Kalium hidrosulfat

Kalium hidrosulfat
Fayl:File:Potassium bisulfate.png
Ümumi
Kimyəvi formulu	HKO₄S
Molyar kütlə	136,17 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	2,24-2,61;2,322 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	210; 218,6; 222 °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.	7646-93-7
PubChem	516920, 18674734
RTECS	TS7200000
BMT nömrəsi	2509
ChemSpider	56396

Kalium hidrosulfat (KHSO₄)- qələvi metalı kaliumun və sulfat turşusunun turş duzudır.

Fiziki xassələri

Kalium hidrosulfat –rombik sinqoniyanın kristallarıdı. Suda yaxşı, aseton və etanolda həll olunmur.

Alınması

1. Sulfat turşusunun kalium hidroksidə təsiri nəticəsində:

${\mathsf {KOH+H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {\ }}\ KHSO_{4}+H_{2}O}}$

2. Kalium sulfatın sulfat turşusununa təsiri nəticəsində:

${\mathsf {K_{2}SO_{4}+H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {\ }}\ 2\ KHSO_{4}}}$

3. Qatı sulfat turşusu ilə susuz kalium xloridin qaynadılması nəticəsində:

${\mathsf {KCl+H_{2}SO_{4}\ \xrightarrow {\ } \ KHSO_{4}+HCl\uparrow }}$

Kimyəvi xassələri

1. Kalium hidrosulfatın sulu məhlulları, anionun dissosiyasiyası səbəbindən turşu reaksiyasına malikdir:

${\mathsf {HSO_{4}^{-}\ \rightleftarrows \ SO_{4}^{2-}+H^{+}}}$

2. Kalium hidrosulfat qızdırıldıqda parçalanır:

${\mathsf {2\ KHSO_{4}\ {\xrightarrow {240^{o}C}}\ K_{2}SO_{4}+H_{2}SO_{4}}}$

${\mathsf {2\ KHSO_{4}\ {\xrightarrow {320^{o}C}}\ K_{2}S_{2}O_{7}+H_{2}O}}$

3. Qələvilərlə reaksiya zamanı orta duzlar alınır:

${\mathsf {KHSO_{4}+KOH\ {\xrightarrow {\ }}\ K_{2}SO_{4}+H_{2}O}}$

4. Əridildikdə bəzi duzlarla reaksiya daxil olur:

${\mathsf {KHSO_{4}+KCl\ {\xrightarrow {500^{o}C}}\ K_{2}SO_{4}+HCl}}$

${\mathsf {2\ KHSO_{4}+TiO_{2}\ {\xrightarrow {300^{o}C}}\ TiOSO_{4}+K_{2}SO_{4}+H_{2}O}}$

Tətbiqi

Kalium hidrosulfat boya istehsalında sulfolaşdırıcı maddə kimi istifadə olunur. Analitik kimyada, müəyyən birləşmələrin asanlıqla həll olunan formalara çevrilməsi üçün tətbiq olunur. Qida sənayesində bioloji qatqı (Е515 ) kimi istifadə olunur.

Mənbə

• Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
• Лидин Р.А. и др. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов. — 3-е изд., испр. — М.: Химия, 2000. — 480 с