Si (nota)
Si (lotincha: si) — diatonik tovushqatorning yettinchi tovushi va uning belgisi[1].
Lotincha „H“ harfi bilan belgilanadi. Bir qator mamlakatlarda, xususan, Angliya, Gollandiya, AQSHda lotincha „B“ harfi qoʻllanadi; bunda klassik musiqa nazariyasida „B“ belgisi si-bemol notaga mos kelishini yodda tutish kerak[2]. Si-diez — His. Si la dan butun ton va do dan yarim ton pastda. Birinchi oktavada tovush chastotasi (teng temperament qatori): 494 gerts.
Nomining kelib chiqishi
[edit | edit source]Notaning nomi (SI) suvga choʻmdiruvchi Yahyoga bagʻishlangan madhiyaning oxirgi qatoridagi soʻzlarning birinchi harflari bilan berilgan "Ut queant laxis" — S ancte I ohannes. Qolgan notalarning nomlaridan kechroq paydo boʻldi[3], chunki qolgan notalarning nomlarini ixtirochisi Gvido Aretinskiy dastlab olti bosqichli shkaladan foydalangan.
Nota yozuvida
[edit | edit source]| Birinchi oktavada: |   
|
| Kichik oktavada: |  
|
| Katta oktavada: | 
|
Manbalar
[edit | edit source]- ↑ O‘zbek tilining izohli lug‘ati. Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2023 — 964-bet. ISBN 978-9943-8834-4-4.
- ↑ Kruntyaeva T. S. i dr. Slovar inostrannix muzikalnix terminov. — L.: Muzika, 1985. — 143 s. — S. 17.
- ↑ „Proisxojdenie nazvaniy not i istoriya notatsii“ (ru). muz-teoretik.ru. Qaraldi: 2018-yil 11-fevral.
Havolalar
[edit | edit source]- Solovyov N. F. Eslatmalar / / Brokxaus va Efronning entsiklopedik lugʻati : 86 tonnada (82 tonna va 4 ta qoʻshimcha). — Sankt-Peterburg., 1890-1907.
- Onlayn musiqa nazariyasi: shtatlar, kalitlar va ovoz balandligi(Inglizcha) ).
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
