Jump to content

Тартус

Координаталари: 34°53′00″Н 35°53′00″Э / 34.88333°Н 35.88333°Э / 34.88333; 35.88333
From Vikipediya
Тартус

طَرْطُوس
Шаҳар
[[Филе:|Cорниче|260пх]]
Тҳе cитй’с ҳарбоур
Тартус Мусеум
Ал-Ассад Стадиум
Тартус Cитадел
34°53′00″Н 35°53′00″Э / 34.88333°Н 35.88333°Э / 34.88333; 35.88333
Мамлакат Сурия
муҳофаза Тартус
округ Тартус
Ҳукумат
 • Волий Фирас Аҳмад ал-Ҳамид[1]
Асос солинган Милоддан аввалги 2-минг йиллик
Майдон 20 км2 (7.7 кв ми)
Маркази баландлиги 22 м
Расмий тил(лар)и араб тили
Аҳолиси
 (2023)
 458,327[2]
Вақт минтақаси УТC+3
Телефон коди +963 43
Тартус харитада
Тартус
Тартус

Тартус (арабча: طرطوس) — Суриянинг ғарбий қисмидаги шаҳар. Тартус муҳофазасининг маъмурий маркази.

Иқтисодиёти

[edit | edit source]

Саноати ва денгиз флоти

[edit | edit source]
Тартус порти

Тартус Суриянинг муҳим савдо маркази бўлиб, мамлакатнинг Ўрта ер денгизидаги иккита асосий портидан бирига эга. Шаҳар порти катта кенгайишни бошдан кечирмоқда, чунки Ироқнинг кўплаб импорт товарлари Тартус порти орқали Ироқни қайта қуриш ишларига ёрдам бериш учун келтирилади[3]. Шаҳарда кунига 6,5 минг тонна семент ишлаб чиқариш қувватига эга семент заводи мавжуд[4]. Шаҳарда фармацевтика саноати ҳам мавжуд, мамлакатда можаро бошланганидан бери еттита фармацевтика заводи очилди ва яна 3 таси қурилмоқда[5]. Шаҳар саноат зонасида озиқ-овқат, кимё ва ёғочни қайта ишлаш саноати ҳам мавжуд[6].

Хизмат кўрсатиш соҳаси Тартус шаҳрида бандлик учун энг жозибадор соҳалардан биридир[7]. Яхши илмий малакага эга бўлган аҳолисининг юқори фоизи хизмат кўрсатиш соҳасида ишлайди ҳамда улар давлат ва хусусий сектор ўртасида тақсимланади, гарчи хусусий секторнинг иштироки Ўрта ер денгизининг бошқа қирғоқбўйи шаҳарлари билан солиштирганда ҳали ҳам талаб даражасидан паст.

Туризми

[edit | edit source]
Шаҳарнинг кечки кўриниши
Шаҳар булвари яқинидаги пляжлар

Тартус — сайёҳлар учун севимли манзил ва бинолари, бозорлари, замонавий курортлари, сайёҳлик иншоотлари ва порти билан гўзал замонавий шаҳар. Тартус пляжлари Сурия қирғоғининг гўзал давоми бўлиб, узунлиги тахминан 90 км, юмшоқ қум, шалетлар, меҳмонхоналар, кафелар ва денгиз ресторанлари жойлашган[8]. Сўнгги бир неча йил ичида шаҳарга инвестициялар киритилди. Энг каттаси Антарадус ва Порто қирғоқларини ривожлантиришдир[9].

Россия ҳарбий-денгиз базаси

[edit | edit source]

Тартусда 1971-йилда Сурия билан тузилган шартномага кўра, Совет давридан қолган ҳарбий-денгиз кучларининг таъминот ва техник базаси жойлашган бўлиб, унда ҳозиргача Россия ҳарбий-денгиз кучлари хизмат қилади. Тартус собиқ Совет Иттифоқидан ташқаридаги сўнгги рус ҳарбий базаси ва унинг Ўрта ер денгизидаги ягона ёнилғи қуйиш жойи бўлиб, Россия ҳарбий кемаларини НАТО аъзоси бўлган Туркия бўғозлари орқали Қора денгиз базаларига қайтишдан сақлайди[10].

Маданияти

[edit | edit source]

Музейи

[edit | edit source]
Тартус миллий музейи (1987)

Авлиё Мери собори дастлаб 12-асрда Тамплер черкови сифатида қурилган. Собор мусулмонлар шаҳарни эгаллаб олгандан кейин масжид, кейин эса Усмонлилар томонидан казарма сифатида фойдаланилган. У Франсия мандати остида таъмирланган ва 1956-йилдан буён бинода Амрит ва минтақадаги бошқа кўплаб жойлардан топилган қадимий буюмлар намойиш этилган Тартус миллий музейи жойлашган[11].

Миллий музейда жойлашган насроний рамзи билан кул сандиқ

2021-йил сентябр ойида Қадимий ашёлар бош бошқармаси Тартус миллий музейида парчаланиб кетган меъморий элементларни кенг қамровли таъмирлаш ва ўрнатиш ишларини бошлади[12].

Манбалар

[edit | edit source]
  1. ↑ „Пресидент ал-Ассад иссуэс деcреэс он аппоинтинг неw говернорс фор эигҳт Сйриан провинcес“. Сйриан Араб Неwс Агенcй (2022-йил 20-июл). Қаралди: 2022-йил 15-август.
  2. ↑ „Тартус Популатион 2023“. Маcротрендс. Қаралди: 2023-йил 21-июл.
  3. ↑ „Wорлд Банк Прогресс Репорт, 31 Деcембер 2005“. 2006-йил 27-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2006-йил 7-август.
  4. ↑ „Cемент Фаcторй ин Тартоус провинcе“ (2022-йил 31-январ).
  5. ↑ „Пҳармаcеутиcал индустрй реаcтиватед ин Тартоус тҳроугҳ 7 лабораториэс“. САНА (2022-йил 29-май). Қаралди: 2022-йил 4-сентябр.
  6. ↑ „28 неw индустриал фаcилитиэс старт продуcтион ин Тартоус дуринг фирст ҳалф оф 2019“. САНА. Қаралди: 2022-йил 14-сентябр.
  7. ↑ „58 неw фаcилитиэс ат Тартоус индустриал зоне“ (2021-йил 22-октябр).
  8. ↑ „Ал-Аҳлам Беач ин Тартус“. САНА (2015-йил 19-август). Қаралди: 2022-йил 4-август.
  9. ↑ „антарадус.cом“. антарадус.cом. Қаралди: 2020-йил 29-май.
  10. ↑ Крамер, Андреw Э.. „Руссиан Wаршипс Саид то Бе Гоинг то Навал Басе ин Сйриа“ (2012-йил 18-июн). 2022-йил 5-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2012-йил 20-июн.
  11. ↑ „Тартоус Мусеум“. САНА (2022-йил 7-март). Қаралди: 2022-йил 8-сентябр.
  12. ↑ Нисреэн Отҳман/ Мазен Эён.. „Арчаэологй Департмент старц аcц оф ресторатион оф Тартоус Cатҳедрал Мусеум“. САНА (2021-йил 14-сентябр). Қаралди: 2022-йил 14-сентябр.

Ҳаволалар

[edit | edit source]
 Викиомборда Тартус
ҳақида туркум мавжуд


Retrieved from "https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tartus&oldid=4674007"