پس از حمله روسیه به اوکراین، کشورهای سوئد و فنلاند اعلام کردند که خواهان عضویت رسمی در ناتو خواهند شد.
این یکی از تاثیراتی است که حمله روسیه به اوکراین بر معادلات نظامی و امنیتی جهان و اروپا گذاشته است. حمله‌ای که برای جلوگیری از عضویت ناتو در اوکراین هدف‌گذاری شده بود حالا باعث شده تا کشورهای دیگری در فکر پیوستن به ناتو باشند. از طرف دیگر در حالی که قبل از حمله روسیه به اوکراین از شکاف بین اعضای اروپایی ناتو و آمریکا صحبت می‌شد، حالا نه تنها این شکاف ترمیم شده بلکه آمریکا با توجه بیشتری به معادلات نظامی و امنیتی اروپا بازگشته است. بریتانیا نیز که از اتحادیه اروپا خارج شده بود حالا در معادلات نظامی اروپا و ناتو از خود تحرک نظامی بیشتری نشان می‌دهد.
ناتو که متشکل از ۳۰ عضو است پس از جنگ جهانی دوم، در سال ۱۹۴۹، با محوریت آمریکا و برای مقابله با اردوگاه تحت رهبری اتحاد شوروی تشکیل شد. میان کشورهای اسکاندیناوی، نروژ عضو ناتو است اما سوئد و فنلاند تاکنون از پیوستن به این اتحاد امتناع کرده بودند.
حالا ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو، گفته که این ائتلاف آماده است تا درخواست سوئد و فنلاند را به محض این‌که ارائه دهند، بپذیرد. آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، قدرتمندترین عضو اتحادیه اروپا، هم با استقبال از تصمیم سوئد و فنلاند گفت این حق هر کشوری است که آزادانه متحدان و پیمان‌های دفاعی خود را انتخاب کند. لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا، هم گفت اقدام روسیه به تهدید کشورهای نوردیک و بالتیک موجب تقویت اتحاد ناتو شده است.
سوئد و فنلاند قرار است تا اواسط ماه مه درخواست خود را به مقام‌های ناتو تحویل دهند.
رهبران سوئد و فنلاند معتقدند که حمله روسیه به اوکراین چشم‌انداز سوئد از امنیت اروپا به‌ویژه در شمال اروپا را تغییر داده است.
سوئد اگرچه در گذشته نبردهای تاریخی با روسیه داشته است اما این فنلاند است که ۱۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد. فنلاند در تاریخ خود چندین بار با حمله روسیه روبه‌رو شده که آخرین نوبت آن در جریان جنگ جهانی دوم بوده است. سانا مارین، نخست وزیر فنلاند، گفت که می‌داند روسیه از این کار فنلاند عصبانی خواهد شد ولی این کشور در تصمیم خود راسخ است. وزیر خارجه فنلاند نیز گفت دیگر چه اقدام بدتری باید بیفتد که عضویت در ناتو را به تاخیر بیندازیم. ۱۱۴ عضو از ۲۰۰ عضو پارلمان فنلاند نیز، حمایت خود را از پیوستن فنلاند به ناتو ابراز داشته‌اند. به همین دلیل، مقام‌های فنلاند گفتند این کشور عضو اتحادیه اروپا در حال برنامه‌ریزی برای عضویت در ناتو است و بودجه دفاعی خود را افزایش خواهد داد.
پس از حمله روسیه به اوکراین، شمار طرفداران عضویت فنلاند در ناتو هم دو برابر شده و در نظرسنجی‌ها در فنلاند به ۶۸ درصد رسیده است. این در حالی است که فقط ۱۲ درصد فنلاندی‌ها با این تصمیم مخالف‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ماگدالنا اندرسون، نخست وزیر سوئد، نیز گفت با حمله روسیه به اوکراین همه چیز تغییر کرد و استکهلم باید برای هر وضعیتی در مقابل روسیه آماده باشد.
روسیه در واکنش به این تصمیم سوئد و فنلاند تهدید کرد که سلاح‌های اتمی در منطقه بالتیک مستقر خواهد کرد. دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهوری پیشین روسیه و معاون کنونی شورای امنیت ملی روسیه، هشدار داد در صورت پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو منطقه بالتیک هسته‌ای می‌شود و در کالینینگراد سلاح‌های هسته‌ای مستقر خواهد شد. وزارت دفاع لیتوانی این تهدید روسیه را توخالی خواند و گفت روسیه همیشه در منطقه بالتیک سلاح هسته‌ای داشته است. وزارت خارجه روسیه هم هشدار داد که پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو خطر بی‌ثباتی در شمال اروپا را به دنبال خواهد داشت و فنلاند و سوئد باید بدانند که با این تصمیم خود را در خط مقدم ناتو قرار خواهند داد.
برخلاف روسیه اعضای ناتو از این تصمیم سوئد و فنلاند استقبال کرده‌اند. در حالی که هنوز فنلاند عضو ناتو نشده تمرین‌های نظامی مشترک با این کشور از سوی اعضای ناتو شروع شده است. این هفته قرار است سه کشتی رزمی ناتو برای تمرین‌های مشترک با نیروی دریایی فنلاند، وارد آب‌های این کشور شوند. در این رزمایش قرار است کشتی‌های مین‌گذار لتونی و کشتی مین‌زدایی استونی با فنلاندی‌ها تمرین مین‌ریزی و مین‌زدایی انجام دهند. لتونی و استونی همراه با لیتوانی سه کشوری‌اند که سال‌ها عضو اتحاد شوروی سابق بودند، اما پس از فروپاشی شوروی به عضویت ناتو در آمدند و حالا پس از حمله روسیه به اوکراین، خود این کشورها نیز از جانب روسیه احساس تهدید می‌کنند، اگرچه ناتو گفته است بر طبق ماده پنج این پیمان با هر گونه تجاوز به اعضایش مقابله خواهد کرد. گیتاناس نائوسدا، رئیس‌جمهوری لیتوانی، نیز از سوئد و فنلاند در خواست کرد تا هر چه سریع‌تر برای عضویت در ناتو درخواست بدهند. او گفت سوئد و فنلاند نباید زمان را از دست بدهند و عضویت این دو کشور در ناتو امنیت منطقه بالتیک را تقویت خواهد کرد.
کارشناسان امنیتی و دفاعی بسیاری معتقدند این اقدام بهترین راه برای مقابله با روسیه و تضمین امنیت سوئد و فنلاند است. حمله روسیه به اوکراین نه فقط اوکراین و روسیه که کل اروپا را تغییر داده است و حالا با یک ناتوی جدید نیز روبه‌رو خواهیم بود.
