رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه که برای پیروزی در انتخابات آتی کشورش، بر حمایت اقشار مذهبی و سنتی جامعه ترکیه حساب ویژه‌ای باز کرده است، اندکی پس از اعلام رسمی نامزدی در انتخابات، به مناطق زلزله‌زده رفت و کارزار انتخاباتی‌اش را با صرف افطار در کنار زلزله‌زدگان استان قهرمان‌مرعش آغاز کرد.

رئیس‌جمهوری کنونی ترکیه که از سال ۲۰۰۳ میلادی تاکنون، قدرت را در این کشور در دست دارد، روز ۲۱ مارس (یکم فروردین) درخواست نامزدی‌اش را در انتخابات ریاست‌جمهوری، به شورای عالی انتخابات ترکیه تقدیم کرد.

اردوغان دو روز پس از ثبت این درخواست، روز پنجشنبه ۲۳ مارس (۳ فروردین) به استان قهرمان‌مرعش، کانون اصلی زلزله مهیب ششم فوریه رفت تا افطار را در جمع زلزله‌زدگان این استان باشد.

با این حال، چنین به‌ نظر می‌آید که هدف اصلی اردوغان از حضور در مناطق زلزله‌زده که اقشار زیادی از جامعه مذهبی ترکیه و مهاجران سوری را در خود جای داده است، کلید زدن کارزار انتخاباتی‌اش بود، به‌ویژه اینکه از این فرصت نیز استفاده کرد و به رقبای خود تاخت.

رئیس‌جمهوری ترکیه که پیش‌تر کمال قلیچ‌داراوغلو، رقیب اصلی‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری را به ارتباط با «سازمان‌های تروریستی» متهم کرده بود، در سخنرانی روز پنجشنبه گفت که عملیات نظامی ترکیه در داخل و خارج از مرزها تا زمانی که آخرین «تروریست» تهدیدی برای این کشور نباشد، ادامه دارد.

رجب طیب اردوغان در ادامه نیز وعده‌هایی به مسلمانان ساکن در مناطق زلزله‌زده داد، ازجمله‌ اینکه شهرداری‌ها برنامه‌هایی متناسب با حال‌و‌هوای ماه رمضان تدارک می‌بینند.

او در همین مراسم، کلنگ بازسازی خانه‌های مسکونی را که در اثر زلزله ویران شده‌اند بر زمین زد و قول داد که تا قبل از بازسازی کامل مناطق زلزله‌زده استراحت ندارد و متوقف نمی‌شود.

روزنامه دیلی‌ صباح به نقل از رئیس‌جمهوری ترکیه نوشت که ماه رمضان امسال به «بسیج هم‌بستگی برای بازسازی مناطق زلزله‌زده» تبدیل خواهد شد.

منتقدان اردوغان سیاست‌های «ناکارآمد» دولت را از دلایل اصلی ویرانی‌های بزرگ زلزله اخیر در ترکیه می‌دانند، اما رئیس‌جمهوری ترکیه که پیش‌تر رقبایش را به «رفتار سیاسی» متهم کرده بود، در سخنان اخیرش مدعی شد که هیچ کشوری در جهان وجود ندارد که مانند ترکیه بتواند ظرف مدت کوتاهی پس از زلزله، مرحله بازسازی را آغاز کند.

او این ادعا را در حالی مطرح کرد که چند روز پیش‌تر گفته بود خسارت‌های ناشی از زلزله اخیر بالغ‌بر ۱۰۳ میلیارد دلار است و هیچ کشوری صرف‌نظر از وضعیت اقتصادی‌اش نمی‌تواند به‌تنهایی با فاجعه‌ای در این مقیاس مقابله کند.

رئیس‌جمهوری ترکیه با در نظر گرفتن تمام این موارد، به ساکنان استان‌های زلزله‌زده وعده داده است که در مدت یک سال، خانه‌ها بازسازی می‌شوند، اما منتقدانش این وعده‌ها را بخشی از کارزار انتخاباتی رئیس‌جمهوری کنونی می‌دانند.

هم‌زمان با شروع کارزار انتخاباتی رجب طیب اردوغان، حزب دموکراتیک خلق‌ها در ترکیه نیز اعلام کرد که نامزدی را در انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی نمی‌کند. بسیاری این تصمیم را به معنای حمایت از کمال قلیچ‌داراوغلو تلقی کردند، نامزدی که حمایت شش حزب اپوزیسیون ترکیه را با خود دارد.

اعلام این خبر واکنش اردوغان را در‌پی داشت. رئیس‌جمهوری ترکیه روز چهارشنبه بار دیگر ادعایش را درباره حزب دموکراتیک خلق‌ها مطرح کرد و آن را با حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) که حزبی ممنوعه در ترکیه به شمار می‌رود، یکی دانست. او همچنین مدعی شد که قلیچ‌داراوغلو «بازوی پارلمانی» سازمان‌های تروریستی است. ادعایی که هم حزب دموکراتیک خلق‌ها و هم قلیچ‌داراوغلو آن را رد کرده‌اند.

اردوغان امید زیادی به رای جامعه مذهبی و سنتی ترکیه دارد و به نظر می‌رسد قصد دارد از ماه رمضان که مناسبت مهمی برای مسلمانان است، به نفع خود بهره‌برداری کند. در عین ‌حال بخش‌های زیادی از جامعه مدرن و اپوزیسیون ترکیه عزم خود را برای بازپس‌گیری قدرت از اسلام‌گرایان جزم کرده‌اند.

رویدادهای ماه‌های اخیر در ایران که نتیجه استقرار حکومت مذهبی است، بسیاری از مردم ترکیه را از گرفتار شدن به سرنوشت مشابه با ایرانیان نگران کرده است. به گفته آن‌ها، مانند خامنه‌ای که رویای حکومت اسلامی در سر دارد، اردوغان هم رویای حکومت عثمانی را در سر می‌پروراند. به همین دلیل است که حتی بخش‌هایی از جامعه مذهبی ترکیه هم با استقرار حکومت دینی موافق نیستند. نتایج آخرین نظرسنجی‌ها هم نشان می‌دهد که اردوغان از رقیب اصلی‌اش قلیچ‌داراوغلو عقب افتاده است.

قدرت یافتن احزاب اپوزیسیون و کمال قلیچ‌داراوغلو برای بخش‌هایی از جامعه ترکیه که مخالف سیاست‌های اردوغان‌اند، امیدوارکننده است، اما برای مهاجران این کشور نگرانی‌هایی در‌ پی دارد.

ترکیه شمار زیادی از مهاجران ایرانی، افغانستانی، سوری، عراقی، اوکراینی، روسی و دیگر ملیت‌ها را در خود جای داده است. این افراد که از طریق پناهجویی، اقامت توریستی، دانشجویی و اجازه کار در ترکیه سکونت دارند، اکنون نگران وضعیت اقامت خود در صورت روی کار آمدن دولت جدیدند.

به‌خصوص اینکه کمال قلیچ‌داراوغلو به‌صراحت از سیاست‌های مهاجرتی اردوغان انتقاد کرده است. او به‌تازگی نیز شمشیرش را علیه مهاجران از رو بست و طی سخنانی گفت که اگر به قدرت برسد، دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند به‌راحتی وارد ترکیه شود.

قلیچ‌داراوغلو از بیرون کردن مهاجران سوری به‌عنوان اولین اقدامش سخن گفت و افزود: «بدون اینکه لکه نژادپرستی بر پیشانی ملت ترکیه بخورد، برادران سوری را در مدت یک سال به کشورشان بازمی‌گردانیم و ترکیه را به قوی‌ترین کشور منطقه تبدیل می‌کنیم.»

بیشتر سوری‌هایی که کمال قلیچ‌داراوغلو قصد بیرون کردنشان را دارد در استان‌های جنوبی ترکیه ساکن‌اند، جایی که انتخاب رجب طیب اردوغان برای اولین افطار ماه رمضان بود. انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه ۱۴ ماه مه (۲۴ اردیبهشت) برگزار می‌شود.