Một quyển sách đề cập đến hầu hết các vấn đề xảy ra song song quá trình tồn tại và phát triển của loài người: từ lịch sử, khoa học, xã hội, kinh tế chMột quyển sách đề cập đến hầu hết các vấn đề xảy ra song song quá trình tồn tại và phát triển của loài người: từ lịch sử, khoa học, xã hội, kinh tế chính trị đến tôn giáo. Lĩnh vực nào tác giả cũng lật lại đặt những câu hỏi mặt trái của vấn đề mà ít ai nghĩ ra và cũng ít ai dám hỏi... đặc biệt các vấn đề liên qua đến đạo đức chuẩn mực cho đến tôn giáo và thể chế chính trị.
Ví dụ một vấn đề xa xưa, tác giả nêu các dẫn chứng và đưa ra giả thuyết cho rằng Sapiens và Neanderthal đã từng đụng độ. Neanderthal có khả năng hoặc là đồng hóa hoặc bị Sapiens tàn sát dẫn đến tuyệt chủng:
- Nếu các giống người khác như Neanderthal còn tồn tại thì loài người có thể chung sống mà không có sự kỳ thị chủng tộc? Chắc không rồi, đến chung 1 nguồn mà Sapiens ta vẫn phân biệt chủng tộc chiến tranh đến tận ngày ngay thì kể gì đến họ hàng như Neanderthal chắc gì được Sapiens gọi là người!
- Nếu Sapiens là nguyên nhân khiến Neanderthal tuyệt chủng thì chúng ta có phải chịu trách nhiệm cho sự tuyệt chủng này giống như cách mà chúng ta làm cho các đã từng làm cho các động vật khác tuyệt chủng, phải hơn chứ!
Các thể chế chính trị, các nền văn hóa, tôn giáo ngày nay tồn tại và phát triển đến ngày nay có thực sự là tốt cho loài người không, nếu nó thay bằng một thứ khác thì có thể sẽ tốt đẹp hơn.
Đọc quyển này như bị tác giả dắt mũi không nói được lời nào vì đa phần những sự kiện được phân tích theo một quan điểm mới. Những quan điểm thiên kiến trước đây có thể bị xô đổ không thương tiếc....more
"Lịch sử của nhân loại là một chuỗi những sai lầm và làm lại" "Sai lầm là một hằng sự của con người" "Con người chỉ ăn năn hối hận khi họ ý thức mình đã"Lịch sử của nhân loại là một chuỗi những sai lầm và làm lại" "Sai lầm là một hằng sự của con người" "Con người chỉ ăn năn hối hận khi họ ý thức mình đã làm điều sai trái"
Độc giả như mình cũng phải ngạc nhiên trước sự bình tĩnh của tác giả, trước những quan điểm về lich sử, văn hóa, xã hội của Việt Nam được bàn đến trong "Tổ quốc ăn năn". Chỉ cần là độc giả thui, mình cũng đã đứng ngồi không yên. Đứng ngồi không yên vì nhiều lẽ: cảm giác phẫn nộ vì bị lừa dối, cảm thấy tác giả phê phán mình, cảm thấy có lỗi về những suy nghĩ mang sắc màu thành kiến,...
Có thể tạm chia "Tổ quốc ăn năn" thành 3 phần: Địa lý và Kinh tế, Văn hóa và lịch sử, dân chủ và ý niệm quốc gia.
Nước ta có một nguồn tài nguyên dồi dào, từ nhỏ đến lớn chắc không ai không được dạy phải tự hào về điều đó, nhưng chúng ta đã làm gì với nó. Chỉ đơn thuần là tự hào? Sẽ như thế nào nếu một đứa trẻ sinh ra trong gia đình khá giả và được giáo dục phải luôn cảm thấy "tự hào" về điều đó. Người ta cứ tưởng đất nước VN vô tận, thiên nhiên vô tận nên cứ thẳng tay tàn phá. Tương phản với những gì Nhật Bản phải đối mặt, và học sinh Nhật được giáo dục luôn phải cố gắng.
Về văn hóa, Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề bởi văn hóa Trung Quốc, đặc biệt là Nho Giáo (Khổng Giáo). Nếu không chịu suy xét kỹ, gạt bỏ mọi thành kiến, thì đó quả là một điều tai hại. Thành kiến ở đây là đánh giá sai lầm mà không thèm suy xét đúng sai, lâu ngày trở thành cố hữu, chân lý. Xem Nho Giáo là một triết lý là một sai lầm, sai lầm lớn. Nho Giáo là một tập hợp những đức tính và kiến thức để làm quan, "là một hệ thống ý thức tôn trọng chế độ quân chủ cực quyền, bảo thủ và bất dung". Chính vì nó mà TQ dậm chân tại chỗ trong hơn 2000 năm, Việt Nam ta không ngoại lệ. Hãy gạt bỏ qua tất cả thành kiến và suy xét kỹ lại! Nó bao gồm những lý thuyết mơ hồ, chỉ được nêu ra mà ko được phân tích lập luận, nhiểu điểm sai lầm trầm trọng, nên nó không phải là một đạo lý mà chỉ là luân lý. (tham khảo chương "đạo lý thánh hiền") Nó không đề cập đến lòng nhân ái, thân phận người phụ nữ bị khinh thường bị gắn với "tam cương ngũ thường", nó không đề cao lòng nhân đạo. Nó mang lại cho ta một nếp sống thủ cựu rập khuôn, bài trừ cái mới, đề cao vua chúa, sùng bái người xưa một cách thái quá. Nhưng Nho Giáo vẫn được xem là quốc giáo, Khổng Tử được đưa lên tầm thánh nhân. Mục đích cuối cùng là để củng cố quyền lực cai trị. Việc thiếu hiểu biết về lịch sử làm con người không học hỏi được gì từ ông cha. Tai hại hơn là một lich sử của một quốc gia dân tộc lại bị bóp méo phục vụ lợi ích của một chính quyền cai trị tại một thời điểm. Đơn cử phải kể đến một Quang Trung Nguyễn Huệ, đã được thần tượng hóa một cách thái quá. Ý niệm trung quân giết chết ý niệm yêu nước. Ý niệm yêu nước chỉ đến rất muộn và cũng rất mơ hồ. Ảnh hưởng thứ văn hóa như thế, nước Việt ta cũng không thoát khỏi nhiều hệ lụy trong suốt chiều dài lịch sử. Khuynh hướng bạo lực ăn vào văn hóa vào tiềm thức.
Phần cuối, tác giả nêu ra rất nhiều tấm gương về chế độ dân chủ/không dân chủ của rất nhiều nước trên thế giới trên đường hội nhập và phát triển. Tác giả phê phán nước ta có một ý niệm quốc gia mơ hồ gần như không kéo theo đó là trách nhiệm cá nhân tới đất nước cũng không có. Không có một đánh giá đúng đắn với tầm quan trọng của lịch sử, chữ viết của chính tổ tiên. Mặt khác, đồng thuận với cái xấu trước mặt, chấp nhận an phận sống chung lâu dần nó trở thành thành kiến.
"Lịch sử của nhân loại là một chuỗi những sai lầm và làm lại. Điều chúng ta mong đợi nơi họ là họ hãy tiếp tục làm đúng như họ đã làm trong quá khứ, nghĩa là thấy điều gì đúng thì hãy dấn thân làm một cách hăng say. Ngày trước họ thấy đảng Lao Động là đúng và họ đã ủng hộ, họ thấy chính quyền Sài Gòn nhảm nhí và đã chống đối. Ngày nay họ có thấy dân chủ là đúng không, sao họ không chịu tích cực tranh đấu"....more
Tác giả tham khảo khá nhiều nguồn thông tin, các sự kiện chi tiết, đánh giá nhiều mặt về đời sống xã hội, kinh tế ngoại giao...chứ không chỉ đơn thuầnTác giả tham khảo khá nhiều nguồn thông tin, các sự kiện chi tiết, đánh giá nhiều mặt về đời sống xã hội, kinh tế ngoại giao...chứ không chỉ đơn thuần về luồng sự kiện lịch sử....more
Một tập tục mai táng người chết mang tính tôn giáo của người Tây Tạng có thể làm cho bất kỳ ai kinh hãi. Một sự hi sinh cao thượng của một anh bác sĩ Một tập tục mai táng người chết mang tính tôn giáo của người Tây Tạng có thể làm cho bất kỳ ai kinh hãi. Một sự hi sinh cao thượng của một anh bác sĩ quân y để đổi lại hòa bình, xóa bỏ sự hiểu lầm giữa người Trung Quốc và Tây Tạng. Một tình yêu mãnh liệt của một người vợ trẻ quyết đi tìm chồng dẫu phải đối diện với sự nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng. Khả Quân là một anh bác sĩ quân y được điều đi Tây Tạng ngay sau khi anh vừa mới lấy Thư Văn làm vợ. Thời gian ngắn sau đó, Thư Văn nhận được tin báo chồng mình đã chết Thư Văn quyết lên đường tìm chồng vì cô không tin chồng mình đã chết. Quyết định của cô bị rất nhiều người ngăn cản. Vùng cao nguyên Tây Tạng có khí hậu cực kỳ khắc nghiệt. Trên đường đi cô làm quen được Zouma, một cô gái xuất thân dòng dõi quý tộc Tây Tạng. Có rất nhiều biến cố xảy ra với hai người. Sau 30 năm ròng Thư Văn cũng khám phá ra sự thật: Khả Quân đã chết, và được người Tây Tạng thiên táng. Sau 30 năm, cô trở về trong sự đau khổ. Quê hương cô hoàn toàn thay đổi, không có một thông tin gì về gia đình. Nhà cửa nơi cô ở không còn nữa thay vào đó là những cao ốc, xí nghiệp. Cô đối diện với cuôc tìm kiếm mới trong sự tuyệt vọng cực độ! ...more
Lần đầu tiên mình mới biết thuyết của Darwin là nguyên nhân gây ra chiến tranh thế giới: "chủ trương con người muốn sống thì phải tranh đấu, phải theoLần đầu tiên mình mới biết thuyết của Darwin là nguyên nhân gây ra chiến tranh thế giới: "chủ trương con người muốn sống thì phải tranh đấu, phải theo "luật rừng rú", đối với nhau như loài sói, phải chém giết, lừa gạt nhau để có chỗ đứng trong vũ trụ". Đọc quyển này, mình cực kỳ phấn khích các phần như thời phục hưng, lịch sử các triều đại phong kiến Trung Quốc và chiến tranh thế giới. Thời Phục Hưng, Giáo hội nắm quyền lực gây ra cũng không ít tội ác, quyền lực tuyệt đối luôn gây sự tha hóa. Sử Trung Quốc thì cứ vừa đọc vừa hình dung ra các bộ phim Tàu: Phong thần thời Thương; tam quốc; thời Đường đạo Phật rất thịnh có Tây Du Ký; thời Tống có thiên long bát bộ, lúc này quân Mông Cổ tràn quân xuống, có sự kiện Tiêu Phong tự sát :)); Minh giáo (trong ỷ thiên đồ long) có Chu Nguyên Chương, thuộc hạ của Trương Vô Kị, đánh tan nhà Nguyên lập ra nhà Minh; nhà Thanh thì có Vi Tiểu Bảo. Tác giả không chỉ đơn thuần liệt kê các sự kiện mà còn đưa ra rất nhiều lời bàn luận nhận định gay cấn. Không hề có sáo ngữ như các sách lịch sử chính thống. Tác giả có nhận xét, lời bàn đó mang tính chủ quan nhưng nhờ đó mà nó khiến một quyển sử không bị khô khan, và thường không theo một lối mòn có sẵn. Tuy vậy, người viết phải luôn thận trọng giữ thái độ khách quan không thì quyển sử là một tác phẩm thảm họa. Cuối các chương chừng mươi trang luôn có một đoạn tóm tắt, không bao gồm các câu: "nhờ sự sáng suốt..."
Trích: Thời tiền sử như một câu chuyện: "Tấn bộ nhất là mục xúc canh nông đã xuất hiện. Họ biết lo xa, đề phòng những ngày đau ốm hoặc giông tố, kiếm ăn không được nên trồng cây cối và nuôi súc vật ngay gần hang." "Khi dịch bệnh hoành hành, họ run sợ cho là tại họ không trong sạch, có điều lầm lỗi gì nên quỉ thần trừng phạt; họ tìm cách làm đẹp lòng quỷ thần, dâng những đồ cúng, thường là vật, có khi là người và cầu khấn" Hay bàn về miếng bánh gato Trung Quốc: "Người Âu thấy hễ ra uy lần nào là thắng lợi mỹ mãn lần đó, thắng lợi một cách dễ dàng quá, nên họ càng hăng hái xâu xé Trung Hoa. Rõ ra một cảnh thi đua. Người ta ganh nhau, dùng đủ mọi cách, tìm mọi cơ hội để bành trướng thế lực trên đất người Hán" "Nhật Bản lúc đó đã bắt đầu Duy Tân, đứng bên nhìn người Âu chia nhau miếng mồi mà thèm thuồng, cũng nhảy vào đòi cắt" "Hoa Kỳ đứng ngoài nhìn thị trường mênh mông đó lọt vào tay người cũng nóng ruột, tự nghĩ nếu nhảy vảo đòi chia thì chắc sẽ bị đẩy ra như Ý, bèn khôn khéo phát biểu bản tuyên ngôn khai phóng môn hộ Trung Hoa (1899), một mặt chủ trương bỏ chính sách chia phạm vi thế lực, để mỗi nước bình đẳng về công thương trên đât Trung Hoa, một mặt duy trì chủ quyền Trung Hoa trong phạm vi các nước đã chia. Tóm lại, Hoa Kỳ bảo các nước: "các anh phải ngưng lại đi, không được mở mang thêm phạm vi nữa, mà cũng không cướp thêm quyền của nhà Thanh nữa""...more
Loading...
