Nauru

Nauru
	estáu soberanu
bandera de Nauru (es)	escudu de Nauru
Himnu nacional	Nauru Bwiema (es) ;
Alministración
Nome oficial	Ripublik Naoero; Republic of Nauru; República de Nauru
Capital	Yaren
Presidente de Nauru	David Adeang (dende 30 setiembre 2023)
Presidente de Nauru	Russ Kun (es)
Llingües oficiales	Idioma nauruanu ; inglés
División	ver Aiwo (es) , Anabar (es) , Anetan (es) , Anibare (es) , Baiti (es) , Boe (es) , Buada (es) , Denigomodu (es) , Ewa (es) , Ijuw (es) , Meneng (es) , Nibok (es) , Uaboe (es) y Yaren;
Rellaciones diplomátiques	ver Australia ; Taiwán ; Rusia ; Alemaña ; Corea del Norte (25 febreru 1982); República Popular China ; ;
Miembru de	ver Organización de les Naciones Xuníes (14 setiembre 1999); Mancomunidá de Naciones (1999); Estaos d'África, del Caribe y del Pacíficu ; Alianza de Pequeños Estados Insulares (es) ; Bancu Asiáticu de Desarrollu (1991); Interpol (6 setiembre 1971); Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques (12 avientu 2001); UNESCO (17 ochobre 1996); Xunión Postal Universal (17 abril 1969); Xunión Internacional de Telecomunicaciones (10 xunu 1969); Organización Meteorolóxica Mundial (16 mayu 2019); Organización Mundial de la Salú ; Mancomunidá de Naciones (1968); ;
Xeografía
Coordenaes	0°31′39″S 166°56′06″E / 0.5275°S 166.935°E
Superficie	21 km² (puestu 239)
% agua	%
Costes	30 km
Llenda con	0 km
Puntu más altu	Command Ridge (es)
Puntu más baxu	Océanu Pacíficu
Demografía
Población	13,048 (2005 hab. (2017)
Densidá	Error d'espresión: Operador ( inesperáu hab/km²
Xentiliciu	nauruanu (masculín singular); nauruana (femenín singular)
Esperanza de vida	63 años
Tasa de fertilidá	3,618 (2019)
Economía
Moneda	Dólar australianu
PIB nominal	145 536 603 $ (2021)
Bancu central	ensin valor
Más información
Dominiu d'Internet	.nr
Códigu telefónicu	+674
Códigu ISO	520 / NRU / NR
Estaya horaria	UTC+12:00 y Pacific/Nauru (en)

La República de Nauru^[9] (en nauruanu, Naoero; n'inglés, Republic of Nauru), ye un estáu de Micronesia, allugáu nel océanu Pacíficu central, qu'abarca una sola islla xusto al sur del ecuador. Llenda al norte colos Estaos Federaos de Micronesia, al este con Kiribati, al sur coles Islles Salomón y al oeste con Papúa Nueva Guinea. A 4.000 km al suroeste alcuéntrase Australia. Ye un atolón de forma oval, eleváu, escarpáu nes sos orielles marines y con areñoses sableres intercalaes con dunes coralines na so oriella interior, y con una superficie de 21,3 km².

Poblada por tribus micronesies y polinesies, Nauru foi reclamada y anexonada como una colonia más pol Imperiu alemán a finales del sieglu XIX. Tres la derrota alemana na Primer Guerra Mundial, Nauru conviértese nun protectoráu de la Sociedá de Naciones alministráu per Australia, Nueva Zelanda y el Reinu Xuníu. Darréu, mientres la Segunda Guerra Mundial, Nauru foi ocupada por tropes xaponeses, quien ganaron terrén en numberosos archipiélagos del Pacíficu. Tres el fin de la guerra y la espulsión del xaponeses de la islla, Nauru volvió constituyise nun protectoráu hasta qu'algamó la independencia d'Australia en 1968.

Gran parte de la so prosperidá deber a la esplotación de los depósitos de fosfatu que s'atopen na islla y que'l so orixe ye aldericáu: podríen ser depósitos de guanu acumulaos mientres miles d'años o podríen ser d'orixe marín. El fosfatu utilízase como fertilizante y la mayoría del producíu na islla ye esportáu a Australia. Cola cercana estinción de les reserves de fosfatu, Nauru fai frente a un futuru económicu pocu claru y abondo inciertu. Parte de la riqueza llograda cola esplotación d'esti recursu foi asitiada como fideicomiso pal futuru. N'atropando hasta 2000 millones de dólares d'Estaos Xuníos, la mala calidá de les inversiones escoyíes y el so usu pa completar presupuestos deficitarios añu tres d'añu fixo amenorgar los aforros, y en 2004 el restante foi vendíu p'atayar la so delda esterna. Sicasí, pa intentar desaniciar dicha situación, Nauru acoyó un centru de detención de refuxaos ente 2001 y 2008 en cuenta de ayuda económica d'Australia, nación encargada de supervisar diches instalaciones.

A pesar de la so ínfima población, que nun devasó los 10 000 habitantes hasta 2011, Nauru foi gobernada dende la so independencia en 1968 por 16 presidentes en nin más nin menos que 30 mandatos, llegando a dase'l casu de Bernard Dowiyogo con siete mandatos. Pela so parte, Frederick Pitcher ye'l presidente que menos tiempu llegó a gobernar. N'efeutu, el so mandatu enllargóse mientres namái cinco díes en payares de 2011. Per años, 2003 foi'l más inestable, una y bones el pequeñu país oceánicu llegó a ver cinco presidentes y seis mandato, por cuenta de que René Harris presidió'l país los primeres y últimos díes del añu. Tamién cabo destacar que Nauru ye l'estáu soberanu más pequeñu d'Oceanía y el terceru más pequeñu del mundu, namái superáu por El Vaticanu y Mónacu. Coles mesmes, Nauru ye la segunda nación miembru plenu de Naciones Xuníes con menor superficie del planeta.

Como otru datu interesante, la República de Nauru, dende'l so debú n'Atlanta 1996, ye'l país soberanu menos pobláu de toos aquellos que compiten de forma habitual nos Xuegos Olímpicos.

Historia

Política

Xeografía

Economía

Demografía

13.048 (2005)
213 hab/km²

Cultura

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 URL de la referencia: https://thecommonwealth.org/our-member-countries/nauru. Data de consulta: 21 ochobre 2022. Tipo de referencia: official member page.
↑ URL de la referencia: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editorial: Interpol. Data de consulta: 7 avientu 2017.
↑ URL de la referencia: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editorial: Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques. Data de consulta: 7 avientu 2017.
↑ URL de la referencia: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
↑ URL de la referencia: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consulta: 4 mayu 2019.
↑ URL de la referencia: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consulta: 4 mayu 2019.
↑ URL de la referencia: https://public.wmo.int/en/members/nauru-0. Data de consulta: 26 mayu 2020.
↑ URL de la referencia: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consulta: 21 xunetu 2020.
↑ (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.

	Países d'Oceanía
Australia \| Islles Fixi \| Islles Cook \| Kiribati \| Marianes del Norte \| Islles Márxal \| Micronesia \| Nauru \| Niue \| Nueva Zelanda \| Paláu \| Papúa Nueva Guinea \| Islles Salomón \| Samoa \| Tokeláu \| Tonga \| Tuvalu \| Vanuatu \| Wallis y Futuna

[5b00b30defee5731738106f51fd66effb1db87af-1] 1,0 ^1,1 URL de la referencia: https://thecommonwealth.org/our-member-countries/nauru. Data de consulta: 21 ochobre 2022. Tipo de referencia: official member page.

[46ba7d1117c23e8275a37395fe60659c108f478b-2] URL de la referencia: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editorial: Interpol. Data de consulta: 7 avientu 2017.

[df7cc65ec8bb3586eb4b81929074565218319925-3] URL de la referencia: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editorial: Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques. Data de consulta: 7 avientu 2017.

[f5c12680fb5264add4b1989cb365be3c1db8d84f-4] URL de la referencia: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.

[dee05142a2950774e210ccb1406c69cae3986cbf-5] URL de la referencia: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consulta: 4 mayu 2019.

[6b35d061861a13b53082ba67daec3063fb3ba141-6] URL de la referencia: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consulta: 4 mayu 2019.

[4f44e79ceb44ada7eb572f07ba5d50a3dee5dd52-7] URL de la referencia: https://public.wmo.int/en/members/nauru-0. Data de consulta: 26 mayu 2020.

[5d0bc4103af0b81a88f15973dc528ce7c0c9f876-8] URL de la referencia: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consulta: 21 xunetu 2020.

[Cartafueyu_países-9] (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]