Canis Major-dwergsterrestelsel

Canis Major-dwergsterrestelsel
Soort stelsel	Dwergsterrestelsel
Sterrebeeld	Groot Hond (Canis Major)
Tipe	Irr
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming	07h 12m 35s
Deklinasie	-27º 40' 00"
Besonderhede
Afstand (ligjaar)	25 000
Skynbare grootte	12' x 12'
Besonderse kenmerke	Naaste Melkwegsatelliet
Ander name	CMa
Lugkoördinate
07h 12m 35.0s, −27° 40′ 00″
Portaal    Sterrekunde

Die Canis Major-dwergsterrestelsel is ’n hipotetiese sterrestelsel in die Lokale Groep, in dieselfde deel van die ruimte as die sterrebeeld Groot Hond. Dit bevat ’n taamlike groot aantal rooi reuse en moontlik altesaam tot ’n miljard sterre.

CMa is ’n onreëlmatige stelsel en daar word geglo dit is nou die naaste satellietstelsel van ons sterrestelsel, die Melkweg: sowat 25 000 ligjare van die Son af. Dit het min of meer ’n elliptiese vorm.

Ontdekking

Die bestaan van ’n sterk elliptiese struktuur is in November 2003 aangemeld deur ’n internasionale span van Franse, Italiaanse, Britse en Australiese sterrekundiges, wat beweer het hul studie dui op ’n nuut ontdekte dwergsterrestelsel, Canis Major. Dit is nader aan die Son as die middel van ons Melkweg: sowat 23 000 ligjare.

Die span het data ontleed van 2MASS, ’n omvattende opname van die lugruim in infrarooilig, wat nie so erg soos sigbare lig deur gas en ruimtestof geblokkeer word nie, toe hulle ’n gebied met ’n digte konsentrasie sterre van spektraaltipe M ontdek, asook verskeie ander verwante strukture wat uit dieselfde tipe sterre bestaan. Twee van dié strukture vorm breë, dowwe boë.

Eienskappe

Sterrekundiges glo die Canis Major-dwergstelsel word deur die swaartekragveld van die veel groter Melkweg uitmekaargetrek. Getykrag vorm ’n lang filament van sterre wat die stelsel volg terwyl dit om die Melkweg wentel, en dit vorm ’n komplekse ringagtige struktuur wat soms die Monoceros-ring genoem word. Dié ring is drie keer om die Melkweg gedraai. Die stroom sterre is in die 21ste eeu die eerste ontdek deur sterrekundiges wat besig was met die Sloan- Digitale Lugopname.

Daar is verskeie bolvormige sterreswerms wat geglo word verwant is aan CMa, insluitende NGC 1851, NGC 1904, NGC 2298 en NGC 2808. Hulle is waarskynlik oorblyfsels van die sterrestelsel se bolswermstelsel voordat dit in die Melkweg opgeneem is. ’n Paar oop sterreswerms word ook met die stelsel verbind.

Die ontdekking van CMa en die daaropvolgende bestudering van die sterre wat daarmee verbind word, het steun verleen aan die teorie dat sterrestelsels groter kan word deur naburige, kleiner stelsels op te neem.

Verwysings

• N. F. Martin, R. A. Ibata, M. Bellazzini, M. J. Irwin, G. F. Lewis, W. Dehnen, (February 2004). A dwarf galaxy remnant in Canis Major: the fossil of an in-plane accretion onto the Milky Way. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 348 (1) 12.
• SEDS: Canis Major-dwergsterrestelsel Geargiveer 14 Julie 2007 op Wayback Machine

Eksterne skakels

• Deriving The Shape Of The Galactic Stellar Disc Geargiveer 14 Januarie 2009 op Wayback Machine (SkyNightly) 17 Maart 2006
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia