Xem mã nguồn của Tiếng Filipino

{{bài cùng tên|Tiếng Philippines}}
{{Thông tin ngôn ngữ
|name=Tiếng Filipino
|nativename=Wikang Filipino 
|states={{flagcountry|Philippines}}
|speakers=Ngôn ngữ mẹ đẻ: 25 triệu.<ref>{{chú thích web |url=http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=PH |title=Languages of Philippines |author= |date= |work= |publisher=[[Ethnologue]] |access-date =ngày 3 tháng 9 năm 2010}}</ref> Ngôn ngữ thứ hai: ''trên 60 triệu'' <br />Tổng: 90 triệu<ref name = "Census">{{chú thích sách
 |url=http://www.census.gov.ph/data/sectordata/sr05153tx.html
 |title=Results from the 2000 Census of Population and Housing: Educational Characteristics of the Filipinos
 |publisher=National Statistics Office
 |date=ngày 18 tháng 3 năm 2005
 |access-date =ngày 21 tháng 1 năm 2008
 |archive-date = ngày 27 tháng 1 năm 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080127174205/http://www.census.gov.ph/data/sectordata/sr05153tx.html
 }}</ref>
|familycolor=Austronesian
|fam2=[[Ngữ tộc Malay-Polynesia]]
|fam3=[[Nhóm ngôn ngữ Philippine|Central Philippine]]
|fam4=[[Tiếng Tagalog|Tagalog]]
|script=[[Bảng chữ cái Latinh|Latinh]]
|nation={{flag|Philippines}} 
|agency=[[Commission on the Filipino Language]]<br>(''Komisyon sa Wikang Filipino'') 
|iso1=tl<ref>{{chú thích web |url=http://www.google.com.ph/language_tools?hl=tl |title=? |author= |date= |work= |publisher=[[Google]] |access-date =ngày 3 tháng 9 năm 2010}}</ref>
|iso2=fil
|iso3=fil
| map = Tagalosphere.png
|mapsize = 310px
|mapcaption =
{{legend|#FF0000|Các quốc gia có hơn 500.000 người nói}}
{{legend|#FA8077|Các quốc gia có từ 100.000–500.000 người nói}}
{{legend|#FFC0CB|Các quốc gia nơi nó được nói bởi các cộng đồng nhỏ}}
}}
'''Tiếng Filipino''' hay '''Tiếng Philippines''' là một ngôn ngữ dựa theo [[tiếng Tagalog]] và là một trong hai ngôn ngữ chính thức của [[Philippines]], cùng với [[tiếng Anh]].<ref name=ELL>J.U. Wolff, "Tagalog", in the ''[[Encyclopedia of Language and Linguistics]]'', 2006</ref> Tagalog là ngôn ngữ mẹ đẻ của một phần ba dân số Philippines. Nhất là xung quanh thủ đô [[Manila]], nhưng hầu như toàn bộ dân Philippines cũng có thể sử dụng ngôn ngữ này.<ref>{{Chú thích web
|tiêu đề=New center to document Philippine dialects
|url=http://www.asianjournal.com/?c=53&a=20983
|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20080804194346/http://www.asianjournal.com/?c=53&a=20983
|ngày lưu trữ=2008-08-04
|nhà xuất bản=Asian Journal Online
|tác giả 1=Inquirer.net
|ngày truy cập=ngày 25 tháng 10 năm 2008
|url-status=live
}}</ref>

==Lịch sử==
Ngày 12 tháng 11 năm 1937, Philippines chấp thuận một đạo luật xây dựng một ngôn ngữ quốc gia, dựa trên việc khảo sát các ngôn ngữ bản địa hiện có, nhằm lựa chọn một trong số đó để sử dụng làm cơ sở cho ngôn ngữ quốc gia của Philippines.<ref name=Gonzalez93>{{Chú thích web
| url = http://www.geocities.com/Athens/Academy/3727/tagalog2.htm
| url lưu trữ = https://web.archive.org/web/20091020000334/http://geocities.com/Athens/Academy/3727/tagalog2.htm
| ngày lưu trữ = 2009-10-20
| tiêu đề = Pilipino: The National Language, a historical sketch
| ngày truy cập = ngày 24 tháng 3 năm 2007
| tác giả 1 = Paraluman Aspillera
| năm = 1993
| nhà xuất bản = from Basic Tagalog for Foreigners and Non-Tagalogs, Charles E. Tuttle Publishing Co., Inc., Tokyo
| url-status=live
}}</ref> Ba ứng cử viên chính là [[tiếng Tagalog]], Tiếng Visayan và Tiếng Ilocano.

Ngày 14 tháng 7 năm 1936, ''Surián ng Wikáng Pambansâ'' (Viện Ngôn ngữ Quốc gia) đã lựa chọn tiếng Tagalog là cơ sở của ''Wikang Pambansâ'' ("Quốc ngữ") dựa trên các yếu tố sau:
#Tagalog được sử dụng rộng rãi và là ngôn ngữ dễ hiểu nhất trong tất cả các khu vực của Philippines;
#Ngôn ngữ này không bao gồm các nhánh nhỏ hơn như tiếng Visayan hay tiếng Bikol;
#Đây là ngôn ngữ được sử dụng trong sách báo và văn học nhiều hơn bất kỳ ngôn ngữ bản địa nào khác ở Philippines.
#Đây là ngôn ngữ ở [[Manila]] — thủ đô chính trị và kinh tế của Philippines trong suốt thời kỳ phụ thuộc vào [[Tây Ban Nha]] và [[Hoa Kỳ]];
#Tagalog là ngôn ngữ của Cách mạng 1896 và cách mạng Katipunan - hai yếu tố rất quan trọng trong lịch sử Philippines

Năm 1959, ngôn ngữ được biết đến như là ''Pilipino'' trong một nỗ lực để tách nó ra khỏi người Tagalog.<ref name=Gonzalez98>
{{chú thích tạp chí
 | author = Andrew Gonzalez
 | year = 1998
 | title = The Language Planning Situation in the Philippines
 | journal = Journal of Multilingual and Multicultural Development
 | volume = 19
 | issue = 5, 6
 | url = http://www.multilingual-matters.net/jmmd/019/0487/jmmd0190487.pdf
 |format=PDF| access-date = ngày 24 tháng 3 năm 2007}}<sup>(p.487)</sup></ref>

Sau đó, Hiến pháp 1973 quy định một ngôn ngữ quốc gia riêng biệt để thay thế Pilipino, một ngôn ngữ mà nó có tên là ''Filipino''. Tuy nhiên, Điều XV, mục 3) không đề cập đến việc tiếng Tagalog và Pilipino làm nền tảng cho tiếng Filipino

== Tham khảo ==
{{tham khảo}}
{{Kiểm soát tính nhất quán}}
{{Ngôn ngữ tại Philippines}}

{{DEFAULTSORT:Filipino}}
[[Thể loại:Ngôn ngữ tại Philippines]]
[[Thể loại:Phương ngữ Tagalog]]
[[Thể loại:Tiếng Filipino| ]]
[[Thể loại:Ngôn ngữ tiêu chuẩn]]
[[Thể loại:Biểu tượng quốc gia Philippines]]