Baner enfys (mudiad LHDT)

Mae'r faner enfys yn arwyddlun o falchder mudiadau cymdeithasol lesbiaidd, hoyw, deurywiol, a thrawsrywdd (LHDT) ers y 1970au.

Mae'r faner enfys, a adweinir weithiau fel baner balchder hoyw a baner balchder LHDT, yn arwyddlun o falchder mudiadau cymdeithasol lesbiaidd, hoyw, deurywiol, a thrawsrywdd (LHDT). Gall ddefnyddiau eraill baneri enfys gynnwys bod yn arwyddlun o heddwch. Mae'r lliwiau yn enghreifftio amrywiaeth y gymuned LHDT, a defnyddir y faner yn aml yn arwyddlun o falchder hoyw pan ddigwydd orymdeithiau hawliau pobl LHDT. Mae â'i tharddiad yng Ngogledd Califfornia, ond bellach defnyddir hi yn fyd eang.

Darluniwyd y faner gan Gilbert Baker o San Francisco ym 1976 ac ers hynny bu sawl newidiad iddi, megis tynnu ac ail-ychwanegu lliwiau yn ôl y ffabrigau sydd ar gael. Ers 2008, mae'r faner mwyaf cyffredin yn cynnwys chwe streipen o goch, oren, melyn, gwyrdd, glas, a fioled. Fel arfer, y streipen goch sydd flaenaf fel mewn enfys naturiol.

Y lliwiau

Y faner wreiddiol ag wyth streipen gan Gilbert Baker (1978)

Fersiwn â'r pinc poeth wedi;i dynnu oherwydd anargaeledd y ffabrig (1978–79)

Y faner boblogaidd â chwe streipen ers 1979. Newidiwyd indigo a gwyrddlas i las brenhinol.

Roedd gan y faner wreiddiol wyth streipen ac arnynt ystyron penodol:

Pinc poeth		Rhywioldeb
Coch		Bywyd
Oren		Iacháu
Melyn		Heulwen
Gwyrdd		Natur
Gwyrddlas		Hud/celfyddydau
Indigo/glas		Sirioldeb/cytgord
Fioled		Ysbryd

Darllen pellach

• The National Museum & Archive of Lesbian and Gay History, The Gay Almanac (Efrog Newydd: Berkeley Books, 1996)
• Lynn Witt, Sherry Thomas ac Eric Marcus, Out in All Directions: The Almanac of Gay and Lesbian America (Efrog Newydd: Warner Books, 1995)