Sisleytaniya

Sisleytaniya (Avstriya tacının torpaqları) qırmızı rəng ilə göstərilib

Sisleytaniya (lat. Cisleithania sözündən, "Layta çayına qədər olan torpaqlar" mənasını verir) — 1867—1918-ci illərdə Avstriya-Macarıstan monarxiyasının tərkib hissələrindən biri və Avstriya İmperatorluğunun (Macarıstan krallığının yox) birbaşa nəzarət etdiyi ərazi.

Tarixi

Avstriya torpaqlarının rəsmi adı alm. Die im Reichsrat vertretenen Königreiche und Länder‎ idi ki, mənaca Reyxsratda (İmperiya Şurasında) təmsil olunan krallığlar və torpaqlar demək idi.

1867-ci il razılaşmasından əvvəl və onun nəticəsində yaranan Avstriya-Macarıstanın Sisleytaniya və Transleytaniya (yəni Layta çayının "bu və o tərəfindən") adlı hissələrə bölünmüşdür və "Avstriya" termini 1804-cü ildə yaradılan Avstriya İmperiyasının bütün torpaqları üçün ümumi bir ad kimi istifadə olunurdu. Avstriya-Macarıstan dövründə "Avstriya" ölkənin Sisleytaniya hissəsinə deyilirdi, Transleytaniya isə daha geniş mənada Macarıstan krallığına.

Coğrafi cəhətdən, Avstriya tacının torpaqlarına təkcə müasir Avstriya deyil, həm də Çexiya və Sloveniya, müasir Xorvatiya, Polşa və Ukraynanın əhəmiyyətli vilayətləri, həmçinin İtaliyanın bəzi bölgələri (Qoritsia, Triest və Tirolun bir hissəsi) daxil idi.

Avstriya-Macarıstanın tərkibində Sisleytaniya (Avstriya) torpaqları Macarıstandan ayrı parlament (yuxarıda qeyd olunan Reyxsrat), hökumət (nazir-prezident tərəfindən idarə olunan) və bir sıra digər idarəetmə orqanları.

İnzibati-ərazi bölgüsü

"Reyxsratda təmsil olunan krallığlar və torpaqlar"a" daxil idi:

Sıralama	İnzibati vahidin adı	Sahəsi (km²)	Əhalisi (1902-ci il)	Əhali sıxlığı (nəf./km²)
1	Aşağı Avstriya ershersoqluğu	19 823	3 204 793	161,6
2	Yuxarı Avstriya ershersoqluğu	11 984	819 623	68,4
3	Zalsburq hersoqluğu	7153	198 485	27,7
4	Ştiriya hersoqluğu	22 426	1 377 559	61,4
5	Karintiya hersoqluğu	10 327	369 519	35,7
6	Krayna hersoqluğu	9956	511 424	51,3
7	Avstriya Sahili: a) İstriya markqraflığı	4955	352 987	71,2
8	b) Qoritsa və Qradişka knyaz qrafılığı	2918	236 641	81,1
9	c) Triest şəhəri, bölgə ilə	95	184 568	1942,8
10	Tirol qraflığı	26 682	867 438	32,5
11	Forarlberq bölgəsi	2602	132 989	51,1
12	Bohemiya krallığı (Çexiya)	51 948	6 429 755	123,8
13	Moraviya markqraflığı	22 222	2 479 269	111,6
14	Sileziya qraflığı	5147	701 828	136,3
15	Qalisiya və Lodomeriya krallığı (Krakov şəhəri ilə)	78 493	7 495 606	95,5
16	Bukovina hersoqluğu	10 442	746 245	71,4
17	Dalmasiya krallığı	12 835	603 425	47,0
Cəmi		300 008	26 712 154	89,6