Laura Codruța Kövesi
Laura Codruța Kövesi | |
---|---|
Tavalludi | 15-may 1973 |
Fuqaroligi | Ruminiya |
Laura Kodruta Kovesi (рум. va Hung. Laura Kodruta Kovesi, tug'ilgan Laura Kodruta Lasku (rumincha: Laura Codruța Lascu); jins. 1973- yil 15-may, Sfintu Georghe, Ruminiya) — Ruminiya davlat arbobi, Korrupsiyaga qarshi kurash milliy boshqarmasi bosh prokurori (2013-2018). 2006-yildan 2012-yilgacha u Ruminiya Bosh prokurori[1] edi. 2019-yil oktyabr oyida fransuz Jean-François Bohnert ustidan gʻalaba qozonganidan soʻng {Yevropa Ittifoqi prokurori etib tasdiqlandi [2]).
Biografiya va karyerasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Laura Kodruta Lasku 1973-yil 15-mayda Ruminiyaning Sfintu George shahrida tugʻilgan. Uning otasi Ioan Lasku prokuror bo'lib ishlagan. U bolaligida va yoshligida basketbol o'ynagan. 1989-yilda Ruminiya yoshlar terma jamoasida musobaqalarga qatnashgan.[3][4][5]. 1991-1995-yillarda Babes-Bolyai universiteti (Kluj-Napoka) huquq fakultetida tahsil olgan[1]. 1995-yil 15-sentyabrdan 1999-yil 1-maygacha Sibiu shahri sudida (judecătoria) prokuraturada prokuror boʻlgan[1].
1996-1997-yillarda Sibiudagi Lucian Blaga universitetining huquq fakultetida tahsil olgan. “Sud hokimiyati huquqi” yoʻnalishi boʻyicha bakalavr darajasini o’qib bitirgan[1].
1999-yil 1-maydan 2000-yil 1-noyabrgacha Sibiu shahri sudida (tribunalul) prokuraturada prokuror bo'lgan[1].
2000-yil 1-noyabrdan 2002-yil 1-noyabrgacha - Sibiu sudi (tribunalul) prokuraturasida Korrupsiya va uyushgan jinoyatchilikka qarshi kurash boshqarmasi bosh prokurori etib tayinlangan[1].
2002-yil 1-noyabrdan 2004-yil 1-sentyabrgacha - Sibiu sudi (tribunalul) prokuraturasida Uyushgan jinoyatchilik va giyohvandlikka qarshi kurash boshqarmasi bosh prokurori etib tayinlangan[1] 2004-yil 1-sentyabrdan 1-dekabrgacha - Sibiu sudi (tribunalul) prokuraturasining jinoiy qidiruv bo'limi bosh prokurori etib tayinlangan[1].
2004-yil 1-dekabrdan 2006-yil 1-yanvargacha - Sibiu hududiy boshqarmasi prokurori - Uyushgan jinoyatchilik va terrorizmni tergov qilish boshqarmasi boshlig’I etib tayinlangan[1].
2006-yil 1-yanvardan 2-oktyabrgacha - Sibiu hududiy boshqarmasi bosh prokurori - Uyushgan jinoyatchilik va terrorizmni tergov qilish boshqarmasi boshlig’I etib tayinlangan[1].
2006-yil 2-oktyabrdan 2012-yil 2-oktyabrgacha - Oliy kassatsiya va adliya sudi huzuridagi prokuraturaning Bosh prokurori bo’ladi[1]. 2006-yilda bu lavozimni egallab, u Ruminiya tarixidagi birinchi ayol va eng yosh Bosh prokurorga aylandi. Keyinchalik (2009-yilda) u o'z mandatini tugatgan birinchi Ruminiya Bosh prokuroriga aylandi[5][6].
2012-yil 26-aprelda “Jinoyat huquqi qoidalari orqali uyushgan jinoyatchilikka qarshi kurashish”[1] mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilib, huquq fanlari doktori ilmiy darajasini oldi.
2012-yil 3-oktyabrdan 2013-yil 16-maygacha - vazir-maslahatchi, Adliya vazirligining Yevropa komissiyasi bilan aloqalar bo'yicha Oliy vakili[1].
2013-yil 16-maydan – Milliy korrupsiyaga qarshi kurashish boshqarmasi bosh prokurori bo’ladi [1]. Uning boshqarma boshligʻi sifatida faoliyat yuritishi aholining tashkilotga boʻlgan ishonchini ancha oshirdi. 2015-yilgi INSCOP so'roviga ko'ra, ruminiyaliklarning 60% Milliy korrupsiyaga qarshi kurashish boshqarma boshqaruvga ishonadi[7]. Kovesi Milliy korrupsiyaga qarshi kurashish boshqarmasida ishlagan yillarida minglab korrupsioner vazirlar, media-magnatlar, sudyalar, prokurorlar, deputatlar va tadbirkorlar javobgarlikka tortildi. Hibsga olish darajasi 90% ni tashkil etdi. Yevropa Ittifoqi Ruminiyadagi korrupsiyaga qarshi kurashni Koövesi qo’l ostidagi davrni[5][8][9] yuqori baholadi.
(DNK)2016-yil fevral oyidan - Adliya vazirligining bosh prokurori prokurori bo’ldi[10][11].
2018-yilning 9-iyul kuni Ruminiya Prezidenti Klaus Yoxannis Laura Kovesining boshqarmasi bosh prokurori lavozimidan iste’foga chiqishi haqidagi farmonni imzoladi. (DNK) Ruminiya[12].
2019-yil yanvar oyida Laura Kovesi Inson huquqlari boʻyicha Yevropa sudida bosh prokuror lavozimidan noqonuniy ravishda boʻshatish toʻgʻrisidagi da’voni muvaffaqiyatli roʻyxatdan oʻtkazdi va yutib chiqdi. Keyinroq Yevropa Ittifoqi Bosh prokurori saylovi boʻyicha tanlovda ishtirok etish uchun ariza berdi[13].
2019-yil 19-sentyabr kuni Yevropa Ittifoqining 22[14] elchisidan 17 nafari Laura Kovesining Yevropa Ittifoqi bosh prokurori etib tayinlanishi uchun ovoz berdi.
Tanqidlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kovesning raqiblari uni va Milliy korrupsiyaga qarshi kurashish boshqarmani inson huquqlarini poymol qilishda ayblamoqda. Telefonni tinglashdan foydalanish to’g’risidagi qarorlari[15] alohida tanqidga uchraydi. Ayrimlar Milliy korrupsiyaga qarshi kurashish boshqarma Nikolay Chaushesku[16][17] davridagi faoliyatini kommunistik tuzum davridagi hokimiyatlar ishiga qiyoslaydi.
Kitoblar va maqolalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kitoblar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- “Korrupsiya va uyushgan jinoyatchilik” kitobining hammuallifi /Avt. koll.: Lasku, Joan; Kovesi, Laura Kodruza; Sibiu: Alma mater, 2002. - 267 p. ISBN 9738230993.
- Profilaktik qamoqqa olish kitobining hammuallifi. Jamoat tartibi uchun muayyan jamoat xavfini tan olish" / Avt. Kol.: Kövesi, Laura Kodruta; Titian, Dana; Frasi, Daniela; Buxarest: Hamangiu, 2009. - 472 p. ISBN 9786065221185.
Maqolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- "Ta'lim choralari bo'yicha qonun xarajatlari" // Pro Lege. - 1996. - No 3. - B. 48.
- Hammuallif. "Ijodiy organ tomonidan jinoiy tergov" // Pro Lege. - 1996. - No 4. - S. 226.
- "Dastlabki shikoyat qilgan jabrlanuvchi vafot etgan taqdirda jinoiy jarayondagi vaziyat" // Dreptul. - 1997. - No 5. - B. 82.
- Hammuallif. Havola bilan kassatsiya. Qayta sinov cheklovlari. Qarorni rad etish bo'yicha ko'rsatmalardan oshib ketish" // Dreptul. - 2000. - No 6. - B. 127.
- Hammuallif. Havola bilan kassatsiya. Qayta sinov cheklovlari. Rad etish to'g'risida qaror qabul qilish bo'yicha ko'rsatmalardan oshib ketish ” // Pro Lege. - 2000. - No 1. - S. 128.
- Hammuallif. "Korrupsiyaga oid huquqbuzarliklar bo'yicha yangi qaror" // Dreptul. - 2000. - No 10. - B. 3.
- Hammuallif. "Giyohvand moddalar bilan bog'liq jinoyatlarning kengayishi" // Dreptul. - 2000. - No 12. - B. 3.
- "Mudofaa huquqi xalqaro huquq va Ruminiya qonunchiligi bilan tartibga solinadigan asosiy huquqdir" // Pro Lege. - 2000. - No 3. - B. 5.
- Hammuallif. “Korrupsiyaga oid huquqbuzarliklar. Yangi ayblovlar" // Pro Lege. - 2000. - No 4. - B. 17.
- «San'atda nazarda tutilgan jazoni qo'llash mumkin. 290-sonli Qonunning 40-moddasida nazarda tutilgan jinoyatlar bo'yicha Jinoyat kodeksining 290-moddasi. 82/1991" // Dreptul. - 2001. - No 8. - S. 133.
- "Dori-darmonlarni, muhim kimyoviy moddalarni va yashirin prekursorlarni sotib olishni ishonib topshirish va uning hamkorligi" // Dreptul. - 2002. - No 7. - B. 24.
- “Tergovchi ko'rib chiqdi - 2009-yil 20-sonli qonun bilan kiritilgan yangi muassasa. 143/2000 "Giyohvand moddalar savdosi va iste'moliga qarshi kurash to'g'risida" // Dreptul. - 2002. - No 9. - B. 109.
- «Giyohvandlik vositalarining noqonuniy aylanishi va iste'moliga qarshi kurashish to'g'risidagi 143/2000-sonli Qonunda belgilangan protsessual qoidalar. Nazorat ostida etkazib berish // Dreptul. - 2002. - No 11. - S. 195.
- "Tibbiy tadqiqotlar o'tkazish uchun ruxsatnoma" // Dreptul. - 2002. - No 12. - B. 153.
- "Telekommunikatsiya yoki kompyuter tizimlariga kirishni avtorizatsiya qilish" // Dreptul. - 2003. - No 1. - B. 182.
- "Uyushgan jinoyatchilikka qarshi kurash sohasidagi maxsus qonunlarda nazarda tutilgan jazo sabablari" // Dreptul. - 2003. - No 5. - B. 94.
- “Telekommunikatsiya yoki kompyuter tizimlariga kirish va nazorat qilish. Namuna vositasi // Dreptul. - 2003. - No 7. - B. 143.
- "Bank hisobvaraqlari va bank hisobvaraqlariga o'zlashtirilgan hisoblarni nazorat qilish" // Dreptul. - 2003. - No 8. - B. 152.
Mukofotlar va yutuqlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sportdagi yutug'i
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Yvropa vitse- chempioni (1) : 1989-yil.
Davlat
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Amerika Qo'shma Shtatlari Maxfiy Xizmati direktoriga tegishli "Maxsus sa'y-harakatlar va Amerika Qo'shma Shtatlari Maxfiy Xizmatlarining vazifalariga qo'shgan yuqori hissasi uchun minnatdorchilik sertifikati" (2007)[1].
- McAfee Cybercrime Fighter mukofoti (2008-yil oktyabr).
- "Milliy xizmatlari uchun ofitser", Fransiya Prezidenti tomonidan taqdim etilgan (2011-yil 18-may)[18].
- Kavaler darajasidagi "Ruminiya yulduzi" milliy ordeni, Ruminiya Prezidenti tomonidan taqdim etilgan (2012-yil 2-oktyabr)[19].
- AQShning Buxarestdagi elchixonasi tomonidan jasoratli ayollar mukofoti (2014-yil 10-aprel)[20].
- Fransiya prezidenti tomonidan taqdim etilgan "Faxriy legion ordeni chevalier" (2016-yil 15-yanvar)[18].
- Shvetsiya qiroli tomonidan taqdim etilgan "Shimoliy yulduz" ordeni qo'mondoni (2016-yil 14-iyun)[21].
Shahsiy hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rumin tilidan tashqari ingliz tilini biladi[1].
Bir oila
[tahrir | manbasini tahrirlash]2002-yilda u vengriyalik Eduard Kövesi bilan turmush qurdi. Er-xotin 2007-yilda ajrashishdi. Laura sobiq erining ismini qoldirishga qaror qildi.
Eslatmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 „KÖVESI LAURA CODRUȚA“. 2017-yil 16-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „EU Public Prosecutor’s Office - EPPO: Council confirms Laura Codruţa Kövesi as first European chief prosecutor“. 2020-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 26-dekabr.
- ↑ „4 - Laura Codruta Lascu“. 2019-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Laura Kovesi, l’intégrité roumaine“.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 „Roumanie. L’incorruptible des Carpates“. 2016-yil 7-mayda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Codruţa Kovesi - singurul procuror general al României care-şi duce mandatul până la capăt“. 2017-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Romanians trust DNA almost as much as the Church“. 2016-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Romania anti-sleaze drive reaches elite“. 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Bringing in the scalps: the woman leading Romania's war on corruption“. 2016-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Ministrul Justitiei a facut anuntul oficial: Kovesi, in fruntea DNA pentru inca un mandat“. 2017-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Laura Codruta Kovesi, reinvestita la sefia DNA cu acte - Ministrul Justitiei a trimis la CSM propunerea UPDATE“. 2017-yil 2-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Глава антикоррупционного управления Румынии не считает отставку поражением“. 2018-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
- ↑ „Дьявольский механизм Лауры Кёвеши“. 2019-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-may.
- ↑ „Румынка Лаура Кодруца Кёвеши назначена главой Европейской прокуратуры“. 2019-yil 21-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 21-sentyabr.
- ↑ „Laura Codruta Kovesi: Romania's controversial anti-corruption star“. 2018-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „ʻWe must fight on’ – Romania’s crusader against corruption will not back down“. 2018-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „In a Soft-Spoken Romanian Prosecutor, Some See an ʻEarthquake’“. 2018-yil 1-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ 18,0 18,1 „Kovesi nu a mai putut suporta şi A IZBUCNIT ÎN LACRIMI. IMAGINI ULUITOARE cu şefa DNA, surprinse marţi seara“. 2018-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Băsescu a decorat-o pe Kovesi cu "Steaua României" în grad de Cavaler“. 2017-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Procurorul-șef al DNA, Laura-Codruța Kovesi a primit premiul "Femei curajoase din România" din partea Ambasadei SUA“. 2018-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Kovesi a primit un ordin: „Steaua Polar㔓. 2018-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan.