Saltar al conteníu

ISBN

Editar los enllaces
De Wikipedia
ISBN
Abreviatura ISBN
Alministráu por the International ISBN Agency (en) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

El International Standard Book Number (n'asturianu, Númberu Estándar Internacional de Llibros o Númberu Internacional Normalizáu del Llibru), embrivíu ISBN[1], ye un identificador únicu pa llibros, previstu pa usu comercial.[2][3] Creóse nel Reinu Xuníu en 1966 poles llibreríes y papeleríes britániques W. H. Smith y denomóse orixinalmente Standard Book Numbering (n'asturianu, ‘numberación estándar de llibros’), embrivíu SBN. Adoutóse como estándar internacional ISO 2108 en 1970.

Pa publicaciones periódiques (revistes, periódicos) úsase'l Númberu Internacional Normalizáu de Publicaciones en Serie (ISSN, International Standard Serial Number, n'asturianu Númberu Internacional Normalizáu de Publicaciones Periódiques).[2]

Descripción

[editar | editar la fonte]

El ISBN de diez díxitos

[editar | editar la fonte]
Les partes d'un ISBN de 10 díxitos y el so correspondiente EAN‑13 y códigu de barres. Nótense los distintos díxitos de comprobación en caún. La parte del EAN‑13 etiquetada como "EAN" ye'l códigu de país Bookland.

Hasta la reforma qu'entró en puxu en 2007, cada edición y variación (sacante les reimpresiones) d'un llibru recibía un ISBN compuestu por 10 díxitos de llargor, y estremáu en cuatro partes:

  1. el códigu de país o llingua d'orixe,
  2. l'editor,
  3. el númberu del artículu y
  4. un díxitu de control.

Estes partes tienen distintos llargores y, p'ameyorar la so llexibilidá (llectura humana), ye comeniente, anque non obligatoriu, que se dixebren con espacios en blancu o con guiones. Amás, utilícense prefixos p'asegurase de que dos códigos nun puedan empezar de la mesma forma.

En casu d'usase, tien que tar asitiáu correutamente (pueden consultase les instrucciones n'inglés equí); sicasí nun son abondos yá que hai distintes axencies responsables de l'asignación de subrangos ISBN, y nun hai nenguna llista actualizada disponible en isbn.org.

El códigu de país ye 0 o 1 pa países de fala inglesa, 2 pa países de fala francesa, 3 pa países de fala alemana, etc. El sistema orixinal ISBN escarecía del códigu de país, pero anteponiendo un 0 a un númberu SBN de 9 díxitos creábase un ISBN válidu. El códigu de país puede tener hasta 5 díxitos de llargor; por exemplu, el 99936 úsase pa Bután Pue consultase la llista d'ISBN per países.

El númberu del editor ye asignáu pola axencia nacional del ISBN, y el númberu del artículu ye escoyíu pol editor.

Los editores reciben bloques d'ISBN más grandes de los que s'espera que precisen; un editor pequeñu puede recibir ISBN que consistan nun díxitu pal idioma, siete díxitos pal editor y un solu díxitu pa los artículos individuales. Una vegada que termine esi bloque puede recibir otru, con un númberu d'editor distintu. Poro, dacuando distintos númberos d'editor correspuenden en realidá al mesmu.

El díxitu de control d'un ISBN de diez cifres calcúlase per aciu d'un cálculu basáu nel módulu 11: Multiplícase cada ún de los nueve primeros díxitos pola posición qu'ocupen na secuencia numbérica, esto ye, el primeru por 1, el segundu por dos y asina socesivamente hasta'l novenu que se multiplica por 9. Depués súmense estes multiplicaciones y la resultancia divídese ente 11. Tala división va dexar un restu ente 0 y 10. Si'l restu ta ente 0 y 9, este mesmu valor ye'l del díxitu de control. Pero si'l restu ye 10, entós afítase como díxitu de control la lletra X.

El ISBN de trece díxitos

[editar | editar la fonte]

Por cuenta de la escasez esistente en ciertes categoríes del ISBN, la organización internacional d'estándares adoptó enllantar un ISBN de trece díxitos dende'l 1 de xineru de 2007. Esta actualización pon al par el sistema del ISBN col sistema de códigos de barres EAN. Hai un documentu d'entrugues frecuentes (n'inglés) alrodiu de esti cambéu. Los ISBN esistentes prefíxense con «978» (y el díxitu de control recalcúlase); cuando s'escosen los ISBN «978», va introducise'l prefixu 979. Hai de solliñar la poca probabilidá de que concasen los númberos d'identificación del editor asignaos nos ISBN «978» y «979».

El díxitu de control d'un ISBN de trelce cifres calcúlase d'un mou distintu al del ISBN de 10 cifres, con un cálculu basáu nel módulu 10: multiplicando'l primeru de los 12 númberos iniciales por 1, el segundu por 3, el terceru por 1, el cuartu por 3, y asina socesivamente hasta llegar al númberu 12; el díxitu de control ye'l valor qu'hai d'añader a la suma de toos estos productos pa faela divisible por 10. (Por exemplu si la suma ye 97, el díxitu de control ye 3, porque 97 + 3 = 100, que ye divisible por 10; si la suma ye 86, el díxitu de control va ser 4; si sumen 120, va ser 0; y asina en cualesquier otru casu).

Munchos editores, incluyida la editorial Barnes & Noble, optaron por utilizar l'usu de los ISBN. Pero munchos detallistes prefiren l'estándar más universal EAN, darréu qu'ésti aplícase a tolos soportes y non namái a los llibros.

Formatu EAN usáu en códigos de barres

[editar | editar la fonte]

Anguaño, el códigu de barres que s'atopa na contraportada de los llibros (o tres la cubierta nes ediciones de bolsu) ye de formatu EAN13; pueden ser «Bookland», esto ye, con un códigu de barres estreme, que codifica cinco díxitos pa la moneda y el preciu de venta encamentáu. Hai una descripción detallada del formatu EAN13 (n'inglés) equí. Archiváu 2016-01-14 en Wayback Machine El códigu «978» pa llibros entepónse al ISBN nos datos del códigu de barres, y el díxitu de control recalcúlase según la fórmula EAN13 (módulu 10, 1x y 3x aplicáu en díxitos alternos).

Sistemes asemeyaos

[editar | editar la fonte]
  • ASIN: Amazon Standard Identification Number o Númberu d'Identificación Estándar d'Amazon.
  • ISMN: International Standard Music Number o Númberu Musical Estándar Internacional.
  • ISAN: International Standard Audiovisual Number o Númberu Audiovisual Estándar Internacional.
  • ISSN: International Standard Serial Number o Númberu Internacional Normalizáu de Publicaciones Periódiques, que s'usa en publicación periódica, como revistes y periódicos.[4]
  • IBSN: Internet Blogue Serial Number o Númberu Serie de Blogues d'Internet.

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ Academia de la Llingua Asturiana (2007). Cartafueyos Normativos. Abreviatures, rotulaciones y propuestes d’espresión y llocución. ISBN 978-84-8168-421-6.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Cabera reforma (23 de xunetu de 2003) de la Llei Federal del Derechu d'Autor de los Estaos Xuníos Mexicanos (espublizada pol Diario Oficial de la Federación el 24 d'avientu de 1996).». Archiváu dende l'orixinal, el 2013-01-15.
  3. ↑ Non siempre se caltuvo esti criteriu; por exemplu, la primer edición de The Ultimate Alphabet y The Ultimate Alphabet Answerbook tienen el mesmu ISBN, y espublizóse a lo menos un llibru con cuatro númberos ISBN impresos, dependiendo l'usu d'un d'ellos de les consideraciones que los múltiples editores vean oportunes pa una copia en particular.
  4. ↑ «Última reforma (23 de xunetu de 2003) de la Ley Federal del Derecho de Autor de los Estaos Xuníos Mexicanos (publicada por el Diario Oficial de la Federación el 24 d'avientu de 1996)». Archiváu dende l'orixinal, el 2013-01-15.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]

Axencies nacionales ya internacionales

[editar | editar la fonte]

Ferramientes en llinia

[editar | editar la fonte]
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=ISBN&oldid=4316542»