Перайсці да зместу

Еўрапейская супольнасць па атамнай энергіі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Еўрапейскі саюз
Сцяг Еўропы

Гэты артыкул — частка серыі:
«Палітычнае ўпарадкаванне
Еўрапейскага саюза
»

Еўрапейскае супольнасць па атамнай энергіі (скар. Еўратам) — міжнародная арганізацыя членаў Еўрапейскага саюза.

Еўрапейскае супольнасць па атамнай энергіі была створана ў сувязі з падпісаннем Рымскіх пагадненняў у 1957 годзе.

Поспехі ЕАВС і правал планаў стварэння Еўрапейскай абароннай супольнасці замацавалі прыярытэты заходнееўрапейскай інтэграцыі: ад асобных галін да комплексу фінансава-эканамічнай сферы, ад эканомікі да палітыкі. На канферэнцыі ў Месіна ў 1955 годзе міністры замежных спраў шасці краін-членаў ЕАВС вылучылі новую ініцыятыву, «стварэння адзінай Еўропы», яны выказалі імкненне распаўсюдзіць прынцыпы ЕАВС на іншыя галіны эканомікі.

У 1956 г. камітэт пад старшынствам міністра замежных спраў Бельгіі П.-А. Спаака прадставіў даклад, які стаў асновай для наступных перамоў прадстаўнікоў «шасцёркі».

Гэтыя перамовы завяршыліся падпісаннем у сакавіка 1957 года Рымскіх дагавораў, што засноўваюць Еўрапейскую супольнасць па атамнай энергіі (Еўратам) і Еўрапейская эканамічная супольнасць (ЕЭС), якая ў публіцыстыцы пачалі называць «агульны рынак».

Дамовы аб ЕЭС і Еўратаме ўступілі ў сілу з 1 студзеня 1958 года.

Першапачаткова яго членамі былі Францыя, Італія, Нідэрланды, Бельгія, Люксембург і ФРГ. Па меры пашырэння Еўрапейскай эканамічнай супольнасці, а затым і Еўрапейскага саюза ўсё новыя дзяржавы-члены далучаліся таксама і да Еўратама. На цяперашні момант у Еўратаме - ўсе 27 дзяржаў-членаў Еўрасаюза.

Еўратам закліканы быў садзейнічаць:

  • 1. развіццю мірнага выкарыстання ядзернай энергетыкі дзяржавамі-членамі,
  • 2. фарміраванню агульнай энергетычнай палітыкі,
  • 3. каардынацыі прыняцця рашэнняў,
  • 4. паніжэнню коштаў на энерганосьбіты,
  • 5. павышэнню стабільнасці энергетыкі,
  • 6. забеспячэння кантролю за атамнай энергетыкай.

У адпаведнасці з дамовай, неафіцыйна названай Дагавор зліцця, падпісанай у Бруселі 8 красавіка 1965 і, якая ўступіла ў сілу 1 ліпеня 1967 года, Камісія ЕЭС і Савет ЕЭС замянялі Камісію і Савет Еўратама, а таксама Вышэйшы кіруючы орган і Савет міністраў Еўрапейскага аб'яднання вугалю і сталі. Інстытуты трох еўрапейскіх супольнасцяў (ЕАВС, ЕЭС і Еўратама) зліліся разам: адна Камісія, адзін Савет міністраў і Еўрапейскі парламент. Гэты дагавор разглядаецца некаторымі як рэальны пачатак існавання сучаснага Еўрапейскага саюза.