Supernova-oorblyfsel

Die oorblyfsel van SN 1054, bekend as die Krapnewel.

Die supernova-oorblyfsel E0519-69.0.

’n Supernova-oorblyfsel is die wolk wat ontstaan ná die ontploffing van ’n ster in ’n supernova. Dit bestaan uit materiaal wat deur ’n skokgolf van die ster se kern af weggeskiet word en die interstellêre materiaal wat dit saamsleep en skok.

Ontstaan

Daar is twee algemene oorsake van ’n supernova: óf ’n ster met ’n groot massa waarvan die kern inplof omdat daar nie meer kernfusie-energie vrygestel word nie en die kern deur swaartekrag inmekaargedruk word óf ’n witdwergster wat materiaal van ’n metgeselster aantrek tot dit ’n kritieke massa bereik en ontplof.

In albei gevalle word die meeste of al die stermateriaal in die ontploffing weggeskiet teen snelhede van meer as 10% die ligsnelheid, of sowat 30 000 km/s. Hierdie materiaal beweeg teen supersoniese snelhede en ’n skokgolf vorm voor die materiaal wat die plasma tot temperature van meer as miljoene kelvin verhoog. Die skok neem mettertyd voortdurend af terwyl dit deur die interstellêre medium beweeg, maar dit kan oor honderde of duisende jare en oor dosyne ligjare bly uitkring voordat die snelheid afneem tot onder dié van klank.

Voorbeelde

Een van die jong supernovas wat die beste bestudeer is, is SN 1987A in Februarie 1987 in die Groot Magellaanse Wolk. Ander bekende supernova-oorblyfsels is die Krapnewel; Tycho, die oorblyfsel van SN 1572 wat na Tycho Brahe genoem is (hy het die helderheid van die oorspronklike ontploffing aangeteken); en Kepler, die oorblyfsel van SN 1604 wat na Johannes Kepler genoem is.

Die jongste bekende oorblyfsel in die Melkweg is SNR G1.9+0.3, wat in die galaktiese sentrum ontdek is.

Galery

• 
  Die Cygnus-boog
• 
  N49-oorblyfsel (Groot Magellaanse Wolk)
• 
  G299-oorblyfsel
• 
  SN 185-oorblyfsel
• 
  SN 1572-oorblyfsel, Tycho
• 
  SN 1604-oorblyfsel, Kepler

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Supernova-oorblyfsel.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia