Ir al contenido

America d'o Sud

De Biquipedia
Articlo d'os 1000
America d'o Sud
Continent
Entidat Continent
Superficie
 • Total
Pos. 4eno de 7
17 843 000 km²
Población
 • Total (2009)
 • Densidat
Pos. 5eno de 7
385 742 554 hab.
21,4 hab/km²
Estaus 13
Dependencias 3
Zonas horarias UTC-2 a UTC-5
Chentilicio Sudamericán/a

America d'o Sud, tamién clamada Sudamerica, ye un subcontinent trescruzau por l'Ecuador, con a mayor parti d'a suya aria en l'hemisferio sud. Ye situau entre l'oceano Pacifico y l'oceano Atlantico. Se gosa considerar, parando cuenta de motivos politicos, que s'entendilla enta lo sud dende la muga de Colombia con Panamá dica o cabo d'Hornos, encara que parando cuenta nomás que de criterios purament cheograficos una chicota parte de territorio colombiano faría parti d'America Central; tanimientres, en a tradición cultural anglosaxona, consideran que America d'o Sud y America d'o Norte son dos continents deseparaus, en considerar America en o suyo conchunto como una mena de "supercontinent".

Asinas, fan parte d'America d'o Sud os territorios d'Archentina, Bolivia, Brasil, Chile, Colombia, Ecuador, Guyana, Paraguai, Perú, Surinam, Uruguai y Venezuela, como estaus sobirans, amás d's territorios dependients d'as islas Malvinas, islas Cheorchias d'o Sud y Sandwich d'o Sud y isla Ascensión (dependients d'o Reino Uniu), Guayana Francesa (dependient de Francia), as islas ABC (Aruba, Bonaire y Curaçao, dependients d'os Países Baixos), y tamién a isla Bouvet, una dependencia de Noruega. De vegadas bi ha qui considera que tamién Panamá y Trinidad y Tobago fan parte dÀmerica d'o Sud.

Bi ha dos elementos cheograficos destacaus, a cordelera d'os Andes en dirección norte-sud y cuasi paralela a la costa de l'oceano Pacifico, y lo río Amazonas a l'este, desauguando en l'oceano Atlantico.

Mapa de Sudamerica.

L'asociación d'os comités olimpicos nacionals d'os países sudamericans ye a Organización Esportiva Sudamericana (ODESUR d'as suyas siglas en castellano) y tiene como misión promocionar os prencipios d'o movimiento olimpico.

La competición mas important que se i celebra en Sudamerica ye os Chuegos Sudamericans, que ye un escayecimiento esportivo celebrau cada cuatro anyos pareixiu a os Chuegos Olimpicos pero limitau pa países y esportistas sudamericans.

L'esporte mas popular ye lo futbol y ye representau per a Confederación Sudamericana de Fútbol. Lo torneo mas important a livel de seleccions nacionals ye a Copa America, mientres que a livel de clubs ye la Copa Libertadores d'America.