بۆ ناوەڕۆک بازبدە

داڕێژە:کوردەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(جیاوازی) → پیاچوونەوەی کۆنتر | پێداچوونەوەی ئێستا (جیاوازی) | پێداچوونەوەی نوێتر← (جیاوازی)
کورد
Kurd
ژمارەی سەرجەمی دانیشتووان
٣٠ ھەتا ٤٠ ملیۆن[١]
(کتێبی ڕاستییەکانی جیھانی، مەزەندەی ٢٠١٥)
٣٦٫٤ ھەتا ٤٥٫٦ ملیۆن[٢]
(ئینستیتیوتی کوردیی پاریس، مەزەندەی ٢٠١٧)
+٥٠ ملیۆن
ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتووانی بەرچاو
 کوردستان
٣٠–٥٠ ملیۆن
 تورکیا١٤٫٣–٣٠ ملیۆن[١][٢][٣]
 ئێران٨٫٢–١٢ ملیۆن[١][٢]
 عێراق٥٫٦–٨٫٥ ملیۆن[١][٢]
 سووریا٢–٣٫٦ ملیۆن[١][٢]
 ئەڵمانیا١٫٢–١٫٥ ملیۆن[٤][٥]
 ئیسرائیل٢٠٠،٠٠٠–٥٠٠،٠٠٠[٦][٧][٨]
 فەڕەنسا١٥٠،٠٠٠–٢٥٠،٠٠٠[٩][١٠]
 ئازەربایجان١٥٠،٠٠٠–١٨٠،٠٠٠[١١][١٢]
 ھۆلەند١٠٠،٠٠٠–١٢٠،٠٠٠[١٣][١٠]
 شانشینی یەکگرتوو٩٣،١٧٤[١٤][١٥]
 سوێد٨٥،٠٠٠–١٠٠،٠٠٠[١٦][١٠]
 سویس٨٥،٠٠٠–٩٥،٠٠٠[١٠]
 ئوسترالیا٨٠،٠٠٠–٩٥،٠٠٠[١٠]
 لوبنان٧٠،٠٠٠–١٠٠،٠٠٠[١٧][١٨]
 بەلجیکا٧٠،٠٠٠–٨٥،٠٠٠[١٠]
 ڕووسیا٦٣،٨١٨[١٩]
 تورکمانستان٥٠،٠٠٠[١٢]
 کازاخستان٤٨،٦٤٢[٢٠]
 ئەرمەنستان٤٠،٠٠٠–٦٠،٠٠٠[٢١][٢٢]
 یۆنان٤٠،٠٠٠–٥٠،٠٠٠[١٠]
 ئوردن٣٠،٠٠٠–١٠٠،٠٠٠[٢٣][٢٤]
 دانمارک٢٥،٠٠٠–٣٠،٠٠٠[٢٥][١٠]
 ئیتاڵیا٢٥،٠٠٠–٣٠،٠٠٠[١٠]
 نەرویژ٢٥،٠٠٠–٣٠،٠٠٠[١٠]
 ئوکراینا٢٥،٠٠٠[٢٦]
 نەمسا٢٣،٠٠٠[٢٧]
 ویلایەتە یەکگرتووەکان٢٠،٥٩١–٥٠،٠٠٠[٢٨][١٠]
 کەنەدا١٦،٣١٥–٣٠،٠٠٠[٢٩][١٠]
 فینلاند١٥،٠٠٠–١٨،٠٠٠[٣٠][١٠]
 گورجستان١٣،٨٦١[٣١]
 قرغیزستان١٣،٢٠٠[٣٢]
 کووەیت٥،٠٠٠[٣٣]
 ژاپۆن٢،٠٠٠[٣٤]
 ئیسپانیا١،٥٠٠[٣٥]
 قوبرس١،٥٠٠[٣٦]
زمانەکان
کوردی (شێوەزارەکان: کورمانجی، سۆرانی، کەڵھوڕی، لەکی، گۆرانی و زازاکی)[٣٧][٣٨]
ئایین
زۆرینە: ئیسلامی سوننە
ھەروەھا: شیعە، مەسیحییەت، عەلەوی، زەردەشتی‌، یارسان، ئێزیدی و جوولەکایەتی[٣٩][٤٠][٤١]
  1. ^ ئ ا ب پ ت The World Factbook (Online ed.). Langley, Virginia: US Central Intelligence Agency. 2015. ISSN 1553-8133. لە ڕەسەنەکە لە 6 January 2019 ئەرشیڤ کراوە. لە 2 August 2015 ھێنراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی) A rough estimate in this edition gives populations of 14.3 million in Turkey, 8.2 million in Iran, about 5.6 to 7.4 million in Iraq, and less than 2 million in Syria, which adds up to approximately 28–30 million Kurds in Kurdistan or in adjacent regions. The CIA estimates are ھەتا ڕێکەوتی ئابی ٢٠١٥ – Turkey: Kurdish 18%, of 81.6 million; Iran: Kurd 10%, of 81.82 million; Iraq: Kurdish 15–20%, of 37.01 million, Syria: Kurds, Armenians, and other 9.7%, of 17.01 million.
  2. ^ ئ ا ب پ ت The Kurdish Population by the Kurdish Institute of Paris, 2017 estimate. The Kurdish population is estimated at 15–20 million in Turkey, 10–12 million in Iran, 8–8.5 million in Iraq, 3–3.6 million in Syria, 1.2–1.5 million in the European diaspora, and 400k–500k in the former USSR—for a total of 36.4 million to 45.6 million globally.
  3. ^ Kürtlerin nüfusu 11 milyonda İstanbul"da 2 milyon Kürt yaşıyor - Radikal Dizi. Radikal.com.tr. Retrieved on 2013-07-12.
  4. ^ «"Wir Kurden ärgern uns über die Bundesregierung" - Politik». Süddeutsche.de. لە 18 May 2019 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  5. ^ «Geschenk an Erdogan? Kurdisches Kulturfestival verboten». heise.de. لە 18 May 2019 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  6. ^ «Kurdish Jewish Community in Israel». Jcjcr.org. لە ڕەسەنەکە لە 2013-07-28 ئەرشیڤ کراوە. لە 2013-04-11 ھێنراوە.
  7. ^ Berman، Lazar (September 30, 2013). «Cultural pride, and unlikely guests, at Kurdish Jewish festival». timesofisrael.com. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  8. ^ «Inside the Unlikely, Unofficial Ties Between Israel and the Kurds». Haaretz.
  9. ^ «3 Kurdish women political activists shot dead in Paris». CNN. 11 January 2013. لە 9 June 2014 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  10. ^ ئ ا ب پ ت ج چ ح خ د ر ڕ ز «Kurdish Diaspora». Institut Kurde De Paris. لە 20 December 2016 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  11. ^ The cultural situation of the Kurds, A report by Lord Russell-Johnston, Council of Europe, July 2006.
  12. ^ ئ ا Ismet Chériff Vanly, "The Kurds in the Soviet Union", in: Philip G. Kreyenbroek & S. Sperl (eds.), The Kurds: A Contemporary Overview (London: Routledge, 1992). pg 164: Table based on 1990 estimates: Turkmenistan (50,000)
  13. ^ «Diaspora Kurde». Institutkurde.org (بە فەرەنسی). لە 2 November 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  14. ^ «Ethnic group (detailed)». Office for National Statistics. 29 November 2022. لە 7 July 2023 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  15. ^ «MS-B02: Ethnic group - full detail». Northern Ireland Statistics and Research Agency. 31 May 2023. لە 7 July 2023 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  16. ^ «Sweden». Ethnologue. 2015. لە 14 January 2015 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  17. ^ «Document - Gale Academic OneFile».
  18. ^ «Lebanon».
  19. ^ «Всероссийская перепись населения 2010 г. Национальный состав населения Российской Федерации». Demoscope.ru. لە ڕەسەنەکە لە 21 May 2012 ئەرشیڤ کراوە. لە 4 July 2012 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  20. ^ «Kazakhstan». لە 27 November 2022 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  21. ^ «Kurds in Armenia».
  22. ^ «The Red Book of the Peoples of the Russian Empire».
  23. ^ «Language and Cultural Shift Among the Kurds of Jordan» (PDF). p. 12. لە 10 November 2012 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  24. ^ «Diaspora: Die Gemeinschaft in Jordanien». Kurdica (بە ئەڵمانی). Kurdica. لە ڕەسەنەکە لە 11 November 2016 ئەرشیڤ کراوە. لە 10 December 2012 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  25. ^ «Fakta: Kurdere i Danmark». Jyllandsposten (بە دانماركی). 8 May 2006. لە 24 December 2013 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  26. ^ «"Ми український народ: національно-етнічна мозаїка": Курди та ассирійці в Україні». Radio Svoboda (بە ئۆكراینی). 13 August 2004. لە 25 January 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  27. ^ «Austria». Ethnologue. لە 14 January 2015 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  28. ^ «2011-2015 American Community Survey Selected Population Tables». Census Bureau. لە ڕەسەنەکە لە 12 February 2020 ئەرشیڤ کراوە. لە 29 March 2019 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  29. ^ «Ethnic Origin (279), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3), Generation Status (4), Age (12) and Sex (3) for the Population in Private Households of Canada, Provinces and Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2016 Census». 25 October 2017. لە 3 February 2018 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  30. ^ «Language according to age and sex by region 1990 - 2021». Statistics Finland. لە 27 November 2022 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  31. ^ «Population/Census» (PDF). geostat.ge.
  32. ^ «Number of resident population by selected nationality» (PDF). United Nations. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە 10 July 2012 ئەرشیڤ کراوە. لە 9 July 2012 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  33. ^ Murphy، Kim (11 April 1991). «Kurds in Kuwait Also Are Treated Harshly : Ethnic conflict: Many have been prevented from returning to their jobs, and some have disappeared». New York Times. لە 7 October 2012 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  34. ^ «埼玉で暮らす在日クルド人 「ワラビスタン」のいま - Yahoo!ニュース».
  35. ^ «Transnacionalismo y redes económicas migrantes. El caso del kebab kurdo». El Codesarrollo a Debate (بە ئیسپانی): 113–124. 2012.
  36. ^ Σκοπιμότητες πίσω από την απογραφή στα Κατεχόμενα (بە یۆنانی). 2 May 2006. لە 24 April 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  37. ^ «Atlas of the Languages of Iran A working classification». Languages of Iran. لە 25 May 2019 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  38. ^ «Gorani Influence on Central Kurdish: Substratum or Prestige Borrowing?» (PDF). ILLC - Department of Philosophy, University of Amsterdam: 1. 1993. لە 29 May 2019 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  39. ^ «Kurds in Turkey».
  40. ^ «Learn About Kurdish Religion».
  41. ^ «Kurds of Iran: The missing piece in the Middle East Puzzle».