میرجلال پاشایئو
پاشایئو میر جلال علی اوغلو (۲۶ آوریل ۱۹۰۸،تبریزین اندهبیل کندینده– ۲۸ سپتامبر ۱۹۷۸، باکی) — یازیچی، ادبیاتشوناس، ۱۹۳۴-جو ایلدن آذربایجان یازیچیلار بیرلیگینین عضوو، آذربایجانین امکدار علم خادیمی (۱۹۶۹)، لنین کومسومولو موکافاتینین فخری لاورئاتی (۱۹۶۸)، فیلولوژی علملری دوکتورو (۱۹۴۷)، پروفسور (۱۹۴۸).
یاشاییشی
[دَییشدیر]میر جلال پاشایئو ۲۶ آوریل۱۹۰۸-جی ایلده تبریزین اندهبیل کندینده دوغولموشدور. کیچیک یاشلاریندا آتاسی گنجهیه کؤچدوگوندن اوشاقلیغی بورادا کئچمیشدیر. ۱۹۱۸-جی ایلده آتاسی وفات ائتمیش، بؤیوک قارداشینین حمایهسینده یاشامیشدیر. ۱۹۱۸–۱۹۱۹-جو ایللرده خئیرییه جمعیتینین کمکی ایله ایبتیدایی تحصیل آلمیشدیر. آذربایجاندا شوروری حاکمیتی قورولدوقدان سونرا گنجه دارالموعلّیمینه داخیل اولموشدور (۱۹۲۴–۱۹۲۸). طلبه تشکیلاتینین، سونرا ایسه شهر طلبه همکارلار تشکیلاتینین صدری سئچیلمیشدیر (۱۹۲۶–۱۹۲۷). ۱۹۲۸-جی ایلده گنجه دارالموعلّیمی بیتیریب، گدهبَی یئددی ایللیک مکتبینده موعلّیملیک ائتمیشدیر. ۱۹۲۹-۱۹۳۰ - ۱ نؤمرهلی گنجه شهر مکتبینده مودیر وظیفهسینده ایشلمیشدیر.
کازان شرق پداقوژی اینستیتوتونون ادبیات شعبهسینده (۱۹۳۰–۱۹۳۲) تحصیل آلمیشدیر. ۱۹۳۲- جی ایلده باکییا قاییداراق آذربایجان دؤولت علمی تدقیقات اینستیتوتونون آسپیرانتوراسینا داخیل اولموشدور، - «کومونیست»، «گنج ایشچی» قزئتلرینده ایشلمیشدیر. ایلک کیتابی «ساغلام یوللاردا» آدلی ایلک کیتابی چاپدان چیخمیشدیر.
آذربایجان دؤولت علمی-تدقیقات اینستیتوتونون آسپیرانتوراسیندا تحصیلینی داوام ائتدیرمکله یاناشی، موعلّیملیک ائتمیشدیر (۱۹۳۲–۱۹۳۵). "فوضولینین پوئتیکاسی" مؤوضوسوندا نامیزدلیک تزی (۱۹۴۰)، "آذربایجاندا ادبی مکتبلر" مؤوضوسوندا دوکتورلوق تِزینی (۱۹۴۷) مدافعه ائتمیشدیر.
اونون ادبیات نظریهسینه دایر آراشدیرمالاری، خصوصیله مشهور "ادبیاتشوناسلیغین اساسلاری" درسلیگی آذربایجان فیلولوژی موحیطینده دیقّته لاییق یئر توتور. ادیبین "کلاسیک ایرث و معاصرلری"میزه دایر مقالهلری، مونوقرافیک تدقیقاتلاری، "آذربایجاندا ادبی مکتبلر" مؤوضوسوندا یازدیغی دوکتورلوق تزی، "فضولی صنعتکارلیغی"، "جلیل محمدقولوزاده رئالیزمی حاقیندا" و سایر بو کیمی اثرلری اونون ادبی-نظری دوشونجه ایله آردیجیل و سیستملی شکیلده مشغول اولماسینی تصدیقلهیهن چوخ جدی فاکتلاردیر.
۱۹۲۸-جی ایلدهن ادبی فعالیته باشلامیشدیر. "کومونیست" قزئتینده شعبه مودیری، "گنج ایشچی" قزئتینده مسئول کاتیب، هم ده آذربایجان علملر آکادمیسینین نظامی آد. ادبیات اینستیتوتوندا علمی ایشچی اولموشدور (۱۹۳۲–۱۹۳۵). آذربایجان دؤولت اونیورسیتیسینده دوچنت، ۱۹۴۸-جی ایلدن پروفسور کیمی فعالیت گؤسترمیشدیر. آذربایجان ادبیاتی کافئدراسینین مودیری اولموشدور (۱۹۶۱-جی ایلدن).
شوروی یازیچیلاری بریقاداسی ترکیبینده آغ دنیز – بالتیک کانالیندا یارادیجلیق اعزامیتینده (۱۹۳۵)، موسکودا کئچیریلن آذربایجان ادبیاتی و اینجه صنعتی اون گونلوگونده (۱۹۴۰، ۱۹۵۰، ۱۹۶۰)، شوروی یازیچیلارینین II، III، ۴-جو قورولتایلاریندا (۱۹۵۴، ۱۹۵۹، ۱۹۶۷) اولموشدور. ۱۹۷۸-جی ایل سپتامبرین ۲۸-ده وفات ائتمیش، ایکینجی فخری خیاباندا دفن ائدیلمیشدیر.
آذربایجان جومهوریتینین بیرینجی یاردیمچیسی، حیدرعلییئو فوندونون پرزیدنتی مهربان علییئوانین باباسیدیر.
موکافاتلاری
[دَییشدیر]"قافقازین مدافعهسینه گؤره"، "امک ایگیدلیگینه گؤره" (۱۹۴۴) مداللاری، "۱۹۴۱–۴۵-جی ایللرده بؤیوک وطن محاربهسینده فداکار امگینه گؤره" (۱۹۴۸)، "قیرمیزی امک بایراغی" (۱۹۶۷)، "اوکتوبر اینقیلابی" (۱۹۷۸) و ایکی دفعه "شرف نیشانی" (۱۹۵۰، ۱۹۵۸) اوردِنلری، ایکی دفعه آذربایجان عالی سووئتی ریاست هئیتینین فخری فرمانی و "قاباقجیل معاریف خادیمی" نیشانی ایله تلطیف اولونموشدور.
اثرلری
[دَییشدیر]کیتابلاری
[دَییشدیر]- ساغلام یوللاردا: اوچرکلر. باکی: آذرنشر، ۱۹۳۲، ۴۶ ص.
- بوی (نووللر و اوچرکلر). باکی: آذرنشر، ۱۹۳۵، ۱۲۳ ص.
- دیریلن آدام. باکی: آذرنشر، ۱۹۳۶، ۲۰۴ ص.
- بوستان اوغروسو. باکی: آذرنشر، ۱۹۳۷، ۴۶ص.
- آخوندون ایشتهاسی. باکی: آذرنشر، ۱۹۳۸، ۶۳ص.
- گؤزون آیدین. باکی: آذرنشر، ۱۹۳۹، ۴۷۷ ص.
- فضولینین پوئتیک خصوصیتلری. باکی: آذرب. سسر ائا نشری، ۱۹۴۰، ۹۶ ص.
- بیر گنجین مانیفستی. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۰، ۲۵۸ ص.
- بیر گنجین مانیفستی. باکی: آذربایجان LKGİM نشری، ۱۹۴۰، ۲۵۸ ص.
- خالقین اورک سؤزو. باکی: آذرنشر، ۱۹۴۱، ۱۸ ص.
- وطن (حکایهلر). باکی: آذرنشر، ۱۹۴۲، ۳۸ ص.
- ایلیاس. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۲، ۲۴ ص.
- ایسرافیل. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۲، ۲۶ ص.
- شربت. باکاری. باکی: آذرنشر، ۱۹۴۲، ۱۲ ص.
- وطن یارالاری. باکی: آذرنشر، ۱۹۴۳، ۱۱ ص.
- موشتولوق: حکایه. باکی: آذرنشر، ۱۹۴۳، ۱۲ ص.
- وطن: حکایهلر. باکی: آذرنشر، ۱۹۴۴، ۱۵۲ ص.
- حیات حکایهلری. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۵، ۱۵۶ ص.
- ایکی رسام. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۷، ۱۲ ص.
- یئنی کندین آداملاری. باکی: آذرنشر، ۱۹۴۸، ۴۴ ص.
- یاشیدلاریم: پووست. باکی:اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۸.- ۱۴۲ س.
- ایلک وثیقه. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۹، ۲۴ ص.
- بیر گنجین مانیفستی اوشاق گنج نشر، ۱۹۴۹.- ۲۳۰ ص.
- سؤیود کؤلگهسی. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۵۱، ۲۰ ص.
- تزه شهر: رومان. باکی: آذرنشر، ۱۹۵۱، ۲۶۴ ص.
- بیر گنجین مانیفستی. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۵۳، ۲۰۱ ص.
- ساده حکایهلر. باکی: آذرنشر، ۱۹۵۵، ۲۲۴ ص.
- فیتنه. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۵۵، تکرار نشری: ۱۹۶۲، ۱۹۶۶.
- یاشیدلاریم. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۵۵، ۲۲۶ ص.
- یوخو و کولک. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۵۶، ۱۲ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (ایکی جیلدده). ۱-جی ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۵۶، ۵۰۰ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (ایکی جیلدده). ۲-جی ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۵۷، ۵۳۲ ص.
- یولوموز هایانادیر. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۵۷، ۲۴۷ ص.
- فضولی صنعتکارلیغی. باکی: آدو-نون نشری، ۱۹۵۸.- ۲۷۶ ص.
- اینسانلیق فلسفهسی. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۱، ۴۰۸ ص.
- خاطره حکایهلری. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۶۲.- ۱۴۷ ص.
- بیر گنجین مانیفستی. یاشیدلار. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۴، ۴۵۲ ص.
- یاشیدلار: پووست. باکی: اوشاق گنج نشر، ۱۹۶۴.- ۲۶۰ ص.
- بیر گنجین مانیفستی. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۵، ۴۵۲ ص.
- سؤیود کؤلگهسینده. باکی: معاریف، ۱۹۶۵، ۴۲ ص.
- گولبسلهین قیز. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۵، ۳۳۴ ص.
- ج.محمدقولوزادهنین رئالیزمی حاقیندا. باکی: آدو نشریاتی، ۱۹۶۶، ۷۰ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (دؤرد جیلدده)، ۱-جی ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۷، ۵۱۹ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (دؤرد جیلدده)، ۲-جی ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۷، ۴۹۹ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (دؤرد جیلدده). ۳-جو ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۸، ۵۲۶ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (دؤرد جیلدده). ۴-جو ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۶۸، ۴۷۴ ص.
- گولوش بدیعی سلاح کیمی. باکی: آدو نشری، ۱۹۶۸، ۴۰ ص.
- ۲۰-جی عصر آذربایجان ادبیاتی (درسلیک). باکی: معاریف، ۱۹۶۹، ۳۴۸ ص. (شریکلی).
- کرپیج کسن. باکی: گنجلیک، ۱۹۶۹، ۱۲ ص.
- بیر گنجین مانیفستی: رومان. باکی: گنجلیک، ۱۹۷۰.- ۲۵۳ س.
- شفقدن قالخانلار. باکی: گنجلیک، ۱۹۷۲، ۲۷۲ ص.
- ادبیاتشوناسلیغین اساسلاری. باکی: معاریف، ۱۹۷۲، ۲۸۰ ص. (شریکلی).
- کلاسیکلر و معاصرلری. باکی: آذرنشر، ۱۹۷۳، ۲۹۶ ص.
- سلاح قارداشلان (حکایهلر). باکی: گنجلیک، ۱۹۷۴، ۲۹۳ ص.
- ۲۰-جی عصر آذربایجان ادبیاتی: عالی مکتبلر اۆچون درسلیک. باکی: معاریف، ۱۹۷۴.- ۳۹۱ ص.
- خئییر و شر. باکی: گنجلیک، ۱۹۷۶، ۱۹ ص.
- داغلاردیله گلدی. باکی: گنجلیک، ۱۹۷۸، ۱۷۶ ص.
- داهی سؤز اوستاسی. باکی: یازیچی، ۱۹۷۸، ۹۰ ص.
- دیریلن آدام. باکی: یازیچی، ۱۹۷۸، ۴۱۴ ص.
- بیر گنجین مانیفستی. باکی: گنجلیک، ۱۹۸۰، ۲۵۶ ص.
- ۲۰-جی عصر آذربایجان ادبیاتی. باکی: معاریف، ۱۹۸۲، ۴۲۸ ص.(شریکلی).
- یاشیدلار (رومان و حکایهلر). باکی: آذرنشر، ۱۹۸۴، ۳۷۴ ص.
- بیر گنجین مانیفستی. باکی: یازیچی، ۱۹۸۴، ۲۲۴ ص.
- لیاقت (حکایهلر و پووست). باکی: یازیچی، ۱۹۸۴، ۳۶۰ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (ایکی جیلدده). ۱-جی ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۸۶، ۴۶۳ ص.
- سئچیلمیش اثرلری (ایکی جیلدده). ۲-جی ج. باکی: آذرنشر، ۱۹۸۷، ۴۴۵ ص.
- ادبیاتشوناسلیغین اساسلاری (درس وسایتی). باکی: معاریف، ۱۹۸۸، ۲۷۹ ص.
- فضولی صنعتکارلیغی.- ۲-جی نشری.- باکی: معاریف، ۱۹۹۴.- ۲۵۲ ص.
- آذربایجاندا ادبی مکتبلر (۱۹۰۵-۱۹۱۷). باکی: ضیا-نورلان نپم، ۲۰۰۴.- ۳۹۰ ص.
- ادبیاتشوناسلیغین اساسلاری: عالی مکتبلر اۆچون درسلیک.- تکمیللشدیریلمیش ۳-جو نشر.- باکی: چاشی اوغلو، ۲۰۰۵.- ۳۱۲ س.
- سئچیلمیش اثرلری. حکایهلر و رومان .- باکی: چاشی اوغلو،۲۰۰۵.- ۴۷۹ ص.
- سئچیلمیش اثرلری. باکی: شرق-غرب، ۲۰۰۵.- ۳۸۴ س. (معاصر آذربایجان ادبیاتی).
- فضولی صنعتکارلیغی: مونوقرافی.- باکی: کاشقاری فوندو، ۲۰۰۷.-۳۵۷ ص.
- سئچیلمیش اثرلری: ۳ جیلدده .- باکی: چاشی اوغلو، ۲۰۰۸.- ک.I.، K.II.،K.III.
- سئچیلمیش اثرلری: حکایهلر، فلیئتونلار، شعیرلر، اوچرکلر، ترجومهلر، خاطرهلر: ۵ جیلدده - باکی:عادل اوغلو، ۲۰۱۳.- ج. I:، ج. II: ، ج. III: ، ج. IV:، ج.V.
- بیر گنجین مانیفستی: رومان.- ۵-جی نشری.- باکی: کیتاب کلوبو، ۲۰۱۶.- ۲۶۴ ص.
- یوخو و کولک . آذ. جو مدنیت و توریزم ناظرلیگی.- باکی: برپانشر، ۲۰۱۶.-۱۱، [۱] س.: ایلل.
- ایکی رسام: مضمونو نیظامینین «ایسگندرنامه» پوئماسیندان آلینمیشدیر: اورتایاشلی اوشاقلار اۆچون. آزرب. رئسپ. مدنیت و توریزم ناظیرلیگی، ف.کؤچرلی آد. رئسپوبلیکا اوشاق کیتابخاناسی.- ۱۹۴۷-جی ایل نشری اساسیندا برپانشر.- باکی: رنسانس-آ، ۲۰۱۷.- ۱۲ ص.
- میرزه علی اکبر صابرین صنعت دونیاسی. باکی: علم و تحصیل، ۲۰۱۷.- ۱۲۷ص. Archived 2019-12-24 at the Wayback Machine.
- ۲۰-جی عصر آذربایجان ادبیاتی: علی مکتبلر اۆچون درسلیک . یئنیدن ایشلنمیش ۴-جو نشری.- باکی: علم و تحصیل، ۲۰۱۸.- ۶۵۰ ص.
- فضولی صنعتکارلیغی: مونوقرافی باکی: چاشی اوغلو، ۲۰۱۸.- ۳۴۸ ص.