Роджэр Уолкат Сперы
Роджэр Уолкат Сперы (англ.: Roger Wolcott Sperry, 20 жніўня 1913, Хартфард, Канектыкут, ЗША — 17 красавіка 1994, Пасадэна, Каліфорнія, ЗША) — нейрапсіхолаг, прафесар псіхабіялогіі, які атрымаў у 1981 годзе разам з Дэвідам Х’юбелам і Торстэнам Візелем Нобелеўскую прэмію па фізіялогіі і медыцыне «за адкрыцці, якія датычацца функцыянальнай спецыялізацыі паўшар’яў галаўнога мозгу»[6][7][8][9][10].
| Роджэр Уолкат Сперы | |
|---|---|
| англ.: Roger Wolcott Sperry | |
 | |
| Дата нараджэння | 20 жніўня 1913[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 17 красавіка 1994[1][2][…] (80 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Francis Bushnell Sperry[d][3] |
| Род дзейнасці | псіхолаг, неўролаг, урач, выкладчык універсітэта, фізіёлаг |
| Навуковая сфера | нейрапсіхалогія[d] |
| Месца працы | |
| Альма-матар | |
| Навуковы кіраўнік | Paul A. Weiss[d] |
| Член у | |
| Узнагароды |
прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні (1979)  прэмія Вольфа па медыцыне (1979)  APA Award for Outstanding Lifetime Contributions to Psychology[d] (1993) APA Award for Distinguished Scientific Contributions to Psychology[d] (1971) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (8 красавіка 1976) прэмія Ральфа Джэрарда[d] (1979) |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьСперы нарадзіўся ў горадзе Хартфард, штат Канектыкут у сям’і Фрэнсіса Бушнэла і Фларэнцыі Крэмер Сперы. Яго бацька працаваў у банкаўскай сферы, а яго маці выкладала ў бізнес-школе. Яго сям’я належала да вярхушкі сярэдняга класа, дзе асаблівая ўвага надавалася паспяховасці[11]. У Роджэра быў адзін брат, Расэл Луміс. Іх бацька памёр, калі Роджэру было 11 гадоў. Пасля гэтага яго маці стала памочнікам дырэктара ў мясцовай сярэдняй школе.
У 1937 годзе Сперы скончыў Оберлін-каледж. Атрымаў ступень доктара філасофіі ў галіне заалогіі ў Чыкагскім універсітэце ў 1941 годзе. Пасля гэтага ён займаўся даследаваннямі разам з Карлам Лэшлі ў Гарвардзе.
У 1949 годзе Сперы ажаніўся з Нормай Гэй Дэўпры. У іх нарадзіліся сын, Глен Майкл, і дачка, Джанэт Хоўп[12].
У 1954 годзе Сперы заняў месца прафесара ў Каліфарнійскім тэхналагічным інстытуце, дзе правёў найбольш вядомыя з сваіх эксперыментаў.
Аўтар навуковых прац па нейрафізіялогіі зроку, функцыянальнай спецыялізацыі паўшар’яў галаўнога мозга чалавека.
Член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (1960), Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук (1963), Лонданскага каралеўскага таварыства, Папскай акадэміі, замежны член Расійскай АН (1988).
Узнагароды
правіць- 1973 — Прэмія Пасана (Passano Award)
- 1979 — Прэмія Вольфа па медыцыне
- 1979 — Прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні
- 1981 — Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне
Зноскі
- ↑ а б Roger Wolcott Sperry // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Roger Wolcott Sperry // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ Geni.com — 2006.
- ↑ www.pas.va
- ↑ NNDB — 2002.
- ↑ Voneida, T. J. (1997). «Roger Wolcott Sperry. 20 August 1913—17 April 1994: Elected For.Mem.R.S. 1976». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 43: 463. doi:10.1098/rsbm.1997.0025
- ↑ Miller, J. G. (1994). «Roger Wolcott Sperry. Born August 20, 1913--died April 17, 1994». Behavioral science 39 (4): 265—267. PMID 7980367
- ↑ Trevarthen, C. (1994). «Roger W. Sperry (1913—1994)». Trends in Neurosciences 17 (10): 402—404. doi:10.1016/0166-2236(94)90012-4
- ↑ Hubel, D. (1994). «Roger W. Sperry (1913—1994)». Nature 369 (6477): 186. doi:10.1038/369186a0. PMID 8183336
- ↑ Bogen, J. E. (1999). «Roger Wolcott Sperry (20 August 1913-17 April 1994)». Proceedings of the American Philosophical Society 143 (3): 491—500. PMID 11624452
- ↑ Antonio E. Puente, «Roger Wolcott Sperry (1913—1994)»(недаступная спасылка), American Psychologist, 1995
- ↑ Puente, Antonio (November 1995). American Psychologist. Obituaries.
Літаратура
правіць- Сперы Роджэр Уолкат // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 110. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Спасылкі
правіць
- Сайт пра Роджэра Сперы Архівавана 8 лістапада 2005.
- Аўтабіяграфія Роджэра Сперы на сайце Нобелеўскага камітэта (англ.)
- Профіль Роджэра Уолката Сперы на афіцыйным сайце РАН
- Некралог у The National Academies Press Архівавана 9 мая 2013.