Cherkov otalari
Cherkov otalari ( grekcha: Ἐκκλησιαστικοί Πατέρες ; pravoslavlikda Muqaddas otalar ) - IV asr oxiridan beri o'tmishning taniqli cherkov arboblari va yozuvchilari guruhi uchun qo'llanilib keladigan faxriy unvonlar, ularning nufuzi dogmatikani shakllantirishda va ierarxikani tashkil etishda shu bilan birga unga sig'inishda alohida ahamiyatga ega bo'lgan. Muqaddas Kitobning Muqaddas Kitoblari ro'yxatini Cherkov kanonni tuzadi. Jamoatning otalari ta'limotning pravoslavligi, hayotning muqaddasligi va cherkovning tan olinishi bilan ajralib turadi, deb ishoniladi; Katolik tadqiqotchilari bu mezonlarga qadimiylikni qo'shadilar.
Qadimdan Cherkov otalarining falsafiy va teologik ta'limoti patristika deb atalgan. Ushbu ta'limotni o'rganadigan ilohiyot fanining asosiy bo'limi patrologiya deb ataladi.
Katoliklik va pravoslavlikda xuddi shunday asketlar va ruhiy yozuvchilar cherkov otalari deb atalgan, ammo ularning hurmat darajasida katta farq bo'lgan. Bunga sabab G'arbda klassik patristik davr odatda Sevilyalik Isidor [1] bilan, Rus pravoslav cherkovida - Ioann Damashq [2] bilan, yunon cherkovlarida esa Gregori Palamas va uning tarafdorlari bilan yakunlangan deb hisoblanib kelgan.
Keyinchalik G'arbda ilohiyotchilar cherkov doktorlari deb murojaat qilina boshladi va ularning ta'limoti sxolastika deb ataladi. Pravoslavlikda bu atama umuman ishlatilmaydi, shuning uchun ba'zi vaqtlarda o'rta asrlar (masalan, Patriarx Photius, Simeon New Teolog, Gregory Palamas ) va New Times ( Paisius Velichkovskiy, Theophan the Recluse, Silouan the Athos va boshqalar) da aytib o'tilmagan ammo cherkov otalari sifatida tanitilgan.
Kontseptsiyaning paydo bo'lishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu tarqalgan usul esa keyingi davrlarda keng tarqalgan. Jastin Efesda unga ilk bor nasroniylik yo'lini ko'rsatgan hurmatli cholning "otasi" deb ataydi. 2-asrning oxiriga kelib esa , Ireney shunday degan edi: "Birovdan o'rgatgan kishi ustozning o'g'li deb ataladi va u uning otasidir". Biroz vaqt o'tgach, Aleksandriyalik Klement shunday yozgan: "Bizga o'rgatganlarni to'g'ridan-to'g'ri "otalar" deb ataymiz", "ustozga itoatkorlik bilan o'rgangan har bir kishi o'g'ildir". Ruhoniylar tarixida saqlanib qolgan Kesariyalik Evseviyning Origenga maktubida Quddus yepiskopi Aleksandr ularning umumiy ustozlari Panten va Klement haqida shunday degan edi: “Biz otalar sifatida bizdan oldingi muboraklarni hurmat qilamiz”. Butparastlar va yahudiylar Polikarpga nisbatan nafratlarini “U Osiyoning ustozidir nasroniylarning otasidir!” degan so‘zlarni aytib o/tgan edi . [3] .
To'g'ri antik davr
[tahrir | manbasini tahrirlash]Izohlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Eslatmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adabiyot
[tahrir | manbasini tahrirlash]Источники
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Викентий Леринский.. Памятные записки Перегрина о древности и всеобщности кафолической веры против непотребных новизн всех еретиков.
- Максим Исповедник.. Письма, Спб., 2007. ISBN 978-5-288-04379-6.
Исследования
[tahrir | manbasini tahrirlash]- на английском языке
- Bardenhewer O.. Patrology, 1908.
- {{{заглавие}}}.
- Pelikan J.. The Christian Tradition. Chicago and London: University of Chicago Press, 1974. ISBN 0-226-65372-2.
- Pelikan J.. The Christian Tradition. Chicago and London: University of Chicago Press, 1978. ISBN 0-226-65374-9.
- Quasten J.. Patrologie. Westminster, Maryland: Christian classics, Inc, 1986. ISBN 0-87061-084-8.
- на немецком языке
- Bardenhewer O.. Geschichte der altkirchlichen Litteratur, Freiburg im Breisgau, 1902.
- Filser H.. Dogma, Dogmen, Dogmatik: eine Untersuchung zur Begründung und zur Entstehungsgeschichte einer theologischen Disziplin von der Reformation bis zur Spätaufklärung. Münster: LIT Verlag, 2001. ISBN 3-8258-5221-0.
- {{{заглавие}}}.
- на русском языке
- Глубоковский Н. Н.. Русская богословская наука в её историческом развитии и новейшем состоянии, Варшава, 1928.
- Епифанович С. Л.. Лекции по патрологии. Воскресеніе, 2010. ISBN 5-88335-064-X.
- Сагарда Н. И.. Лекции по патрологии I—IV века. М.: Издательский совет РПЦ, 2004. ISBN 5-94625-092-2.
- {{{заглавие}}}.
- Сидоров А. И.. Курс патрологии. М.: Русские огни, 1996.
- Филарет, архиепископ Черниговский.. Историческое учение об отцах Церкви, СПб., 1859.
- Шафф Ф.. История христианской Церкви, 2-е 999 экз, СПб.: Библия для всех, 2010.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Отцы и учители Церкви / Доброцветов П. К. // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
- „Святоотеческое наслҍдіе“ (ru). 2013-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-avgust.
- „Patrology“ (en). 2013-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-avgust.
- „Early Church Fathers — Additional Texts“ (en). tertullian.org. 2013-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-avgust.
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |