Virtualizacija (računarstvo)
U računarstvu, virtualizacija označava način stvaranja virtuelne verzije računarskih resursa. To može uključivati virtuelne računarske hardverske platforme, uređaje za pohranjivanje i računarske mrežne resurse. Izvana za korisnika (čovjek ili program) nema razlike između stvarnog i virtuelne verzije.[1]
Virtualizacija je počela 1960-tih godina, kao metoda za logičku podjelu sistemskih resursa mainframe računara između različitih aplikacija. Od tada se značenje termina proširilo.[2]
Hardverska virtualizacija
[uredi | uredi izvor]Hardverska virtualizacija ili virtualizacija platforme odnosi se na stvaranje virtualne mašine koja se ponaša kao pravi računar sa operativnim sistemom. Softver koji se izvršava na ovim virtuelnim mašinama je odvojen od stvarnih hardverskih resursa. Na primjer, računar koji radi pod operativnim sistemom Microsoft Windows može da poslužuje virtuelnu mašinu koja će imati instaliran Ubuntu Linux. Na virtuelnoj mašini na kojoj se vrti Ubuntu Linux, sve će raditi kao da stvarno imate instaliran Linux na nekoj fizičkoj mašini.[3][4]
Desktop virtualizacija
[uredi | uredi izvor]Virtualizacija desktopa je koncept odvajanja logičke radne površine od fizičke mašine.
Virtualna Desktop Infrastruktura (VDI) se može se smatrati naprednijim oblikom virtualizacije hardvera. Umjesto da direktno komunicira sa glavnim računarom preko tastature, miša i monitora, korisnik komunicira sa glavnim računarom pomoću drugog ačunara ili mobilnog uređaja putem mrežne veze, kao što je LAN, bežični LAN ili Internet. Tako računar na kojem se vrti virtuelna mašina u ovom scenariju postaje serverski računar koji može da poslužuje više virtualnih mašina istovremeno za više korisnika.[5]
Kontejnerizacija
[uredi | uredi izvor]Virtualizacija na nivou operativnog sistema, poznata i kao kontejnerizacija, odnosi se na funkciju operativnog sistema u kojoj kernel dozvoljava postojanje višestrukih izoliranih instanci korisničkog prostora. Takve instance, nazvane kontejneri,[6] virtualna okruženja (VE) ili zatvori ( FreeBSD zatvor ili chroot zatvor ), mogu izgledati kao pravi računari sa stanovišta programa koji se izvode u njima. Računarski program koji se izvodi na stvarnom fizičkom računaru i operativnom sistemu može da vidi sve resurse (povezane uređaje, datoteke, snagu procesora, hardverske mogućnosti) tog računara. Međutim, programi koji se izvode unutar kontejnera mogu vidjeti samo sadržaj i uređaje koji su dodijeljeni istom kontejneru.
Kontejnerizacija postala popularna i značajna 2014. godine, uvođenjem Dockera.[7][8]
Ostale vrste
[uredi | uredi izvor]- Softver
- Virtualizacija aplikacija i virtualizacija radnog prostora: izoliranje pojedinačnih aplikacija iz operativnog sistema i drugih aplikacija; blisko povezan sa konceptom prenosivih aplikacija
- Virtualizacija servisa: oponašanje specifičnih komponenti u heterogenim aplikacijama zasnovanim na komponentama kao što su aplikacije koje se pokreću API-jem, aplikacije zasnovane na oblaku.
- Memorija
- Virtualizacija memorije: nagomilavanje resursa memorije sa nasumičnim pristupom (RAM) iz umreženih sistema u jedno veliko spremište memorije
- Virtualna memorija: daje aplikaciji utisak da ima susjednu radnu memoriju, izolirajući je od osnovne fizičke memorije
- Pohrana
- Virtualizacija pohrane podataka: proces potpune apstrakcije logičke memorije od fizičke memorije
- Grupni datotečni sistem (Distributed file system): bilo koji datotečni sistem koji omogućava pristup datotekama iz višestrukih poslužitelja koji se dijele preko računarske mreže
- Virtualni datotečni sistem: sloj apstrakcije na vrhu datotečnog sistema koji klijentskim aplikacijama omogućava pristup različitim tipovima datotečnih sistema na jedinstven način
- Hipervizor za pohranu: softver koji upravlja virtualizacijom pohrane i kombinira fizičke resurse pohrane u jedan ili više fleksibilnih spremišta logičke memorije[9]
- Virtualni disk: računarski program koji oponaša disk jedinicu kao što je hard disk ili optički disk
- Podaci
- Virtualizacija podataka: prezentacija podataka kao apstraktni sloj, nezavisan od osnovnih baza podataka, struktura i skladišta
- Virtualizacija baze podataka: razdvajanje sloja baze podataka
- Mreža
- Virtualizacija mreže: stvaranje virtualnog mrežnog adresnog prostora unutar ili preko mrežnih podmreža (subnet)
- Virtualna privatna mreža (VPN): mrežni protokol koji zamjenjuje fizičku žicu ili druge fizičke medije u mreži sa apstraktnim slojem, omogućavajući da se mreža kreira putem interneta.
Reference
[uredi | uredi izvor]
- ^ "Virtualizacija računala CCERT-PUBDOC-2009-12-285" (PDF). line feed character u
|title=na mjestu 24 (pomoć) - ^ Graziano, Charles. "A performance analysis of Xen and KVM hypervisors for hosting the Xen Worlds Project". Pristupljeno 29. 1. 2013.
- ^ Turban, E; King, D; Lee, J; Viehland, D (2008). "Chapter 19: Building E-Commerce Applications and Infrastructure". Electronic Commerce A Managerial Perspective. Prentice-Hall. str. 27.
- ^ "Virtualization in education" (PDF). IBM. oktobar 2007. Pristupljeno 6. 7. 2010. Referenca sadrži prazan nepoznati parametar:
|1=(pomoć) - ^ "Strategies for Embracing Consumerization" (PDF). Microsoft Corporation. april 2011. str. 9. Arhivirano s originala (PDF), 15. 8. 2011. Pristupljeno 22. 7. 2011.
- ^ Hogg, Scott (26. 5. 2014). "Software Containers: Used More Frequently than Most Realize". Network World. Network World, Inc. Pristupljeno 9. 7. 2015.
- ^ Vaughan-Nichols, Steven J. (21. 3. 2018). "What is Docker and why is it so darn popular?". ZDNet. CBS Interactive.
- ^ Butler, Brandon (10. 6. 2014). "Docker 101: What it is and why it's important". Network World. IDG.
- ^ "Enterprise Systems Group White paper, Page 5" (PDF). Enterprise Strategy Group White Paper written and published on August 20, 2011 by Mark Peters. Arhivirano s originala (PDF), 30. 3. 2012. Pristupljeno 18. 7. 2013.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Uvod u virtualizaciju Arhivirano 4. 5. 2020. na Wayback Machine, januar 2004, Amit Singh