Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
n Di chuyển từ Category:Các văn kiện về nhân quyền đến Category:Văn kiện về nhân quyền dùng Cat-a-lot |
||
| (Không hiển thị 45 phiên bản của 28 người dùng ở giữa) | |||
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
{{Infobox document|document_name=Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền|image=Eleanor Roosevelt UDHR.jpg|image_size=200px|image_caption={{longitem|[[Eleanor Roosevelt]] cầm bản tiếng Anh của Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền}}|image2=The universal declaration of human rights 10 December 1948.jpg|image2_caption=The human rights adopted by the [[United Nations General Assembly]] of its 183rd meeting, held in Paris on 10 December 1948|date_created=1948|date_ratified=Ngày 10 tháng 12 năm 1948|location_of_document=[[Palais de Chaillot|Cung Chaillot, Paris]]|writer=[[Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|Ủy ban dự thảo]]|purpose=[[Quyền con người]]|wikisource=Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền|official_website=https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights}} |
|||
{{1000 bài cơ bản}} |
|||
{{Infobox document |
|||
|document_name = Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền <br />Universal Declaration of Human Rights |
|||
|image = EleanorRooseveltHumanRights.png |
|||
|image_width = 200px |
|||
|image_caption = [[Eleanor Roosevelt]] cầm bản dịch [[tiếng Tây Ban Nha]] của Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền |
|||
|date_created = [[1948]] |
|||
|date_ratified = 10 tháng 12, 1948 |
|||
|location_of_document = [[Palais de Chaillot]], [[Paris]] |
|||
|writer = |
|||
[[John Peters Humphrey]] (người [[Canada]]), [[René Cassin]] (người [[Pháp]]), [[P. C. Chang]] (người [[Trung Quốc]]), [[Charles Malik]] (người [[Liban]]), [[Eleanor Roosevelt]] (người [[Hoa Kỳ]]), và nhiều người khác |
|||
|signatories = |
|||
|purpose = [[Nhân quyền]] |
|||
|wikisource = Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền |
|||
}} |
|||
'''Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền''' ('''TNQTNQ''') là văn kiện quốc tế đặt ra các [[Nhân quyền|quyền con người]] được [[Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc]] thông qua vào ngày 10 tháng 12 năm 1948 ở [[Palais de Chaillot|Cung Chaillot]] tại Paris, Pháp.<ref name=":0">{{Chú thích web|url=https://www.un.org/en/sections/universal-declaration/human-rights-law/index.html|title=Human Rights Law|date=2 September 2015|website=www.un.org|language=en|access-date=20 August 2020}}</ref> [[Eleanor Roosevelt]] là người đứng đầu ủy ban dự thảo. |
|||
'''Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền''' là tuyên ngôn về các quyền cơ bản của con người được [[Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc]] thông qua ngày [[10]] [[tháng mười hai|tháng 12]] năm [[1948]] tại [[Palais de Chaillot]] ở [[Paris]], [[Pháp]]. Bản Tuyên ngôn đã được dịch ra ít nhất 375 ngôn ngữ.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Introduction.aspx|title=Universal Declaration of Human Rights|publisher=ohchr.org |date= |accessdate=18 Dec. 2009}}</ref> Tuyên bố phát sinh trực tiếp từ những kinh nghiệm của [[Chiến tranh thế giới thứ hai]] và là tuyên ngôn nhân quyền đầu tiên trên thế giới, trong đó liệt kê các quyền cơ bản mà mọi cá nhân, được hưởng, không phân biệt chủng tộc, màu da, phái tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm chính trị hay tất cả quan điểm khác, quốc tịch hay nguồn gốc xã hội, tài sản, nơi sinh, hay tất cả những hoàn cảnh khác (điều 2). Nó bao gồm 30 điều đã được xây dựng trong các Thỏa ước quốc tế, thỏa ước nhân quyền khu vực, hiến pháp và luật pháp quốc gia. [[Bộ luật Nhân quyền Quốc tế|Bộ Luật Nhân quyền Quốc tế]] bao gồm Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, [[Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa]], và [[Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị]] cùng hai [[Nghị định thư bổ sung I|Nghị định thư không bắt buộc I]] và [[Nghị định thư bổ sung II|II]]. Năm 1966, [[Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc]] đã thông qua hai Công ước trên, qua đó hoàn thành cơ bản [[Bộ luật Nhân quyền Quốc tế|Bộ Luật Nhân quyền Quốc tế]]. |
|||
TNQTNQ đặt ra các quyền lợi và tự do cơ bản của mỗi cá nhân. TNQTNQ tuyên bố "mọi người sinh ra tự do, bình đẳng về nhân phẩm và quyền lợi", không phân biệt "chủng tộc, màu da, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo, chính kiến hoặc kiến giải khác, quốc tịch hoặc xuất thân xã hội, tài sản, xuất sinh hoặc thân phận khác".<ref>[https://www.un.org/en/udhrbook/pdf/udhr_booklet_en_web.pdf UDHR Booklet], Art. 2.</ref> TNQTNQ là văn kiện quan trọng trong lịch sử quyền con người bởi vì các quyền lợi, tự do của TNQTNQ là chung của loài người, không phân biệt văn hóa, chế độ chính trị hoặc tôn giáo.<ref>{{chú thích báo|title=Universal Declaration of Human Rights|language=en|newspaper=Amnesty International|url=https://www.amnesty.org/en/what-we-do/universal-declaration-of-human-rights/|access-date=20 August 2020}}</ref><ref name="blogs.lse.ac.uk">{{Chú thích web|url=https://blogs.lse.ac.uk/mec/2012/12/10/1569/|title=Human Rights: The Universal Declaration vs The Cairo Declaration|date=10 December 2012|website=Middle East Centre|access-date=20 August 2020}}</ref> TNQTNQ là nền tảng của luật quốc tế về nhân quyền, ví dụ như [[Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị|Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị]] và [[Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa|Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa]]. |
|||
Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền là một khuôn mẫu chung cần đạt tới của mọi quốc gia và mọi dân tộc. Tinh thần của bản Tuyên ngôn là dùng truyền đạt và giáo dục để nỗ lực thúc đẩy các quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc tôn trọng các quyền con người cơ bản được đưa ra trong Tuyên ngôn. |
|||
Tuy không có hiệu lực pháp luật nhưng TNQTNQ đã được đưa vào những điều ước quốc tế, văn kiện nhân quyền của các khu vực và hiến pháp, bộ luật quốc gia.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.un.org/en/chronicle/article/protection-human-rights-under-universal-international-law|title=Protection of Human Rights under Universal International Law|website=www.un.org|access-date=25 June 2021}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.ohchr.org/en/issues/srhrdefenders/pages/declaration.aspx|title=Declaration on Human Rights Defenders|website=www.ohchr.org|access-date=25 June 2021}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://unfoundation.org/blog/post/70-years-of-impact-insights-on-the-universal-declaration-of-human-rights/|title=70 Years of Impact: Insights on the Universal Declaration of Human Rights|date=5 December 2018|website=www.unfoundation.org|access-date=25 June 2021}}</ref> |
|||
Điều khoản cuối cùng thuộc về bản Tuyên ngôn có viết "Không được phép diễn giải bất kỳ điều khoản nào trong Bản tuyên ngôn này theo hướng ngầm ý cho phép bất kỳ quốc gia, nhóm người hay cá nhân nào được quyền tham gia vào bất kỳ hoạt động nào hay thực hiện bất kỳ hành vi nào nhằm phá hoại bất kỳ quyền và tự do nào nêu trong Bản tuyên ngôn này". |
|||
Tất cả 193 nước thành viên Liên Hợp Quốc đều đã phê chuẩn ít nhất một trong chín điều ước quốc tế nhân quyền chịu ảnh hưởng của TNQTNQ, phần lớn đã phê chuẩn ít nhất bốn điều ước.<ref name=":0" /> Nhiều điều khoản của TNQTNQ đã được công nhận là tập quán quốc tế.<ref>Henry J Steiner and Philip Alston, International Human Rights in Context: Law, Politics, Morals, (2nd ed), [[Oxford University Press]], Oxford, 2000.</ref><ref>Hurst Hannum, [https://cdn2.sph.harvard.edu/wp-content/uploads/sites/13/2014/04/16-Hannum.pdf The universal declaration of human rights in National and International Law], p. 145</ref> TNQTNQ đã được dịch ra 530 thứ tiếng, là văn kiện phổ quát nhất trong lịch sử.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/UDHRIndex.aspx|title=OHCHR {{!}} Universal Declaration of Human Rights Main|website=www.ohchr.org}}</ref> |
|||
== Toàn văn == |
|||
* [[Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc]] |
|||
Xét rằng: Sự công nhận nhân phẩm của mọi người trên toàn thế giới và các quyền bình đẳng không thể tước đoạt của họ chính là nền tảng của tự do, công lý và hòa bình trên thế giới. |
|||
== Bố cục và nội dung == |
|||
Xét rằng: Hành vi xem thường và chà đạp nhân quyền đã dẫn đến những hành động man rợ, xúc phạm đến lương tâm nhân loại. Việc tiến đến một thế giới trong đó tất cả mọi người được hưởng tự do ngôn luận, tự do tín ngưỡng, không còn lo sợ hãi và nghèo khó, phải được tuyên xưng như là ước vọng cao nhất của con người. |
|||
TNQTNQ gồm: |
|||
* Lời nói đầu trình bày bối cảnh lịch sử của TNQTNQ. |
|||
Xét rằng: Nhân quyền cần phải được bảo vệ bằng luật pháp, để con người không bị bắt buộc phải sử dụng đến biện pháp cuối cùng là vùng dậy chống lại độc tài và áp bức. |
|||
* Điều 1–2 đặt ra các khái niệm nhân phẩm, tự do và bình đẳng. |
|||
* Điều 3–5 đặt ra các quyền lợi cơ bản khác như quyền sống và cấm chế độ nô lệ, tra tấn. |
|||
* Điều 6–11 đặt ra các quyền lợi của cá nhân trước pháp luật như quyền bình đẳng trước pháp luật và quyền được xét xử công bằng. |
|||
* Điều 12–17 đặt ra các quyền lợi của cá nhân đối với cộng đồng như quyền tự do đi lại, quyền sở hữu tài sản và quyền có quốc tịch. |
|||
* Điều 18–21 đặt ra các quyền lợi dân sự và chính trị như quyền tự do tư tưởng, tín ngưỡng, tôn giáo, ngôn luận, tụ họp và lập hội. |
|||
* Điều 22–27 đặt ra các quyền lợi kinh tế, xã hội và văn hóa như quyền an sinh xã hội, có tiêu chuẩn sống xứng và quyền được chăm sóc của mẹ và trẻ em. |
|||
* Điều 28–30 đặt ra giới hạn của các quyền lợi, tự do, nghĩa vụ của cá nhân đối với xã hội và cấm lạm dụng các quyền lợi, tự do vào mục đích trái với Liên Hợp Quốc.<ref>{{harvnb|Glendon|2002}}, Chapter 10.</ref> |
|||
== Lịch sử == |
|||
Xét rằng: Mối quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia cần được khuyến khích và mở rộng. |
|||
=== Chiến tranh thế giới thứ hai === |
|||
Xét rằng: Trong Hiến Chương, các dân tộc của cộng đồng Liên Hiệp Quốc đã lại một lần nữa xác định niềm tin vào những quyền căn bản của con người, vào nhân phẩm và giá trị con người, vào quyền bình đẳng nam nữ và cũng đã quyết định cổ vũ cho các tiến bộ xã hội và cải tiến mức nhân sinh trong bối cảnh ngày càng tự do hơn. |
|||
Vào [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], [[Khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ hai|khối Đồng Minh]] đề xướng [[Tứ tự do]] làm cương lĩnh: [[tự do ngôn luận]], [[tự do tôn giáo]], [[tự do khỏi sợ hãi]], [[Quyền có mức sống đầy đủ|tự do khỏi nghèo khó]].<ref name="speech">{{Chú thích web|url=http://voicesofdemocracy.umd.edu/fdr-the-four-freedoms-speech-text/|title=FDR, "The Four Freedoms," Speech Text ||date=6 January 1941|publisher=Voicesofdemocracy.umd.edu|access-date=25 April 2018}}</ref><ref name="Bodnar, John 2010">Bodnar, John, The "Good War" in American Memory. (Maryland: [[Johns Hopkins University Press]], 2010) 11</ref> Cuối chiến tranh, Hiến chương Liên Hợp Quốc được kí kết, tái khẳng định nhân quyền, nhân phẩm và ràng buộc các nước thành viên bảo vệ quyền con người mà không phân biệt chủng tộc, giới tính, ngôn ngữ hoặc tôn giáo.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.un.org/en/documents/charter/chapter9.shtml|title=United Nations Charter, preamble and article 55|publisher=United Nations|access-date=20 April 2013}}</ref> Sau khi chiến tranh kết thúc, tội ác của [[Đức Quốc Xã]] được vạch trần, khiến cho cộng đồng quốc tế quyết định ra một bản tuyên ngôn xác định các quyền lợi và tự do của mọi người.<ref>[http://www.udhr.org/history/overview.htm#Cataclysm%20and%20World%20Response Cataclysm and World Response] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130120045717/http://www.udhr.org/history/overview.htm#Cataclysm%20and%20World%20Response|date=20 January 2013}} in [http://www.udhr.org/history/overview.htm Drafting and Adoption : The Universal Declaration of Human Rights] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130120045717/http://www.udhr.org/history/overview.htm|date=20 January 2013}}, [http://www.udhr.org udhr.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190927155113/http://www.udhr.org/history/overview.htm|date=2019-09-27}}.</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.udhr.org/Introduction/question4.htm|title=UDHR50: Didn't Nazi tyranny end all hope for protecting human rights in the modern world?|date=28 August 1998|publisher=Udhr.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20191202034723/http://www.udhr.org/Introduction/question4.htm|archive-date=2019-12-02|url-status=dead|access-date=7 July 2012}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.universalrights.net/main/creation.htm|title=UDHR – History of human rights|publisher=Universalrights.net|access-date=7 July 2012}}</ref> |
|||
=== Soạn thảo === |
|||
Xét rằng: Các quốc gia hội viên đã cam kết hợp tác với Liên Hiệp Quốc, nhằm cổ vũ việc tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do căn bản. |
|||
Tháng 6 năm 1946, [[Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc]] thành lập [[Ủy ban Liên Hợp Quốc về Nhân quyền]] gồm 18 ủy viên thuộc các quốc gia, tôn giáo, chính kiến khác nhau,<ref>{{Chú thích web|url=https://www.un.org/en/sections/universal-declaration/history-document/index.html#:~:text=The%20Commission%20on%20Human%20Rights%20was%20made%20up%20of%2018,chaired%20the%20UDHR%20drafting%20committee.|title=History of the Document|date=6 October 2015|website=www.un.org|language=en|access-date=13 September 2020}}</ref> giao nhiệm vụ soạn thảo một văn kiện về quyền con người.<ref name="morsink1999p4">{{harvnb|Morsink|1999|p=[https://books.google.com/books?id=w8OapwltI3YC&pg=PA4 4]}}</ref> Tháng 2 năm 1947, Ủy ban Liên Hợp Quốc về Nhân quyền thành lập Ủy ban dự thảo TNQTNQ do [[Eleanor Roosevelt]] đứng đầu. Trong hai năm, Ủy ban dự thảo họp hai kỳ họp. |
|||
Ủy ban dự thảo ban đầu gồm các ủy viên từ Canada, Liban, Mỹ, Pháp và Trung Hoa Dân quốc. John Peters Humphrey là người soạn chính của TNQTNQ,<ref>{{harvnb|Morsink|1999|p=[https://books.google.com/books?id=w8OapwltI3YC&pg=PA5 5]}}</ref><ref>{{harvnb|Morsink|1999|p=[https://books.google.com/books?id=w8OapwltI3YC&pg=PA133 133]}}</ref> [[René Cassin]] là đồng tác giả, Trương Bành Xuân là Phó Chủ nhiệm Ủy ban dự thảo, Charles Malik là Báo cáo viên.<ref name="RoC rep">The Declaration was drafted during the [[Chinese Civil War]]. P.C. Chang was appointed as a representative by the [[Republic of China (1912–1949)|Republic of China]], then the recognised government of China, but which was driven from [[mainland China]] and now administers only [[Taiwan]] and nearby islands ([http://www.history.com/this-day-in-history/chinese-nationalists-move-capital-to-taiwan history.com]).</ref> Một tháng sau khi được thành lập, Ủy ban dự thảo kết nạp thêm các ủy viên từ Chile, Liên Xô và Úc.<ref name=":2">{{Chú thích web|url=https://research.un.org/en/undhr/draftingcommittee|title=Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|last=Voinea|first=Nicoleta|website=research.un.org|access-date=13 September 2020}}</ref> |
|||
Xét rằng: Sự hiểu biết chung về nhân quyền và tự do là điều tối quan trọng để có thể thực hiện đầy đủ sự cam kết trên. |
|||
Tháng 5 năm 1948, Ủy ban dự thảo họp kỳ họp thứ hai và cuối cùng để xem xét ý kiến, đề nghị của các nước thành viên LHQ và tổ chức quốc tế. Đại diện của những cơ quan LHQ và tổ chức phi chính phủ cũng tham dự phiên họp.<ref>{{Chú thích web|url=http://undocs.org/E/CN.4/95|title=E/CN.4/95 – E – E/CN.4/95|website=undocs.org|access-date=13 September 2020}}</ref> |
|||
Do đó, Ðại Hội Ðồng Liên Hiệp Quốc long trọng công bố Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền này như là một khuôn mẫu chung cần đạt tới của mọi dân tộc và quốc gia, nhằm giúp cho mọi cá nhân và thành phần của xã hội luôn luôn theo sát tinh thần của Bản Tuyên ngôn, dùng sự truyền đạt và giáo dục, để nỗ lực phát huy sự tôn trọng các quyền tự do này. |
|||
Ngày 21 tháng 5 năm 1948, Ủy ban dự thảo bế mạc kỳ họp, trình dự thảo "Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền" và "Công ước Quốc tế về Nhân quyền" lên Ủy ban Liên Hợp Quốc về Nhân quyền.<ref name=":4">{{Chú thích web|url=https://research.un.org/en/undhr/draftingcommittee/2|title=Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|last=Voinea|first=Nicoleta|website=research.un.org|access-date=13 September 2020}}</ref> Từ ngày 21 tháng 5 đến ngày 18 tháng 6 năm 1948, Ủy ban Nhân quyền xem xét, thảo luận dự thảo ở Genève.<ref>{{Chú thích web|url=https://research.un.org/en/undhr/chr/3|title=Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|last=Voinea|first=Nicoleta|website=research.un.org|access-date=13 September 2020}}</ref> Văn bản dự thảo được lưu hành giữa các nước thành viên LHQ. Ấn Độ đề nghị dùng từ "human beings" thay cho "men" để bảo đảm bình quyền nam nữ.<ref>Jain, Devaki (2005). ''Women, Development and the UN''. Bloomington: [[Indiana University Press]]. p. 20</ref> Nam Phi cực lực vận động xóa từ "nhân phẩm" khỏi bản tuyên ngôn do "nhân phẩm không có tiêu chuẩn chung và không phải là 'quyền'",{{sfn|Holkebeer|2004|p=163}} nhưng bị chỉ trích là vô lí bởi vì chính Nam Phi là nước tích cực tham gia soạn thảo Hiến chương LHQ và đã đề nghị thêm nhân phẩm vào bản tuyên ngôn. Sự thật là Nam Phi không muốn quyền nhân phẩm được công nhận bởi vì chế độ apartheid sẽ bị công kích.{{sfn|Holkebeer|2004|p=163}} Sau cùng, bản tuyên ngôn giữ lại quyền nhân phẩm. |
|||
Mặt khác, bằng những phương thức tiến bộ trong phạm vi quốc gia cũng như quốc tế, phải bảo đảm sự thừa nhận và tuân hành Bản Tuyên ngôn một cách có hiệu lực, trong các dân tộc của các nước thành viên, và ngay cả trong những người dân sống trên các phần đất thuộc quyền cai quản của các nước đó. |
|||
Ủy ban Nhân quyền thông qua dự thảo TNQTNQ và Công ước Quốc tế về Nhân quyền, 12 nước biểu quyết tán thành, bốn nước biểu quyết trắng.<ref>{{Chú thích web|url=http://undocs.org/en/E/CN.4/SR.81|title=E/CN.4/SR.81 – E – E/CN.4/SR.81|website=undocs.org|access-date=13 September 2020}}</ref> Dự thảo được trình lên Hội đồng Kinh tế và Xã hội xem xét, quyết định.<ref name="Voinea">{{Chú thích web|url=https://research.un.org/en/undhr/ecosoc/7|title=Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|last=Voinea|first=Nicoleta|website=research.un.org|access-date=13 September 2020}}</ref> Ngày 26 tháng 8 năm 1948, Hội đồng Kinh tế Xã hội quyết định trình dự thảo TNQTNQ lên Đại Hội đồng.<ref name="Voinea" /> |
|||
''Ðiều 1'': <br /> |
|||
Mọi người sinh ra đều được tự do và bình đẳng về nhân phẩm và quyền. Mọi người đều được phú bẩm về lý trí và lương tâm và vì thế phải đối xử với nhau trên tinh thần bác ái. |
|||
Từ ngày 30 tháng 9 đến ngày 7 tháng 12 năm 1948, Ủy ban thứ ba của Đại Hội đồng họp 81 phiên họp để xem xét, thảo luận dự thảo và 168 đề nghị sửa đổi của các nước thành viên LHQ.<ref name=":5">{{Chú thích web|url=https://research.un.org/en/undhr/ga/thirdcommittee|title=Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|last=Voinea|first=Nicoleta|website=research.un.org|access-date=13 September 2020}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://research.un.org/en/undhr|title=Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|website=Research Guides|publisher=United Nations. Dag Hammarskjöld Library|access-date=17 April 2015}}</ref> Ngày 6 tháng 12, Ủy ban thứ ba quyết định thông qua dự thảo, 29 phiếu thuận, bảy phiếu trắng.<ref name=":5" /> Dự thảo được trình lên toàn thể Đại Hội đồng xem xét, quyết định từ ngày 9 đến ngày 10 tháng 12 năm 1948. |
|||
''Ðiều 2'': <br /> |
|||
Mọi người đều được hưởng tất cả những quyền và tự do được công bố trong Bản Tuyên ngôn này và không có một sự phân biệt nào, như chủng tộc, màu da, phái tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm chính trị hay tất cả quan điểm khác, quốc tịch hay nguồn gốc xã hội, tài sản, nơi sinh, hay tất cả những hoàn cảnh khác. Hơn nữa, cũng không được có sự phân biệt nào đối với con người sống trên một quốc gia hay trên một lãnh thổ, căn cứ trên cơ chế chính trị, nền tảng luật pháp hay quy chế quốc tế của quốc gia hay lãnh thổ đó. Cho dù quốc gia hay lãnh thổ này độc lập hay dưới sự bảo hộ, không được tự trị hay ở trong tình trạng bị hạn chế về chủ quyền. |
|||
=== Thông qua === |
|||
''Ðiều 3'': <br /> |
|||
Ngày 10 tháng 12 năm 1948, TNQTNQ được [[Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc]] thông qua ở Cung Chaillot, Paris.<ref name="ParisDigest">{{Chú thích web|url=https://www.parisdigest.com/monument/palais-de-chaillot.htm|title=Palais de Chaillot. Chaillot museums.|year=2018|publisher=Paris Digest|access-date=31 December 2018}}</ref> Trong số 58 nước thành viên LHQ bấy giờ,<ref>{{Chú thích web|url=https://www.un.org/en/sections/member-states/growth-united-nations-membership-1945-present/index.html|title=Growth in United Nations membership, 1945–present|website=www.un.org|language=en|access-date=1 February 2018}}</ref> 48 nước biểu quyết tán thành, tám nước biểu quyết trắng,<ref name="ccnmtl-10">{{Chú thích web|url=http://ccnmtl.columbia.edu/projects/mmt/udhr/udhr_general/drafting_history_10.html|title=default|author=CCNMTL|website=Center for New Media Teaching and Learning (CCNMTL)|publisher=[[Columbia University]]|access-date=12 July 2013}}</ref><ref name="unac-qaa">{{Chú thích web|url=http://www.unac.org/rights/question.html|title=Questions and answers about the Universal Declaration of Human Rights|author=UNAC|publisher=United Nations Association in Canada (UNAC)|page=Who are the signatories of the Declaration?|archive-url=https://web.archive.org/web/20120912162219/http://www.unac.org/rights/question.html|archive-date=12 September 2012}}</ref> [[Honduras]] và [[Yemen]] không tham gia biểu quyết.<ref name="tagesspiegel-menschenrechte">{{Chú thích web|url=http://www.tagesspiegel.de/politik/international/menschenrechte-die-maechtigste-idee-der-welt/1392182.html|title=Menschenrechte: Die mächtigste Idee der Welt|author=Jost Müller-Neuhof|date=10 December 2008|work=Der Tagesspiegel|language=de|access-date=12 July 2013}}</ref> |
|||
Mọi người đều có quyền sống, quyền tự do và an toàn cá nhân. |
|||
Kết quả biểu quyết là cái nhìn toàn cảnh về lập trường của các nước thành viên LHQ.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/PV.183|title=default|author=United Nations|access-date=30 August 2017}}</ref> Nam Phi biểu quyết trắng để bảo vệ chế độ apartheid, rõ ràng vi phạm TNQTNQ.<ref name="ccnmtl-10" /> Ả Rập Xê Út biểu quyết trắng do phản đối quyền bình đẳng hôn nhân trong điều 16 và quyền cải đạo trong điều 18.<ref name="ccnmtl-10" /> Sáu nước cộng sản biểu quyết trắng do bản tuyên ngôn không kịch liệt lên án chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa quốc xã.<ref name="danchin">{{Chú thích web|url=http://ccnmtl.columbia.edu/projects/mmt/udhr/udhr_general/drafting_history_10.html|title=The Universal Declaration of Human Rights: Drafting History – 10. Plenary Session of the Third General Assembly Session|author=Peter Danchin|access-date=25 February 2015}}</ref> Eleanor Roosevelt cho rằng các nước cộng sản biểu quyết trắng do bản tuyên ngôn bảo đảm quyền xuất dương, hồi hương ở điều 13.<ref>{{harvnb|Glendon|2002|pp=169–170}}</ref> Những quan sát viên khác thì cho rằng lý do là bản tuyên ngôn bảo đảm các quyền lợi dân sự và chính trị.<ref name="unfoundation.org">{{Chú thích web|url=https://unfoundation.org/blog/post/70-years-of-impact-insights-on-the-universal-declaration-of-human-rights/|title=70 Years of Impact: Insights on the Universal Declaration of Human Rights|date=5 December 2018|website=unfoundation.org|language=en-US|access-date=13 September 2020}}</ref> |
|||
''Ðiều 4'':<br /> |
|||
Không ai bị cưỡng bức làm nô lệ hay tôi đòi. Chế độ nô lệ và buôn bán nô lệ dưới mọi hình thức đều bị nghiêm cấm. |
|||
Tuy biểu quyết tán thành nhưng Anh bày tỏ sự bất mãn rằng bản tuyên ngôn chỉ có giá trị tinh thần chứ không có hiệu lực pháp luật.<ref>{{chú thích sách|url=http://www.bl.uk/collection-items/universal-declaration-of-human-rights|title=''Universal Declaration of Human Rights. Final authorized text''|date=September 1952|publisher=The British Library|access-date=16 August 2015|archive-date=2015-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20150910234546/http://www.bl.uk/collection-items/universal-declaration-of-human-rights}}</ref> Phải đến khi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị có hiệu lực vào năm 1976 thì hầu hết các điều khoản của TNQTNQ mới được thi hành. |
|||
''Ðiều 5'': <br /> |
|||
[[Tập tin:Universal_declaration_of_human_rights_voters.svg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Universal_declaration_of_human_rights_voters.svg|nhỏ|Kết quả biểu quyết: |
|||
Không một người nào phải chịu cực hình, tra tấn, hay bất kỳ hình thức đối xử, hoặc trừng phạt bất nhân, hay có tính cách lăng nhục. |
|||
* Xanh: tán thành; |
|||
''Ðiều 6'': <br /> |
|||
* Cam: biểu quyết trắng; |
|||
Ở bất cứ nơi nào, mỗi người đều có quyền được công nhận tư cách con người của mình trước pháp luật. |
|||
* Đen: không tham gia biểu quyết; |
|||
* Xám: không phải là nước thành viên LHQ |
|||
]] |
|||
''Ðiều 7'': <br /> |
|||
48 nước biểu quyết tán thành TNQTNQ:<ref name="unyearbook1948">{{Chú thích web|url=http://unyearbook.un.org/1948-49YUN/1948-49_P1_CH5.pdf|title=Yearbook of the United Nations 1948–1949|page=535|archive-url=https://web.archive.org/web/20130927221000/http://unyearbook.un.org/1948-49YUN/1948-49_P1_CH5.pdf|archive-date=27 September 2013|url-status=dead|access-date=24 July 2014}}</ref> |
|||
Tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, và phải được bảo vệ một cách bình đẳng, không kỳ thị phân biệt. Tất cả đều được quyền bảo vệ ngang nhau, chống lại mọi kỳ thị vi phạm Bản Tuyên ngôn này, cũng như chống lại mọi kích động dẫn đến kỳ thị như vậy. |
|||
{{Columns-list|* {{flagdeco|Vương quốc Afghanistan}} [[Vương quốc Afghanistan|Afghanistan]] |
|||
''Ðiều 8'': <br /> |
|||
* {{flagdeco|Argentina}} [[Argentina]] |
|||
Mọi người đều có quyền được bảo vệ và bênh vực bởi các cơ quan tư pháp quốc gia có thẩm quyền về các hành vi vi phạm các quyền căn bản, do Hiến pháp và Luật Pháp quy định. |
|||
* {{flag|Úc}} |
|||
* {{flag|Bỉ}} |
|||
* {{flagdeco|Bolivia}} [[Bolivia]] |
|||
* {{flagdeco|Brasil|1889}} [[Brasil]] |
|||
* {{flagdeco|Miến Điện|1948}} [[Miến Điện]] |
|||
* {{flagdeco|Canada|1921}} [[Canada]]{{ref label|a|a}}<!-- ref/note used here because ((refn}} with group=lower-alpha was used in the infobox, and is not expected to be displayed until the Notes section is encountered below --> |
|||
* {{flagdeco|Chile}} [[Chile]] |
|||
* {{flagcountry|Trung Hoa Dân Quốc (1912–1949)}} |
|||
* {{flagdeco|Colombia}} [[Colombia]] |
|||
* {{flagdeco|Costa Rica}} [[Costa Rica]] |
|||
* {{flagcountry|Cuba}} |
|||
* {{flag|Đan Mạch}} |
|||
* {{flagdeco|Cộng hòa Dominica}} [[Cộng hòa Dominica]] |
|||
* {{flag|Ecuador}} |
|||
* {{flagcountry|Vương quốc Ai Cập}} |
|||
* {{flagdeco|El Salvador}} [[El Salvador]] |
|||
* {{flagcountry|Đế quốc Ethiopia}} |
|||
* {{flagcountry|Đệ tứ Cộng hòa Pháp}} |
|||
* {{flagcountry|Vương quốc Hy Lạp}} |
|||
* {{flagdeco|Guatemala}} [[Guatemala]] |
|||
* {{flagcountry|Haiti}} |
|||
* {{flag|Iceland}} |
|||
* {{flagdeco|Ấn Độ}} [[Lãnh thổ tự trị Ấn Độ|Ấn Độ]] |
|||
* {{flagcountry|Nhà Pahlavi|1925}} |
|||
* {{flagcountry|Vương quốc Iraq}} |
|||
* {{flag|Liban}} |
|||
* {{flagdeco|Liberia}} [[Liberia]] |
|||
* {{flag|Luxembourg}} |
|||
* {{flag|México|1934}} |
|||
* {{flag|Hà Lan}} |
|||
* {{flagcountry|Dominion of New Zealand}} |
|||
* {{flagdeco|Nicaragua}} [[Nicaragua]] |
|||
* {{flag|Na Uy}} |
|||
* {{flagcountry|Dominion of Pakistan}} |
|||
* {{flag|Panama}} |
|||
* {{flagdeco|Paraguay}} [[Paraguay]] |
|||
* {{flag|Peru}} |
|||
* {{flagdeco|Philippines|1936}} [[Philippines]] |
|||
* {{flagdeco|Thái Lan|1917}} [[Vương quốc Thái Lan|Xiêm]] |
|||
* {{flag|Thụy Điển}} |
|||
* {{flagcountry|Cộng hòa Syria}} |
|||
* {{flagdeco|Thổ Nhĩ Kỳ}} [[Thổ Nhĩ Kỳ]] |
|||
* {{flag|Anh Quốc}} |
|||
* {{flag|Mỹ|1912}} |
|||
* {{flag|Uruguay}} |
|||
* {{flagcountry|Venezuela|1930}}|colwidth=12em}} |
|||
Tám nước biểu quyết trắng:<ref name="unyearbook1948" /> |
|||
''Ðiều 9'': <br /> |
|||
Không một ai bị bắt bớ, cầm tù hay lưu đày một cách độc đoán. |
|||
{{Columns-list|* {{flagcountry|Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Tiệp Khắc}} |
|||
''Ðiều 10'': <br /> |
|||
* {{flagcountry|Cộng hòa Nhân dân Ba Lan|1928}} |
|||
Mọi người đều có bằng nhau quyền được phân xử công khai và công bằng, trước một tòa án độc lập và vô tư, để được phán quyết về các quyền lợi và nhiệm vụ của mình, hay về những tội phạm mà mình bị cáo buộc. |
|||
* {{flag|Ả Rập Xê Út|1938}} |
|||
* {{flag|Liên Xô|1936}} |
|||
* {{flag|Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Byelorussia|1937}} |
|||
* {{flag|Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina|1937}} |
|||
* {{flagcountry|Liên minh Nam Phi}} |
|||
* {{flag|Nam Tư}}|colwidth=12em}} |
|||
Hai nước không tham gia biểu quyết: |
|||
''Ðiều 11'': |
|||
# Khi truy tố trước pháp luật, mọi người được xem là vô tội, cho đến khi pháp luật chứng minh là có tội, trong một phiên tòa công khai và tòa án này phải cung ứng tất cả mọi bảo đảm cần thiết cho quyền biện hộ của đương sự. |
|||
# Không ai có thể bị kết án khi có những hành động hay sơ suất xảy ra vào lúc mà luật pháp của quốc gia hay quốc tế không quy định đó là một hành vi phạm pháp. Tương tự như vậy, không được áp đặt một hình phạt nào nặng hơn hình phạt được ấn định vào lúc hành vi phạm pháp xảy ra. |
|||
* {{flag|Honduras}} |
|||
''Ðiều 12'': <br /> |
|||
* {{flagcountry|Vương quốc Yemen}} |
|||
Không một ai bị xâm phạm một cách độc đoán về đời sống riêng tư, gia đình, nhà ở, hay thư tín, cũng như bị xúc phạm danh dự hay tiếng tăm của mình. Mọi người đều có quyền được luật pháp bảo vệ, trước những xâm phạm và xúc phạm như vậy. |
|||
=== Ngày Quốc tế Nhân quyền === |
|||
''Ðiều 13'': |
|||
[[Tập tin:Commemorating_Human_Rights_Day_2016_(31513370855).jpg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Commemorating_Human_Rights_Day_2016_(31513370855).jpg|phải|nhỏ|Cựu bộ trưởng Bộ Ngoại giao Anh Baroness Anelay phát biểu ở sự kiện kỷ niệm Ngày Quốc tế Nhân quyền tại Luân Đôn, ngày 8 tháng 12 năm 2016.]] |
|||
# Mọi người có quyền tự do di chuyển và cư trú, trong phạm vi biên giới của quốc gia. |
|||
Ngày Quốc tế Nhân quyền là ngày 10 tháng 12 để kỷ niệm việc thông qua TNQTNQ. Năm 2008, LHQ tổ chức kỷ niệm tròn 60 ngày thông qua TNQTNQ, chủ đề là "Nhân phẩm và công lý cho mọi người".<ref name="udhr60">{{Chú thích web|url=https://www.un.org/events/humanrights/udhr60/|title=The Universal Declaration of Human Rights: 1948–2008|publisher=[[United Nations]]|access-date=15 February 2011}}</ref> Năm 2018, LHQ tổ chức kỷ niệm tròn 70 năm TNQTNQ. |
|||
# Mọi người đều có quyền rời khỏi lãnh thổ bất kỳ nước nào, kể cả nước của mình, và quyền trở về xứ sở. |
|||
== Ảnh hưởng == |
|||
''Ðiều 14'': |
|||
# Trước sự ngược đãi, mọi người đều có quyền tị nạn và tìm sự dung thân tại các quốc gia khác. |
|||
# Quyền này không được kể đến, trong trường hợp bị truy nã thật sự vì các tội phạm không có tính chính trị, hay do những hành vi trái với những mục tiêu và nguyên tắc của Liên Hiệp Quốc. |
|||
=== Tầm quan trọng === |
|||
''Ðiều 15'': |
|||
[[Tập tin:Universal_Declaration_of_Human_Rights_(miniature_book).JPG|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Universal_Declaration_of_Human_Rights_(miniature_book).JPG|nhỏ|TNQTNQ bản vi quyển]] |
|||
# Mọi người đều có quyền có quốc tịch. |
|||
TNQTNQ là văn kiện đột phá, đặt ra các quyền con người phổ quát vượt lên trên giới hạn văn hóa, tôn giáo, pháp luật và chính trị.<ref name="blogs.lse.ac.uk" /> Tính phổ quát của TNQTNQ được xem là "lý tưởng vô biên" và "đặc trưng táo bạo nhất" của văn kiện.<ref>{{chú thích báo|title=Boundlessly Idealistic, Universal Declaration Of Human Rights Is Still Resisted|language=en|website=NPR.org|url=https://www.npr.org/2018/12/10/675210421/its-human-rights-day-however-its-not-universally-accepted|access-date=20 August 2020}}</ref> |
|||
# Không một ai bị tước bỏ quốc tịch, hay bị từ chối quyền thay đổi quốc tịch, một cách độc đoán. |
|||
Bản TNQTNQ được Đại Hội đồng thông qua là bản song ngữ gồm tiếng Anh và tiếng Pháp, về sau được dịch ra [[tiếng Ả Rập]], [[tiếng Nga]], [[tiếng Tây Ban Nha]] và [[Tiếng Trung Quốc|tiếng Trung]], tất cả đều là [[Ngôn ngữ chính thức của Liên Hợp Quốc|ngôn ngữ chính thức của LHQ]].<ref>{{Chú thích web|url=http://unbisnet.un.org:8080/ipac20/ipac.jsp?session=14O243550E15G.60956&profile=voting&uri=full=3100023~!909326~!676&ri=1&aspect=power&menu=search&source=~!horizon|title=A/RES/217(III)|publisher=UNBISNET|archive-url=https://web.archive.org/web/20190121232151/http://unbisnet.un.org:8080/ipac20/ipac.jsp?session=14O243550E15G.60956&profile=voting&uri=full=3100023~!909326~!676&ri=1&aspect=power&menu=search&source=~!horizon|archive-date=21 January 2019|url-status=dead|access-date=13 June 2017}}</ref> LHQ đã hợp tác với các cá nhân, tổ chức để dịch TNQTNQ ra càng nhiều thứ tiếng càng tốt.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Introduction.aspx|title=OHCHR {{!}} About the Universal Declaration of Human Rights Translation Project|website=www.ohchr.org|access-date=13 September 2020}}</ref> Năm 1999, [[Sách Kỷ lục Guinness]] công nhận TNQTNQ là văn kiện được biên dịch ra nhiều thứ tiếng nhất trên thế giới, có 298 bản dịch.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.guinnessworldrecords.com/world-records/most-translated-document|title=Most translated document|website=Guinness World Records}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.ohchr.org/EN/UDHR/pages/WorldRecord.aspx|title=Universal Declaration of Human Rights|publisher=United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights}}</ref> Năm 2021, TNQTNQ đã được dịch ra 530 thứ tiếng.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/WorldRecord.aspx|title=OHCHR {{!}} World Record|website=www.ohchr.org}}</ref> |
|||
''Ðiều 16'': |
|||
# Nam và nữ trong tuổi trưởng thành có quyền kết hôn và lập gia đình, mà không bị hạn chế về lý do chủng tộc, quốc tịch hay tôn giáo. Nam nữ đều có quyền bình đẳng lúc kết hôn, trong đời sống vợ chồng và lúc ly hôn. |
|||
# Hôn nhân chỉ có thể tiến hành khi cả hai đều được tự do quyết định và đồng ý thật sự. |
|||
# Gia đình phải được xem là một đơn vị tự nhiên và căn bản của xã hội, và được quyền bảo vệ của xã hội và quốc gia. |
|||
=== Hiệu lực pháp luật === |
|||
''Ðiều 17'': |
|||
Nhiều luật sư luật quốc tế cho rằng TNQTNQ là tập quán quốc tế và công cụ đắc lực để gây sức ép ngoại giao, tinh thần lên các nước vi phạm quyền con người.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.ohchr.org/EN/NEWSEVENTS/Pages/DigitalrecordoftheUDHR.aspx|title=Digital record of the UDHR|last=Office of the High Commissioner for Human Rights|publisher=United Nations}}</ref><ref name="Ramcharan1979">{{chú thích sách|title=Human Rights: Thirty Years After the Universal Declaration : Commemorative Volume on the Occasion of the Thirtieth Anniversary of the Universal Declaration of Human Rights|last=John Peters|first=Humphrey|date=23 May 1979|publisher=Nijhoff|isbn=9024721458|editor-last=Bertrand G.|editor-first=Ramcharan|editor-link=Bertrand Ramcharan|location=The Hage|pages=37|chapter=The universal declaration of human rights, Its history, impact andjuridical character|author-link=John Peters Humphrey|chapter-url=https://books.google.com/books?id=favRCKyN-_IC&pg=PA21}}</ref><ref name="Sohn1977">{{chú thích tạp chí|last=Sohn|first=Louis B.|author-link=Louis B. Sohn|year=1977|title=The human rights law of the charter|url=https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/tilj12&div=18&id=&page=|journal=Texas International Law Journal|volume=12|pages=133|issn=0163-7479|access-date=21 March 2018}}</ref><ref name="McDougal1969">{{chú thích tạp chí|last1=Myres S.|first1=McDougal|author-link=Myres S. McDougal|last2=Lasswell|first2=Harold D.|author-link2=Harold Dwight Lasswell|last3=Chen|first3=Lung-chu|date=1969|title=Human Rights and World Public Order: A Framework for Policy-Oriented Inquiry|url=http://digitalcommons.law.yale.edu/fss_papers/2575|journal=Faculty Scholarship Series|publisher=[[Yale Law School]]|pages=273–274, 325–327|access-date=21 March 2018}}</ref><ref>Katharine G. Young, ''Freedom, Want and Economic and Social Rights: Frame and Law,'' 24 Md. J. Int'l L. 182 (2009) (Symposium on 60th Anniversary of the Universal Declaration of Human Rights)</ref><ref name="DAmato1987">{{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=9CuPAAAAMAAJ|title=International law: process and prospect|author=Anthony A. D'Amato|publisher=Transnational Publishers|year=1987|isbn=978-0941320351|pages=123–147}}</ref> Một nhà luật học nổi tiếng cho rằng TNQTNQ "được công nhận là đặt ra các quy phạm chung".<ref>R. Lallah, 2 Judicial Colloquium in Bangalore, Developing Human Rights Jurisprudence, The Domestic Application of International Human Rights Norms 33 (London, Commonwealth Secretariat, 1998)</ref> Những học giả pháp lý khác thậm chí chủ trương TNQTNQ cấu thành quy phạm cưỡng chế mà các nước không được vi phạm.<ref>Justice M. Haleem, "The Domestic Application of International Human Rights Norms", ''Developing Human Rights Jurisprudence'', supra note 158, at 97; Myres S. Mcdougal, Harold Lasswell & Lung-Chu Chen, "Human Rights and World Public Order" 274 (New Haven, CT: [[Yale University Press]], 1980.</ref> Hội nghị Liên Hợp Quốc về Nhân quyền năm 1968 có ý kiến rằng TNQTNQ "áp đặt nghĩa vụ lên các thành viên của cộng đồng quốc tế".<ref>{{Chú thích web|url=https://en.unesco.org/courier/october-1978/human-rights-and-international-community-twenty-questions|title=Human rights and the international community: twenty questions|date=14 February 2018|website=UNESCO|language=en|access-date=14 September 2020}}</ref> |
|||
# Mọi người đều có quyền sở hữu tài sản cá nhân cũng như tập thể. |
|||
# Không ai có thể bị tước đoạt tài sản của mình một cách độc đoán. |
|||
TNQTNQ là nền tảng của hai công ước quốc tế về quyền con người: [[Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị|Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị]] và [[Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa|Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hoá]]. Các nguyên tắc của TNQTNQ được mở rộng trong những điều ước quốc tế khác như [[Công ước Quốc tế về xóa bỏ tất cả các hình thức Phân biệt chủng tộc|Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc]], [[Công ước xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ|Công ước về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử đối với phụ nữ]], [[Công ước về Quyền trẻ em|Công ước về quyền trẻ em]], [[Công ước chống Tra tấn của Liên Hợp Quốc|Công ước chống tra tấn]]. Nhiều người viện dẫn TNQTNQ để đòi quyền con người của mình được thừa nhận và bảo vệ.<ref>{{Chú thích web|url=https://humanrights.gov.au/our-work/what-universal-declaration-human-rights|title=What is the Universal Declaration of Human Rights? {{!}} Australian Human Rights Commission|website=humanrights.gov.au|access-date=13 September 2020}}</ref> |
|||
''Ðiều 18'': <br /> |
|||
Mọi người đều có quyền về tự do tư tưởng, nhận thức và tôn giáo. Quyền này bao gồm cả quyền tự do thay đổi tôn giáo hay tín ngưỡng, cũng như quyền tự do biểu lộ tôn giáo hay tín ngưỡng của mình, với tư cách cá nhân hay tập thể, ở nơi công cộng hay nơi chốn riêng, bằng sự truyền dạy, thực hành, thờ phượng và áp dụng các nghi thức đạo giáo. |
|||
==== Luật quốc gia ==== |
|||
''Ðiều 19'': <br /> |
|||
Một bài nghiên cứu năm 2022 cho thấy TNQTNQ đã đẩy mạnh việc hiến định những quyền con người nhất định.<ref>{{chú thích tạp chí|last1=Elkins|first1=Zachary|last2=Ginsburg|first2=Tom|date=2022|title=Imagining a World without the Universal Declaration of Human Rights|url=https://www.cambridge.org/core/journals/world-politics/article/abs/imagining-a-world-without-the-universal-declaration-of-human-rights/4123973F960B53B52C64DB6856600B74|journal=World Politics|language=en|volume=74|issue=3|pages=327–366|doi=10.1017/S0043887122000065|issn=0043-8871|s2cid=128876572}}</ref> Một học giả ước tính rằng ít nhất 90 bản hiến pháp được ban hành sau năm 1948 có những điều khoản giống với hoặc chịu ảnh hưởng của TNQTNQ.<ref name=":7">Hurst Hannum, ''[https://cdn2.sph.harvard.edu/wp-content/uploads/sites/125/2014/04/16-Hannum.pdf The UDHR in National and International Law]'', pp. 151–152.</ref> Ít nhất 20 nước châu Phi dẫn TNQTNQ trong hiến pháp của mình.<ref name=":7" /> Năm 2014, hiến pháp của các nước sau dẫn TNQTNQ: Afghanistan, Benin, Bosnia-Herzegovina, Burkina Faso, Burundi, Campuchia, Chad, Comoros, Bờ Biển Ngà, Guinea Xích đạo, Ethiopia, Cộng hòa Dân chủ Congo, Gabon, Guinea, Haiti, Mali, Mauritania, Nicaragua, Niger, Bồ Đào Nha, Romania, Rwanda, São Tomé và Príncipe, Senegal, Somalia, Tây Ban Nha, Togo và Yemen.<ref name=":7" /> Ngoài ra, hiến pháp của Bồ Đào Nha, Romania, São Tomé và Príncipe và Tây Ban Nha quy định các tòa án phải giải thích hiến pháp hợp với TNQTNQ.<ref>Portuguese Constitution, article 16(2); Romanian Constitution, article 20(1); Sao Tom6 and Principe Constitution, article 17(2); Spanish Constitution, article 10(2).</ref> |
|||
Mọi người đều có quyền tự do ngôn luận và bày tỏ quan điểm. Quyền này bao gồm sự tự do quan điểm mà không bị xen vào quấy rầy và được tự do tìm kiếm, thu nhận và quảng bá tin tức và tư tưởng qua mọi phương tiện truyền thông bất kể biên giới. |
|||
== Phản ứng == |
|||
''Ðiều 20'': |
|||
# Mọi người đều có quyền tự do hội họp và lập hội, một cách ôn hòa. |
|||
# Không một ai có thể bị cưỡng bách gia nhập vào một đoàn thể. |
|||
=== Ủng hộ === |
|||
''Ðiều 21'': |
|||
TNQTNQ được nhiều nhà hoạt động, nhà luật học và nhà chính trị khen ngợi. [[Eleanor Roosevelt]] cho rằng TNQTNQ "có thể sẽ trở thành Đại Hiến chương mới của tất cả mọi người".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.americanrhetoric.com/speeches/eleanorrooseveltdeclarationhumanrights.htm|title=Eleanor Roosevelt: Address to the United Nations General Assembly|author=Michael E. Eidenmuller|date=9 December 1948|publisher=Americanrhetoric.com|access-date=7 July 2012}}</ref> Ở [[Hội nghị Thế giới về Nhân quyền]] vào năm 1993,<ref>[[Kevin Boyle (lawyer)|Boyle, Kevin]] (1995). "Stock-Taking on Human Rights: The World Conference on Human Rights, Vienna 1993". In Beetham, David (ed.). ''Politics and Human Rights''. [[Wiley-Blackwell]]. p. 79. {{ISBN|0631196668}}.</ref> đại diện của 100 nước khẳng định lại "sự tận tâm đối với các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc và Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền" và nhấn mạnh rằng TNQTNQ là nền tảng cho LHQ tiếp tục cải thiện các tiêu chuẩn về quyền con người. Giáo hoàng [[Giáo hoàng Gioan Phaolô II|Gioan Phaolô II]] gọi TNQTNQ là "một trong những biểu hiện cao cả nhất của lương tri của thời đại ta".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.vatican.va/roman_curia/secretariat_state/2003/documents/rc_seg-st_20031210_human-rights_en.html|title=John Paul II, Address to the U.N., October 2, 1979 and October 5, 1995|publisher=Vatican.va|access-date=7 July 2012}}</ref> Liên minh châu Âu tuyên bố rằng TNQTNQ "đặt quyền con người vào trọng tâm của quan hệ quốc tế".<ref>{{Citation|title=International human rights defenders honoured as general assembly marks fifty-fifth anniversary of universal declaration|date=10 December 2003|url=https://www.un.org/press/en/2003/ga10220.doc.htm|website=United Nations: meetings coverage and press releases}}</ref> |
|||
# Mọi người đều có quyền tham gia vào việc điều hành xứ sở của mình, một cách trực tiếp hay qua các đại biểu được tuyển chọn một cách tự do. |
|||
# Mọi người đều có quyền đón nhận những dịch vụ công cộng của quốc gia một cách bình đẳng. |
|||
# Ý muốn của người dân phải là nền tảng của quyền lực chính quyền. Ý muốn này phải được thể hiện qua các cuộc bầu cử định kỳ và thực sự, bằng phiếu kín, qua phương thức phổ thông và bình đẳng đầu phiếu, hay các phương thức tương đương của bầu cử tự do. |
|||
TNQTNQ được đại đa số các tổ chức quốc tế và phi chính phủ ủng hộ. [[Liên đoàn Quốc tế Nhân quyền]] đặt ra nhiệm vụ trọng tâm là vận động bảo vệ các quyền lợi của TNQTNQ, [[Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị|Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị]] và [[Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa|Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa]].<ref>[http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sustainable-business/files/csr/documents/stakeholder_forum/fidh_en.pdf Contribution to the EU Multi-stakeholder Forum on CSR (Corporate Social Responsibility)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121024132638/http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sustainable-business/files/csr/documents/stakeholder_forum/fidh_en.pdf|date=24 October 2012}}, 10 February 2009; accessed on 9 November 2009</ref><ref>[http://www.unhcr.org/refworld/partners.html Information Partners], web site of the [[UNHCR]], last updated 25 February 2010, 16:08 GMT (web retrieval 25 February 2010, 18:11 GMT)</ref> [[Ân xá Quốc tế]]<ref>{{Chú thích web|url=https://www.amnesty.org/en/universal-declaration-human-rights-anniversary/udhr-film|title=UDHR film|work=Amnesty International|archive-url=https://web.archive.org/web/20130614070441/http://www.amnesty.org/en/universal-declaration-human-rights-anniversary/udhr-film|archive-date=14 June 2013|url-status=dead|access-date=19 July 2013}}</ref> thường xuyên kỷ niệm Ngày Quốc tế Nhân quyền và tổ chức các sự kiện nâng cao nhận thức về TNQTNQ.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.amnesty.org/en/universal-declaration-human-rights-anniversary/fire-up|title=Fire Up!|work=Amnesty International|archive-url=https://web.archive.org/web/20130911195921/http://www.amnesty.org/en/universal-declaration-human-rights-anniversary/fire-up|archive-date=11 September 2013|url-status=dead|access-date=19 July 2013}}</ref> |
|||
''Ðiều 22'': <br /> |
|||
Vì là thành viên của xã hội, mỗi người đều có quyền an ninh xã hội, qua các cố gắng của quốc gia và hợp tác quốc tế, dựa theo phương cách tổ chức và tài nguyên của mỗi nước. Quyền này được đặt trên căn bản của sự thụ hưởng những quyền về kinh tế, xã hội và văn hóa, cần thiết cho nhân phẩm và sự phát triển tự do của mỗi cá nhân. |
|||
=== Chỉ trích === |
|||
''Ðiều 23'': |
|||
# Mọi người đều có quyền làm việc, quyền tự do chọn việc làm, quyền được hưởng các điều kiện làm việc chính đáng và thuận lợi đối với công việc, và quyền được bảo vệ chống thất nghiệp. |
|||
# Mọi người, không vì lý do kỳ thị nào, đều có quyền được hưởng lương bổng như nhau cho cùng một công việc. |
|||
# Mọi người làm việc đều được quyền hưởng thù lao một cách công bằng và thích hợp, khả dĩ bảo đảm cho bản thân và gia đình mình một cuộc sống xứng đáng với nhân phẩm, cũng như được trợ giúp nếu cần, qua các phương thức bảo vệ xã hội khác. |
|||
# Mọi người đều có quyền thành lập và tham gia vào các nghiệp đoàn, để bảo vệ quyền lợi của mình. |
|||
==== Thế giới Hồi giáo ==== |
|||
''Ðiều 24'': <br /> |
|||
[[Tập tin:Islam_percent_population_in_each_nation_World_Map_Muslim_data_by_Pew_Research.svg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Islam_percent_population_in_each_nation_World_Map_Muslim_data_by_Pew_Research.svg|phải|nhỏ|Tỷ lệ tín đồ Hồi giáo của các nước.]] |
|||
Mọi người đều có quyền nghỉ ngơi và giải trí, kể cả việc hạn chế hợp lý số giờ làm việc, và các ngày nghỉ định kỳ có trả lương. |
|||
Hầu hết các nước Hồi giáo thuộc LHQ vào năm 1948 đều ký TNQTNQ, bao gồm Afghanistan, Ai Cập, Iraq, Iran, Syria và [[Thổ Nhĩ Kỳ]].<ref>{{Chú thích web|url=http://www.mfa.gov.tr/universal-declaration-of-human-rights.en.mfa|title=Universal Declaration of Human Rights|access-date=30 October 2015}}</ref> [[Ả Rập Xê Út]] là nước Hồi giáo duy nhất biểu quyết trắng, cho rằng bản tuyên ngôn vi phạm [[Sharia|luật Hồi giáo]].<ref name="Daedalus 2020">{{chú thích tạp chí|last=Gunn|first=T. Jeremy|date=Summer 2020|editor-last=Audi|editor-first=Robert|editor-link=Robert Audi|title=Do Human Rights Have a Secular, Individualistic & Anti-Islamic Bias?|url=https://www.amacad.org/publication/do-human-rights-have-secular-individualistic-anti-islamic-bias|journal=[[Daedalus (journal)|Daedalus]]|publisher=[[MIT Press]] for the [[American Academy of Arts and Sciences]]|volume=149|issue=3|pages=148–169|doi=10.1162/daed_a_01809|issn=1548-6192|jstor=48590946|oclc=1565785|doi-access=free|jstor-access=free}}</ref><ref>{{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=dex7TKuoUhgC|title=Sharia, Muslim states and international human rights treaty obligations: a comparative study|author=Nisrine Abiad|publisher=BIICL|year=2008|isbn=978-1905221417|pages=[https://books.google.com/books?id=dex7TKuoUhgC&pg=PA60 60–65]}}</ref> [[Pakistan]] chỉ trích lập trường của Ả Rập Xê Út<ref>{{harvnb|Price|1999|p=[https://books.google.com/books?id=YgF58rl4tCkC&pg=PA163 163]}}</ref> và ủng hộ quyền tự do tôn giáo trong TNQTNQ.<ref name="Hashemi">Hashemi, Nader and Emran Qureshi. "Human Rights." In ''The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford Islamic Studies Online''.</ref> |
|||
Sau [[Cách mạng Hồi giáo]], đại diện mới của Iran ở LHQ cho rằng các nước Hồi giáo không thể thực hiện TNQTNQ bởi vì bản tuyên ngôn vi phạm luật Hồi giáo.<ref name="Littman1999">{{chú thích báo|last=Littman|first=D|date=February–March 1999|title=Universal Human Rights and Human Rights in Islam|work=Midstream|url=http://mypage.bluewin.ch/ameland/Islam.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20060501234759/http://mypage.bluewin.ch/ameland/Islam.html|archive-date=1 May 2006}}</ref> |
|||
''Ðiều 25'': |
|||
# Mọi người đều có quyền được hưởng một mức sống phù hợp với sức khỏe và sự no ấm cho bản thân và gia đình bao gồm: thực phẩm, quần áo, nhà ở, y tế và các dịch vụ xã hội cần thiết, quyền an sinh trong lúc thất nghiệp, đau ốm, tàn tật, góa bụa, tuổi già hay các tình huống thiếu thốn khác do các hoàn cảnh ngoài khả năng kiểm soát của mình. |
|||
# Các bà mẹ và trẻ con phải được hưởng sự chăm sóc và trợ giúp đặc biệt. Tất cả mọi trẻ con, sinh có hôn thú hay không, đều được xã hội bảo vệ một cách bình đẳng. |
|||
[[Tổ chức Hợp tác Hồi giáo]] thông qua Tuyên ngôn Cairo về Nhân quyền và Hồi giáo,<ref name="OIC Resolution on CDHRI">{{Chú thích web|url=http://www.oic-oci.org/english/conf/fm/27/27th-fm-political(3).htm#60|title=Resolution No 60/27-P|date=27 June 2000|publisher=Organisation of the Islamic Conference|archive-url=https://web.archive.org/web/20071012192209/http://oic-oci.org/english/conf/fm/27/27th-fm-political(3).htm#60|archive-date=12 October 2007|url-status=dead|access-date=2 June 2011}}</ref> tuyên bố mọi người đều được hưởng quyền lợi và nhân phẩm hợp với luật Hồi giáo, không phân biệt chủng tộc, màu da, ngôn ngữ, giới tính, tôn giáo, chính kiến, địa vị xã hội hoặc yếu tố khác. Tuyên ngôn Cairo được xem là lập trường của thế giới Hồi giáo đối với TNQTNQ, một mặt đặt ra các nguyên tắc phổ quát, một mặt chỉ viện dẫn luật Hồi giáo.<ref>Brems, E (2001). "Islamic Declarations of Human Rights". ''Human rights: universality and diversity: Volume 66 of International studies in human rights''. Martinus Nijhoff Publishers. pp. 241–284. {{ISBN|9041116184}}.</ref> |
|||
''Ðiều 26'': |
|||
# Mọi người đều có quyền được giáo dục. Giáo dục phải được miễn phí, ít nhất là ở bậc tiểu học và căn bản. Giáo dục tiểu học phải bắt buộc. Giáo dục kỹ thuật và chuyên nghiệp phải được mở rộng và giáo dục đại học phải được mở rộng bình đẳng cho mọi người, trên căn bản tài năng xứng đáng. |
|||
# Giáo dục phải được điều hướng để phát triển đầy đủ nhân cách, và củng cố sự tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do căn bản. Giáo dục phải nhằm cổ vũ sự cảm thông, lòng khoan dung, và tình hữu nghị giữa mọi quốc gia, mọi nhóm chủng tộc hoặc tôn giáo, và hỗ trợ việc phát triển các sinh hoạt của Liên Hiệp Quốc nhằm duy trì hòa bình. |
|||
# Cha mẹ có quyền ưu tiên chọn lựa phương cách giáo dục dành cho con cái mình. |
|||
==== "Quyền từ chối giết người" ==== |
|||
''Ðiều 27'': |
|||
[[Ân xá Quốc tế]]<ref name="autogenerated1997">[https://www.amnesty.org/en/library/info/EUR01/004/1997/en Out of the margins: the right to conscientious objection to military service in Europe: An announcement of Amnesty International's forthcoming campaign and briefing for the United Nations Commission on Human Rights], 31 March 1997. Amnesty International.</ref> và Phản chiến Quốc tế<ref name="War Resisters International">[http://www.wri-irg.org/books/co-guide-un.htm A Conscientious Objector's Guide to the UN Human Rights System], Parts 1, 2 & 3, Background Information on International Law for COs, Standards which recognise the right to conscientious objection, War Resisters' International.</ref> đã vận động bổ sung "quyền từ chối giết người" vào TNQTNQ. Phản chiến Quốc tế cho rằng quyền từ chối phục vụ trong quân đội phát sinh từ quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo. Hội đồng Nhân quyền LHQ đã khẳng định nhiều lần rằng điều 18 của TNQTNQ bảo đảm "mọi người có quyền từ chối phục vụ trong quân đội theo lương tâm như một hình thức thực hiện quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.ohchr.org/EN/Issues/RuleOfLaw/Pages/ConscientiousObjection.aspx|title=OHCHR {{!}} Conscientious objection to military service|website=www.ohchr.org|access-date=20 August 2020}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://ap.ohchr.org/documents/dpage_e.aspx?si=A/HRC/RES/24/17|title=Human Rights Documents|website=ap.ohchr.org|access-date=20 August 2020}}</ref> |
|||
# Mọi người đều có quyền tự do tham gia sinh hoạt văn hóa cộng đồng, thưởng thức các bộ môn nghệ thuật, và cùng chia sẻ các tiến bộ khoa học cũng như các lợi ích của khoa học. |
|||
# Mọi người đều có quyền được bảo vệ về tác quyền, trên bình diện tinh thần cũng như quyền lợi vật chất, đối với các tác phẩm khoa học, văn chương, hay nghệ thuật. |
|||
==== Hiệp hội Nhân chủng học Hoa Kỳ ==== |
|||
''Ðiều 28'': <br /> |
|||
Hiệp hội Nhân chủng học Hoa Kỳ chỉ trích TNQTNQ là phản ánh thế giới quan phương Tây về quyền con người cho nên không phù hợp với các nước khác. Ngoài ra, Hiệp hội cho rằng phương Tây không có tư cách làm gương cho thế giới bởi vì phương Tây đã xâm chiếm, cưỡng bức các dân tộc khác.<ref>{{Chú thích web|url=http://franke.uchicago.edu/aaa1947.pdf|title=Statement on Human Rights|archive-url=https://web.archive.org/web/20200322142127/http://franke.uchicago.edu/aaa1947.pdf|archive-date=22 March 2020|url-status=dead|access-date=30 October 2015}}</ref> |
|||
Mọi người đều có quyền đòi hỏi được sống trong một trật tự xã hội và trật tự quốc tế, trong đó các quyền và các tự do được đề cập trong Bản Tuyên ngôn này có thể được thể hiện đầy đủ. |
|||
==== ASEAN ==== |
|||
''Ðiều 29'': |
|||
Trước thềm Hội nghị Thế giới về Nhân quyền, đại diện của một vài nước châu Á thông qua Tuyên bố Bangkok, khẳng định lại sự tận tâm đối với các nguyên tắc của Hiến chương LHQ và TNQTNQ nhưng nhấn mạnh nguyên tắc chủ quyền, không can thiệp vào chính sự nội bộ và kêu gọi bảo vệ các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa.<ref>{{Chú thích web|url=http://law.hku.hk/lawgovtsociety/Bangkok%20Declaration.htm|title=Final Declaration Of The Regional Meeting For Asia Of The World Conference On Human Rights|publisher=Law.hku.hk|archive-url=https://web.archive.org/web/20041124184022/http://law.hku.hk/lawgovtsociety/Bangkok%20Declaration.htm|archive-date=24 November 2004|access-date=7 July 2012}}</ref> |
|||
# Mọi người đều có bổn phận đối với cộng đồng nào mà chỉ trong đó mới có thể phát triển toàn vẹn và tự do nhân cách của mình. |
|||
# Trong việc hành xử nhân quyền và thụ hưởng tự do, mọi người chỉ phải chịu những hạn chế do luật định, và những hạn chế này chỉ nhằm mục tiêu bảo đảm sự thừa nhận và tôn trọng nhân quyền, và quyền tự do của những người khác, cũng như nhằm thỏa mãn những đòi hỏi chính đáng về luân lý, trật tự công cộng, và nền an sinh chung trong một xã hội dân chủ. |
|||
# Trong bất cứ trường hợp nào, nhân quyền và những quyền tự do này cũng không được hành xử trái với những mục tiêu và nguyên tắc của Liên Hiệp Quốc. |
|||
== Xem thêm == |
|||
''Ðiều 30'': <br /> |
|||
Không một điều nào trong Bản Tuyên ngôn này được hiểu và hàm ý cho phép một nước, một nhóm hay một cá nhân nào được quyền có những việc làm hay hành động nhằm hủy diệt nhân quyền và tự do được thừa nhận trong bản Tuyên ngôn này. |
|||
=== Quyền con người === |
|||
Liên Hiệp Quốc, ngày 10 tháng 12 năm 1948 |
|||
* Lịch sử quyền con người |
|||
== Xem thêm == |
|||
* Các nguyên tắc Yogyakarta |
|||
* [[Liên Hiệp Quốc]] |
|||
* [[Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc]] |
|||
=== Những hiệp định không ràng buộc === |
|||
* [[Bộ luật Nhân quyền Quốc tế|Bộ Luật Nhân quyền Quốc tế]] |
|||
* [[Các văn kiện nhân quyền quốc tế và khu vực]] |
|||
* |
* Tuyên ngôn Cairo về Nhân quyền và Hồi giáo |
||
* [[Tuyên bố Viên và Chương trình Hành động]] |
|||
* [[Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa]] |
|||
* [[Tuyên ngôn Thiên niên kỷ Liên Hợp Quốc]] |
|||
* [[Magna Carta]], Đại hiến chương thời Trung cổ |
|||
=== Luật quốc tế về nhân quyền === |
|||
{{cols}} |
|||
* [[Công ước Genève]] (1949) |
|||
* [[Công ước châu Âu về Nhân quyền]] (1952) |
|||
* [[Công ước về ngườ tỵ nạn]] (1951) |
|||
* [[Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc]] (1969) |
|||
* [[Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị]] (1976) |
|||
* [[Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa]] (1976) |
|||
* [[Công ước xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ]] (1981) |
|||
* [[Công ước về quyền trẻ em]] (1990) |
|||
* [[Hiến chương các quyền cơ bản Liên minh châu Âu]] (2000) |
|||
* [[Công ước quốc tế về quyền của người khuyết tật]] (2007) |
|||
{{colend}} |
|||
=== Những triết gia ảnh hưởng TNQTNQ === |
|||
* [[Tôma Aquinô]] |
|||
* Jean de Gerson |
|||
* [[Hugo Grotius]] |
|||
* [[Khổng Tử]] |
|||
* Samuel von Pufendorf |
|||
* [[John Locke]] |
|||
* Jean-Jacques Burlamaqui |
|||
* [[Jean-Jacques Rousseau]] |
|||
* [[Thomas Jefferson]] |
|||
* Jacques Maritain |
|||
== Tham khảo == |
|||
<references responsive="" /> |
|||
=== Thư mục tham khảo === |
|||
{{refbegin|30em}} |
|||
* {{chú thích sách|url=http://www.openbookpublishers.com/product/467/the-universal-declaration-of-human-rights-in-the-21st-century|title=The Universal Declaration of Human Rights in the 21st Century: A Living Document in a Changing World|last=Brown|first=Gordon|publisher=Open Book Publishers|year=2016|isbn=978-1783742189|author-link=Gordon Brown}} |
|||
* {{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=2-vaZkbca2sC|title=A world made new: Eleanor Roosevelt and the Universal Declaration of Human Rights|last=Glendon|first=Mary Ann|publisher=Random House|year=2002|isbn=978-0375760464|author-link=Mary Ann Glendon}} |
|||
* {{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=5LmXFpnp_bMC|title=Islamic political ethics: civil society, pluralism, and conflict|last=Hashmi|first=Sohail H.|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2002|isbn=978-0691113104}} |
|||
* {{chú thích sách|title=To Repair the Irreparable Reparation and Reconstruction in South Africa|last=Holkebeer|first=Mieke|date=2004|publisher=David Philip Publishers|isbn=978-0864866189|editor1=Erik Doxtader|editor1-link=Erik Doxtader|location=Cape Town|pages=149–165|chapter=Out of the Crooked Timber of Humanity: Humanising Rights in South Africa|editor2=Charles Villa-Vicencio|editor2-link=Charles Villa-Vicencio}} |
|||
* {{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=w8OapwltI3YC|title=The Universal Declaration of Human Rights: origins, drafting, and intent|last=Morsink|first=Johannes|publisher=[[University of Pennsylvania Press]]|year=1999|isbn=978-0812217476}} |
|||
* {{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=YgF58rl4tCkC|title=Islamic political culture, democracy, and human rights: a comparative study|last=Price|first=Daniel E.|publisher=[[Greenwood Publishing Group]]|year=1999|isbn=978-0275961879}} |
|||
* {{chú thích sách|url=https://archive.org/details/internationalbil00will|title=The International bill of human rights|last=Williams|first=Paul|publisher=Entwhistle Books|others=United Nations General Assembly|year=1981|isbn=978-0934558075|url-access=registration}} |
|||
{{refend}} |
|||
== Đọc thêm == |
|||
{{refbegin|30em}} |
|||
* {{chú thích tạp chí|last1=Feldman|first1=Jean-Philippe|date=December 1999|title=Hayek's Critique of the Universal Declaration of Human Rights|journal=Journal des Économistes et des Études Humaines|volume=9|issue=4|doi=10.2202/1145-6396.1172}} |
|||
* Nurser, John. "For All Peoples and All Nations. Christian Churches and Human Rights.". (Geneva: WCC Publications, 2005). |
|||
* [http://www.columbia.edu/ccnmtl/projects/mmt/udhr/index.html Universal Declaration of Human Rights pages at Columbia University (Centre for the Study of Human Rights), including article by article commentary, video interviews, discussion of meaning, drafting and history.] |
|||
* [http://legal.un.org/avl/ha/udhr/udhr.html Introductory note] by [[Antônio Augusto Cançado Trindade]] and [http://legal.un.org/avl/ha/udhr/udhr.html procedural history] on the Universal Declaration of Human Rights in the [http://legal.un.org/avl/historicarchives.html Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law] |
|||
{{refend}} |
|||
== Liên kết ngoài == |
== Liên kết ngoài == |
||
{{wikisource|Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền}} |
|||
* [http://www.un.org/Overview/rights.html The Universal Declaration of Human Rights] |
|||
* {{vi}} [http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Documents/UDHR_Translations/vie.pdf Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền]. |
|||
* {{en}} [http://untreaty.un.org/cod/avl/ha/udhr/udhr_photo.html Ảnh tư liệu về Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền] |
|||
* {{en}} [http://www.un.org/en/documents/udhr/index.shtml Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền] |
|||
* [https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights Text of the UDHR] |
|||
== Chú thích == |
|||
* [http://www.ohchr.org/en/udhr/pages/introduction.aspx Official translations of the UDHR] |
|||
{{Tham khảo}} |
|||
* [http://libraryresources.unog.ch/udhr Resource Guide on the Universal Declaration of Human Rights] at the UN Library, Geneva. |
|||
* [http://research.un.org/en/undhr Drafting of the Universal Declaration of Human Rights] – documents and meetings records – United Nations Dag Hammarskjöld Library |
|||
* [https://web.archive.org/web/20120912162219/http://www.unac.org/rights/question.html Questions and answers about the Universal Declaration] |
|||
* [https://www.americanrhetoric.com/speeches/eleanorrooseveltdeclarationhumanrights.htm Text, Audio, and Video excerpt of Eleanor Roosevelt's Address to the United Nations on the Universal Declaration of Human Rights] |
|||
* [http://www.universalrights.net/main/educat.htm UDHR – Education] |
|||
* [https://www.unicode.org/udhr/ UDHR in Unicode] |
|||
* [http://www.envio.org.ni/articulo/1349 Revista Envío – A Declaration of Human Rights For the 21st Century] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070706125927/http://www.envio.org.ni/articulo/1349 |date=2007-07-06 }} |
|||
* [http://legal.un.org/avl/ha/udhr/udhr.html Introductory note] by [[:en:Antônio Augusto Cançado Trindade|Antônio Augusto Cançado Trindade]] and [http://legal.un.org/avl/ha/udhr/udhr.html procedural history note] on the Universal Declaration of Human Rights in the [http://legal.un.org/avl/historicarchives.html Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law] |
|||
* [http://blogs.loc.gov/law/2012/12/the-laws-of-burgos-500-years-of-human-rights/ The Laws of Burgos: 500 Years of Human Rights] from the [[:en:Law Library of Congress|Law Library of Congress]] blog. |
|||
=== Tư liệu nghe nhìn === |
|||
* [https://udhr.audio/ UDHR Audio/Video Project] (recordings in 500+ languages by native speakers) |
|||
{{Khung pháp lý nhân quyền quốc tế}} |
|||
* [https://librivox.org/group/512 ''Universal Declaration of Human Rights''] recorded in multiple languages at [[:en:LibriVox|LibriVox]] (public domain audiobooks) |
|||
{{Liên Hiệp Quốc}} |
|||
* [https://www.americanrhetoric.com/speeches/eleanorrooseveltdeclarationhumanrights.htm Text, Audio, and Video excerpt of Eleanor Roosevelt's Address to the United Nations on the Universal Declaration of Human Rights] at AmericanRhetoric.com |
|||
* [https://www.youtube.com/watch?v=epVZrYbDVis Animated presentation of the Universal Declaration of Human Rights] by [[:en:Amnesty International|Amnesty International]] on YouTube (in English duration 20 minutes and 23 seconds). |
|||
* [https://web.archive.org/web/20080910145004/http://webcast.un.org/ramgen/ondemand/legal/audio/humanrights/dr_charles_malik-human_rights_06_nov_48.rm Audio: Statement by Charles Malik as Representative of Lebanon to the Third Committee of the UN General Assembly on the Universal Declaration, 6 November 1948] |
|||
* [http://www.columbia.edu/ccnmtl/projects/mmt/udhr/ramfiles/udhr_045.ram UN Department of Public Information introduction to the drafters of the Declaration] |
|||
* [http://legal.un.org/avl/ha/udhr/udhr_video.html Audiovisual material] on the Universal Declaration of Human Rights in the [http://legal.un.org/avl/historicarchives.html Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law] |
|||
[[Thể loại: |
[[Thể loại:Lịch sử nhân quyền]] |
||
[[Thể loại: |
[[Thể loại:Nghị quyết của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc]] |
||
[[Thể loại: |
[[Thể loại:Văn kiện về nhân quyền]] |
||
[[Thể loại: |
[[Thể loại:Chủ nghĩa nhân văn]] |
||
[[Thể loại:Bài cơ bản dài trung bình]] |
|||
[[Thể loại:Luật năm 1948]] |
[[Thể loại:Luật năm 1948]] |
||
[[Thể loại:Toàn cầu hóa văn hóa xã hội]] |
|||
[[Thể loại:Các văn kiện về nhân quyền]] |
|||
[[Thể loại:Nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc]] |
|||
Bản mới nhất lúc 01:16, ngày 4 tháng 2 năm 2024
| Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền | |
|---|---|
 Eleanor Roosevelt cầm bản tiếng Anh của Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền | |
| Được viết | 1948 |
| Thông qua | Ngày 10 tháng 12 năm 1948 |
| Nơi lưu giữ | Cung Chaillot, Paris |
| Tác giả | Ủy ban dự thảo |
| Mục đích | Quyền con người |
| Wikisource | Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền |
Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền (TNQTNQ) là văn kiện quốc tế đặt ra các quyền con người được Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua vào ngày 10 tháng 12 năm 1948 ở Cung Chaillot tại Paris, Pháp.[1] Eleanor Roosevelt là người đứng đầu ủy ban dự thảo.
TNQTNQ đặt ra các quyền lợi và tự do cơ bản của mỗi cá nhân. TNQTNQ tuyên bố "mọi người sinh ra tự do, bình đẳng về nhân phẩm và quyền lợi", không phân biệt "chủng tộc, màu da, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo, chính kiến hoặc kiến giải khác, quốc tịch hoặc xuất thân xã hội, tài sản, xuất sinh hoặc thân phận khác".[2] TNQTNQ là văn kiện quan trọng trong lịch sử quyền con người bởi vì các quyền lợi, tự do của TNQTNQ là chung của loài người, không phân biệt văn hóa, chế độ chính trị hoặc tôn giáo.[3][4] TNQTNQ là nền tảng của luật quốc tế về nhân quyền, ví dụ như Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị và Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa.
Tuy không có hiệu lực pháp luật nhưng TNQTNQ đã được đưa vào những điều ước quốc tế, văn kiện nhân quyền của các khu vực và hiến pháp, bộ luật quốc gia.[5][6][7]
Tất cả 193 nước thành viên Liên Hợp Quốc đều đã phê chuẩn ít nhất một trong chín điều ước quốc tế nhân quyền chịu ảnh hưởng của TNQTNQ, phần lớn đã phê chuẩn ít nhất bốn điều ước.[1] Nhiều điều khoản của TNQTNQ đã được công nhận là tập quán quốc tế.[8][9] TNQTNQ đã được dịch ra 530 thứ tiếng, là văn kiện phổ quát nhất trong lịch sử.[10]
Bố cục và nội dung
[sửa | sửa mã nguồn]TNQTNQ gồm:
- Lời nói đầu trình bày bối cảnh lịch sử của TNQTNQ.
- Điều 1–2 đặt ra các khái niệm nhân phẩm, tự do và bình đẳng.
- Điều 3–5 đặt ra các quyền lợi cơ bản khác như quyền sống và cấm chế độ nô lệ, tra tấn.
- Điều 6–11 đặt ra các quyền lợi của cá nhân trước pháp luật như quyền bình đẳng trước pháp luật và quyền được xét xử công bằng.
- Điều 12–17 đặt ra các quyền lợi của cá nhân đối với cộng đồng như quyền tự do đi lại, quyền sở hữu tài sản và quyền có quốc tịch.
- Điều 18–21 đặt ra các quyền lợi dân sự và chính trị như quyền tự do tư tưởng, tín ngưỡng, tôn giáo, ngôn luận, tụ họp và lập hội.
- Điều 22–27 đặt ra các quyền lợi kinh tế, xã hội và văn hóa như quyền an sinh xã hội, có tiêu chuẩn sống xứng và quyền được chăm sóc của mẹ và trẻ em.
- Điều 28–30 đặt ra giới hạn của các quyền lợi, tự do, nghĩa vụ của cá nhân đối với xã hội và cấm lạm dụng các quyền lợi, tự do vào mục đích trái với Liên Hợp Quốc.[11]
Lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Chiến tranh thế giới thứ hai
[sửa | sửa mã nguồn]Vào Chiến tranh thế giới thứ hai, khối Đồng Minh đề xướng Tứ tự do làm cương lĩnh: tự do ngôn luận, tự do tôn giáo, tự do khỏi sợ hãi, tự do khỏi nghèo khó.[12][13] Cuối chiến tranh, Hiến chương Liên Hợp Quốc được kí kết, tái khẳng định nhân quyền, nhân phẩm và ràng buộc các nước thành viên bảo vệ quyền con người mà không phân biệt chủng tộc, giới tính, ngôn ngữ hoặc tôn giáo.[14] Sau khi chiến tranh kết thúc, tội ác của Đức Quốc Xã được vạch trần, khiến cho cộng đồng quốc tế quyết định ra một bản tuyên ngôn xác định các quyền lợi và tự do của mọi người.[15][16][17]
Soạn thảo
[sửa | sửa mã nguồn]Tháng 6 năm 1946, Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc thành lập Ủy ban Liên Hợp Quốc về Nhân quyền gồm 18 ủy viên thuộc các quốc gia, tôn giáo, chính kiến khác nhau,[18] giao nhiệm vụ soạn thảo một văn kiện về quyền con người.[19] Tháng 2 năm 1947, Ủy ban Liên Hợp Quốc về Nhân quyền thành lập Ủy ban dự thảo TNQTNQ do Eleanor Roosevelt đứng đầu. Trong hai năm, Ủy ban dự thảo họp hai kỳ họp.
Ủy ban dự thảo ban đầu gồm các ủy viên từ Canada, Liban, Mỹ, Pháp và Trung Hoa Dân quốc. John Peters Humphrey là người soạn chính của TNQTNQ,[20][21] René Cassin là đồng tác giả, Trương Bành Xuân là Phó Chủ nhiệm Ủy ban dự thảo, Charles Malik là Báo cáo viên.[22] Một tháng sau khi được thành lập, Ủy ban dự thảo kết nạp thêm các ủy viên từ Chile, Liên Xô và Úc.[23]
Tháng 5 năm 1948, Ủy ban dự thảo họp kỳ họp thứ hai và cuối cùng để xem xét ý kiến, đề nghị của các nước thành viên LHQ và tổ chức quốc tế. Đại diện của những cơ quan LHQ và tổ chức phi chính phủ cũng tham dự phiên họp.[24]
Ngày 21 tháng 5 năm 1948, Ủy ban dự thảo bế mạc kỳ họp, trình dự thảo "Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền" và "Công ước Quốc tế về Nhân quyền" lên Ủy ban Liên Hợp Quốc về Nhân quyền.[25] Từ ngày 21 tháng 5 đến ngày 18 tháng 6 năm 1948, Ủy ban Nhân quyền xem xét, thảo luận dự thảo ở Genève.[26] Văn bản dự thảo được lưu hành giữa các nước thành viên LHQ. Ấn Độ đề nghị dùng từ "human beings" thay cho "men" để bảo đảm bình quyền nam nữ.[27] Nam Phi cực lực vận động xóa từ "nhân phẩm" khỏi bản tuyên ngôn do "nhân phẩm không có tiêu chuẩn chung và không phải là 'quyền'",[28] nhưng bị chỉ trích là vô lí bởi vì chính Nam Phi là nước tích cực tham gia soạn thảo Hiến chương LHQ và đã đề nghị thêm nhân phẩm vào bản tuyên ngôn. Sự thật là Nam Phi không muốn quyền nhân phẩm được công nhận bởi vì chế độ apartheid sẽ bị công kích.[28] Sau cùng, bản tuyên ngôn giữ lại quyền nhân phẩm.
Ủy ban Nhân quyền thông qua dự thảo TNQTNQ và Công ước Quốc tế về Nhân quyền, 12 nước biểu quyết tán thành, bốn nước biểu quyết trắng.[29] Dự thảo được trình lên Hội đồng Kinh tế và Xã hội xem xét, quyết định.[30] Ngày 26 tháng 8 năm 1948, Hội đồng Kinh tế Xã hội quyết định trình dự thảo TNQTNQ lên Đại Hội đồng.[30]
Từ ngày 30 tháng 9 đến ngày 7 tháng 12 năm 1948, Ủy ban thứ ba của Đại Hội đồng họp 81 phiên họp để xem xét, thảo luận dự thảo và 168 đề nghị sửa đổi của các nước thành viên LHQ.[31][32] Ngày 6 tháng 12, Ủy ban thứ ba quyết định thông qua dự thảo, 29 phiếu thuận, bảy phiếu trắng.[31] Dự thảo được trình lên toàn thể Đại Hội đồng xem xét, quyết định từ ngày 9 đến ngày 10 tháng 12 năm 1948.
Thông qua
[sửa | sửa mã nguồn]Ngày 10 tháng 12 năm 1948, TNQTNQ được Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua ở Cung Chaillot, Paris.[33] Trong số 58 nước thành viên LHQ bấy giờ,[34] 48 nước biểu quyết tán thành, tám nước biểu quyết trắng,[35][36] Honduras và Yemen không tham gia biểu quyết.[37]
Kết quả biểu quyết là cái nhìn toàn cảnh về lập trường của các nước thành viên LHQ.[38] Nam Phi biểu quyết trắng để bảo vệ chế độ apartheid, rõ ràng vi phạm TNQTNQ.[35] Ả Rập Xê Út biểu quyết trắng do phản đối quyền bình đẳng hôn nhân trong điều 16 và quyền cải đạo trong điều 18.[35] Sáu nước cộng sản biểu quyết trắng do bản tuyên ngôn không kịch liệt lên án chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa quốc xã.[39] Eleanor Roosevelt cho rằng các nước cộng sản biểu quyết trắng do bản tuyên ngôn bảo đảm quyền xuất dương, hồi hương ở điều 13.[40] Những quan sát viên khác thì cho rằng lý do là bản tuyên ngôn bảo đảm các quyền lợi dân sự và chính trị.[41]
Tuy biểu quyết tán thành nhưng Anh bày tỏ sự bất mãn rằng bản tuyên ngôn chỉ có giá trị tinh thần chứ không có hiệu lực pháp luật.[42] Phải đến khi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị có hiệu lực vào năm 1976 thì hầu hết các điều khoản của TNQTNQ mới được thi hành.
48 nước biểu quyết tán thành TNQTNQ:[43]
Afghanistan
Argentina
Úc
Bỉ
Bolivia
Brasil
Miến Điện
Canada[a]
Chile
Trung Quốc
Colombia
Costa Rica
Cuba
Đan Mạch
Cộng hòa Dominica
Ecuador
Ai Cập
El Salvador
Ethiopia
Pháp
Hy Lạp
Guatemala
Haiti
Iceland
Ấn Độ
Iran
Iraq
Liban
Liberia
Luxembourg
México
Hà Lan
New Zealand
Nicaragua
Na Uy
Pakistan
Panama
Paraguay
Peru
Philippines
Xiêm
Thụy Điển
Syria
Thổ Nhĩ Kỳ
Anh Quốc
Mỹ
Uruguay
Venezuela
Tám nước biểu quyết trắng:[43]
Hai nước không tham gia biểu quyết:
Ngày Quốc tế Nhân quyền
[sửa | sửa mã nguồn].jpg)
Ngày Quốc tế Nhân quyền là ngày 10 tháng 12 để kỷ niệm việc thông qua TNQTNQ. Năm 2008, LHQ tổ chức kỷ niệm tròn 60 ngày thông qua TNQTNQ, chủ đề là "Nhân phẩm và công lý cho mọi người".[44] Năm 2018, LHQ tổ chức kỷ niệm tròn 70 năm TNQTNQ.
Ảnh hưởng
[sửa | sửa mã nguồn]Tầm quan trọng
[sửa | sửa mã nguồn].JPG)
TNQTNQ là văn kiện đột phá, đặt ra các quyền con người phổ quát vượt lên trên giới hạn văn hóa, tôn giáo, pháp luật và chính trị.[4] Tính phổ quát của TNQTNQ được xem là "lý tưởng vô biên" và "đặc trưng táo bạo nhất" của văn kiện.[45]
Bản TNQTNQ được Đại Hội đồng thông qua là bản song ngữ gồm tiếng Anh và tiếng Pháp, về sau được dịch ra tiếng Ả Rập, tiếng Nga, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Trung, tất cả đều là ngôn ngữ chính thức của LHQ.[46] LHQ đã hợp tác với các cá nhân, tổ chức để dịch TNQTNQ ra càng nhiều thứ tiếng càng tốt.[47] Năm 1999, Sách Kỷ lục Guinness công nhận TNQTNQ là văn kiện được biên dịch ra nhiều thứ tiếng nhất trên thế giới, có 298 bản dịch.[48][49] Năm 2021, TNQTNQ đã được dịch ra 530 thứ tiếng.[50]
Hiệu lực pháp luật
[sửa | sửa mã nguồn]Nhiều luật sư luật quốc tế cho rằng TNQTNQ là tập quán quốc tế và công cụ đắc lực để gây sức ép ngoại giao, tinh thần lên các nước vi phạm quyền con người.[51][52][53][54][55][56] Một nhà luật học nổi tiếng cho rằng TNQTNQ "được công nhận là đặt ra các quy phạm chung".[57] Những học giả pháp lý khác thậm chí chủ trương TNQTNQ cấu thành quy phạm cưỡng chế mà các nước không được vi phạm.[58] Hội nghị Liên Hợp Quốc về Nhân quyền năm 1968 có ý kiến rằng TNQTNQ "áp đặt nghĩa vụ lên các thành viên của cộng đồng quốc tế".[59]
TNQTNQ là nền tảng của hai công ước quốc tế về quyền con người: Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị và Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hoá. Các nguyên tắc của TNQTNQ được mở rộng trong những điều ước quốc tế khác như Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc, Công ước về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử đối với phụ nữ, Công ước về quyền trẻ em, Công ước chống tra tấn. Nhiều người viện dẫn TNQTNQ để đòi quyền con người của mình được thừa nhận và bảo vệ.[60]
Luật quốc gia
[sửa | sửa mã nguồn]Một bài nghiên cứu năm 2022 cho thấy TNQTNQ đã đẩy mạnh việc hiến định những quyền con người nhất định.[61] Một học giả ước tính rằng ít nhất 90 bản hiến pháp được ban hành sau năm 1948 có những điều khoản giống với hoặc chịu ảnh hưởng của TNQTNQ.[62] Ít nhất 20 nước châu Phi dẫn TNQTNQ trong hiến pháp của mình.[62] Năm 2014, hiến pháp của các nước sau dẫn TNQTNQ: Afghanistan, Benin, Bosnia-Herzegovina, Burkina Faso, Burundi, Campuchia, Chad, Comoros, Bờ Biển Ngà, Guinea Xích đạo, Ethiopia, Cộng hòa Dân chủ Congo, Gabon, Guinea, Haiti, Mali, Mauritania, Nicaragua, Niger, Bồ Đào Nha, Romania, Rwanda, São Tomé và Príncipe, Senegal, Somalia, Tây Ban Nha, Togo và Yemen.[62] Ngoài ra, hiến pháp của Bồ Đào Nha, Romania, São Tomé và Príncipe và Tây Ban Nha quy định các tòa án phải giải thích hiến pháp hợp với TNQTNQ.[63]
Phản ứng
[sửa | sửa mã nguồn]Ủng hộ
[sửa | sửa mã nguồn]TNQTNQ được nhiều nhà hoạt động, nhà luật học và nhà chính trị khen ngợi. Eleanor Roosevelt cho rằng TNQTNQ "có thể sẽ trở thành Đại Hiến chương mới của tất cả mọi người".[64] Ở Hội nghị Thế giới về Nhân quyền vào năm 1993,[65] đại diện của 100 nước khẳng định lại "sự tận tâm đối với các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc và Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền" và nhấn mạnh rằng TNQTNQ là nền tảng cho LHQ tiếp tục cải thiện các tiêu chuẩn về quyền con người. Giáo hoàng Gioan Phaolô II gọi TNQTNQ là "một trong những biểu hiện cao cả nhất của lương tri của thời đại ta".[66] Liên minh châu Âu tuyên bố rằng TNQTNQ "đặt quyền con người vào trọng tâm của quan hệ quốc tế".[67]
TNQTNQ được đại đa số các tổ chức quốc tế và phi chính phủ ủng hộ. Liên đoàn Quốc tế Nhân quyền đặt ra nhiệm vụ trọng tâm là vận động bảo vệ các quyền lợi của TNQTNQ, Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị và Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa.[68][69] Ân xá Quốc tế[70] thường xuyên kỷ niệm Ngày Quốc tế Nhân quyền và tổ chức các sự kiện nâng cao nhận thức về TNQTNQ.[71]
Chỉ trích
[sửa | sửa mã nguồn]Thế giới Hồi giáo
[sửa | sửa mã nguồn]
Hầu hết các nước Hồi giáo thuộc LHQ vào năm 1948 đều ký TNQTNQ, bao gồm Afghanistan, Ai Cập, Iraq, Iran, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ.[72] Ả Rập Xê Út là nước Hồi giáo duy nhất biểu quyết trắng, cho rằng bản tuyên ngôn vi phạm luật Hồi giáo.[73][74] Pakistan chỉ trích lập trường của Ả Rập Xê Út[75] và ủng hộ quyền tự do tôn giáo trong TNQTNQ.[76]
Sau Cách mạng Hồi giáo, đại diện mới của Iran ở LHQ cho rằng các nước Hồi giáo không thể thực hiện TNQTNQ bởi vì bản tuyên ngôn vi phạm luật Hồi giáo.[77]
Tổ chức Hợp tác Hồi giáo thông qua Tuyên ngôn Cairo về Nhân quyền và Hồi giáo,[78] tuyên bố mọi người đều được hưởng quyền lợi và nhân phẩm hợp với luật Hồi giáo, không phân biệt chủng tộc, màu da, ngôn ngữ, giới tính, tôn giáo, chính kiến, địa vị xã hội hoặc yếu tố khác. Tuyên ngôn Cairo được xem là lập trường của thế giới Hồi giáo đối với TNQTNQ, một mặt đặt ra các nguyên tắc phổ quát, một mặt chỉ viện dẫn luật Hồi giáo.[79]
"Quyền từ chối giết người"
[sửa | sửa mã nguồn]Ân xá Quốc tế[80] và Phản chiến Quốc tế[81] đã vận động bổ sung "quyền từ chối giết người" vào TNQTNQ. Phản chiến Quốc tế cho rằng quyền từ chối phục vụ trong quân đội phát sinh từ quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo. Hội đồng Nhân quyền LHQ đã khẳng định nhiều lần rằng điều 18 của TNQTNQ bảo đảm "mọi người có quyền từ chối phục vụ trong quân đội theo lương tâm như một hình thức thực hiện quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo".[82][83]
Hiệp hội Nhân chủng học Hoa Kỳ
[sửa | sửa mã nguồn]Hiệp hội Nhân chủng học Hoa Kỳ chỉ trích TNQTNQ là phản ánh thế giới quan phương Tây về quyền con người cho nên không phù hợp với các nước khác. Ngoài ra, Hiệp hội cho rằng phương Tây không có tư cách làm gương cho thế giới bởi vì phương Tây đã xâm chiếm, cưỡng bức các dân tộc khác.[84]
ASEAN
[sửa | sửa mã nguồn]Trước thềm Hội nghị Thế giới về Nhân quyền, đại diện của một vài nước châu Á thông qua Tuyên bố Bangkok, khẳng định lại sự tận tâm đối với các nguyên tắc của Hiến chương LHQ và TNQTNQ nhưng nhấn mạnh nguyên tắc chủ quyền, không can thiệp vào chính sự nội bộ và kêu gọi bảo vệ các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa.[85]
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]Quyền con người
[sửa | sửa mã nguồn]- Lịch sử quyền con người
- Các nguyên tắc Yogyakarta
Những hiệp định không ràng buộc
[sửa | sửa mã nguồn]- Tuyên ngôn Cairo về Nhân quyền và Hồi giáo
- Tuyên bố Viên và Chương trình Hành động
- Tuyên ngôn Thiên niên kỷ Liên Hợp Quốc
Luật quốc tế về nhân quyền
[sửa | sửa mã nguồn]- Công ước Genève (1949)
- Công ước châu Âu về Nhân quyền (1952)
- Công ước về ngườ tỵ nạn (1951)
- Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc (1969)
- Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (1976)
- Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa (1976)
- Công ước xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ (1981)
- Công ước về quyền trẻ em (1990)
- Hiến chương các quyền cơ bản Liên minh châu Âu (2000)
- Công ước quốc tế về quyền của người khuyết tật (2007)
Những triết gia ảnh hưởng TNQTNQ
[sửa | sửa mã nguồn]- Tôma Aquinô
- Jean de Gerson
- Hugo Grotius
- Khổng Tử
- Samuel von Pufendorf
- John Locke
- Jean-Jacques Burlamaqui
- Jean-Jacques Rousseau
- Thomas Jefferson
- Jacques Maritain
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ a b “Human Rights Law”. www.un.org (bằng tiếng Anh). 2 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
- ^ UDHR Booklet, Art. 2.
- ^ “Universal Declaration of Human Rights”. Amnesty International (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
- ^ a b “Human Rights: The Universal Declaration vs The Cairo Declaration”. Middle East Centre. 10 tháng 12 năm 2012. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
- ^ “Protection of Human Rights under Universal International Law”. www.un.org. Truy cập ngày 25 tháng 6 năm 2021.
- ^ “Declaration on Human Rights Defenders”. www.ohchr.org. Truy cập ngày 25 tháng 6 năm 2021.
- ^ “70 Years of Impact: Insights on the Universal Declaration of Human Rights”. www.unfoundation.org. 5 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 25 tháng 6 năm 2021.
- ^ Henry J Steiner and Philip Alston, International Human Rights in Context: Law, Politics, Morals, (2nd ed), Oxford University Press, Oxford, 2000.
- ^ Hurst Hannum, The universal declaration of human rights in National and International Law, p. 145
- ^ “OHCHR | Universal Declaration of Human Rights Main”. www.ohchr.org.
- ^ Glendon 2002, Chapter 10.
- ^ “FDR, "The Four Freedoms," Speech Text |”. Voicesofdemocracy.umd.edu. 6 tháng 1 năm 1941. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2018.
- ^ Bodnar, John, The "Good War" in American Memory. (Maryland: Johns Hopkins University Press, 2010) 11
- ^ “United Nations Charter, preamble and article 55”. United Nations. Truy cập ngày 20 tháng 4 năm 2013.
- ^ Cataclysm and World Response Lưu trữ 20 tháng 1 2013 tại Wayback Machine in Drafting and Adoption : The Universal Declaration of Human Rights Lưu trữ 20 tháng 1 2013 tại Wayback Machine, udhr.org Lưu trữ 2019-09-27 tại Wayback Machine.
- ^ “UDHR50: Didn't Nazi tyranny end all hope for protecting human rights in the modern world?”. Udhr.org. 28 tháng 8 năm 1998. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2012.
- ^ “UDHR – History of human rights”. Universalrights.net. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2012.
- ^ “History of the Document”. www.un.org (bằng tiếng Anh). 6 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ Morsink 1999, tr. 4
- ^ Morsink 1999, tr. 5
- ^ Morsink 1999, tr. 133
- ^ The Declaration was drafted during the Chinese Civil War. P.C. Chang was appointed as a representative by the Republic of China, then the recognised government of China, but which was driven from mainland China and now administers only Taiwan and nearby islands (history.com).
- ^ Voinea, Nicoleta. “Drafting of the Universal Declaration of Human Rights”. research.un.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ “E/CN.4/95 – E – E/CN.4/95”. undocs.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ Voinea, Nicoleta. “Drafting of the Universal Declaration of Human Rights”. research.un.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ Voinea, Nicoleta. “Drafting of the Universal Declaration of Human Rights”. research.un.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ Jain, Devaki (2005). Women, Development and the UN. Bloomington: Indiana University Press. p. 20
- ^ a b Holkebeer 2004, tr. 163.
- ^ “E/CN.4/SR.81 – E – E/CN.4/SR.81”. undocs.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ a b Voinea, Nicoleta. “Drafting of the Universal Declaration of Human Rights”. research.un.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ a b Voinea, Nicoleta. “Drafting of the Universal Declaration of Human Rights”. research.un.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ “Drafting of the Universal Declaration of Human Rights”. Research Guides. United Nations. Dag Hammarskjöld Library. Truy cập ngày 17 tháng 4 năm 2015.
- ^ “Palais de Chaillot. Chaillot museums”. Paris Digest. 2018. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2018.
- ^ “Growth in United Nations membership, 1945–present”. www.un.org (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 1 tháng 2 năm 2018.
- ^ a b c CCNMTL. “default”. Center for New Media Teaching and Learning (CCNMTL). Columbia University. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2013.
- ^ UNAC. “Questions and answers about the Universal Declaration of Human Rights”. United Nations Association in Canada (UNAC). tr. Who are the signatories of the Declaration?. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 9 năm 2012.
- ^ Jost Müller-Neuhof (10 tháng 12 năm 2008). “Menschenrechte: Die mächtigste Idee der Welt”. Der Tagesspiegel (bằng tiếng Đức). Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2013.
- ^ United Nations. “default”. Truy cập ngày 30 tháng 8 năm 2017.
- ^ Peter Danchin. “The Universal Declaration of Human Rights: Drafting History – 10. Plenary Session of the Third General Assembly Session”. Truy cập ngày 25 tháng 2 năm 2015.
- ^ Glendon 2002, tr. 169–170
- ^ “70 Years of Impact: Insights on the Universal Declaration of Human Rights”. unfoundation.org (bằng tiếng Anh). 5 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ Universal Declaration of Human Rights. Final authorized text. The British Library. tháng 9 năm 1952. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 16 tháng 8 năm 2015.
- ^ a b “Yearbook of the United Nations 1948–1949” (PDF). tr. 535. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 27 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 24 tháng 7 năm 2014.
- ^ “The Universal Declaration of Human Rights: 1948–2008”. United Nations. Truy cập ngày 15 tháng 2 năm 2011.
- ^ “Boundlessly Idealistic, Universal Declaration Of Human Rights Is Still Resisted”. NPR.org (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
- ^ “A/RES/217(III)”. UNBISNET. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 13 tháng 6 năm 2017.
- ^ “OHCHR | About the Universal Declaration of Human Rights Translation Project”. www.ohchr.org. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ “Most translated document”. Guinness World Records.
- ^ “Universal Declaration of Human Rights”. United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights.
- ^ “OHCHR | World Record”. www.ohchr.org.
- ^ Office of the High Commissioner for Human Rights. “Digital record of the UDHR”. United Nations.
- ^ John Peters, Humphrey (23 tháng 5 năm 1979). “The universal declaration of human rights, Its history, impact andjuridical character”. Trong Bertrand G., Ramcharan (biên tập). Human Rights: Thirty Years After the Universal Declaration : Commemorative Volume on the Occasion of the Thirtieth Anniversary of the Universal Declaration of Human Rights. The Hage: Nijhoff. tr. 37. ISBN 9024721458.
- ^ Sohn, Louis B. (1977). “The human rights law of the charter”. Texas International Law Journal. 12: 133. ISSN 0163-7479. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2018.
- ^ Myres S., McDougal; Lasswell, Harold D.; Chen, Lung-chu (1969). “Human Rights and World Public Order: A Framework for Policy-Oriented Inquiry”. Faculty Scholarship Series. Yale Law School: 273–274, 325–327. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2018.
- ^ Katharine G. Young, Freedom, Want and Economic and Social Rights: Frame and Law, 24 Md. J. Int'l L. 182 (2009) (Symposium on 60th Anniversary of the Universal Declaration of Human Rights)
- ^ Anthony A. D'Amato (1987). International law: process and prospect. Transnational Publishers. tr. 123–147. ISBN 978-0941320351.
- ^ R. Lallah, 2 Judicial Colloquium in Bangalore, Developing Human Rights Jurisprudence, The Domestic Application of International Human Rights Norms 33 (London, Commonwealth Secretariat, 1998)
- ^ Justice M. Haleem, "The Domestic Application of International Human Rights Norms", Developing Human Rights Jurisprudence, supra note 158, at 97; Myres S. Mcdougal, Harold Lasswell & Lung-Chu Chen, "Human Rights and World Public Order" 274 (New Haven, CT: Yale University Press, 1980.
- ^ “Human rights and the international community: twenty questions”. UNESCO (bằng tiếng Anh). 14 tháng 2 năm 2018. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2020.
- ^ “What is the Universal Declaration of Human Rights? | Australian Human Rights Commission”. humanrights.gov.au. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2020.
- ^ Elkins, Zachary; Ginsburg, Tom (2022). “Imagining a World without the Universal Declaration of Human Rights”. World Politics (bằng tiếng Anh). 74 (3): 327–366. doi:10.1017/S0043887122000065. ISSN 0043-8871. S2CID 128876572.
- ^ a b c Hurst Hannum, The UDHR in National and International Law, pp. 151–152.
- ^ Portuguese Constitution, article 16(2); Romanian Constitution, article 20(1); Sao Tom6 and Principe Constitution, article 17(2); Spanish Constitution, article 10(2).
- ^ Michael E. Eidenmuller (9 tháng 12 năm 1948). “Eleanor Roosevelt: Address to the United Nations General Assembly”. Americanrhetoric.com. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2012.
- ^ Boyle, Kevin (1995). "Stock-Taking on Human Rights: The World Conference on Human Rights, Vienna 1993". In Beetham, David (ed.). Politics and Human Rights. Wiley-Blackwell. p. 79. ISBN 0631196668.
- ^ “John Paul II, Address to the U.N., October 2, 1979 and October 5, 1995”. Vatican.va. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2012.
- ^ “International human rights defenders honoured as general assembly marks fifty-fifth anniversary of universal declaration”, United Nations: meetings coverage and press releases, 10 tháng 12 năm 2003
- ^ Contribution to the EU Multi-stakeholder Forum on CSR (Corporate Social Responsibility) Lưu trữ 24 tháng 10 2012 tại Wayback Machine, 10 February 2009; accessed on 9 November 2009
- ^ Information Partners, web site of the UNHCR, last updated 25 February 2010, 16:08 GMT (web retrieval 25 February 2010, 18:11 GMT)
- ^ “UDHR film”. Amnesty International. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 19 tháng 7 năm 2013.
- ^ “Fire Up!”. Amnesty International. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 19 tháng 7 năm 2013.
- ^ “Universal Declaration of Human Rights”. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2015.
- ^ Gunn, T. Jeremy (Summer 2020). Audi, Robert (biên tập). “Do Human Rights Have a Secular, Individualistic & Anti-Islamic Bias?”. Daedalus. MIT Press for the American Academy of Arts and Sciences. 149 (3): 148–169. doi:10.1162/daed_a_01809. ISSN 1548-6192. JSTOR 48590946. OCLC 1565785.
- ^ Nisrine Abiad (2008). Sharia, Muslim states and international human rights treaty obligations: a comparative study. BIICL. tr. 60–65. ISBN 978-1905221417.
- ^ Price 1999, tr. 163
- ^ Hashemi, Nader and Emran Qureshi. "Human Rights." In The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford Islamic Studies Online.
- ^ Littman, D (February–March 1999). “Universal Human Rights and Human Rights in Islam”. Midstream. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 5 năm 2006.
- ^ “Resolution No 60/27-P”. Organisation of the Islamic Conference. 27 tháng 6 năm 2000. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2011.
- ^ Brems, E (2001). "Islamic Declarations of Human Rights". Human rights: universality and diversity: Volume 66 of International studies in human rights. Martinus Nijhoff Publishers. pp. 241–284. ISBN 9041116184.
- ^ Out of the margins: the right to conscientious objection to military service in Europe: An announcement of Amnesty International's forthcoming campaign and briefing for the United Nations Commission on Human Rights, 31 March 1997. Amnesty International.
- ^ A Conscientious Objector's Guide to the UN Human Rights System, Parts 1, 2 & 3, Background Information on International Law for COs, Standards which recognise the right to conscientious objection, War Resisters' International.
- ^ “OHCHR | Conscientious objection to military service”. www.ohchr.org. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
- ^ “Human Rights Documents”. ap.ohchr.org. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2020.
- ^ “Statement on Human Rights” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 22 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2015.
- ^ “Final Declaration Of The Regional Meeting For Asia Of The World Conference On Human Rights”. Law.hku.hk. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 11 năm 2004. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2012.
Thư mục tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- Brown, Gordon (2016). The Universal Declaration of Human Rights in the 21st Century: A Living Document in a Changing World. Open Book Publishers. ISBN 978-1783742189.
- Glendon, Mary Ann (2002). A world made new: Eleanor Roosevelt and the Universal Declaration of Human Rights. Random House. ISBN 978-0375760464.
- Hashmi, Sohail H. (2002). Islamic political ethics: civil society, pluralism, and conflict. Princeton University Press. ISBN 978-0691113104.
- Holkebeer, Mieke (2004). “Out of the Crooked Timber of Humanity: Humanising Rights in South Africa”. Trong Erik Doxtader; Charles Villa-Vicencio (biên tập). To Repair the Irreparable Reparation and Reconstruction in South Africa. Cape Town: David Philip Publishers. tr. 149–165. ISBN 978-0864866189.
- Morsink, Johannes (1999). The Universal Declaration of Human Rights: origins, drafting, and intent. University of Pennsylvania Press. ISBN 978-0812217476.
- Price, Daniel E. (1999). Islamic political culture, democracy, and human rights: a comparative study. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0275961879.
- Williams, Paul (1981). The International bill of human rights. United Nations General Assembly. Entwhistle Books. ISBN 978-0934558075.
Đọc thêm
[sửa | sửa mã nguồn]- Feldman, Jean-Philippe (tháng 12 năm 1999). “Hayek's Critique of the Universal Declaration of Human Rights”. Journal des Économistes et des Études Humaines. 9 (4). doi:10.2202/1145-6396.1172.
- Nurser, John. "For All Peoples and All Nations. Christian Churches and Human Rights.". (Geneva: WCC Publications, 2005).
- Universal Declaration of Human Rights pages at Columbia University (Centre for the Study of Human Rights), including article by article commentary, video interviews, discussion of meaning, drafting and history.
- Introductory note by Antônio Augusto Cançado Trindade and procedural history on the Universal Declaration of Human Rights in the Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]- Text of the UDHR
- Official translations of the UDHR
- Resource Guide on the Universal Declaration of Human Rights at the UN Library, Geneva.
- Drafting of the Universal Declaration of Human Rights – documents and meetings records – United Nations Dag Hammarskjöld Library
- Questions and answers about the Universal Declaration
- Text, Audio, and Video excerpt of Eleanor Roosevelt's Address to the United Nations on the Universal Declaration of Human Rights
- UDHR – Education
- UDHR in Unicode
- Revista Envío – A Declaration of Human Rights For the 21st Century Lưu trữ 2007-07-06 tại Wayback Machine
- Introductory note by Antônio Augusto Cançado Trindade and procedural history note on the Universal Declaration of Human Rights in the Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law
- The Laws of Burgos: 500 Years of Human Rights from the Law Library of Congress blog.
Tư liệu nghe nhìn
[sửa | sửa mã nguồn]- UDHR Audio/Video Project (recordings in 500+ languages by native speakers)
- Universal Declaration of Human Rights recorded in multiple languages at LibriVox (public domain audiobooks)
- Text, Audio, and Video excerpt of Eleanor Roosevelt's Address to the United Nations on the Universal Declaration of Human Rights at AmericanRhetoric.com
- Animated presentation of the Universal Declaration of Human Rights by Amnesty International on YouTube (in English duration 20 minutes and 23 seconds).
- Audio: Statement by Charles Malik as Representative of Lebanon to the Third Committee of the UN General Assembly on the Universal Declaration, 6 November 1948
- UN Department of Public Information introduction to the drafters of the Declaration
- Audiovisual material on the Universal Declaration of Human Rights in the Historic Archives of the United Nations Audiovisual Library of International Law