Details
Reproductie
Objectnummer17139
BeschrijvingArchief van R. Schoch. Rolf Schoch, geboren Essen 20 november 1924. Militair. Gehuwd met E. (Erika) Wilmsen, in 1951, drie kinderen.
Rolf Schoch had voor de oorlog zijn Gymnasium-opleiding voltooid. Als 19-jarige diende hij als artilleriewaarnnemr in de Luftwaffe, in het laatste oorlogsjaar in Limburg. Teinde gevangenneming door het Amerikaanse leger te voorkomen, zwom hij op 17 september 1944 ’s nachts de Maas over. Hij wandelde naar het dorp Meers, waar ’s nachts geen mens op straat was. In een woning zag hij licht branden, zodat hij hier naar de dichtst bij zijnde Duitse stelling wilde vragen. Hij sloeg op de voordeur: ‘Aufmachen! Deutsche Wehrmacht!’ en vroeg aan het echtpaar Meijers om begeleiding onderweg. Hij werd even binnen gevraagd, omdat zijn gewonde voet verzorgd moet worden. Op de keukentafel stond veel vaatwerk, maar dat viel Schoch niet op. Er werd hem een droog hemd aangeboden, zodat hij zijn pistool op tafel legde om zich te kunnen verkleden. Op dit weerloze moment werd hij ontwapend. Plotseling vulde een groep zwaarbewapende burgers de kamer. Er werd hem gevraagd of hij lid van de Hitlerjugend was, omdat deze in de omgeving in SS-verband actief was. Daarentegen wees hij de groep erop, dat burgers zich niet in de strijd mogen mengen. Daarop lieten zij hun blauwe armbanden met de tekst ‘oranje’ zien. Hij kreeg nu ook sokken, schoenen en soep (hij had al 24 uur niet gegeten). Schoch wist niet goed raad met deze humane ontvangst. Zijn ‘Notizkalender’ met logboekaantekeningen werd in bewaring genomen, omdat dit in krijgsgevangenschap afgenomen zou worden. Daarna werd Schoch aan de geallieerden overgeleverd, waarna hij 3,5 jaar in Engeland in krijgsgevangenschap bleef.
Na de oorlog heeft een van de verzetsdeelnemers, het plaatselijke schoolhoofd Hubert Meijers, het notitieboek aan Schoch terugbezorgd. Ook werden reünies georganiseerd. Met name tussen Meijers en Schoch groeide een vriendschap, zodat Meijers bij de geboorte van Schochs eerste kind de wens uitte dat deze zoon ‘ein guter Europäer’ mocht worden. Ook Rolf Schoch zou schoolhoofd worden.
Het archief omvat drie tekenvellen met in totaal vijftien ingekleurde pentekeningen, die de episode humoristisch weergeven. Daarnaast correspondentie met H. Meijers, twee portretfoto’s in uniform en een verslag van de arrestatie (3 pp.).
Rolf Schoch had voor de oorlog zijn Gymnasium-opleiding voltooid. Als 19-jarige diende hij als artilleriewaarnnemr in de Luftwaffe, in het laatste oorlogsjaar in Limburg. Teinde gevangenneming door het Amerikaanse leger te voorkomen, zwom hij op 17 september 1944 ’s nachts de Maas over. Hij wandelde naar het dorp Meers, waar ’s nachts geen mens op straat was. In een woning zag hij licht branden, zodat hij hier naar de dichtst bij zijnde Duitse stelling wilde vragen. Hij sloeg op de voordeur: ‘Aufmachen! Deutsche Wehrmacht!’ en vroeg aan het echtpaar Meijers om begeleiding onderweg. Hij werd even binnen gevraagd, omdat zijn gewonde voet verzorgd moet worden. Op de keukentafel stond veel vaatwerk, maar dat viel Schoch niet op. Er werd hem een droog hemd aangeboden, zodat hij zijn pistool op tafel legde om zich te kunnen verkleden. Op dit weerloze moment werd hij ontwapend. Plotseling vulde een groep zwaarbewapende burgers de kamer. Er werd hem gevraagd of hij lid van de Hitlerjugend was, omdat deze in de omgeving in SS-verband actief was. Daarentegen wees hij de groep erop, dat burgers zich niet in de strijd mogen mengen. Daarop lieten zij hun blauwe armbanden met de tekst ‘oranje’ zien. Hij kreeg nu ook sokken, schoenen en soep (hij had al 24 uur niet gegeten). Schoch wist niet goed raad met deze humane ontvangst. Zijn ‘Notizkalender’ met logboekaantekeningen werd in bewaring genomen, omdat dit in krijgsgevangenschap afgenomen zou worden. Daarna werd Schoch aan de geallieerden overgeleverd, waarna hij 3,5 jaar in Engeland in krijgsgevangenschap bleef.
Na de oorlog heeft een van de verzetsdeelnemers, het plaatselijke schoolhoofd Hubert Meijers, het notitieboek aan Schoch terugbezorgd. Ook werden reünies georganiseerd. Met name tussen Meijers en Schoch groeide een vriendschap, zodat Meijers bij de geboorte van Schochs eerste kind de wens uitte dat deze zoon ‘ein guter Europäer’ mocht worden. Ook Rolf Schoch zou schoolhoofd worden.
Het archief omvat drie tekenvellen met in totaal vijftien ingekleurde pentekeningen, die de episode humoristisch weergeven. Daarnaast correspondentie met H. Meijers, twee portretfoto’s in uniform en een verslag van de arrestatie (3 pp.).
TrefwoordSCHOCH, R.; MEERS AAN DE MAAS; STRIJDMACHT, DUITS; STRIJDMACHT, AMERIKAANS; OORLOGSHANDELINGEN; KRIJGSGEVANGENSCHAP
ObjectcategorieCollectie Schoch; TEKENINGEN/PRENTEN
InventarisInventarislijst
Tekeningen
Drie vellen met vijftien pentekeningen, met inkt ingekleurd. Het papier is eenzijdig gebruikt. Scenes in het leven van een Duitse officier. Met korte bijschriften in het Duits:
-paard rijden, naast het paard lopen, lopen, zender gebruiken, eenmansput graven, met gasmasker op fietsen, verwoest interieur [tekening 1]
-lopend, zwemmend, over een hek klimmend, in een entree, ontwapend, per auto afgevoerd [tekening 2]
-ontwapende militair krijgt sigaret aangeboden, militair wordt gefouilleerd [tekening 3]
Brieven
-brief van H. Meijers aan R. Schoch, Essen, zomer 1951
-brief van R. Schoch aan H. Meijers, Essen, 23 september 1951, 2 pp.
-brief van H. Meijers aan R. Schoch, Meers, 26 september 1951
-brief van H. Meijers aan R. Schoch, Meers, 20 december 1951
Foto’s
-in Wehrmacht-uniform. Staand in de Neuer Garten, Potsdam. Opname 1944 (opgave keerzijde)
-in wehrmacht-uniform. Zittend in een bos, Erbach. Opname 29 augustus 1944 (opgave keerzijde)
Documentatie
-R. Schoch, ‘Stationen und Episoden aus meinem Leben’, het hoofdstuk ‘Gefangennahme in Holland’, pp. 81-84
Tekeningen
Drie vellen met vijftien pentekeningen, met inkt ingekleurd. Het papier is eenzijdig gebruikt. Scenes in het leven van een Duitse officier. Met korte bijschriften in het Duits:
-paard rijden, naast het paard lopen, lopen, zender gebruiken, eenmansput graven, met gasmasker op fietsen, verwoest interieur [tekening 1]
-lopend, zwemmend, over een hek klimmend, in een entree, ontwapend, per auto afgevoerd [tekening 2]
-ontwapende militair krijgt sigaret aangeboden, militair wordt gefouilleerd [tekening 3]
Brieven
-brief van H. Meijers aan R. Schoch, Essen, zomer 1951
-brief van R. Schoch aan H. Meijers, Essen, 23 september 1951, 2 pp.
-brief van H. Meijers aan R. Schoch, Meers, 26 september 1951
-brief van H. Meijers aan R. Schoch, Meers, 20 december 1951
Foto’s
-in Wehrmacht-uniform. Staand in de Neuer Garten, Potsdam. Opname 1944 (opgave keerzijde)
-in wehrmacht-uniform. Zittend in een bos, Erbach. Opname 29 augustus 1944 (opgave keerzijde)
Documentatie
-R. Schoch, ‘Stationen und Episoden aus meinem Leben’, het hoofdstuk ‘Gefangennahme in Holland’, pp. 81-84