάτζαι
Πατέρας	Θεόδωρος Β΄ Βατάτζης
Μητέρα	Ελένα Ασανίνα
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Βιογραφία

Ο Θεόδωρος Β΄ Λάσκαρης Βατάτζης απεβίωσε τον Αύγουστο του 1258. Ο Ιωάννης ήταν τότε μόλις οκτώ ετών. Για τον λόγο αυτό ο πατέρας του είχε φροντίσει να αναθέσει την επιμέλεια του κράτους και τη φροντίδα του ανήλικου γιου του στον Πατριάρχη Αρσένιο Αυτωρειανό και τον πρωτοβεστιάριο Γεώργιο Μουζάλωνα. Η απόφαση αυτή του Θεόδωρου B΄ είχε δυσαρεστήσει τον στρατηγό Μιχαήλ Παλαιολόγο, ο οποίος είχε την υποστήριξη του στρατού και πολλών ευγενών. Εννέα ημέρες μετά τον θάνατο του Θεόδωρου B΄, ο Μουζάλων δολοφονήθηκε από τους στρατιωτικούς και ο Παλαιολόγος έλαβε τον τίτλο του δούκα, ως κηδεμόνας του ανήλικου Ιωάννη.

Μέσα σε τέσσερις μήνες ο Παλαιολόγος κατόρθωσε να προαχθεί σε δεσπότη και τέλος τιτλοφορήθηκε συμβασιλέας του Ιωάννη. Η στέψη έγινε την 1η Ιανουαρίου 1260. Με απαίτηση του Παλαιολόγου στέφθηκε μόνον αυτός αυτοκράτορας, ο δε Ιωάννης αποφασίστηκε να στεφθεί αργότερα, όταν θα ενηλικιωνόταν.

Στις 26 Ιουλίου του 1261 όμως ο καίσαρας Αλέξιος Στρατηγόπουλος ελευθέρωσε την Κωνσταντινούπολη από τους Φράγκους και στις 15 Αυγούστου ο Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος στέφτηκε στην Αγία Σοφία Αυτοκράτορας των Ρωμαίων, αγνοώντας εντελώς τον Ιωάννη Δ΄. Αργότερα, στις 25 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, στην επέτειο των ενδέκατων γενεθλίων του, ο Μιχαήλ Η΄ διέταξε να τυφλώσουν τον Ιωάννη Δ΄, ώστε να μην μπορέσει ποτέ να απειλήσει τη δυναστεία των Παλαιολόγων. Γι' αυτήν την ενέργεια ο Μιχαήλ Η΄ αφορίστηκε από τον Πατριάρχη Αρσένιο, ενώ αργότερα προκλήθηκε επανάσταση από τον Ψευδοϊωάννη κοντά στη Νίκαια.

Ο Ιωάννης Δ΄ πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του ως μοναχός έως το τέλος του το 1305. Κατά τη μοναστική του ζωή τον επισκέφθηκε ο γιος και διάδοχος του Μιχαήλ H΄, ο Ανδρόνικος Β΄, ζητώντας με ταπεινοσύνη συγγνώμη για το έγκλημα που είχε διαπράξει ο πατέρας του.

Γενεαλογία

Γενεαλογία Ρωμαίων Αυτοκρατόρων 717 - 1453

Προηγούμενος Θεόδωρος Β' Λάσκαρης

Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Συναυτοκράτορας Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος

Επόμενος Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος