Вя́земскі раён (па-расейску: Вяземский район) — муніцыпальнае ўтварэньне і адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Смаленскай вобласьці, Расея.

Вяземскі раён
Вяземский район
Герб
Агульныя зьвесткі
Краіна Расея
Статус раён
Уваходзіць у Смаленскую вобласьць
Адміністрацыйны цэнтар Вязьма
Улучае 23 муніцыпальныя ўтварэньні
Дата ўтварэньня 1929
Кіраўнік Іна Дзямідава
Афіцыйныя мовы расейская
Насельніцтва (2010) 80 438 чалавек[1]
Нацыянальны склад расейцы
Канфэсійны склад праваслаўныя
Плошча 3353 км²
Месцазнаходжаньне
Вяземскі раён на мапе
Мэдыя-зьвесткі
Часавы пас GMT +4
Тэлефонны код +7 48131
Код аўтам. нумароў 67
Афіцыйны сайт
   Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Геаґрафія

рэдагаваць

Раён разьмешчаны на ўсходзе вобласьці, на ўсходзе беларускае этнічнае тэрыторыі[a]. Мяжуе з Гжацкім, Дарагабускім, Навадугінскім, Сафонаўскім, Угранскім, Холм-Жыркоўскім і Цёмкінскім раёнамі вобласьці. Плошча раёну складае 3352,66 км². На яго тэрыторыі працякаюць рэкі Вазуза, Восьма, Вязьма, Жыжала.

Гісторыя

рэдагаваць

У часы ВКЛ тэрыторыя раёну межавала з тэрыторыяй Смаленскага ваяводзтва княства. З 1708 году на тэрыторыі раёну існаваў Вяземскі павет Смаленскае губэрні.

Навукоўцамі Мітрафанам Доўнарам-Запольскім і Яўхімам Карскім ў пачатку 20 ст. адзначаўся факт прыналежнасьці тэрыторыі сучаснага Вяземскага раёну да этнічнае беларускае тэрыторыі. У выніку гэтага ўрадам БНР заходняя частка раёну з горадам Вязьма была абвешчана часткай БНР, але фактычна гэтая тэрыторыя ўрадам БНР не кантралявалася.

У савецкія часы пасьля ўтварэньня ССРБ і БССР ставіліся спробы далучэньня Смаленскае губэрні да гэтых утварэньняў. Але гэтыя спробы засталіся безвыніковымі.

Сучасны Вяземскі раён быў утвораны ў 1929 годзе ў складзе Смаленскае вобласьці.

Дэмаґрафія

рэдагаваць

Насельніцтва раёну складае 80 438 чалавек, большасьць зь якіх складаюць расейцы. Большасьць вернікаў — праваслаўныя.

Адміністратыўнае ўладкаваньне

рэдагаваць

У склад раёну ўваходзяць 1 мескае і 22 сельскіх паселішчы.

Назва Адміністрацыйны цэнтар
Андрэйкаўскае с/п с. Андрэйкава
Атносаўскае с/п в. Атносава
Вяземскае м/п г. Вязьма
Вязьма-Бранскае с/п с. Вязьма-Бранская
Заводзкае с/п в. Хватаў-Завод
Ісакаўскае с/п с. Ісакава
Кайдакоўскае с/п в. Кайдакова
Калпіцкае с/п в. Малая Калпіта
Касьнянскае с/п в. Касьня
Маслаўскае с/п с. Багародзіцкае
Мяшчорскае с/п в. Дзьмітраўка
Навасельскае с/п в. Новае Сяло
Палянаўскае с/п в. Палянава
Расейскае с/п станцыя Сямлёва
Сьцяпанікаўскае с/п с. Новы
Сямлёўскае с/п с. Сямлёва
Туманаўскае с/п с. Туманава
Хмяліцкае с/п с. Хмяліта
Царова-Займішчанскае с/п в. Царова-Займішча
Шуйскае с/п с. Шуйскае
Юшкаўскае с/п с. Юшкава
Ярмолінскае с/п в. Усьпенскае
Яфрэмаўскае с/п в. Яфрэмава

Транспарт

рэдагаваць

Праз раён праходзяць чыгуначныя лініі Смаленск — Масква, Ржэў — Бранск і Вязьма — Сухінічы.

Таксама маюцца аўтаґістраль М-1 «Беларусь», Р-132 Вязьма — Разань і шэраг аўтадарог мясцовага ўзроўню, якія злучаюць Вязьму з навакольнымі паселішчамі і суседнімі раёнамі.

  1. ^ паводле М. Доўнара-Запольскага і Я. Карскага

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць