Верцынгетарыг
Верцынгетарыг | |
---|---|
| |
Нараджэнне |
каля 80 да н.э. |
Смерць |
46 да н.э.[1][2] |
Бацька | Кельціла[d] |
Бітвы | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Верцынгетарыг або Верцынгетарыкс (лац.: Vercingetorix) (82 да н.э. — 46 да н.э.) — правадыр кельцкага племя арвернаў у Галіі. Яго імя на гальскай азначае «ўладар над» (ver-rix) «воінамі» (cingetos).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Сын правадыра арвернаў Кельтыла, пакаранага смерцю па абвінавачванні ў жаданні кіраваць усёй Галіяй.
Паводле некаторых здагадках, навучаўся ў Брытаніі ў друідаў, а таксама, магчыма, служыў у рымскай арміі. Паводле сведчання Дыяна Касія, быў сябрам Цэзара.
Падчас Гальскай вайны Верцынгетарыг узначаліў паўстанне аб'яднаных гальскіх плямёнаў супраць Цэзара ў 52 да н.э.
Як піша Юлій Цэзар у сваіх «Запісках пра Гальскую вайну», Рым забяспечыў сваю ўладу над кельцкімі плямёнамі па-за межамі рымскай правінцыі Нарбонская Галія ужываннем палітыкі «падзяляй і валадар». Верцынгетарыг, насупраць, аб'яднаў плямёны і ўжыў тактыку нападу на рымскія войскі з наступным адыходам у натуральныя ўмацаванні. Акрамя таго, паўстанне стала адным з першых зарэгістраваных прыкладаў выкарыстання стратэгіі «выпаленай зямлі», калі паўстанцы спальвалі гарадскія паселішчы, каб пазбавіць рымскія легіёны правіянта.
Нягледзячы на першапачатковы поспех пры Герговіі, паўстанцы былі ўрэшце акружаны ў крэпасці Алезія ў цэнтральнай Галіі (сучасны Аліз-Сент-Рэн каля Семюра, Францыя). Верцынгетарыг заклікаў на дапамогу іншыя гальскія плямёны, але Юлій Цэзар арганізаваў падвойнае кальцо аблогі вакол Алезіі, што дазволіла яму разбіць па частках абложаных і іх саюзнікаў, якія прыйшлі ім на выручку.
Пасля таго, як усе спробы прарваць рымскія ўмацаванні не далі вынікаў, паўстанцы здаліся. Верцынгетарыг быў сярод іншых трафеяў дастаўлены ў Рым, дзе правёў пяць гадоў у зняволенні, а пасля ўдзелу ў трыўмфальнай працэсіі ў 46 да н.э. быў задушаны (паводле іншых крыніцах, абезгалоўлены).
У мастацтве
[правіць | правіць зыходнік]- Гэтаму эпізоду рымскай гісторыі прысвечаны фільм «Друіды» (2001). Ролю Верцынгетарыга выканаў Крыстафер Ламберт. У ролі Цэзара — Клаус Марыя Брандаўэр.
- У фільме «Юлій Цэзар» (2002) яго ролю выканаў Хейна Ферч, у ролі Цэзара — Джэрэмі Сіста.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Зноскі
- ↑ Верцингеторикс // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VI. — С. 93.
- ↑ Верцингеторикс // Военная энциклопедия — СПб.: Иван Дмитриевич Сытин, 1912. — Т. 6. — С. 332–333.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118804170 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- А. Плюшар. Энциклопедический лексикон, том 9. — Типография А. Плюшара; С.-П., 1837 — с. 534 (Верцингеториксъ).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Верцынгетарыг