José Antonio Salcedo

José Antonio “Pepillo” Salcedo Ramírez (1816 – 5 de payares de 1864) foi un políticu y militar dominicanu. Líder de la Guerra de Restauración, ocupó la presidencia del gobiernu n'armes de la República Dominicana dende setiembre de 1863 hasta'l so derrocamientu y posterior execución pol so adversariu Gaspar Polanco Borbón n'ochobre y payares de 1864.

José Antonio Salcedo
Presidente de la República Dominicana 14 setiembre 1863 - 10 ochobre 1864
Vida
Nacimientu	1816
Nacionalidá	República Dominicana
Grupu étnicu	Dominicano blanco (es)
Muerte	5 de payares de 1864 (47/48 años)
Oficiu	políticu
Graduación	xeneral

Biografía

Nació en 1816 nel senu del matrimoniu compuestu por don José Antonio Salcedo y doña Luisa Ramírez y Marichal. Los sos padres, que nacieron en Baracoa (Cuba) pero que se criaron en Montecristi, yeren fíos de dominicanos qu'emigraron por causa de la cesión de Santu Domingu a Francia. Los Salcedo-Ramírez viaxaron en 1815 a Madrid (España), onde habría de nacer José Antonio "Pepillo", reflexu del costume típica de l'aristocracia colonial americana de viaxar a Europa.

Foi descritu polos sos contemporáneos como un home cultu, abondo instruyíu; de piel blanco, melota rubia, güeyos azules, musculatura recia, y pequeñu d'estatura; abiertu y simpáticu, anque n'ocasiones, de temperamentu sanguineu; bon caballeru, y lideralgu incuestionable.

Mientres el mes de febreru de 1861 el Xeneral José Antonio Hungría, que fuera xefe de Pepillo na batalla de Sabana Llarga, xunto a otros militares dominicanos y oficiales españoles que s'atopaben nel país, percorríen la Llinia Noroeste recoyendo firmes pa sofitar l'anexón a España . Hungria fixo comparecer a Pepillo ante la so persona nel pobláu de Guayubin . Salcedo cuando tuvo frente a Hungría nun quixo desmontase del so caballu, conociendo para lo que fuera llamáu. Cuando Hungría pidiólu que roblara'l documentu Pepillo con axatada firmeza respondiólu:

Nun puedo aceptar cola mio firma l'anexón, yá que soi un soldáu de la Independencia, na guerra pola Patria sirví a usté con gustu pero nesta cesión nun lu acompaño.

Al terminar estes pallabres cola decisión que yera carauterística de la so persona, ensin despidise, clavu'l so caballu y salió del pueblu. Al momentu d'entamar la marcha a la salida del llugar, venida una tropa española colando al toque de trompetes y doble de tambores, el caballu de Salcedo axorizar col ruiu y bálto-y. Encarándose al Coronel que comandaba la unidá militar, llenu de cólera díxo-y: Coyona...!!

A partir d'esi momentu y peracabada definitiva mente l'anexón, les autoridaes españoles fixéron-y la vida imposible a Salcedo. Tiempu dempués nuna corte de madera de los varios que tenía foi atacáu por unu de los sos peones y Pepillo , en legitima defensa, apuña lleo al agresor quien morrió poco tiempu dempués. Les autoridaes fixéron-y presu acusándolo d'un crime que dende'l puntu de vista xurídicu nun tenía xustificación. Deteníu na Fortaleza de Santiago, Pepillo fugar nos díes en que s'empecipiaba'l llevanta miento del 16 d'agostu de 1863 . presentar a los patriotes qu'encabezaben el movimientu Restaurador na Villa de Guayubin y sumóse al exércitu nel entamu mesmu de la nueva guerra d'Independencia. Participó en dellos combates y foi unu de los xefes militares que sitio la ciudá de Santiago, obligando a les tropes españoles, dempués de la quema de la Villa, a retirase hasta Puerto Plata.

Les sos condiciones Innates de guerreru, la so ilustración , el so carisma, y el valor que demostrara nel campu de batalla, facer acreedor polos sos compañeru d'armes pa ser promovíu y escoyíu a la presidencia de la República recién restaurada. José Antonio Salcedo, conocíu popularmente como Pepillo, foi'l primer presidente del Gobiernu Restaurador.

Como contra-pesu a les sos cualidaes d'home d'aición, Salcedo, escarecía de poder de decisión y cuando'l so calter esforciábase yera caprichosu y agresivu. L'autoridá y el respetu que ganara nel campu de batalla ser perdiendo poles sos decisiones impulsives, que nun correspondíen a les funciones que con enerxía y seriedá, taba obligáu a exercer la figura político y militar más importante del gobiernu Restaurador.

La oficialidá subalterna termino, ablayada, confundida , desobedeciendo los sos órdenes. Y los adversarios que se multiplicaron de momentu, acusar de "baecista" esto ye siguidor de Bonaventura Baez, y de caltener una actitú pasiva frente a los españoles, qu'escorría entendese con ellos escluyendo la condición de la soberanía absoluta de la República. El 10 d'ochobre de 1864 foi derrocáu y fechu prisioneru por un movimientu popular encabezáu por Gaspar Polanco y sofitáu pola mayoría de los xefes militares Restauradores. Gregorio Luperon foi encargáu de la so custodia y recibió instrucciones de sacalo del territoriu nacional lo más llueu, por dalgún puntu de la frontera con Haití.

Treslladáu a la mariña, cerca de Puerto Plata, na Paraxa de Maimón, Pepillo foi informáu pol oficial xefe de la escolta que tenía de ser fusiláu por orde escrita, nesi llugar. Pepillo, home d'incuestionable valor, nun fixo nengún xestu visible de protesta o de refuga a lo que sabía yera'l so tráxicu destín.

Antes de la so execución apurrió a un soldáu del pelotón de fusilamiento encargos pa la so muyer que vivía en Guayubin. Esi soldáu, con daqué más de 20 años llamábase Ulises Heureaux alies Lilis .

Foi fusiláu na Sablera de Maimón a los 48 años d'edá.

La ciudá de Manzanillo, na provincia de Monte Cristi, foi nomada nel so honor en 1949, siendo conocida dende entós como Pepillo Salcedo.

Enllaces esternos

• «José Antonio Salcedo». Wiki Dominicana. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xineru de 2012.

Predecesor: Pedro Santana (1858–1861)

Presidente de la República Dominicana 1863–1864

Socesor: Gaspar Polanco (1864–1865)

• Datos: Q6291505