Jump to content

Латте эффекти

From Vikipediya
Латте — бу мунозарали молиявий концепциянинг рамзига айланган ичимлик.

Латте эффекти — бу молиявий тушунча бўлиб, унга кўра, истеъмолчининг кундалик уй-рўзғор харажатларининг бир қисмидан (масалан, бир пиёла кофедан) воз кечиши унга ойлар ва йиллар давомида сезиларли миқдорда пул тежаш имконини беради. Америкалик Молиячи ва тадбиркор томонидан оммалашган томонидан оммалаштирилган. „Латте эффекти“ шуни кўрсатадики, ҳатто одамнинг бугунги кунда инвестиция қилган энг кичик миқдори ҳам вақт ўтиши билан жуда муҳим тежашга айланиши мумкин[1].

Тавсиф

[edit | edit source]

Девид Бач ўзининг" миллионер — автоматик „(Тҳе Аутоматиc Миллионаире, 2005) китобида“ Латте Эффеcт " ни тасвирлаб берди. У мисол тдаромадлари ва сарф-харажатлари унинг маблағларини тежашга йўл қўймаслигини тан олган қизнинг ҳикоясини мисол қилиб келтирди. Муаллиф бунга жавобан унга одатдаги кундалик харажатлар рўйхатини тузишни таклиф қилди, натижада қиз ҳар куни бир чашка қаҳва, шоколад, шарбат ва бошқалар учун 11 доллар сарфлаш учун ишлатилганлиги аниқланди. Оддий математик ҳисоб-китоблар натижасида Девид Бах, агар у ушбу харидларнинг бир қисмидан воз кечса ва ҳар куни 5 долларни тежаса, бир ой ичида қиз 150 доллар тежаши мумкинлигини ва кейинроқ, агар у бу миқдорни тежашни давом эттирса ва жамғармани сармояга кирица, йилига 10 % ставка, кейин 40 йилдан кейин у деярли бир миллион долларга эга бўлиши мумкин эди[2].

Танқид

[edit | edit source]

Баҳ томонидан илгари сурилган оддий ғоя катта шуҳрат қозонди ва айни пайтда танқиднинг мақсади бўлди. Мисол учун, Ҳелен Олен[эн] „Поунд Фоолиш[эн]“ китобида АҚШда Латте кубоги 5 доллардан кам эканлигини ва сақланган маблағларни йилига 10 ёки ундан кўп фоиз ставкада инвестиция қилиш имконияти ҳақиқий эмаслигини кўрсатди. Яна бир эътироз шу бўлиши мумкинки, одамлар бу қолипга амал қилиш орқали ўзларини ҳаётнинг кичик лаззатларидан маҳрум қила бошлайдилар. Қандай бўлмасин, Бах томонидан таклиф қилинган миқдорлар асосан у томонидан ўзбошимчалик билан танланган ва уларни янада реалроқ қийматларга яқинлаштириш мумкинлигига қарамай, ушбу концепция қоидаларига риоя қилиш ҳақиқатан ҳам шахсий молия ҳолатини яхшилаши мумкинлиги таъкидланади. Истеъмолчи ўзи томонидан харажатларга нисбатан масъулиятли муносабатни ривожлантиради[3].

Ушбу ғояга қарши яна бир эътироз, Дейвид Баҳнинг инфляцияни ҳисобга олмаганлиги ҳақидаги даъво бўлиб, у истеъмолчини йиллар давомида ўз китобида муҳокама қилинган жуда катта миқдорларни кечиктиришга имкон бермайди[2].

Манбалар

[edit | edit source]
  1. „Эффект латте и денежная иллюзия“. Экономический факультет МГУ.
  2. 2,0 2,1 „Финансовая грамотность | Эффект латте и денежная иллюзия“. финуч.ру. Қаралди: 2020-йил 24-март.
  3. Роб Бергер. „Тҳе Латте Фаcтор: 7 Кей Лессонс Wе Cан Леарн Фром А Cуп оф Cоффеэ“ (эн). Форбес. Қаралди: 2020-йил 24-март.

Адабиётлар

[edit | edit source]
  • Бах Д. Миллионер — автоматик равишда. М.: Попурри, 2006-йил.

Ҳаволалар

[edit | edit source]