Zum Inhalt springen

Moche

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Mochica-Keramik

D Mochica-Kultur (Moche) hots zwüschat m 1. Johrhundat und m 7. Johrhundat in Peru, Südamerika gea. S Zentrum isch im Norda vo Lima gsi, in da Gegend wo hüt Trujillo isch.

D Mochica hond se in mehrara Täla a da Küschte im Norda vom hütiga Peru niedaglo. D Gsellschaft isch schtreng schtrukturiert gsi, unta da Führung vo mächtiga Fürschta.

Wirtschaftliche Basis isch Landwirtschaft gsi. Se hond Erdnüssle, Kürbis, Mais und Paprika abaut. D Fäalda hond se mit Aquädukte bewässat und mit Guano (nam Düng aus Exkremente vo Seevögl, wo hüt no vawendet wird) düngt.

S Handwerk isch hoch entwicklt gsi: Se hond Gold, Silba und Kupfa vrarbeitet und o us Gold und Kupfa Tumbago legiera künna. D vawendeta Technologia sin in eppa dia, wo ma us da europäischa Kupfazit und Bronzezit kennt.

Genauso hoch entwicklt isch d Keramik gsi.

Dia Moches hond vor allem a Gottheit vaehrt, wo als Aiapaec (el decapitador) bekannt isch, und wo uf vielna Keramika und Wandmolareia dargschtellt isch, meischtns als Schpinne, glügeltes Wesa oda Meerungeheua. Wenn mol da ganze Körpa dargschtellt isch, hot a in da oana Hand a Meassa und in da andara hebt a an Kopf bi da Hoor. Ma nimmt a, dass dia Bilda Menschaopfa uf m Mondtempl zoagand.

da el decapitador als Muurbild in da Mondpyramide

D Mochica hond an a Leaba noch m Tod globt. In da Gegend vo Huaca Rajada hot ma 1987 d intakte Grabanlag von am Mochica Fürscht (bekannt als Señor de Sipán) und siinem Hofschtaat us m 3. Johrhuhdat gfunda und usgraba. Us da Grabbeigabana schließt ma, dass noch da Vorschtellung vo da Mochica jeda Mensch o im Leaba noch m Tod wieda dia gliicha Pflichta und Privilegien ho wird. Jeda Tote isch mit siina wichtigschta Güta und Vorrät begraba wora. So ka ma us da Gräba no schliessa, welle Schtellung er in da Gesellschaft khet hot.

Ende vo da Mochica-Kultur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ab m 7. Johrhundat gits uf oamol koa Zoacha meh vo dera Kultur. Ma nimmt a, dass Naturkatastrofena wia El Niño und Dürraa schuld gsi sin, dass sich dia Moche us eanara großa Schtädt zruckzoga hond. Vilicht hots aba o an Bürgakriag um dia knappa Nahrungs- und Wassaresourca gea, wo zum Untagang vo da Mochica-Kultur gführt hot.

 Commons: Moche culture – Sammlig vo Multimediadateie