Jump to content

Manuel Roxas

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
His Excellency
Manuel A. Roxas
5th President of the Philippines
Termino
May 28, 1946 – April 15, 1948
Bise Presidente Elpidio Quirino
Suminunod ki Sergio Osmeña
Sinundan ni Elpidio Quirino
2nd President of the Senate of the Philippines
Termino
July 9, 1945 – May 25, 1946
President Sergio Osmeña
Suminunod ki Manuel L. Quezon
Sinundan ni José Avelino
Senator of the Philippines
Termino
July 9, 1945 – May 25, 1946
Secretary of Finance
Termino
August 21, 1941 – December 29, 1941
President Manuel L. Quezon
Suminunod ki Antonio de Las Alas
Sinundan ni Serafin Marabut
2nd Speaker of the Philippine House of Representatives
Termino
1922–1933
Suminunod ki Sergio Osmeña
Sinundan ni Quintin Paredes
Member of the Philippine House of Representatives from Capiz' 1st District
Termino
1921–1938
Suminunod ki Antonio Habana
Sinundan ni Ramon A. Arnaldo
Governor of Capiz
Termino
1919–1921
Personal na mga detalye
Kamundagan Manuel Róxas Acuña
(1892-01-01)Enero 1, 1892
Capiz (now Roxas City), Capiz Province, Captaincy General of the Philippines
Kagadanan Abril 15, 1948(1948-04-15) (edad 56)
Clark Air Base, Philippines
Lulubngan Manila North Cemetery, Santa Cruz, Manila, Philippines
Partido politikal Liberal Party (1945–1948)
Iba pang partido Nacionalista Party (Before 1945)
Agom Trinidad de Leon
Mga aki Gerardo Roxas
Ruby Roxas
Alma mater University of Manila
University of the Philippines College of Law
Trabaho Lawyer, Soldier
Pagtubod Roman Catholicism
Lagda
Military service
Allegiance  Philippines
Serbisyo/sangay Philippine Commonwealth Army
Mga taon kan serbisyo 1941–1945
Battles/wars World War II
* Japanese Occupation of the Philippines (1942–1945)
* Philippines Campaign (1944–1945)

Si Mamuel Acuña Roxas (1 Enero 1892 - 15 Abril 1948) enot na presidente kan independienteng Republika kan Filipinas (1946-1948). Dai niya natapos an turno niya ta nagadan sa atake sa puso.

Kaamayan kan Buhay asin Karera

[baguhon | baguhon an source]

Namundag si Manuel Roxas sa Capiz, Capiz ki Rosario Acuña. An ama niyang si Gerardo nagadan kan binabados pa sana siya. Igwa siya nin duwang tugang, si Mamerto asin Milagros. Siya may dugong Basque-Kastila, dugong Intsik, asin dugong Mehikano.

An napangagom niya iyo si Trinidad R. de Leon kan Bulacan asin nagkaigwa sinda nin duwang aki: si Ma. Rosario "Ruby", na an naagom si Vicente Roxas asin si Gerardo "Gerry" Roxas, naagom si Judy Araneta.

Siya nagadal sa Unibersidad kan Manila dangan nagkua siya kan abogasiya sa Unibersidad kan Filipinas asin kan nagkua siya nin eksamen sa pagkaabogado, nakamit niya an primer na pwesto. Nabuntog siya tolos sa lantad nin pulitika asin sa serbisyo sa gobyerno na nagpoon kan siya nagin piskal sa probinsya kan Capiz. Kan 1921 nagin siyang Kongresista. Sunod tolos na taon nagin Tagataram kan Kamara.

Kan maitindog an Philippine Commonwealth, siya nagin myembro sa Asamblea Nasyonal. Siya man nagsirbe komo Secretary of Finance (1938-1941) sa gabinete ni Presidente Manuel Quezon. Nabotohan man siya sa Senado alagad dai nakatukaw tolos huli kan pagbungkaras kan Ika-2 Pangkinaban na Guerra.

Huli ta myembro siya sa Reserve sa Pwersa Armada, bago kan guerra, ginibo siyang liaison officer sa pagtangaan kan Gobyernong Commonwealth asin kan kwartel ni Hen. Douglas MacArthur kan Pwersa Armada sa Harayong Subangan kan Estados Unidos.

Kaiba siya ni Pres. Manuel Quezon sa Corregidor kun saen pinatunaw ninda an kwartang Pilipinas dai lang mahulog sa kamot nin mga Hapon. Kan magsuwayan sinda Quezon, siya nagpaMindanao. Bago nagpaamerika si Quezon, pinagdesignar siyang Executive Secretary asin taga-salida ki Quezon asin Osmeña kun an duwa magadan sabay o madakop man na dungan.

Alagad si Roxas natoklo (1942) kan mga Hapon asin pakalihis nin periodo pagkapreso, dinara siya sa Manila asin pirit pinamirma saiya an promulgasyon kan Konstitusyon na pinasar kan mga Hapon sa pagtogdas kan saindang pig-amaan na Republika. Siya ginibong responsable sa polisya sa ekonomiya sa lindong kan gobyerno ni Jose Laurel. Kan oras man na idto nagsirbe siya komo intelligence agent kan mga Pilipinong gerilya. Nag-ngata' man kuta siya makadulag asin makabalyo sa teritoryo kan mga Alyado alagad dai siya naka-asba. An nagbalik na pwersa kan mga Amerikano dinakop siya komo Japanese collaborator.

Pakatapos kan guerra, si Douglas MacArthur sinurog siya asin ibinalik saiya an komisyon komo opisyal kan Pwersa Armada kan Amerika. Ano pa, igdi nabuhay liwat an karera niya sa pulitika.

Kan an Kongreso pinagtipon kan 1945, si mga lehislador na na-elihir kan 1941 ginibo siyang Pamayo kan Senado. Sa eleksyon nasyonal igdi sa Filipinas na ginibo kan 1946, siya nagdalagan sa pagka-presidente na suportado ni MacArthur asin iyo an nominado kan mga liberal na grupo sa laog kan Partido Nacionalista. Si Sergio Osmeña an saiyang kalaban na, sabihon pa, habo magkampanya ta aram daa kan enterong banwaan an serbisyo niyang magayon. Naripol ni Roxas an 54 porsyento kan boto asin mayoriya kan tukawan sa Kongreso nakua kan mga myembro kan Partido Liberal. Kan an Estados Unidos itinao na sa Filipinas an saiyang independisya, petsa July 4, 1946, si Roxas an nagin enot na presidente kaining bagong republika.

An Pagtukaw Niya sa Pagka-presidente

[baguhon | baguhon an source]

Kan siya na an presidente, taon 1948, tinawan niyang amnestiya an gabos na arestado komo kolaborador kan mga Hapon, maliban sana duman sa mga nakakumitir nin mga krimen na violento. Alagad, igdi sa panahon niya nagpoon nang magin problema an Hukbalahap na an lider iyo si Luis Taruc.

Nagadan siya bigla kan Abril 15, 1948 sa edad na 56, kan siya nagdidiskurso duman sa Clark Air Base sa Angeles City huli sa makuring atake sa puso.

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  • A Country Study, Philippines [1]
  • Philippines Archipelago: Manuel Roxas [2]
  • Zaide, Gregorio F. (1984). Philippine History and Government. National Bookstore Printing Press.