Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Kỷ Tam Điệp”

{{bài cùng tên|Tam Điệp (định hướng)}}

{{Geological period

|image=

|o2=16

[[Tập tin:Stadtroda Sandstein.jpg|nhỏ|phải|[[Sa thạch]] từ kỷ Tam Điệp.]]

 

 

== Tên gọi ==

== Niên đại và các phân kỷ ==

Kỷ Trias thông thường được chia thành ba phân kỷ là [[Trias sớm]], [[Trias giữa]] và [[Trias muộn]], và các tầng đá tương ứng được gọi là Hạ, Trung và Thượng Trias. Các [[bậc (địa tầng)|tầng động vật]] từ trẻ đến già nhất là:

{|

| '''[[Trias muộn|Trias thượng/muộn]]''' (Tr3)

|-

| (203,6 ± 1,5 – 199,6 ± 0,6 Ma)

|-

| (216,5 ± 2,0 – 203,6 ± 1,5 Ma)

|-

| (228,0 ± 2,0 – 216,5 ± 2,0 Ma)

|-

|'''[[Thế Trias giữa|Trias trung/giữa]]''' (Tr2)

|-

| (237,0 ± 2,0 – 228,0 ± 2,0 Ma)

|-

| (249,7 ± 0,7 – 245,0 ± 1,5 Ma)

|-

| (251,0 ± 0,4 – 249,7 ± 0,7 Ma)

|}

 

== Cổ địa lý học ==

Trong kỷ Trias, gần như toàn bộ phần đất liền của Trái Đất đã hội tụ thành một siêu lục địa duy nhất có trung tâm ở gần khu vực xích đạo, gọi là [[Pangaea|Pangea]] ("tất cả các khối đất"). Nó có dạng của một "[[Pac-Man]]" khổng lồ với "miệng" quay về phía đông, tạo thành [[đại dương Tethys|biển Tethys]], một vịnh biển rộng mênh mông được mở rộng về phía tây vào giữa kỷ Trias, do sự co rút lại của [[đại dương Paleo-Tethys]], một đại dương đã tồn tại trong [[Đại Cổ sinh|Đại Cổ Sinh]]. Phần còn lại là một đại dương được biết dưới tên gọi [[Panthalassa]] ("tất cả biển"). Tất cả các trầm tích sâu dưới đáy biển đã trầm lắng xuống trong kỷ Trias đã biến mất do sự sụt xuống của các địa tầng đại dương; vì thế, người ta biết rất ít về sự sống trong các đại dương thuộc kỷ Trias.

 

 

== Khí hậu ==

== Các dạng sự sống ==

Trong kỷ Trias, ba loại hình chính của sinh vật có thể được phân chia như sau: những sinh vật còn sót lại từ sự kiện tuyệt chủng kỷ Permi-Trias, một vài nhóm mới đã phát triển nhanh chóng nhưng ngắn ngủi và các nhóm mới đã thống lĩnh thế giới trong [[đại Trung sinh]].

 

== Lagerstätten ==

== Sự kiện tuyệt chủng cuối kỷ Trias ==

:''Bài chính: [[Sự kiện tuyệt chủng kỷ Trias-Jura]]''.

Người ta vẫn chưa chắc chắn điều gì đã gây ra sự tuyệt chủng Trias muộn này, được kèm theo nó là các phun trào núi lửa lớn vào khoảng 208-213 triệu năm trước, sự kiện phun trào núi lửa lớn nhất được ghi nhận lại kể từ khi Trái Đất đã nguội đi và ổn định, do siêu lục địa Pangaea bắt đầu tách ra. Các nguyên nhân có thể là sự lạnh đi toàn cầu hoặc thậm chí là va chạm của [[sao băng]], mà miệng hố va chạm còn được thấy gần hồ chứa nước Manicouagan, Quebec, [[Canada]]. Tuy nhiên, tại [[hồ chứa nước Manicouagan|miệng hố va chạm Manicouagan]], nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng các loại đá nóng chảy do va chạm trong miệng hố có niên đại khoảng 214±1 Ma trong khi niên đại của ranh giới Trias-Jura cũng đã được xác định chính xác hơn trong thời gian gần đây là khoảng 202±1 Ma. Cả hai niên đại này đều thu được độ chính xác bằng cách sử dụng các dạng chính xác hơn của phương pháp xác định niên đại bằng phóng xạ, cụ thể là sự phân rã của [[urani]] thành [[chì]] trong [[ziriconi]] được hình thành do va chạm. Vì thế chứng cứ này gợi ý là va chạm Manicouagan đã xảy ra trước sự kết thúc của kỷ Trias khoảng 12±2 Ma. Vì vậy nó khó có thể là nguyên nhân trực tiếp của sự tuyệt chủng hàng loạt đã quan sát được (Hodych & Dunning, 1992).

 

 

Dường như khi đó đã có một vài kiểu cách tuyệt chủng cuối thời Carnia, khi một vài nhóm bò sát dạng ''Archosauromorpha'' ăn cỏ bị tiêu diệt, trong khi các loài bò sát ''Therapsida'' lớn hơn và ăn cỏ— như các loài bò sát hai răng chó họ ''Kannemeyeriidae'' và bò sát một răng chó họ ''[[Traversodontidae]]''— đã bị suy giảm nhiều ở nửa phía bắc của Pangaea ([[Laurasia]]).

==Chú thích==

 

== Tham khảo ==

*[[Cesare Emiliani|Emiliani, Cesare]], 1992, ''Planet Earth: Cosmology, Geology and the Evolution of Life and Environment''

*van Andel, Tjeerd, (1985) 1994, ''New Views on an Old Planet: A History of Global Change'', Ấn bản của Đại học Cambridge

 

== Liên kết ngoài ==

{{Đại Trung sinh}}

{{kỷ Trias}}

 

[[Thể loại:Kỷ Trias| ]]