Bronxlar

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Bronxlar
Arteriya Bronxial arteriyalar
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bronxlar — tənəffüs yollarında havanı ağciyərlərə keçirən keçid və ya tənəffüs yolu. Bronxların funksiyası tənəffüs yollarına (ağciyər) hava axını aparmaq, qızdırmaq, nəmləndirmək və təmizləməkdir.

Bronxlar qığırdaqla dəstəklənə bilməyəcək qədər dar olduqda onlara bronxiollar deyilir.[1]

Bronxiol epitelində kiçik mikrohissəciklər.

Strukturu

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Nəfəs borusu karinada iki əsas bronxlara bölünür: sol və sağ bronxlar. Traxeyanın karinası döş sümüyü və beşinci torakal fəqərə səviyyəsində yerləşir. Sağ bronx sol bronxdan daha geniş, qısa və şaqulidir.[2] Onun orta uzunluğu 1,09 sm-dir.[3]

Sağ əsas bronx təxminən beşinci torakal fəqərədə sağ ağciyərin kökünə daxil olur və üç ikincil bronxlara bölünür. Bunlar sağ ağciyərin yuxarı, orta və aşağı hissələrinə oksigeni çatdırılır. Arxadan tək vena onun üzərində əyilir, sağ ağciyər arteriyası isə əvvəlcə aşağıda, sonra isə onun qarşısında yerləşir.

Sol bronx daha kiçik çaplıdır, lakin sağdan daha uzundur (5 sm). Altıncı döş fəqərəsinə qarşı sol ağciyərin kökünə daxil olur. Aorta qövsünün altından keçir, qida borusu, döş qəfəsini və öndə enən aortanı keçir. Sol əsas bronx, sol ağciyərin iki hissəsinə - yuxarı və aşağı hissələrə hava çatdırmaq üçün iki ikincil bronxlara bölünür.

İkinci dərəcəli bronxlar daha sonra hər biri bronxopulmoner seqmenti təmin edən üçüncü dərəcəli bronxlara (seqmental bronxlar kimi də tanınır) bölünür. Bronxopulmoner seqment birləşdirici toxuma septumu ilə ağciyərin qalan hissəsindən ayrılan ağciyərin bir hissəsidir. Bronxial divar adətən bronxun ümumi diametrinin 10%-dən 20%-ə qədər qalınlığa malikdir.[4]

  • Sol və sağ əsas bronxlar.
    Sol və sağ əsas bronxlar.

Funksiyası

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Bronxlar tənəffüs edilən havanı alveol adlanan ağciyərlərin funksional toxumalarına daşımaq funksiyasını yerinə yetirir. Ağciyərlərdəki hava ilə kapilyarlarda olan qan arasında qaz mübadiləsi alveolyar kanalların və alveolların divarları boyunca baş verir. Alveolyar kanallar və alveollar ilk növbədə oksigen və karbon qazının sürətlə yayılmasına imkan verən sadə skuamöz epiteldən[5] ibarətdir.

Həmçinin bax

[redaktə | vikimətni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  1. ↑ https://study.urfu.ru/Aid/Publication/11783/1/leg1213.html
  2. ↑ Brodsky, JB; Lemmens, JM. "Left Double-Lumen Tubes: Clinical Experience With 1,170 Patients" (PDF). Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia. 17 (3). 2003: 289–98. doi:10.1016/S1053-0770(03)00046-6. PMID 12827573. 2017-03-12 tarixində arxivləşdirilib (PDF). Alt URL
  3. ↑ Robinson, CL; Müller, NL; Essery, C. "Clinical significance and measurement of the length of the right main bronchus". Canadian Journal of Surgery. 32 (1). January 1989: 27–8. PMID 2642720.
  4. ↑ Section SA6-PA4 ("Airway Inflammation with Wall Thickening") in: Brett M. Elicker, W. Richard Webb. Fundamentals of High-Resolution Lung CT: Common Findings, Common Patterns, Common Diseases, and Differential Diagnosis. Lippincott Williams & Wilkins. 2012. ISBN 9781469824796.
  5. ↑ https://www.mypathologyreport.ca/tr/pathology-dictionary/squamous-epithelium/

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Bronxlar&oldid=7876072"