Marc'hallac'h sklaved

Marc'hallac'h ar sklaved zo ur marc'hallac'h ma vez gwerzhet ha prenet sklaved, abaoe an Henamzer.

Istor

Henamzer

En Henamzer e oa marc'hallac'hioù brudet en Hellaz ha Roma .

Krennamzer

Perzhier Genova ha Venezia a oa marc'hadoù a bouez goude bosenn ar XIV^vet kantved pa voe diskaret poblañs al labourerien.

E Portugal e voe digoret ur marc'had e Lagos.

Mare modern

Lisboa oa ur greizenn morianetaerezh a-bouezh er XV^vet ha XVI^vet kantved. Malta a oa ur marc'hallac'h sklaved bras all, diorret gant Urzh Sant Yann Jeruzalem.

Eus an XVI^vet kantved betek 1830 e oa gwerzhet e marc'hallac'hoù sklaved Norzhafrika, re wenn paket e-pad skrapadegoù ar vorlaeron hag ar gorserien otoman pe eus ar Maghreb, hag Afrikaned degaset gant karaouanerien dre ar Sahara.

E Krimea e oa porzh Kaffa ur greizenn trafikerezh ar re wenn. Paket e oant gant an dTatared evit marc'hallac'hoù sklaved an Impalaeriezh otoman. Padout a reas an trafikerezh-se betek voe destaget Krimea ouzh Rusia e 1783.

Trafikerezh ar re zu a oa en Enez Gorée, e Bae Benin, en Aleksandria, e Zanzibar, e Zabid e Yemen, e Maskat en Oman, hag all... betek an XIX^vet hag XX^vet kantved.

Livadurioù

Abaoe an XIX^vet kantved en Europa, hag abaoe an XX^vet kantved er peurrest eus ar bed, eo berzet gwerzhañ tud.

• 
  E Yemen, en XIIIvet kantved, hervez un dornskrid arab (e BNF Pariz).
• 
  E Recife (Brazil), er XVIIvet kantved, gant Zacharias Wagner.
• 
  En Alger, en 1684 (engravadur izelvroat).
• 
  E Rio de Janeiro, en XVIIIvet kantved, gant Edward Francis Finden.
• 
  E Kaero, en XIXvet kantved, gant David Roberts.
• 
  Le Marché d'esclaves, gant Horace Vernet.
• 
  E Konstantinopolis, en XIXvet kantved, engravadur gant Thomas Allom .
• 
  The Slave Market, Constantinople, en 1838, gant William Allan.
• 
  E Zanzibar, en 1860, gant Edwin Roper Loftus Stocqueler.
• 
  Le Marché d'esclaves, gant Jean-Léon Gérôme.
• 
  E Kaero gant Maurycy Gottlieb.
• 
  Le Marché aux esclaves, gant Gustave Boulanger.
• 
  Vente d'esclaves à Rome, gant Jean-Léon Gérôme.
• 
  Marc'had ar sklaved e Kaero, en XIXvet kantved.
• 
  E Rio de Janeiro, en XIXvet kantved, gant Jean-Baptiste Debret.
• 
  Ensellout ha gwerzhañ ur sklav.

Luc'hskeudennoù

• 
  Marc'had ar sklaved e Zanzibar, en XIXvet kantved (luc'hskeudenn).
• 
  Marc'had sklaved, Tunizia, deroù an XXvet kantved, gant Lehnert & Landrock. Skeudenn aozet d'ober ur gartenn-bost, ha n'eo ket dihell istorel.
• 
  Stal ur marc'hadour, Atlanta, Georgia, SUA, 1864.

Levrioù

• Joseph Kessel, Marchés d'esclaves, Les Éditions de France, 1933 (nombreuses rééditions).
• Marché aux esclaves et harem : épisode inédit de la piraterie barbaresque au XVIII siècle, Paris, E. Leroux, 1875. (lenn enlinenn)