مردنەکان لە ٢٠٢١

ئەم مردووانەی خوارەوە کەسە بەناوبانگەکانە کە لە ٢٠٢١دا مردوون. ناوەکان لەژێر ڕێکەوتی مردنەکەیە کە بەپێی ئەلفوبێ ڕیزبەندی کراون.

نموونەی تۆمارکردنی ڕاپۆرتی زانیارییەکان وەک ئەم زنجیرەیەی خوارەوەیە:

• ناو، تەمەن، وڵاتی ھاونیشتیمانی (لە لەدایکبوون)، بەدوایدا نەتەوە (ئەگەر بەسوودبێت)، ئەو بابەتەی کە پێی ناسرابوو، ھۆکاری مردن (ئەگەر زاندرا)، و سەرچاوە.

کانوونی یەکەم

٣١

• بێتی وایت، ٩٩، ئەکتەر، کۆمیدی، نووسەری ئەمریکی و براوەی پێنج جار خەڵاتی ئێمی، مردنی سروشتی.

٢٨

• ھاری ڕەید، ٨٢، پارێزەر، سیاسەتوانی ئەمریکی و ئەندامی ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا (١٩٨٧–٢٠١٧)، شێرپەنجەی پەنکریاس.

٢٦

• کارۆلۆس پاپوولیاس، ٩٢، سیاسەتوانی یۆنانی، سەرۆک کۆمار (٢٠٠٥–٢٠١٥)، پەرلەمانتار (١٩٧٧–٢٠٠٤) و وەزیری دەرەوە (١٩٨٥–١٩٨٩، ١٩٩٣–١٩٩٦).
• دێزمۆند تووتوو، ٩٠، سەرقەشە، ئایینناسی ئەنگلیکانی ئەفریقای باشوور، چالاکی بوارەکانی مافەکانی مرۆڤ و دژە جیاوازییە ڕەگەزییەکان و براوەی خەڵاتی ئاشتیی نۆبێل، شێرپەنجە.

١٩

• حەیدەر قوربانی، ٤٨، بەندکراوی سیاسیی کورد، سێدارە.

تشرینی دووەم

٢٥

• موراد کانی کوردەیی، ؟، فەرماندەی سەربازی و بەڕێوەبەری فەرمانگەی یاساییی پۆلیسی ڕاپەڕین، کوژران بەدەستی ھێزە ئەمنییەکان.

١٥

• عوسمان ئۆجەلان، ٦٣، شەڕکەر، سیاسەتوان، فەرماندەی پێشووی پارتی کرێکارانی کوردستان و برای بچووکی عەبدوڵڵا ئۆجەلان، کۆڤید-١٩.

١١

• فرێدێریک ویلێم دی کلێرک، ٨٥، سیاسەتوانی ئەفریقای باشوور و براوەی خەڵاتی ئاشتیی نۆبێل، شێرپەنجەی مێزۆتێلیۆما.

٩

• ماکس کلێلاند، ٧٩، سیاسەتوانی ئەمریکی و سیناتۆری جۆرجیا لە ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا.

٨

• مەھلەقا مەلاح، ١٠٤، کتێبەوان و ژینگەپارێزی ئێرانی.

تشرینی یەکەم

١٨

• بورھان گیزلەنمیش، ؟، وێنەگر و ڕۆژنامەوانی کوردی باکووری کوردستان، شێرپەنجەی ئێسک و وەستانی دڵ.

٩

• ئەبوولحەسەن بەنیسەدر، ٨٨، ئابووریناس، سیاسەتوان و یەکەمین سەرۆک کۆماری ئێران.

ئەیلوول

١٧

• عەبدولعەزیز بووتێفلیقە، ٨٤، سیاسەتوان و سەرۆک کۆماری پێشووی جەزائیر، وەستانی دڵ.
• شوکری سەرحەد، ٦٤، چالاکی سیاسیی کورد و ئەندامی کۆمیتەی ماڵباتی شەھیدانی پارتی کرێکارانی کوردستان، تیرۆرکردن.

١٤

• یەعقووب زورووفچی، ٦٧، مۆسیقازان و گۆرانیبێژی ئاوازی تورکیی ئازەربایجانی و بێژەری سروودی کوردستان، کۆڤید-١٩.

٤

• عەبدوڵڵا خەیات، ٥٧، ئەکتەری کورد، کۆڤید-١٩.

ئاب

٢٩

• ئێد ئەسنێر، ٩١، سیاسەتوان و ئەکتەری ئەمریکی و ھەروەھا سەرۆکی پێشووی ئەنجومەنی ئەکتەرانی سینەما.

٢٤

• نادر نادرۆڤ، ٨٩، ئەندازیار، پرۆفیسۆر و زانای کوردی کازاخستان.

١٩

• ڕێناس ڕۆژ، ؟، شۆڕشوانی کورد و یەکێک لە فەرماندەکانی یەکینەکانی پاراستنی گەل (یەپەگە)، کوژران بەدەستی ئەرتەشی تورکیا.

١٧

• سەلام کۆیی، ٦٦، ھونەرمەند و ئەکتەری کورد، جەڵتەی مێشک.

١٥

• گێرد مۆلەر، ٧٥، یاریزانی تۆپی پێی ئەڵمانی، نەخۆشیی ئەلزھایمەر.

١٢

• ئۆنا ستابس، ٨٤، خانمەکتەری بەریتانی.

٨

• کنیەز ئیبراھیم میرزایێف، ٧٤، مامۆستای زمان، چاند و مێژووی کوردی و سیاسەتوانی کوردی ئێزیدیی خەڵکی ئەرمەنستان و کازاخستان.

٧

• مووسا باباخانی، ٤٠، چالاکی سیاسیی کورد و ئەندامی کۆمیتەی ناوەندیی حیزبی دێموکراتی کوردستان (حدک)، تیرۆرکردن.

٤

• بۆبی ئیتۆن، ٦٢، زۆرانبازی پڕۆفیشناڵی ئەمریکی.

تەممووز

٢٩

• کارڵ لێڤین، ٨٧، سیاسەتوان و سیناتۆری ئەمریکی (١٩٧٩-٢٠١٥).

٢٣

• پیتەر ترومان، ٨٦، ڕۆژنامەوانی کەنەدی.

١٥

• جافر زەلکەیی، ٥٥، ژەنیاری ئامێری شمشاڵی کورد.

١٤

• ڕێبین ڕەحیمی، ٤٩، چالاکی سیاسیی کورد و ئەندامی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان (پژاک)، تیرۆرکردن.
• کریستیان بۆلتانسکی، ٧٦، پەیکەرساز، وێنەکێش و وێنەگری فەڕەنسی.
• مەمنوون حوسێن، ٨٠، سیاسەتوان و پیشەگەری پاکستانی، پارێزگاری سیند (١٩٩٩) و سەرۆک کۆماری پاکستان (٢٠١٣–٢٠١٨)، شێرپەنجە.

١٠

• دیک تیدرۆ، ٧٤، یاریزانی بەیسبۆڵی ئەمریکی.

٧

• جۆڤێنێل مۆیس، ٥٣، سیاسەتمەدار و سەرۆک کۆماری ھایتی، تیرۆرکردن.
• دیلیپ کۆمار، ٩٨، ئەکتەر و بەرھەمھێنەری ھیندی.

٦

• جیڤان گاسپاریان، ٩٢، موسیقاژەن و ئاوازدانەری ئەرمەنی.

٥

• ڤلادیمیر مێنشۆڤ، ٨١، ئەکتەر و دەرھێنەری فیلمی ڕووسی، کۆڤید-١٩.

١

• یووری دۆخۆیان، ٥٦، یاریزان و شارەزای گەورەی شەتڕەجی ڕووس، کۆڤید-١٩.

حوزەیران

٢٩

• دۆناڵد ڕەمسفێڵد، ٨٨، سیاسەتوان و وەزیری بەرگریی ویلایەتە یەکگرتووەکان لە نێوان ساڵانی ١٩٧٥–١٩٧٧ و ٢٠٠١–٢٠٠٦.

٢٦

• میر ھەزار خان کھۆسۆ، ٩١، سیاسەتوان، دادوەر، مافناس و سەرۆک وەزیرانی کاتی پاکستان لە ساڵی ٢٠١٣.
• مایک گراوێل، ٩١، نووسەر، سیاسەتوان و سیناتۆری ئەمریکی.

١٧

• کێنێت کائۆندا، ٩٧، سیاسەتوان و یەکەمین سەرۆک کۆماری زامبیا لە ساڵی ١٩٦٤ ھەتا ١٩٩١.

١٠

• شێرکۆ بابان، ٦٨، مامۆستای زانکۆ، نووسەر و زمانناسی کورد.
• پەرویز کاردان، ٨٤، ھونەرمەند، بەرھەمھێنەر، دەرھێنەر، نووسەری شانۆ، ئەکتەر و لێکدەرەوەی ئێرانی.

٩

• گۆتفرید بۆھم، ١٠١، نژیاروانی ئەڵمانی.

٤

• ڕیچارد ئەرنست، ٨٧، کیمیازانی فیزیکی و براوەی خەڵاتی نۆبێلی سویسی.

ئایار

٢٣

• بێھزاد مەحموودی، ٢٦، پێشمەرگەی پێشووی سازمانی خەبات و پەنابەری سیاسی کورد.

١١

• نۆرمەن لۆید، ١٠٦، ئەکتەر، بەرھەمھێنەر، دەنگپیشە و دەرھێنەری ئەمریکی.

١٠

• عەبدولوەھاب شەھیدی، ٩٨، مۆسیقاژەن، گۆرانیبێژ و ئاوازدانەری کلاسیکی ئێرانی.

١

• ھێلێن مۆرای فری، ٩٨، کیمیازانی خەڵکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا.

نیسان

٢٥

• شاھۆ گۆران، ٨٨، نووسەر، ڕووشنبیر و ڕوژنامەوانی کورد.

١٧

• مستەفا موسلیم، ٨١، زانای ئیسلامی کورد، کۆڤید-١٩.

١٠

• دڵزار، ١٠١، شاعیر و سەربازی کورد.

٩

• شازادە فیلیپ، ٩٩، ھاوسەری ئێلیزابێتی دووەم، لەدایکبووی یۆنان.

٨

• کەریم کەریمپوور، ٦٠، نووسەر، فەرھەنگنووس و لێکۆڵینەری کورد.

١

• نەمام غەفووری، ٥٢، پزیشک و چاکەکاری کورد.

ئازار

٢٦

• قەدری یڵدرم، ٦٢، مامۆستای زانکۆ، نووسەر و نوێنەری پەرلەمانی کورد.

١٩

• محەممەد عەلی سابوونی، ٩١، زانای ئیسلامی سووری.

١٦

• کەمال مەزھەر، ٨٤، نووسەر، مێژوونووس، لێکۆڵەر و مامۆستای زانکۆی کورد.

٨

• لی جی-ئیون، ٥٢، خانمەکتەری کۆریای باشوور.

شوبات

٢٣

• ئەحمەد زەکی یەمانی، ٩٠، سیاسەتوان و وەزیری نەوتی عەرەبستانی سعوودی.

٢١

• نەوال سەعداوی، ٨٩، فێمینیزم، چالاکوان، نووسەر و پزیشکی میسری.

١٥

• ڕۆژ نووری شاوەیس، ٧٤، سیاسەتوانی کورد و یەکەمین سەرۆک وەزیرانی ھەرێمی کوردستان.

٦

• ڕۆنێ-ڤیکتۆر پیل، ٨٦، نووسەر و ڕۆماننووسی فەڕەنسی.

٥

• کریستۆفەر پلەمەر، ٩١، ئەکتەری شانۆ، تەلەڤیزیۆن و سینەمای کەنەدی.

کانوونی دووەم

٢٧

• مێھرداد میناوەند، ٤٥، یاریکەر و ڕاھێنەری تۆپی پێی ئێرانی.
• کلۆریس لیچمان، ٩٤، خانمەکتەر و کۆمیدیاکاری ئەمریکی، وەستانی مێشک و کۆڤید-١٩.

١١

• ڤاسیلیس ئالێکساکیس، ٧٧، نووسەر و وەرگێڕی یۆنانی-فەڕەنسی.

ئەمانەش ببینە

• پێڕستی مردنەکان بەپێی ساڵ