Nanda Devi
| Nanda Devi | |
|---|---|
| नन्दा देवी पर्वत | |
 | |
| Độ cao | 7.816 m (25.643 ft) 23 |
| Phần lồi | 3.139 m (10.299 ft)[1] Đứng thứ 74 |
| Vị trí | |
  Nanda Devi Vị trí tại India | |
| Vị trí | Quận Chamoli, Uttarakhand,  Ấn Độ |
| Dãy núi | Garhwal Himalaya |
| Tọa độ | 30°22′33″B 79°58′15″Đ / 30,37583°B 79,97083°Đ[1][2] |
| Leo núi | |
| Chinh phục lần đầu | 29 tháng 8 năm 1936 bởi Noel Odell và Bill Tilman[3][4] |
| Hành trình dễ nhất | phía nam núi: đá / tuyết / băng tuyết núi cao |
| Nanda Devi Đông | |
|---|---|
| Độ cao | 7.434 m (24.390 ft) |
| Phần lồi | 260 m (850 ft)[5][6] |
| Vị trí | |
| Vị trí | Pithoragarh-Chamoli, Bageshwar Uttarakhand, Ấn Độ |
| Dãy núi | Kumaun Himalaya |
| Tọa độ | [7] |
| Leo núi | |
| Chinh phục lần đầu | 1939 bởi J. Bujak và J. Klarner.[3] |
| Hành trình dễ nhất | phía nam sườn núi, từ Lawan Gad qua Longstaff Col: đá / tuyết / băng tuyết núi cao |
| Di sản thế giới UNESCO | |
|---|---|
 | |
| Tiêu chuẩn | Thiên nhiên: vii, x |
| Tham khảo | 335 |
| Công nhận | 1988 (Kỳ họp 12) |
| Mở rộng | 2005 |
Nanda Devi (tiếng Hindi: नन्दा देवी पर्वत) là ngọn núi cao thứ hai tại Ấn Độ (sau núi Pakistan-Kashmir). Đây là một phần của dãy núi hùng vĩ Himalaya, thuộc tiểu bang Uttarakhand, gần đó là thung lũng Rishiganga về phía Tây và thung lũng Goriganga về phía Đông.
Tự nhiên
[sửa | sửa mã nguồn]Thực chất của núi Nanda Devi là hai đỉnh núi chạy theo hướng Đông - Tây là núi Nanda Devi Đông (cao 7.817 m) là đỉnh chính và Nanda Devi Tây. Xung quanh Nanda Devi là rất nhiều sông băng như là Rishi Uttari ở phía Bắc, Nanda Devi Glacier Dakkhni và Rishi Dakkhni ở Tây nam, phía Đông là Glacier Pachu; Nandaghunti và Lawan đổ về thung lũng Milam ở phía Đông; Phía Nam là Glacier Pindari đổ về sông Pindar. Về phía Nam của Nanda Devi Đông là đèo Longstaff Col là cửa ngõ ra vào của khu bảo tồn Nanda Devi.
Lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Lịch sử khám phá khu bảo tồn này kéo dài trong suốt 50 năm lịch sử. Để vào được đây là phải trải qua những con vực sâu và hẹp rất nguy hiểm. Hugh Ruttledge là người đã thám hiểm Nanda Devi vào năm 1930 nhưng thất bại. Phải đến năm 1934, đoàn thám hiểm người Anh gồm có Eric Shipton, H.W. Tilman cùng ba người khác đã phát hiện ra cách trinh phục đỉnh núi này bằng con đường qua hẻm núi Rishi Gorge. Đây là một chuyến trinh phục rất đáng chú ý, tuy nó không phải là đỉnh núi cao nhất mà con người đã chinh phục bởi một đoàn thám hiểm người Anh đã chinh phục đỉnh Everest vào năm 1920 nhưng nó lại là một chuyến thám hiểm chỉ có bảy người, với rất ít đồ đạc, dụng cụ và không sử dụng dây cố định. Eric Shipton coi đây là "thành tích leo núi tốt nhất từng được thực hiện ở Himalaya". Nhưng đó chưa phải là nơi cao nhất của Nanda Devi bởi đoàn thám hiểm chỉ chinh phục được 6.200 m, chưa lên được đến đỉnh núi Nanda Devi Đông. Chuyến thám hiểm được đánh dấu như là lần đầu tiên đi vào khu bảo tồn Nanda Devi.
Năm 1939, đoàn thám hiểm Ba Lan do Adam Karpinski đi theo sườn núi phía Nam theo con đường ngọn đèo Longstaff Col. Đây chính là con đường an toàn nhất để leo lên đỉnh núi Nanda Devi.
Năm 1957, đoàn leo núi Ấn Độ đầu tiên chinh phục được Nanda Devi là Nandu Jayal. Tiếp đó, đến năm 1964 đoàn leo núi Ấn Độ do N. Kumar là đoàn leo núi thứ hai của Ấn Độ chinh phục được Nanda Devi theo con đường ở sườn dốc phía Nam.
Hình thành
[sửa | sửa mã nguồn]Trong những năm 70, ở Nanda Devi môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi rác thải, chăn thả gia súc và tình trạng phá rừng. Năm 1982, Ấn Độ đã hình thành Khu dự trữ sinh quyển Nanda Devi (bao gồm toàn bộ công viên quốc gia Nanda Devi) và sau đó 1 năm, con đường ra vào khu bảo tồn bị đóng cửa.
Năm 1988, Khu bảo tồn Nanda Devi được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới cùng với Vườn quốc gia thung lũng các loài hoa. Và đến nay, sau nhiều nỗ lực, tình trạng ô nhiễm ở Nanda Devi đã dần được giải quyết. Tuyến đường phía Nam vào khu bảo tồn đã được mở cửa để khách du lịch và đoàn thám hiểm khám phá thưởng ngoạn phong cảnh ngoạn mục pha trộn giữa rừng, núi tuyết, sông băng và những vực thẳm.
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ a b Ultra-prominent peaks on peaklist.org
- ^ The Himalayan Index tọa độ của Nanda Devi 30°22′12″B 79°58′12″Đ / 30,37°B 79,97°Đ.
- ^ a b Harish Kapadia, "Nanda Devi", in World Mountaineering, Audrey Salkeld, editor, Bulfinch Press, 1998, ISBN 0-8212-2502-2, pp. 254–257.
- ^ Andy Fanshawe and Stephen Venables, Himalaya Alpine-Style, Hodder and Stoughton, 1995, ISBN 0-340-64931-3.
- ^ Corrected DEM files for the Himalaya
- ^ Garhwal-Himalaya-Ost, bản đồ địa hình tỷ lệ 1:150.000, vào năm 1992 bởi Công ty TNHH Ernst Huber cho tổ chức nghiên cứu núi cao của Thụy Sĩ, dựa trên bản đồ của Cục Khảo sát Ấn Độ.
- ^ Himalayan Index
Sách tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- Aitken, Bill. (reprinted 1994). The Nanda Devi Affair, Penguin Books India. ISBN 0-14-024045-4.
- Kohli, M.S. & Conboy, K. (2003). Spies in the Himalayas: Secret Missions and Perilous Climbs, University Press of Kansas. ISBN 0-7006-1223-8.
- Jose, Vinod (2010). River Deep, Mountain High, The Caravan Magazine.
- Roskelley,John. (2000). Nanda Devi: The Tragic Expedition, The Mountaineers Books. ISBN 0-89886-738-8 .
- Sanan, Deepak. (1995) Nandadevi – Restoring Glory – New Age International (Wiley Eastern Ltd), New Delhi. ISBN 81-224-0752-8.
- Shipton,E., Tilman,H.W. & Houston,C. (Reprinted 2000). Nanda Devi:Exploration and Ascent, The Mountaineers Books. ISBN 0-89886-721-5.
- Sircar, J. (1979) Himalayan Handbook, (private pub., Calcutta).
- Takeda, Peter. (2006) An Eye at the Top of the World: The Terrifying Legacy of the Cold War's Most Daring C.I.A. Operation, Thunder's Mouth Press. ISBN 1-56025-845-4.
- Thomson, Hugh (2004) Nanda Devi: A Journey to the Last Sanctuary, Weidenfeld & Nicolson ISBN 0-297-60753-7
- TILMAN, H. W., The Ascent of Nanda Devi, Cambridge University Press. 1937.
- Malhotra, Ashok (2011) Nude Besides the Lake, Createspace ISBN 978-1463529390
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]
- "Kargil war hero missing in Nanda Devi snowstorm" Indianexpress.com
- Nanda Devi Campaign Lưu trữ 2021-05-07 tại Wayback Machine – web site of the local inhabitants
- "River Deep Mountain High" – Caravan Magazine article on the joint CIA-India Intelligence Bureau spy mission in 1965
- Nanda Devi on Peakware Lưu trữ 2010-01-02 tại Wayback Machine – photos
- Unesco World Heritage Site on Nanda Devi
- GMVN – Uttarakhand Tourism page on Nanda Devi National Park Lưu trữ 2007-03-10 tại Wayback Machine
- 'High heaven: a trek to the top of the world' The Independent Lưu trữ 2009-03-31 tại Wayback Machine- article describing the Nanda Devi Sanctuary
- Potted history of The Alligator Online
