Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Espoo”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trước
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
 
(Không hiển thị 16 phiên bản của 11 người dùng ở giữa)
Dòng 1: Dòng 1:
{{Thông tin khu dân cư
{{Thông tin khu dân cư
|official_name = Thành phố Espoo
|official_name = Thành phố Espoo
|native_name = Espoon kaupunki - Esbo stad
|native_name = Espoon kaupunki - Esbo stad
|slang names =
|slang names =
|motto =
|motto =
|image_skyline = Espoon Tapiola kesällä.jpg
|image_skyline = Espoon Tapiola kesällä.jpg
|imagesize =
|imagesize =
|image_caption =
|image_caption =
|image_flag =
|image_flag =
|image_shield = Espoo.vaakuna.svg
|image_shield = Espoo.vaakuna.svg
|image_map = LocationGreaterHelsinki.png
|image_map = LocationGreaterHelsinki.png
|mapsize =
|mapsize =
|map_caption = Vị trí của Espoo ở Bắc [[Châu Âu|Âu]]
|map_caption = Vị trí của Espoo ở Bắc [[Châu Âu|Âu]]
|subdivision_type = [[Danh sách quốc gia|Quốc gia]]
|subdivision_type = [[Danh sách quốc gia|Quốc gia]]
|subdivision_name = [[Phần Lan]]
|subdivision_name = [[Phần Lan]]
|subdivision_type1 = [[Danh sách các tỉnh của Phần Lan|Tỉnh]]
|subdivision_type1 = [[Danh sách các tỉnh của Phần Lan|Tỉnh]]
|subdivision_name1 = [[Nam Phần Lan]]
|subdivision_name1 = [[Nam Phần Lan]]
|subdivision_type2 = [[Các vùng ở Phần Lan|Vùng]]
|subdivision_type2 = [[Các vùng ở Phần Lan|Vùng]]
|subdivision_name2 = [[Uusimaa]]
|subdivision_name2 = [[Uusimaa]]
|subdivision_type3 = [[Danh sách các khu vực ở Phần Lan|Khu vực]]
|subdivision_type3 = [[Danh sách các khu vực ở Phần Lan|Khu vực]]
|subdivision_name3 = [[Đại Helsinki]]
|subdivision_name3 = [[Đại Helsinki]]
|leader_title = [[Thị trưởng]]
|leader_title = [[Thị trưởng]]
|leader_name = [[Marketta Kokkonen]]
|leader_name = [[Marketta Kokkonen]]
|established_title = [[Hiến chương]]
|established_title = [[Hiến chương]]
|established_date = 1972
|established_date = 1972
|established_title2 =
|established_title2 =
|established_date2 =
|established_date2 =
|established_title3 =
|established_title3 =
|established_date3 =
|established_date3 =
|area_magnitude =
|area_magnitude =
|area_total_km2 = 528
|area_total_km2 = 528
|area_total_sq_mi =
|area_total_sq_mi =
|area_land_km2 = 312
|area_land_km2 = 312
|area_land_sq_mi =
|area_land_sq_mi =
|area_water_km2 = 216
|area_water_km2 = 216
|area_water_sq_mi =
|area_water_sq_mi =
|area_water_percent =
|area_water_percent =
|area_urban_km2 =
|area_urban_km2 =
|area_urban_sq_mi =
|area_urban_sq_mi =
|area_metro_km2 =
|area_metro_km2 =
|area_metro_sq_mi =
|area_metro_sq_mi =
|population_as_of = 2007
|population_as_of = 2007
|population_note =
|population_note =
|population_total = 235 019
|population_total = 235 019
|population_density_km2 = 753
|population_density_km2 = 753
|population_density_sq_mi =
|population_density_sq_mi =
|population_metro =
|population_metro =
|population_density_metro_km2 =
|population_density_metro_km2 =
|population_density_metro_sq_mi =
|population_density_metro_sq_mi =
|population_urban =
|population_urban =
|population_density_urban_km2 =
|population_density_urban_km2 =
|population_density_urban_mi2 =
|population_density_urban_mi2 =
|timezone = [[Giờ Đông Âu|CET]]
|timezone = [[Giờ Đông Âu|CET]]
|utc_offset = +2
|utc_offset = +2
|timezone_DST = [[Giờ mùa hè Đông Âu|CEST]]
|timezone_DST = [[Giờ mùa hè Đông Âu|CEST]]
|utc_offset_DST = +3
|utc_offset_DST = +3
|latd=60 |latm=12 |lats=20 |latNS=N
|latd=60 |latm=12 |lats=20 |latNS=N
|longd=24 |longm=39 |longs=20 |longEW=E
|longd=24 |longm=39 |longs=20 |longEW=E
|elevation_m =
|elevation_m =
|elevation_ft =
|elevation_ft =
|postal_code_type =
|postal_code_type =
|postal_code =
|postal_code =
|website = [http://www.espoo.fi www.espoo.fi]
|website = [http://www.espoo.fi www.espoo.fi]
|footnotes =
|footnotes =
|blank_name =[[tiếng Phần Lan|Ngôn ngữ chính thức]] |blank_info =[[tiếng Phần Lan]] (84,8 %), [[tiếng Thụy Điển]] (8,5 %)
|blank_name =[[tiếng Phần Lan|Ngôn ngữ chính thức]] |blank_info =[[tiếng Phần Lan]] (84,8 %), [[tiếng Thụy Điển]] (8,5 %)
}}
}}
Dòng 68: Dòng 68:
'''Espoo''' ([[phiên âm]] [[Bảng mẫu tự phiên âm quốc tế|IPA]]: /ˈespoː/; Esbo (/'ɛsbo/) trong tiếng [[Thụy Điển]]) là thành phố nằm ở bờ biển phía Nam [[Phần Lan]] ven [[vịnh Phần Lan]], là một phần của khu [[Đại Helsinki]] cùng với các thành phố [[Helsinki]], [[Vantaa]] và [[Kauniainen]]. Thành phố Espoo giáp ranh với Helsinki và Vantaa về phía Đông, vùng tự trị [[Nurmijärvi]] và [[Vihti]] về phía Bắc, Kirkkonummi về phía Tây và bao kín thành phố nhỏ Kaunianinen. Công viên quốc gia [[Nuuksio]] nằm ở phía tây bắc Espoo.
'''Espoo''' ([[phiên âm]] [[Bảng mẫu tự phiên âm quốc tế|IPA]]: /ˈespoː/; Esbo (/'ɛsbo/) trong tiếng [[Thụy Điển]]) là thành phố nằm ở bờ biển phía Nam [[Phần Lan]] ven [[vịnh Phần Lan]], là một phần của khu [[Đại Helsinki]] cùng với các thành phố [[Helsinki]], [[Vantaa]] và [[Kauniainen]]. Thành phố Espoo giáp ranh với Helsinki và Vantaa về phía Đông, vùng tự trị [[Nurmijärvi]] và [[Vihti]] về phía Bắc, Kirkkonummi về phía Tây và bao kín thành phố nhỏ Kaunianinen. Công viên quốc gia [[Nuuksio]] nằm ở phía tây bắc Espoo.


[[Diện tích]] (tính trên đất liền lẫn trên biển) của Espoo là 528 km², trong đó phần lãnh thổ rộng khoảng 312 km². Dân số hiện nay là 235.019 (tính đến ngày [[31 tháng 12]], [[2006]]), đứng thứ hai [[Phần Lan]] chỉ sau [[Helsinki]].
[[Diện tích]] (tính trên đất liền lẫn trên biển) của Espoo là 528 km², trong đó phần lãnh thổ rộng khoảng 312 km². Dân số hiện nay là 235.019 (tính đến ngày [[31 tháng 12]] năm [[2006]]), đứng thứ hai [[Phần Lan]] chỉ sau [[Helsinki]].


Espoo có nhiều trung tâm dân cư, được chia thành các khu vực chính: [[Espoon keskus]] (khu Trung tâm hành chính của Espoo), [[Espoonlahti]], [[Kalajärvi]], [[Kauklahti]], [[Leppävaara]], [[Matinkylä-Olari]], và [[Tapiola]]. Sự phân tán tự nhiên này khiến Espoo thường bị gọi đùa là "Đường cao tốc có được đặc ân của một thành phố duy nhất ở Phần Lan", hay "[[Los Angeles]] của Phần Lan", nghĩa là nơi đây không có Trung tâm thành phố mà lại có rất nhiều khu Trung tâm địa phương.
Espoo có nhiều trung tâm dân cư, được chia thành các khu vực chính: [[Espoon keskus]] (khu Trung tâm hành chính của Espoo), [[Espoonlahti]], [[Kalajärvi]], [[Kauklahti]], [[Leppävaara]], [[Matinkylä]]-[[Olari]], và [[Tapiola]]. Sự phân tán tự nhiên này khiến Espoo thường bị gọi đùa là "Đường cao tốc có được đặc ân của một thành phố duy nhất ở Phần Lan", hay "[[Los Angeles]] của Phần Lan", nghĩa là nơi đây không có Trung tâm thành phố mà lại có rất nhiều khu Trung tâm địa phương.


Mã bưu chính của Espoo được bắt đầu từ "02", gồm các số 02100-02380, 02600-02860 và 02920-02980, tăng dần từ bắc xuống nam
Mã bưu chính của Espoo được bắt đầu từ "02", gồm các số 02100-02380, 02600-02860 và 02920-02980, tăng dần từ bắc xuống nam


Ở Espoo, khoa học là ngành phát triển vượt bậc: nơi đây có trường Đại học Aalto phân khu công nghệ tại ([[Otaniemi]], Espoo), và nhiều tổ chức, công ty nổi tiếng như [[VTT]]- Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ [[Phần Lan]], công ty viễn thông nổi tiếng thế giới [[Nokia]] ([[Keilaniemi]], Espoo), cùng với nhiều công ty công nghệ cao như [[KONE]], [[Fortum]], chi nhánh của tập đoàn viễn thông [[Elisa Oyj]], trụ sở của nhiều công ty phát triển phần mềm và trò chơi như [[Rovio Games]] hay [[Remedy Games]] đều đặt tại đây.
Ở Espoo, khoa học là ngành phát triển vượt bậc: nơi đây có trường Đại học Aalto phân khu công nghệ tại ([[Otaniemi]], Espoo), và nhiều tổ chức, công ty nổi tiếng như [[VTT]]- Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ [[Phần Lan]], công ty viễn thông nổi tiếng thế giới [[Nokia]] ([[Keilaniemi]], Espoo), cùng với nhiều công ty công nghệ cao như [[KONE]], [[Fortum]], chi nhánh của tập đoàn viễn thông [[Elisa Oyj]], trụ sở của nhiều công ty phát triển phần mềm và trò chơi như [[Rovio Games]] hay [[Remedy Games]] đều đặt tại đây.
Espoo là thành phố song ngữ quy định bởi luật pháp với 83,6% người dân có ngôn ngữ mẹ đẻ là [[tiếng Phần Lan]] trong khi có 8,1% người nói [[tiếng Thuỵ Điển]]. Ngoài ra còn có 8% dân số tại đây có ngôn ngữ mẹ đẻ khác hai tiếng trên.
Espoo là thành phố song ngữ quy định bởi luật pháp với 83,6% người dân có ngôn ngữ mẹ đẻ là [[tiếng Phần Lan]] trong khi có 8,1% người nói [[tiếng Thuỵ Điển]]. Ngoài ra còn có 8% dân số tại đây có ngôn ngữ mẹ đẻ khác hai tiếng trên.
Dòng 86: Dòng 86:
Cư dân đầu tiên đặt chân đến Espoo vào khoảng 9000 năm trước. Vào thế kỷ 12-13, Espoo bị một cuộc xâm lăng kéo dài bởi đội quân của [[King 's Road]] khi ông ta đang trên đường từ [[Stockholm]] via [[Turku]] đến [[Viipuri]]. Tòa nhà bảo tàng đầu tiên của Espoo là Giáo đường Espoo được xây dựng những năm 1480. Trung tâm hành chính [[Espoon keskus]] phát triển xung quanh khu vực từ nhà thờ đến trạm xe lửa.
Cư dân đầu tiên đặt chân đến Espoo vào khoảng 9000 năm trước. Vào thế kỷ 12-13, Espoo bị một cuộc xâm lăng kéo dài bởi đội quân của [[King 's Road]] khi ông ta đang trên đường từ [[Stockholm]] via [[Turku]] đến [[Viipuri]]. Tòa nhà bảo tàng đầu tiên của Espoo là Giáo đường Espoo được xây dựng những năm 1480. Trung tâm hành chính [[Espoon keskus]] phát triển xung quanh khu vực từ nhà thờ đến trạm xe lửa.


Vào năm 1920, Espoo là một thành phố tự trị với hơn 9000 cư dân (70% trong số họ là người nói tiếng [[Thụy Điển]]). Nông nghiệp chính là nguồn thu nhập chính của vùng với hơn 75% dân cư là nông dân). [[Kauniainen]] được tách ra khỏi Espoo vào 1920 và trở nên giàu có vào năm 1972.
Vào năm 1920, Espoo là một thành phố tự trị với hơn 9000 cư dân (70% trong số họ là người nói tiếng [[Thụy Điển]]). Nông nghiệp chính là nguồn thu nhập chính của vùng với hơn 75% dân cư là nông dân). [[Kauniainen]] được tách ra khỏi Espoo vào 1920 và trở nên giàu có vào năm 1972.


Espoo bắt đầu phát triển nhanh chóng vào giữa những năm 1940 - 1950. Nó phát triển đến nỗi từ một khu tự trị nghèo chính thức trở thành một thành phố công nghiệp, giàu có (1972) chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Do có vị trí địa lý gần [[Helsinki]], Espoo đã thu hút một lượng lao động không nhỏ làm việc tại thủ đô. Trong vòng 50 năm (1950 -2000), dân số Espoo tăng từ 22000 lên 210000 dân. Từ 1945 trở đi, đa phần cư dân ở Espoo là những người nói tiếng [[Phần Lan]]. Vào 2006, số người nói tiếng [[Thụy Điển]] ở Espoo chỉ còn chiếm khoảng 9%.
Espoo bắt đầu phát triển nhanh chóng vào giữa những năm 1940 - 1950. Nó phát triển đến nỗi từ một khu tự trị nghèo chính thức trở thành một thành phố công nghiệp, giàu có (1972) chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Do có vị trí địa lý gần [[Helsinki]], Espoo đã thu hút một lượng lao động không nhỏ làm việc tại thủ đô. Trong vòng 50 năm (1950 -2000), dân số Espoo tăng từ 22000 lên 210000 dân. Từ 1945 trở đi, đa phần cư dân ở Espoo là những người nói tiếng [[Phần Lan]]. Vào 2006, số người nói tiếng [[Thụy Điển]] ở Espoo chỉ còn chiếm khoảng 9%.
Dòng 94: Dòng 94:
<div style="font-size: 80%">
<div style="font-size: 80%">
{|class="wikitable" align=right border=1 style="border-collapse: collapse; margin-left: 10pt"
{|class="wikitable" align=right border=1 style="border-collapse: collapse; margin-left: 10pt"
!colspan=4|Historical population of Espoo [http://www.espoo.fi/default.asp?path=1;28;11894;1033;1042]
!colspan=4|Historical population of Espoo [http://www.espoo.fi/default.asp?path=1;28;11894;1033;1042] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120212191834/http://www.espoo.fi/default.asp?path=1;28;11894;1033;1042 |date=2012-02-12 }}
|-
|-
!Year!!Population!!Year!!Population
!Năm!!Population!!Năm!!Population
|-
|-
||[[1901]]||align=right|5.888||[[1975]]||align=right|120.632
||[[1901]]||align=right|5.888||[[1975]]||align=right|120.632
Dòng 134: Dòng 134:
== Thể thao ==
== Thể thao ==


Đây là quê hương của rất nhiều đội thể thao nổi tiếng. The Espoo Blues (LänsiAuto Areena) là một ví dụ điển hình. Đó là câu lạc bộ nổi tiếng ở môn khúc côn cầu trên băng, hiện đang chơi tại giải Chuyên nghiệp [[Phần Lan]] [[SM-Liiga]]. Câu lạc bộ này được thành lập vào tháng hai năm 1984 với tên gọi ban đầu là "Kiekko-Espoo". Họ chơi mùa đầu tiên tại giả Hạng hai [[Phần Lan]] vào 1984-1985. 1988, họ được lên chơi tại giả Hạng nhất và vài năm sau đó (1992), Kiekko-Espoo xuất hiện tại giải Chuyên nghiệp [[Phần Lan]] [[SM-Liiga]]. 1998, họ đổi tên thành [[Blue Hockey Oy]].
Đây là quê hương của rất nhiều đội thể thao nổi tiếng. The Espoo Blues (LänsiAuto Areena) là một ví dụ điển hình. Đó là câu lạc bộ nổi tiếng ở môn khúc côn cầu trên băng, hiện đang chơi tại giải Chuyên nghiệp Phần Lan [[SM-Liiga]]. Câu lạc bộ này được thành lập vào tháng 2 năm 1984 với tên gọi ban đầu là "Kiekko-Espoo". Họ chơi mùa đầu tiên tại giả Hạng hai Phần Lan vào 1984-1985. 1988, họ được lên chơi tại giả Hạng nhất vài năm sau đó (1992), Kiekko-Espoo xuất hiện tại giải Chuyên nghiệp Phần Lan [[SM-Liiga]]. 1998, họ đổi tên thành [[Blue Hockey Oy]].


Một tên tuổi khác cũng xuất xứ từ Espoo là Câu lạc bộ bóng đá [[Phần Lan]] [[FC Honka]], nằm ở [[Tapiola]] (phía Nam Espoo). Cái tên FC Honka bắt đầu xuất hiện vào năm 1975, thay thế cái tên cũ "Tapion Honka" (1953). Tuy nhiên mãi đến cuối năm 2005 họ mới chơi mùa đầu tiên tại Giải Chuyên nghiệp [[Phần Lan]] [[Finnish premier division]]. Chủ tịch Câu lạc bộ hiện nay là ông Mika Lehkosuo.
Một tên tuổi khác cũng xuất xứ từ Espoo là Câu lạc bộ bóng đá Phần Lan [[FC Honka]], nằm ở [[Tapiola]] (phía Nam Espoo). Cái tên FC Honka bắt đầu xuất hiện vào năm 1975, thay thế cái tên cũ "Tapion Honka" (1953). Tuy nhiên mãi đến cuối năm 2005 họ mới chơi mùa đầu tiên tại Giải Chuyên nghiệp Phần Lan. Chủ tịch Câu lạc bộ hiện nay là ông Mika Lehkosuo.


<!-- Table Header -->
<!-- Table Header -->
<tr bgcolor="#ADADAD">
<tr bgcolor="#ADADAD">
<td width="150px">'''Câu lạc bộ'''</td>
<td width="150px">'''Câu lạc bộ'''</td>
<td width="120px" align="left">'''Môn thể thao'''</td>
<td width="120px" align="left">'''Môn thể thao'''</td>
<td width="270px" align="left">'''Giải'''</td>
<td width="270px" align="left">'''Giải'''</td>
<td width="180px" align="left">'''Sân nhà'''</td>
<td width="180px" align="left">'''Sân nhà'''</td>
<td width="50px" align="left">'''Logo'''</td>
<td width="50px" align="left">'''Logo'''</td>
</tr>
</tr>
<!-- Rows -->
<!-- Rows -->
<tr bgcolor="#ffffff">
<tr bgcolor="#ffffff">
<td width="150px">[[Espoo Blues]]</td>
<td width="150px">[[Espoo Blues]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Khúc côn cầu trên băng]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Khúc côn cầu trên băng]]</td>
<td width="270px" align="left">[[SM-liiga]]</td>
<td width="270px" align="left">[[SM-liiga]]</td>
<td width="180px" align="left">[[LänsiAuto Areena]]</td>
<td width="180px" align="left">[[LänsiAuto Areena]]</td>
<td width="50px" align="left"><!--[[Hình:Bluesespoo.gif|30px|Blues logo]] commenting out image with no source/bad FairUse claim--></td>
<td width="50px" align="left"><!--[[Hình:Bluesespoo.gif|30px|Blues logo]] commenting out image with no source/bad FairUse claim--></td>
</tr>
</tr>
<tr bgcolor="#ffffff">
<tr bgcolor="#ffffff">
<td width="150px">[[Espoo Blues]]</td>
<td width="150px">[[Espoo Blues]]</td>
<td width="120px" align="left">[Khúc côn cầu trên băng[]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Khúc côn cầu trên băng]]</td>
<td width="270px" align="left">Series SM nữ</td>
<td width="270px" align="left">Series SM nữ</td>
<td width="180px" align="left">[[Laaksolahti Arena]]</td>
<td width="180px" align="left">[[Laaksolahti Arena]]</td>
<td width="50px" align="left">[[Tập tin:Naisetblueslogo tr5.gif|30px|Blues logo]]</td>
<td width="50px" align="left">[[Tập tin:Naisetblueslogo tr5.gif|30px|Blues logo]]</td>
</tr>
</tr>
<tr bgcolor="#ffffff">
<tr bgcolor="#ffffff">
<td width="150px">[[FC Honka]]</td>
<td width="150px">[[FC Honka]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Bóng đá]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Bóng đá]]</td>
<td width="270px" align="left">[[Veikkausliiga]]</td>
<td width="270px" align="left">[[Veikkausliiga]]</td>
<td width="180px" align="left">[[Tapiolan urheilupuisto]]</td>
<td width="180px" align="left">[[Tapiolan urheilupuisto]]</td>
<td width="50px" align="left"></td>
<td width="50px" align="left"></td>
</tr>
</tr>
<tr bgcolor="#ffffff">
<tr bgcolor="#ffffff">
<td width="150px">[[Tapiolan Honka]]</td>
<td width="150px">[[Tapiolan Honka]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Bóng rổ]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Bóng rổ]]</td>
<td width="270px" align="left">[[Korisliiga]]</td>
<td width="270px" align="left">[[Korisliiga]]</td>
<td width="180px" align="left">[[Tapiolan urheiluhalli]]</td>
<td width="180px" align="left">[[Tapiolan urheiluhalli]]</td>
<td width="50px" align="left"></td>
<td width="50px" align="left"></td>
</tr>
</tr>
<tr bgcolor="#ffffff">
<tr bgcolor="#ffffff">
<td width="150px">[[Espoon Oilers]]</td>
<td width="150px">[[Espoon Oilers]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Floorball]]</td>
<td width="120px" align="left">[[Floorball]]</td>
<td width="270px" align="left">[[Salibandyliiga]]</td>
<td width="270px" align="left">[[Salibandyliiga]]</td>
<td width="180px" align="left">[[Tapiolan urheiluhalli]]</td>
<td width="180px" align="left">[[Tapiolan urheiluhalli]]</td>
<td width="50px" align="left"></td>
<td width="50px" align="left"></td>
</tr>
</tr>
</table>
</table>


Dòng 211: Dòng 211:
{{thể loại Commons|Espoo}}
{{thể loại Commons|Espoo}}
* [http://www.espoo.fi/ City Website]
* [http://www.espoo.fi/ City Website]
* [http://english.espoo.fi/ City Website]
* [http://english.espoo.fi/ City Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060420172403/http://english.espoo.fi/ |date=2006-04-20 }}
* [http://www.espootravel.com/xsl_etusivu.asp?path=5687 Espoo City Travel Website]
* [http://www.espootravel.com/xsl_etusivu.asp?path=5687 Espoo City Travel Website]
* [http://www.hut.fi/ Helsinki University of Technology] - located in Espoo
* [http://www.hut.fi/ Helsinki University of Technology] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050323100334/http://www.hut.fi/ |date=2005-03-23 }} - located in Espoo
* [http://www.helsinki.fi/en/ Helsinki.fi] - Helsinki region in a nutshell
* [http://www.helsinki.fi/en/ Helsinki.fi] - Helsinki region in a nutshell
{{Uusimaa}}
{{Uusimaa}}


[[Thể loại:Thành phố Phần Lan]]
[[Thể loại:Thành phố của Phần Lan]]
[[Thể loại:Thành phố biển Phần Lan]]
[[Thể loại:Thành phố biển Phần Lan]]
[[Thể loại:Espoo|*]]
[[Thể loại:Espoo|*]]
[[Thể loại:Địa điểm thi đấu Thế vận hội Mùa hè 1952]]
[[Thể loại:Địa điểm đấu kiếm Olympic]]
[[Thể loại:Đô thị của vùng Uusimaa]]
[[Thể loại:Đô thị của vùng Uusimaa]]
[[Thể loại:Trang đựng IPA]]

Bản mới nhất lúc 15:29, ngày 21 tháng 2 năm 2023

Thành phố Espoo
Espoon kaupunki - Esbo stad
Huy hiệu của Thành phố Espoo
Huy hiệu
Vị trí của Espoo ở Bắc Âu
Vị trí của Espoo ở Bắc Âu
Thành phố Espoo trên bản đồ Thế giới
Thành phố Espoo
Thành phố Espoo
Tọa độ: 60°12′20″B 24°39′20″Đ / 60,20556°B 24,65556°Đ / 60.20556; 24.65556
Quốc giaPhần Lan
TỉnhNam Phần Lan
VùngUusimaa
Khu vựcĐại Helsinki
Hiến chương1972
Chính quyền
 • Thị trưởngMarketta Kokkonen
Diện tích
 • Tổng cộng528 km2 (204 mi2)
 • Đất liền312 km2 (120 mi2)
 • Mặt nước216 km2 (83 mi2)
Dân số (2007)
 • Tổng cộng235 019
 • Mật độ753/km2 (1,950/mi2)
Múi giờCET (UTC+2)
 • Mùa hè (DST)CEST (UTC+3)
02100–02980 sửa dữ liệu
Thành phố kết nghĩaThượng Hải, Gatchina, Esztergom, Irving, Køge, Sveitarfélagið Skagafjörður, Kongsberg, Sochi, Đô thị Kristianstad, Nõmme, Mumbai sửa dữ liệu
Ngôn ngữ chính thứctiếng Phần Lan (84,8 %), tiếng Thụy Điển (8,5 %)
Trang webwww.espoo.fi

Espoo (phiên âm IPA: /ˈespoː/; Esbo (/'ɛsbo/) trong tiếng Thụy Điển) là thành phố nằm ở bờ biển phía Nam Phần Lan ven vịnh Phần Lan, là một phần của khu Đại Helsinki cùng với các thành phố Helsinki, Vantaa và Kauniainen. Thành phố Espoo giáp ranh với Helsinki và Vantaa về phía Đông, vùng tự trị Nurmijärvi và Vihti về phía Bắc, Kirkkonummi về phía Tây và bao kín thành phố nhỏ Kaunianinen. Công viên quốc gia Nuuksio nằm ở phía tây bắc Espoo.

Diện tích (tính trên đất liền lẫn trên biển) của Espoo là 528 km², trong đó phần lãnh thổ rộng khoảng 312 km². Dân số hiện nay là 235.019 (tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2006), đứng thứ hai Phần Lan chỉ sau Helsinki.

Espoo có nhiều trung tâm dân cư, được chia thành các khu vực chính: Espoon keskus (khu Trung tâm hành chính của Espoo), Espoonlahti, Kalajärvi, Kauklahti, Leppävaara, Matinkylä-Olari, và Tapiola. Sự phân tán tự nhiên này khiến Espoo thường bị gọi đùa là "Đường cao tốc có được đặc ân của một thành phố duy nhất ở Phần Lan", hay "Los Angeles của Phần Lan", nghĩa là nơi đây không có Trung tâm thành phố mà lại có rất nhiều khu Trung tâm địa phương.

Mã bưu chính của Espoo được bắt đầu từ "02", gồm các số 02100-02380, 02600-02860 và 02920-02980, tăng dần từ bắc xuống nam

Ở Espoo, khoa học là ngành phát triển vượt bậc: nơi đây có trường Đại học Aalto phân khu công nghệ tại (Otaniemi, Espoo), và nhiều tổ chức, công ty nổi tiếng như VTT- Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ Phần Lan, công ty viễn thông nổi tiếng thế giới Nokia (Keilaniemi, Espoo), cùng với nhiều công ty công nghệ cao như KONE, Fortum, chi nhánh của tập đoàn viễn thông Elisa Oyj, trụ sở của nhiều công ty phát triển phần mềm và trò chơi như Rovio Games hay Remedy Games đều đặt tại đây.

Espoo là thành phố song ngữ quy định bởi luật pháp với 83,6% người dân có ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Phần Lan trong khi có 8,1% người nói tiếng Thuỵ Điển. Ngoài ra còn có 8% dân số tại đây có ngôn ngữ mẹ đẻ khác hai tiếng trên.

Espoo còn là quê hương của ban nhạc death metal Children of Bodom và tay đua Công thức 1 Kimi Räikkönen.

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Cái tên Espoo bắt nguồn từ Thụy Điển để gọi con sông Espoo, Espå (hoặc Espåå). Trong tiếng Thụy Điển cổ, từ "espoo" có nghĩa là cây dương rung lá. 1431, cái tên này được nhắc đến lần đầu tiên.

Cư dân đầu tiên đặt chân đến Espoo vào khoảng 9000 năm trước. Vào thế kỷ 12-13, Espoo bị một cuộc xâm lăng kéo dài bởi đội quân của King 's Road khi ông ta đang trên đường từ Stockholm via Turku đến Viipuri. Tòa nhà bảo tàng đầu tiên của Espoo là Giáo đường Espoo được xây dựng những năm 1480. Trung tâm hành chính Espoon keskus phát triển xung quanh khu vực từ nhà thờ đến trạm xe lửa.

Vào năm 1920, Espoo là một thành phố tự trị với hơn 9000 cư dân (70% trong số họ là người nói tiếng Thụy Điển). Nông nghiệp chính là nguồn thu nhập chính của vùng với hơn 75% dân cư là nông dân). Kauniainen được tách ra khỏi Espoo vào 1920 và trở nên giàu có vào năm 1972.

Espoo bắt đầu phát triển nhanh chóng vào giữa những năm 1940 - 1950. Nó phát triển đến nỗi từ một khu tự trị nghèo chính thức trở thành một thành phố công nghiệp, giàu có (1972) chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Do có vị trí địa lý gần Helsinki, Espoo đã thu hút một lượng lao động không nhỏ làm việc tại thủ đô. Trong vòng 50 năm (1950 -2000), dân số Espoo tăng từ 22000 lên 210000 dân. Từ 1945 trở đi, đa phần cư dân ở Espoo là những người nói tiếng Phần Lan. Vào 2006, số người nói tiếng Thụy Điển ở Espoo chỉ còn chiếm khoảng 9%.

Nhân khẩu

[sửa | sửa mã nguồn]
Historical population of Espoo [1] Lưu trữ 2012-02-12 tại Wayback Machine
Năm Population Năm Population
1901 5.888 1975 120.632
1910 7.891 1980 137.409
1920 8.817 1985 156.778
1930 11.370 1990 172.629
1940 13.378 1995 193.754
1950 22.878 2000 213.271
1960 53.042 2006 235.019
1970 92.655 2030 (est.) 305.000
Population by grand district (in 2006)
Area Population Area Population
Leppävaara 58.048 Vanha-Espoo 33.613
Espoonlahti 48.649 Pohjois-Espoo 9.754
Tapiola 41.905 Kauklahti 6.191
Matinkylä 33.613

Dân số của vùng bao gồm 95.1% người mang quốc tịch Phần Lan, 4.9% các quốc tịch còn lại. Tôn giáo được phân chia như sau:77.4% người theo thuyết Lu-ti, 1.3% người theo Chính giáo Hy Lạp, 1.3% các tôn giáo còn lại, 19.9% người không có tôn giáo.

Espoo có rất nhiều nguồn thu ngoại tệ cao.

Thể thao

[sửa | sửa mã nguồn]

Đây là quê hương của rất nhiều đội thể thao nổi tiếng. The Espoo Blues (LänsiAuto Areena) là một ví dụ điển hình. Đó là câu lạc bộ nổi tiếng ở môn khúc côn cầu trên băng, hiện đang chơi tại giải Chuyên nghiệp Phần Lan SM-Liiga. Câu lạc bộ này được thành lập vào tháng 2 năm 1984 với tên gọi ban đầu là "Kiekko-Espoo". Họ chơi mùa đầu tiên tại giả Hạng hai Phần Lan vào 1984-1985. 1988, họ được lên chơi tại giả Hạng nhất vài năm sau đó (1992), Kiekko-Espoo xuất hiện tại giải Chuyên nghiệp Phần Lan SM-Liiga. 1998, họ đổi tên thành Blue Hockey Oy.

Một tên tuổi khác cũng xuất xứ từ Espoo là Câu lạc bộ bóng đá Phần Lan FC Honka, nằm ở Tapiola (phía Nam Espoo). Cái tên FC Honka bắt đầu xuất hiện vào năm 1975, thay thế cái tên cũ "Tapion Honka" (1953). Tuy nhiên mãi đến cuối năm 2005 họ mới chơi mùa đầu tiên tại Giải Chuyên nghiệp Phần Lan. Chủ tịch Câu lạc bộ hiện nay là ông Mika Lehkosuo.

Câu lạc bộ Môn thể thao Giải Sân nhà Logo Espoo Blues Khúc côn cầu trên băng SM-liiga LänsiAuto Areena Espoo Blues Khúc côn cầu trên băng Series SM nữ Laaksolahti Arena Blues logo FC Honka Bóng đá Veikkausliiga Tapiolan urheilupuisto Tapiolan Honka Bóng rổ Korisliiga Tapiolan urheiluhalli Espoon Oilers Floorball Salibandyliiga Tapiolan urheiluhalli

Thành phố kết nghĩa

[sửa | sửa mã nguồn]
Công viên quốc gia Nuuksio vào mùa thu
[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]


Đô thị Uusimaa Coat of arms of Uusimaa
Ekenäs | Espoo | Hanko | Helsinki | Hyvinkää | Ingå | Järvenpää | Karis | Karjalohja | Karkkila | Kauniainen | Kerava | Kirkkonummi | Lohja | Mäntsälä | Nummi-Pusula | Nurmijärvi | Pohja | Pornainen | Sammatti | Siuntio | Tuusula | Vantaa | Vihti
Vùng Uusimaa | Nam Phần Lan | Phần Lan
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Espoo&oldid=69703638”