Mesostigmata
| Mesostigmata | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Dəstəüstü: Dəstə: Mesostigmata |
||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
||||||||||||
| ||||||||||||
Mesostigmata (yun. μέσος (mésos) 'orta' və στίγμα (stígma) 'növ'), Parazitiformes (parazitiformlar) dəstəsinə aid olan bir gənə (mite) dəstəsidir.[2] 8000-dən çox növü əhatə edən 130-dan çox fəsilə ilə Parazitiformes-in ən böyük qrupudur.[3] Mesostigmata, parazit, sərbəst yaşayan və yırtıcı formaları əhatə edir. Onları bədənin yan tərəfində yerləşdirilmiş tək cüt spiral (stigmata) ilə tanımaq olar.[4]
Morfologiya
[redaktə | vikimətni redaktə et]Mesostigmata, 0,2 ilə 4 mm uzunluğunda olan kiçik gənələrdir.[2] Adətən, III–IV ayaqların üstündə bir cüt stiqma dəliyinə malikdirlər, bu dəliklər adətən peritremal yivlə əlaqələndirilir. Gnatosoma (ağız hissəsi), xeliserae ətrafında sklerotlaşmış bir halqaya (basis capitulum) malikdir.[4]
Həyat tərzi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Mesostigmata, müxtəlif həyat tərzinə malikdir. Bəzi növlər parazitdir və digər heyvanların, xüsusilə də məməlilərin, quşların və sürünənlərin üzərində və ya daxilində yaşayır. Digər növlər sərbəst yaşayır və torpaqda, çürüntüdə və ya bitki örtüyündə tapılır. Yırtıcı mesostigmatid gənələr böcəklər, digər gənələr və nematodlarla qidalanır.[3]
Təsnifatı
[redaktə | vikimətni redaktə et]Mesostigmata, üç alt dəstəyə bölünür: Sejida, Trigynaspida və Monogynaspida.[2]
Əhəmiyyəti
[redaktə | vikimətni redaktə et]Mesostigmata, həm faydalı, həm də zərərli təsirləri olan müxtəlif ekoloji rollara malikdir. Yırtıcı növlər zərərvericilərin bioloji mübarizəsində istifadə edilə bilər, bəzi növlər isə parazit və ya xəstəlik vektoru kimi fəaliyyət göstərə bilər.[3]
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2007.
- ↑ 1 2 3 Krantz, G.W. A Manual of Acarology. Oregon State University Book Stores. 1978. ISBN 978-0882460642.
- ↑ 1 2 3 Walter, D.E.; Lindquist, E.E.; Smith, I.M.; Cook, D.R.; Krantz, G.W. "Order Mesostigmata". In: Krantz, G.W. & Walter, D.E. (eds.) A Manual of Acarology (3rd). Lubbock: Texas Tech University Press. 2009: 124–232.
- ↑ 1 2 Evans, G. Owen; Till, W.M. Mesostigmatic Mites of Britain and Ireland (Chelicerata: Acari-Parasitiformes). Academic Press. 1979. ISBN 978-0122428500.