Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Liễu Hạnh Công chúa”

| tên = Thánh Mẫu Liễu Hạnh

| tước vị = Mẫu đệĐệ Nhất Thiên Tiên Quỳnh Hoa Liễu Hạnh DậuCông Cung công chúaChúa

| cỡ hình = 250px

| ghi chú hình = Phủ Chính Phủ Dầy nơi Thánh Mẫu Liễu Hạnh giáng sinh tại thôn Tiên Hương trongnằm ở trung tâm Quần thể di tích [[Phủ Dầy]] cũng là nơi chính thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh

| tên đầy đủ = Phạm Tiên Nga - Lê GiángThị TiênThắng

[[Tập tin:TứMother PhủGoddess of Earth Mẫu Đệ Nhị Địa Tiên Mẫu Liễu hạnhHạnh Four Palace Tứ Phủ.jpg|nhỏ|280x280pxthumb|Liễu Hạnh Công Chúa|liên_kết=Special:FilePath/Tứ_Phủ_Liễu_hạnh.jpg]]

'''Thánh Mẫu Liễu Hạnh''' ({{hn|ch=聖母柳杏}}) hay '''Liễu Hạnh công chúa''' ({{hn|ch=柳杏公主}}) là một trong những vị [[Thánh (định hướng)|Thánh]] quan trọng của [[tín ngưỡng Việt Nam]]. Bà còn được gọi bằng các tên: '''Bà Chúa Liễu''', '''Liễu Hạnh''' (柳杏), '''Mẫu Liễu Hạnh''' (母柳杏), '''[[Mẫu Thượng Thiên]]''' (母上天) hoặc ở nhiều nơi thuộc vùng [[Bắc Bộ Việt Nam|Bắc Bộ]] bà được gọi ngắn gọn là [[Mẫu Liễu]].

Theo truyền thuyết trong dân gian Việt Nam, Mẫu Liễu Hạnh là một trong bốn vị thánh [[Tứ bất tử]]. Bà vốn là con gái thứ hai của [[Ngọc Hoàng Thượng đế]] với mẫu thiên hậu, 3 lần giáng trần. Bà đã được các triều đại phong kiến từ thời [[nhà Hậu Lê]] đến thời [[nhà Nguyễn]] cấp nhiều ''Sắc'', tôn phong là ''"Mẫu nghi thiên hạ - Mẹ của muôn dân"'', ''"Chế Thắng Bảo Hòa Diệu Đại Vương”Vương"'' và cuối cùng quy y cửa Phật theo lối bán tu rồi thành đạo là Mã Vàng [[Bồ-tát]] Tát(鎷鐄菩薩).

Căn cứ vào ''Tiên Phả Dịch Lục'', ''Quảng Cung Linh Từ Phả Ký'', ''Quảng Cung Linh Từ Bi Ký'' và ''Cát Thiên Tam Thế Thực Lục'' hiện đang lưu giữ ở địa phương do Ban quản lý Di tích – danh thắng của tỉnh [[Nam Định]] sưu tầm và một số tài liệu trong ''Hội đồng khoa học lịch sử Nam Định'' thẩm định thân thế và sự tích bà ''Liễu Hạnh'' như sau:

Vì thương nhớ cha mẹ và quê hương ở cõi trần mà đến thời Lê Thiên Hựu, năm [[Đinh Tỵ]] ([[1557]]), bàMẫu lại giáng sinh lần thứ hai làm con ông Lê Thái Công và bà Trần Thị Phúc thuộc dòng họ Trần Lê tại Giáp Nhất thôn An HảiThái, xã Vân Cát, huyện Thiên Bản, hạt Sơn Nam Hạ (nay là Xóm 1, thôn Tiên Hương, xã [[Kim Thái]], huyện [[Vụ Bản]], [[Nam Định]], cách quê cũ Vỉ Nhuế chừng 7 km). Do ông Lê Thái Công nhìn mặt con, thấy nét mặt giống nàng tiên nữ bưng khay rượu trong bữa tiệc chúc thọ [[Ngọc Hoàng Thượng đế|Ngọc Hoàng]] mà ông mơ trước đó nên đặt tên cho con là Lê Giáng Tiên.

Lần này, bà kết duyên với ông Trần Đào Lang (người cùng làng  tại Giáp Nhị, Vân Đình, nay là xóm 2 (xóm Đình ) thôn  Tiên Hương) sinh được một người con trai, tên là Nhân, một con gái tên là Hòa. Giữa lúc cả gia đình đang đầm ấm vui vẻ thì bỗng nhiên, vào đúng ngày, bà mất ngày 3 tháng 3 năm [[Đinh Sửu]], thời Lê Gia Thái thứ 5 ([[1577]]). Năm ấy, Bà mới 21 tuổi, tuyệt nhiên không bệnh tật gì. Lăng mộ và đền thờ ở [[Phủ Dầy]], thôn ThiênTiên Hương - Vân Cát, xã Kim Thái, huyện [[Vụ Bản]], [[Nam Định]].

Giáng Tiên về trời đúng hạn định theo lệnh của [[Ngọc Hoàng Thượng đế|Ngọc Hoàng]]. Nhưng khi nàng đã ở trên trời thì lòng trần lại canh cánh, ngày đêm da diết trong lòng nỗi nhớ cha mẹ, chồng con nên nàng muốn xuống trần gian lần nữa. Khi về đến nhà vừa đúng lúc gia đình đang làm giỗ mãn tang cho nàng, mọi người đều hết sức ngạc nhiên và vô cùng sung sướng. Nàng ôm lấy mẹ mà khóc, rồi kể hết sự tình, dặn anh hãy gắng lo chăm sóc cha mẹ, vì lần này xuống trần nàng không thể ăn ở như lần trước, rồi trở về nhà chồng. Thánh Mẫu Liễu Hạnh gặp chồng, con cái mừng mừng tủi tủi. Nàng cũng kể rõ mọi chuyện cho chồng biết, khuyên chồng hãy cố gắng luyện chí, yên tâm theo đuổi sự nghiệp công danh, đừng quên chăm sóc con thơ, phụng dưỡng cha mẹ. Nàng quét dọn, sửa sang nhà cửa, may vá quần áo cho chồng cho con, rồi bỗng chốc lại thoắt biến lên mây…mây... Cứ như thế, thỉnh thoảng nàng lại hiện về, làm xong các việc rồi lại biến đi. Ròng rã hàng chục năm sau, cho đến khi con cái khôn lớn và Đào Lang công thành danh toại, nàng mới từ biệt để đi chu du thiên hạ.<ref>{{Chú thích web|url = https://daikynguyenvn.com/van-hoa-nghe-thuat/tim-lai-huy-hoang-phan-3-1-ba-lan-chuyen-sinh-cua-tien-chua-lieu-hanh.html/2|tiêu đề = Lần giáng sinh thứ ba: quy y Phật Tổ}}</ref>

Theo "Nam Hải Dị Nhân" của [[Phan Kế Bính]] thì Tiên Chúa vân du đến miền xứ Lạng. Lúc [[Phùng Khắc Khoan]] đi sứ từ Trung quốcQuốc về đến [[Lạng Sơn]] ông thấy một cô gái xinh đẹp ngồi dưới ba cây thông trước sân chùa, vừa đàn vừa hát.

Ông bèn lên tiếng ghẹo: '''三木森庭,坐著好兮女子 - Tam mộc sâm đình, tọa trước hảo hề nữ tử'''.  ''(Cụm từ "tam mộc sâm" 三木森 chỉ ba 三 chữ mộc木 (cây; gỗ) hợp lại thành chữ sâm 森 (cây cối rậm rạp; đông đúc) và cụm từ "hảo... nữ tử " 好…... 女子 chỉ chữ nữ 女 (đàn bà, con gái) hợp với chữ tử 子 (con) thành chữ hảo 好 (tốt, đẹp, hay).''

Người con gái nghe vậy, đối ngay: '''重山出路走來使者吏人 - Trùng sơn xuất lộ, tẩu lai sứ giả lại nhân'''. ''(Cụm từ "trùng sơn xuất " 重山出 chỉ hai 重 chữ sơn 山 (núi) chồng lên nhau thành chữ xuất 出 (= ra; đi ra) và cụm từ "sứ... lại nhân"使…...吏人 chỉ chữ lại 吏 (làm việc quan) hợp với chữ nhân 人 (người) thành chữ sứ 使 (người được vua hay chính phủ phái đi làm việc gì).''

Hiện nay những câu đối, những dấu tích về 2 lần gặp gỡ tại [[Lạng Sơn]] và [[Phủ Tây Hồ]] còn lưu lại ở [[Phủ Mẫu Thượng (Long Nga Linh Từ)]] (nơi Phùng Khắc Khoan gặp Liễu Hạnh lần đầu) và [[Phủ Tây Hồ]] (lần gặp thứ hai).

[[Phủ Dầy|Quần thể di tích Phủ Dầy]] tại xã [[Kim Thái]], huyện [[Vụ Bản]], tỉnh [[Nam Định]]

Chùa Phúc Lâm Tự, phủ Kim Thoa ở xóm 1 (tục gọi là làng Đồi), xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.

* {{chú thích sách|title=Cult, culture, and authority: Princess Lieu Hanh in Vietnamese history|last=Dror|first=Olga|publisher=University of Hawai’iHawai'i Press|year=2007|isbn=978-0-8248-2972-8|location=Honolulu, Hawaii|ref=}}

* {{chú thích sách|title=Goddess on the Rise|url=https://archive.org/details/goddessonrisepil0000tayl|last=Taylor|first=Philip|publisher=University of Hawai'i Press|year=2004|isbn=0-8248-2801-1|location=Honolulu, Hawaii}}