Зелфа
Зелфа, Зилпа (ивритча: זִלְפָּה'Зилпа, Зилпаҳ) — Ибтидо китобининг қаҳрамони — Леа чўриси, Ёқубнинг хотини бўлиб, унга Гад ва Ошер исмли икки ўғил туғиб беради.
Ёқуб Леа билан турмуш қургандан сўнг, Зелфа Леанинг отаси Лобон томонидан Леага хизматкор сифатида берилган(Ибтидо., 46:18).
Ўлик денгиз ўрамларининг бир қисми бўлган Неффалим аҳдида Валла ва Зелфанинг отасининг исми Охиёт бўлганлиги айтилади (лит. „опа-сингиллар“). Уни Роҳила ва Леанинг отаси Лобон қўлга олиб, озод қилади ҳамда унга қизларининг онаси бўлган Ханна исмли хотинини беради. Талмуд манбалари (Мидраш Раббаҳ, Бит. 74:13 ва бошқалар), бошқа томондан, Валла ва Зелфа ҳам Лобоннинг канизаклари орқали қизлари бўлганлигини таъкидлайди. Бу эса уларни Роҳила ва Леанинг кичик ўгай опа-сингилларига айлантиради (Пирке Де-Рабби Элиэзер, хххви).
Рашининг сўзларига кўра, Зелфа Валладан ёшроқ бўлган. Лобоннинг уни Леага беришга қарор қилиши, Ёқубни Роҳиладан каттароқ бўлган Леага уйланиши учун қўллаган ҳийласининг бир қисми эди. Тўйдан эртаси куни эрталаб Лобон Ёқубга шундай дейди: „Бизнинг ўрнимизда каттасидан олдин кичигини эрга бериш учун бундай қилмайдилар“ (Ибтидо). Аммо тунда Лобон ҳийла-найрангини яшириш учун ҳийла-найрангли келинга хизматкорларнинг энг кичигини беради, шунда Ёқуб опа-сингилларнинг энг кичиги Роҳилага уйландим, деб ўйлайди.
Зелфа, шунингдек, Ёқубнинг хотинлари ўртасидаги унга оғил туғиб бериш рақобатида иштирок этади. Тўртинчи ўғли туғилгандан кейин Леа ҳомиладор бўла олмайди. Шундан сўнг ҳали фарзанд кўришга қодир бўлмаган Роҳила ўзининг чўриси Валлани Ёқубга турмушга бериб, у орқали фарзанд кўради. Валла икки ўғлига ҳомиладор бўлганида, Леа худди шу фикрни қабул қилади ва Зелфани Ёқубга беради. Леа Зелфанинг икки ўғлига исм қўяди ва уларнинг тарбиясида бевосита иштирок этади.
Яҳудийлар урф-одатларига кўра, Зелфа Тибериядаги Аждодлар қабрига дафн этилган, деб ҳисобланилади.
Оммавий маданиятда
[edit | edit source]Анита Диамантнинг „Қизил чодир“ романида Зелфа ва Валла турли оналардан бўлган Леа ва Роҳиланинг ўгай опа-сингиллари сифатида тақдим этилган[1].
Манбалар
[edit | edit source]- ↑ Диамант, Анита (1951-).. Тҳе ред тент. Лондон [этc.]: Пан ан импринт оф Маcмиллан Публишерс, [пост 2006], 2001. ИСБН 9780330512206, 033051220Х.