Ducáu

Ducáu
	tipu de división alministrativa
	estáu y monarquía

Un ducáu ye un territoriu, un feudu o un dominiu gobernáu por un duque o una duquesa.

Dellos ducaos yeren soberanos en territorios que se convertiríen en reinos mientres la dómina moderna (como'l casu del territoriu de l'actual Alemaña o Italia). Otros fueron distritos subordinaos de reinu que s'unificaron en forma parcial o completa mientres la dómina medieval (como Inglaterra, Francia y España). Esti términu ye usáu cuasi puramente n'Europa.

Exemplos

Tradicionalmente, un gran ducáu, como Luxemburgu, yera un estáu independiente y soberanu. Los ducaos soberanos yeren comunes nel Sacru Imperiu Romanu Xermánicu y en rexones de fala alemana.

En Francia hubo dellos ducaos nel periodu medieval. La Reina Sabela II del Reinu Xuníu entá diz tener el títulu de Duquesa de Normandía, y esto fai que'l estatus llegal de les Islles de la Canal seya una Dependencia de la Corona. Otros ducaos franceses importantes inclúin Borgoña, Bretaña y Aquitania.

Los ducaos alemanes medievales (n'alemán: Stammesherzogtum, lliteralmente "ducaos tribales") taben acomuñaos col Reinu de los francos y correspondíen a les árees onde s'asitiaron les tribus xermániques más importantes. Elles formaron los nucleos de los estaos feudales más importantes que conformaron al Sacru Imperiu Romanu Xermánicu. Estos yeren Suabia, Baviera y Saxonia en tiempos pre-Carolinxos, a los cualos Franconia y Lotaringia sumar en tiempos pos-Carolinxos. Estos duques yeren llamaos Herzog.

Na Inglaterra medieval creáronse los ducaos acomuñaos colos territorios de Lancashire y Cornualles, con ciertos poderes y tierres pa los sos duques. El Ducáu de Lancaster foi creáu en 1351 pero fundir cola corona cuando, en 1399, el duque, Enrique Bolingbroke xubió al tronu d'Inglaterra como Enrique IV. Anguaño'l Ducáu de Lancaster siempres ye propiedá del soberanu y los sos ingresos son la cuenta de los gastos personales del monarca británicu. El Ducáu de Cornualles foi creáu en 1337 y foi gobernáu polos duques de Cornualles, quien tamién son herederos al tronu. Anguaño'l ducáu ye propiedá del socesor natural del soberanu, si ye qu'esiste: revertir a la corona na ausencia d'un sucedor natural, y ye automáticamente dau al mesmu na so nacencia. Na actualidá estos ducaos perdieron tol so rol políticu non-ceremonial, pero sí xeneren los ingresos privaos de los sos duques. Mientres les Guerres de les Roses, el Duque de York fixo una entrada esitosa na Ciudá de York, diciendo a cencielles que yera'l so derechu'l tomar posesión "del so ducáu de York".^[1] Tolos ducaos feudales que conformaben Inglaterra nun principiu fueron absorbíos pola Familia Real. Amás de Cornualles y Lancaster, los ducaos reales británicos son titulares y nun inclúin derechos a tierres. Nengún ducáu real ta acomuñáu propiedaes ducales, sinón qu'estes se refieren a cencielles a la propiedá privada de los duques, ensin nengún otru privilexu feudal adicional.

En tiempos recién los ducaos territoriales volviéronse raros; la mayoría de los ducaos que fueron conferíos nos últimos sieglos fueron a cencielles simbólicos. Anguaño nun esisten ducaos independientes, sacante Luxemburgu, que ye un país independiente formalmente llamáu Gran Ducáu.