Камуністычная партыя

Камунізм Канцэпцыя Марксісцкая філасофія Класавая барацьба Інтэрнацыяналізм Камуністычная партыя Ідэалогіі Марксізм Марксізм-ленінізм Трацкізм Сталінізм Цітаізм Мааізм Сталінізм-хаджаізм Чучхэ Геварызм Левы камунізм Камунізм рабочых саветаў Анарха-камунізм Рэлігійны камунізм Еўракамунізм Нацыянальны камунізм Інтэрнацыяналы Міжнароднае таварыства працоўных Другі Інтэрнацыянал Камуністычны інтэрнацыянал Чацвёрты Інтэрнацыянал Асобы Карл Маркс Фрыдрых Энгельс Уладзімір Ленін Роза Люксембург Іосіф Сталін Леў Троцкі Маа Цзэдун Іншае Анархізм Антыкапіталізм Антыкамунізм Камуністычныя краіны Камуністычная сімволіка Крытыка камунізму Дэмакратычны цэнтралізм Дыктатура пралетарыяту Гісторыя камунізму Левыя Люксембургізм Новы клас Новыя левыя Пост-камунізм Прымітыўны камунізм Сацыялізм Сталінізм Сацыяльная эканоміка Цітаізм СССР

Камуністычная партыя — палітычная партыя, асноўнай ідэалогіяй якой з'яўляецца марксізм і камунізм, а асноўнай мэтай — звяржэнне кіруючага класа буржуазіі шляхам рэвалюцыі і ўсталяванне дыктатуры пралетарыяту. Мэты, задачы і метады барацьбы камуністычных арганізацый і партый супраць буржуазіі апісаны ў працы Маркса і Энгельса «Маніфест камуністычнай партыі».
У сярэдзіне ХХ ст. шмат з камуністычных партый краін свету перайшла да больш умераных пазіцый, такіх як еўракамунізм.

Камуністычныя партыі ва ўладзе

У свой час камуністычныя партыі былі кіруючымі ў наступных краінах:

• Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік — Камуністычная Партыя Савецкага Саюза
• Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія — Саюз камуністаў Югаславіі
• Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія — Албанская партыя працы
• Народная Рэспубліка Балгарыя — Балгарская камуністычная партыя
• Сацыялістычная Рэспубліка Румынія — Румынская Камуністычная Партыя
• Польская Народная Рэспубліка — Польская аб’яднаная рабочая партыя
• Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка — Камуністычная партыя Чэхаславакіі
• Венгерская Народная Рэспубліка — Венгерская сацыялістычная рабочая партыя
• Германская Дэмакратычная Рэспубліка — Сацыялістычная адзіная партыя Германіі
• Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана

На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах:

• Кітайская Народная Рэспубліка — Камуністычная Партыя Кітая
• Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка — Працоўная Партыя Карэі
• Рэспубліка Куба — Камуністычная Партыя Кубы
• Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам — Камуністычная партыя В’етнама
• Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал — Непальская камуністычная партыя

Камуністычныя партыі ў Беларусі

Першая камуністычная партыя ў Беларусі з’явілася 30 снежня 1918 года ў Смаленску на VI Паўночна-Заходняй абласной канферэнцыі РКП (б). Створаная партыя называлася Камуністычнай партыяй (бальшавікоў) Беларусі і была складовай часткай Расійскай Кампартыі (бальшавікоў). З’езд выбраў Цэнтральнае бюро КП (б) Беларусі (старшыня А. Мяснікоў), а таксама прыняў рашэнне аб стварэнні Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь.

З сакавіка 1919 да лістапада 1920 г. КП(б)Б была аб’яднана з Кампартыяй Літвы ў Камуністычную партыю (бальшавікоў) Літвы і Беларусі на ўвазе ўтварэння ЛітБела. Аб стварэнні адзінай кампартыі Літвы і Беларусі было вырашана на аб’яднаўчым з’ездзе КП(б)Б і КП(б)Л, які праходзіў 4-6 сакавіка 1919 года, які таксама ўхваліў стварэнне Савецкай сацыялістычнай рэспублікі Літвы і Беларусі (ЛітБел). З’езд абраў Цэнтральны Камітэт КП(б) ЛіБ, у Прэзідыум якога ўвайшлі Вінцас Міцкявічус-Капсукас — старшыня, З. Ангарэціс, В. Багуцкі, Я. Далецкі, С. Іваноў, М. Калмановіч, В. Кнорыньш (сакратар), А. Мяснікоў, І. Уншліхт, К. Цыхоўскі, В. Яркін і інш. У сувязі з акупацыяй польскімі войскамі большай частцы тэрыторыі Літвы і Беларусі, 6 чэрвеня 1920 года Літоўска-Беларуская рэспубліка была распушчаная. У верасні 1920 года Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі зноў была падзелена на КП Беларусі і КП Літвы.

Падчас акупацыі польскімі вайскамі Заходняй Беларусі існавала Камуністычная Партыя Заходняй Беларусі

З 1922 па 1991 гады Камуністычная партыя Беларусі з’яўлялася кіруючай у БССР, але, калі Беларусь атрымала незалежнасць, дзейнасць кампартыі была забаронена да 1993 года, як і у іншых краінах СНД. У 1993 годзе была створана Партыя камуністаў Беларусі, якая ў 1994 годзе перайшла ў апазіцыю прэзыденту Рэспублікі Беларусь А. Р. Лукашэнка. У 1996 годзе частка сяброў ПКБ, якія падтрымлівалі палітыку А. Лукашэнкі, аддзяліліся ад партыі і ўтварылі прапрэзідэнцкую Камуністычную партыю Беларусі. Сітуацыя, калі ў краіне было 2 кампартыі, працягвалася 13 гадоў, але, у 2009 годзе ПКБ змяніла назву на Беларускую партыю аб’яднаных левых «Справядлівы свет», і ў краіне засталася адна камуністычная партыя.