Gaan na inhoud

Klassifikasie van dinosourusse

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
’n Grafiese voorstelling van die klassifikasie van dinosourusse.

Die klassifikasie van dinosourusse het in 1842 begin toe sir Richard Owen die Iguanodon, Megalosaurus en Hylaeosaurus geplaas het in ’n "afsonderlike tribus of orde van souriese reptiele, waarvoor ek die naam Dinosauria voorstel".[1] In 1887 en 1888 het Harry Seeley die dinosourusse in twee ordes verdeel: Saurischia en Ornithischia, na aanleiding van hul heupstruktuur. Die verdeling is lank behou, selfs deur verskeie veranderings in die taksonomie van dinosourusse.

Die grootste verandering is in die 1950's voorgestel deur die entomoloog Willi Hennig, en dit het ontwikkel in die moderne kladistiek. Vir diere wat net uit fossiele bekend is, het die ontleding van eienskappe om evolusionêre verwantskappe tussen verskillende groepe "klades" te bepaal, uiters behulpsaam blyk te wees. Toe rekenaargebaseerde ontleding waarin kladistiek gebruik is, in die 1990's gewild raak, was paleontoloë onder die eerste dierkundiges om die stelsel te aanvaar.[2]

Toenemende navorsing om verhoudings tussen dinosourusse te bepaal met behulp van nuwe ontdekkings het gelei tot ’n stabiele klassifikasie sedert die middel-2000's.

Benton-klassifikasie

[wysig | wysig bron]

Aangesien die meeste dinosourus-paleontoloë wegbeweeg van tradisionele, ranggebaseerde taksonomiese klassifikasies ten gunste van ranglose, filogeniese stelsels,[2] is min ranggebaseerde klassifikasies sedert die 1980's gepubliseer. Die volgende voorbeeld is een van die mees onlangses, uit die derde uitgawe van Vertebrate Palaeontology deur Michael J. Benton,[3] ’n gerespekteerde handboek vir studente.

Benton klassifiseer alle dinosourusse in die superorde Dinosauria, en onderverdeel laasgenoemde in twee tradisionele ordes, Saurischia en Ornithischia. Die kruis (†) toon groepe aan met geen oorlewende lede nie.

Orde Saurischia

[wysig | wysig bron]

†Orde Ornithischia

[wysig | wysig bron]

Weishampel/Dodson/Osmólska-klassifikasie

[wysig | wysig bron]

Die volgende klassifikasie is gebaseer op die tweede uitgawe van The Dinosauria,[4] ’n samestelling van artikels deur deskundiges wat die omvattendste beskikbare dekking gebied het van Dinosauria toe dit in 1990 gepubliseer is.

Die kladogram en filogeniese definisies hier onder weerspieël die huidige begrip van evolusionêre verwantskappe. Die taksons en simbole tussen hakies ná ’n takson definieer dié verwantskappe. Die plussimbool ("+") tussen taksons dui aan die spesifieke takson is ’n nodusgebaseerde klade, wat alle afstammelinge van die laaste gemeenskaplike voorsaat van die volgende takson insluit. Die groter-as-simbool (">") dui ’n stamgebaseerde takson aan wat alle organismes bevat wat ’n gemeenskaplike voorsaat deel wat nie ook ’n voorsaat van die "mindere" takson is nie.

Saurischia

[wysig | wysig bron]

(Tyrannosaurus/Allosaurus > Triceratops/Stegosaurus)

Ornithischia

[wysig | wysig bron]

(Iguanodon/Triceratops > Cetiosaurus/Tyrannosaurus)

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Owens, 1842.
  2. ↑ 2,0 2,1 Brochu, C.A.; Sumrall, C.D. (2001). "Phylogenetic nomenclature and paleontology". Journal of Paleontology. 75 (4): 754–757. doi:10.1666/0022-3360(2001)075<0754:PNAP>2.0.CO;2.
  3. ↑ Benton, 2004. Aanlyn beskikbaar[dooie skakel]
  4. ↑ Weishampel, 2004
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Klassifikasie_van_dinosourusse&oldid=2437382"