Дужкі
Дужкі — парныя знакі, якія выкарыстоўваюцца ў розных галінах.
Адрозніваюць:
- круглыя () дужкі;
- квадратныя [] дужкі;
- фігурныя {} дужкі;
- вуглавыя <> дужкі (або <> у ASCII-тэкстах).
Правілы пастаноўкі дужак у беларускай мове
[правіць | правіць зыходнік]У дужкі бяруцца ўстаўныя словы, спалучэнні слоў і сказы, якія аб'яднаны з асноўным сказам сэнсавай сувяззю і служаць у якасці заўваг, удакладненняў і пад: Узялі мы вуды, кацялок для юшкі, сачок (на ўсякі выпадак) і рушылі на рыбалку (А. Якімовіч).
У дужкі бяруцца словы і спалучэнні слоў (разам з адпаведным знакам прыпынку), якія выражаюць рэакцыю, адносіны слухачоў да чыёй-небудзь прамовы, выказвання, рэплікі:
- А н і с і м....Таму кожны павінен атрымаць сваю долю. (Воклічы: «Правільна!»)
- С а к р а т а р. Ці будуць пытанні да прысутных? (Галасы: «Хопіць!»)
У дужкі бярэцца прозвішча аўтара або прозвішча аўтара і крыніца (назва твора), з якой прыводзіцца цытата: Каля пасады лесніковай цягнуўся гожаю падковай стары, высокі лес цяністы (Я. Колас. «Новая зямля»).
Пасля цытаты, непасрэдна за якой у гэтым жа радку ў дужках змяшчаецца спасылка на аўтара або на аўтара і крыніцу (г. зн. перад адкрывальнай дужкай), захоўваецца адпаведны знак прыпынку –– пытальнік, клічнік або шматкроп'е: Прыгадаліся знаёмыя радкі: «Чым сустрэла мяне мая вуліца, як я выходзіў?» (А. Куляшоў. «Сцяг брыгады»).
У дужкі бяруцца рэмаркі аўтара ў драматургічным творы:
- А л ь ж б е т а (убягае, трымаючы ў руцэ клінок з тварагом). Што гэта ў вас тут парабілася, мае міленькія?
- П а ў л і н к а. Кабыла дзядзькава ўцякла ці хто ўкраў. (Ідзе, садзіцца на ложак і шые) (Я. Купала).
Пасля ўстаўной канструкцыі (перад закрывальнай дужкай) ставіцца пытальнік, клічнік або шматкроп'е, якія патрабуюцца кантэкстам, а кропка не ставіцца: І толькі школа (я адразу ўбачыў яе і беспамылкова пазнаў) стаяла за гародамі, бліжэй да лесу (І. Шамякін).
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Дужкі на Вікісховішчы |
| |||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Esc | F1 | F2 | F3 | F4 | F5 | F6 | F7 | F8 | F9 | F10 | F11 | F12 | PrtSc SysRq |
Scroll Lock |
Pause Break |
||||||||||||
Ins | Home | PgUp | NumLk | / | * | − | |||||||||||||||||||||
Del | End | PgDn | 7 | 8 | 9 | + | |||||||||||||||||||||
4 | 5 | 6 | |||||||||||||||||||||||||
^ | 1 | 2 | 3 | Ent | |||||||||||||||||||||||
< | v | > | 0 | , |