Jump to content

Лоуисе Мичел

From Vikipediya

Категория:Персоналии по алфавиту Мишел Луиза (франсузча: Лоуисе МичелҲаракатланиш, Франсия Қироллиги — 1905) Франсуз инқилобчиси, о'қитувчи, ёзувчи, шоир. У либертат мактабини асос солган ва бошқарган. Жорж Санд билан биргаликда ХИХ-асрнинг феминистик қарашлари туфайли эркаклар кийими кийган кам сонли аёллардан бири эди.

Биография

[edit | edit source]

Вронcоурт қишлог'ида (юқори Марне бо'лими) вронcоуртдаги эски қал'анинг эгаси Чарлз Демайнинг адвокати хизматкори, деҳқон аёл Марианне оиласида туг'илган. Луиза "ноқонуний" эди. Отаси жаноб демаи Лораннинг о'г'ли эди, у қиз туг'илганидан ко'п о'тмай, турмушга чиқди. Чарлз демаи Волтер, Жан-Жак Руссо ва 18-аср энциклопедик файласуфларининг издоши эди. У Луизани уни тарбиялаш учун о'зига олди. Натижада, Луиза эрта о'қишни о'рганди, мусиқа ва чизишни о'рганди. У тезда амакиваччаси Жюл дарсликларидан фойдаланиб, мактаб курсининг бир қатор фанларини о'рганди. У жинси учун жуда хафа эди. Жюл уни "қизлар орасида у камдан-кам учрайдиган ҳодиса" деб мақтаганида, Луиза г'азаб билан уй қурилиши Луте бошини синдирди.

1856 йилдан Париж мактабларида дарс берган. У инқилобий доираларда иштирок этди, бланкистлар билан чамбарчас бог'лиқ эди. 31 октябр 1870 ва 22 январ 1871 "миллий мудофаа ҳукумати"га қарши қо'зг'олонларда иштирок этди. 1871 Париж Коммунасининг фаол а'зоси, баррикадаларда "Монтмартрнинг қизил қизи"лақабини олди. Коммуна қулаганидан кейин у ҳибсга олиниб, ҳарбий судга тортилди. 1873да у янги Каледонияга сургун қилинди; Нумеа шаҳрида мактаб очилди. Маҳаллий канак қабиласини қо'ллаб-қувватлаб, у уларни о'қитишга ҳаракат қилди ва коммунанинг бошқа а'золаридан фарқли о'лароқ, 1878 йилги қо'зг'олонда уларнинг тарафини олди. Ҳатто атай қо'зг'олони Атаи[фр]. 1880 йилдаги амнистиядан кейин у қайтиб келди ва иш ҳаракатида иштирок этди.

У анархизм г'ояларини тарг'иб қилди, Бакунин ва Кропоткиннинг тарафдори эди. 1883 йилда у яна Париж ишсизларини намойиш қилгани учун ҳибсга олинган, 1886 йилда амнистия қилинган. 1890-1895 йилларда Лондонда ҳижратда яшаган. Ҳаётининг со'нгги йилларида у рус инқилобий ҳаракатига қизиқди; Россия империясида бошланган инқилобни мамнуният билан кутиб олди.

Манбалар

[edit | edit source]
Франсиядаги Луис Мишел ҳайкали
  • 1882
    •   О'тиш: сайтда ҳаракатланиш, қидирув
    •   О'тиш: Сайтда Ҳаракатланиш, Қидирув
  • 1882/83 — "ла мисèре" ("қашшоқлик").
  • 1885 йил — "легендес эт чанц де гестес cанақуэс" ("канакларнинг афсоналари ва эпик афсоналари").
  • 1886 йил - "Лес миcробес ҳумаинс"("инсон микроблари").
  • 1887 — «Л’Èре ноувелле, пенсéэс, дерниèрес соувенирс де Cалéдониэ. Чанц дес cаптифс " ("янги давр, фикрлар, Каледониянинг со'нгги хотиралари. Асирлар қо'шиқлари").
  • 1888
    • "А траверс ла виэ "("ҳаёт орқали").
    • "Ле монде ноувеау"("янги дунё").
    • "Ле cоқ роуге "("қизил хо'роз").
  • 1898 Йил - "Ла Cоммуне"("Коммуна").

"Лес мéприсéс" ва "ла мисèре" Ж билан ҳамкорликда ёзилган.Оёқ ости.

Қизиқарли фактлар

[edit | edit source]
  • А ҳикоясида айтиб о'тилган.П.Чехова "Дунёга ко'ринмас ко'з ёшлар".
  • Олег Заливаконинг Луиза Мишелга баг'ишланган қо'шиг'и бор.
  • Клод Изтернинг "ҳамма жойда қон" романида "20 000 Лиэ сув остида"китобининг муаллифи сифатида қайд этилган.
  • Густаве Де Керверннинг 2008 йилдаги "Луиза-Мишел" филмида мафкуравий тасвир сифатида ишлатилган.

Эслатмалар

[edit | edit source]