Kontent qismiga oʻtish

Teresa ona: Versiyalar orasidagi farq

Ishoratlarni tahrirla
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Finikchik (munozara | hissa)
10 292 edits
Tahrir izohi yoʻq
Restored revision 3959234 by InternetArchiveBot (talk) (TwinkleGlobal)
Teg: Bekor qilindi
(26 oraliq tahrir tomonidan 10 foydalanuvchi koʻrsatilmagan)
Qator 13: Qator 13:
| tugʻilgan joyi = [[Skopye]], [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasi]]
| tugʻilgan joyi = [[Skopye]], [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasi]]
| vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|1997|9|5|1910|8|26}}
| vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|1997|9|5|1910|8|26}}
| vafot joyi = [[Kalkutta]], [[Hindiston]]
| vafot joyi = [[Kalkutta]], [[Hindiston]]
| vafot sababi = Yurak xuruji
| vafot sababi = Yurak xuruji
| dafn etilgan joyi =[[Kalkutta]]
| dafn etilgan joyi =[[Kalkutta]]
| fuqaroligi =
| fuqaroligi =
| millati = arman
| millati = arman
| partiya =
| partiya =
| turmush_oʻrtogʻi =
| turmush_oʻrtogʻi =
| bolalari =
| bolalari =
Qator 29: Qator 29:
| dini = [[Xristian]]
| dini = [[Xristian]]
| taʼlim =
| taʼlim =
| kasbi =
| kasbi =
| unvoni = {{Nobel mukofoti}}
| unvoni = {{Nobel mukofoti}}
| maʼlumoti =
| maʼlumoti =
| mukofotlari =
| mukofotlari =
}}
}}


⚫
'''Kalkuttalik Avliyo<ref>{{veb manbasi|url=https://meduza.io/news/2016/09/04/mat-terezu-prichislili-k-liku-svyatyh|sarlavha=Мать Терезу причислили к лику святых — Meduza|til=ru|kirish sanasi=2016-09-04}}</ref> Teresa''' (haqiqiy ismi '''Agnes Gonxha Bojaxhiu''' ;{{lang-sq|Anjezë Gonxhe Bojaxhiu}}; [[1910]] -[[26-avgust|yil 26-avgust]], [[Skopye]], [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasi]]<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_20031019_madre-teresa_en.html|sarlavha=Mother Teresa of Calcutta (1910-1997), biography|nashriyot=www.vatican.va|kirish sanasi=2019-01-09}}</ref> — [[1997]]-[[5-sentabr|yil 5-sentabr]], [[Kalkutta]], [[Hindiston]]), butun dunyoda '''Teresa ona''' nomi bilan mashhur<ref>{{veb manbasi|url=http://gramota.ru/slovari/dic/?ag=x&word=%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B0|sarlavha=Тереза. Словарь собственных имён русского языка. Печатное издание М.: ООО «Издательство "Мир и Образование"», 2010. Электронная версия, «ГРАМОТА.РУ», 2011.|muallif=Ф. Л. Агеенко.|ish=|iqtibos=Тере́за, -ы [тэрэ] (мать Тереза) (основательница и настоятельница католич. Ордена милосердия в Калькутте, Индия)|sana=|nashriyot=gramota.ru|kirish sanasi=2018-08-29}}</ref><ref>{{kitob manbasi|author=Лопатин В. В., Нечаева И. В., Чельцова Л. К.|chapter=|url часть=|title=Прописная или строчная? Орфографический словарь|orig-year=|url=|agency=Отв. ред. Н. Уварова|edition=|location=М.|publisher=Эксмо|year=2011|volume=|pages=264|страниц=512|series=Библиотека словарей ЭКСМО|isbn=978-5-699-49001-1, ББК 81.2Рус-4|тираж=2500|ref=}}</ref>  [[Katolitsizm|katolik]] rohiba, kambagʻallar va bemorlarga xizmat qiliuvchi mehr-shafqat rohibalari missionerlar monastir jamoatining asoschisi.


⚫
[[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Tinchlik uchun Nobel mukofoti laureati]] (1979)


⚫
2003-yilda katolik cherkovi tomonidan bahtiyorlar siymosi safiga kiritilgan, 2016-yil 4-sentyabrda esa kanonizatsiya qilingan (avliyolar safiga kiritilgan)<ref>{{veb manbasi|url=http://www.svoboda.org/a/27966210.html|sarlavha=Ватикан причислил монахиню мать Терезу к лику святых|nashriyot=Радио "Свобода"|til=|sana=2016-09-04|kirish sanasi=2016-09-04}}</ref>.
⚫
'''Kalkuttalik Avliyo <ref>{{Veb manbasi|url=https://meduza.io/news/2016/09/04/mat-terezu-prichislili-k-liku-svyatyh|sarlavha=Мать Терезу причислили к лику святых — Meduza|til=ru|kirish sanasi=2016-09-04}}</ref>Teresa''' (haqiqiy ismi '''Agnes Gonxha Bojaxhiu''' ;{{Lang-sq|Anjezë Gonxhe Bojaxhiu}} ; [[1910]] -[[26-avgust|yil 26-avgust]], [[Skopye]], [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasi]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_20031019_madre-teresa_en.html|sarlavha=Mother Teresa of Calcutta (1910-1997), biography|nashriyot=www.vatican.va|kirish sanasi=2019-01-09}}</ref> — [[1997]]-[[5-sentabr|yil 5-sentyabr]], [[Kalkutta]], [[Hindiston]]), butun dunyoda '''Teresa ona''' nomi bilan mashhur <ref>{{Veb manbasi|url=http://gramota.ru/slovari/dic/?ag=x&word=%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B0|sarlavha=Тереза. Словарь собственных имён русского языка. Печатное издание М.: ООО «Издательство "Мир и Образование"», 2010. Электронная версия, «ГРАМОТА.РУ», 2011.|muallif=Ф. Л. Агеенко.|ish=|iqtibos=Тере́за, -ы [тэрэ] (мать Тереза) (основательница и настоятельница католич. Ордена милосердия в Калькутте, Индия)|sana=|nashriyot=gramota.ru|kirish sanasi=2018-08-29}}</ref> <ref>{{Книга|автор=Лопатин В. В., Нечаева И. В., Чельцова Л. К.|часть=|ссылка часть=|заглавие=Прописная или строчная? Орфографический словарь|оригинал=|ссылка=|ответственный=Отв. ред. Н. Уварова|издание=|место=М.|издательство=Эксмо|год=2011|том=|страницы=264|страниц=512|серия=Библиотека словарей ЭКСМО|isbn=978-5-699-49001-1, ББК 81.2Рус-4|тираж=2500|ref=}}</ref>  [[Katolitsizm|katolik]] rohiba, kambagʻallar va kasallarga xizmat qiliuvchi opa-singil missionerlar muhabbati nomli ayol monastir jamoatining asoschisi.


⚫
Teresaning faoliyati rohibaning shubhali siyosiy aloqalari, xayriya qilingan mablagʻlardan samarasiz foydalanganligi va davolash vaqtida ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishni rad qilgani uchun tanqid qilingan.
⚫
[[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Tinchlik uchun Nobel mukofoti laureati]] (1979).


== Biografiyasi ==
⚫
2003-yilda katolik cherkovi tomonidan muborak yuzlar safiga , 2016-yil 4-sentyabrda esa kanonizatsiya qilingan (avliyolar safiga kiritilgan) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.svoboda.org/a/27966210.html|sarlavha=Ватикан причислил монахиню мать Терезу к лику святых|nashriyot=Радио "Свобода"|til=|sana=2016-09-04|kirish sanasi=2016-09-04}}</ref> .

⚫
Teresaning faoliyati rohibaning shubhali siyosiy aloqalari, xayriya qilingan mablagʻlardan samarasiz foydalanganligi va davolanish vaqtida ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishdan bosh tortgani uchun tanqid qilingan.{{Oʻtishga|#Критика}} .

== Biografiya ==
[[Fayl:Sisters_of_Charity.jpg|left|thumb| Milliy [[sari]] kiygan xayriya missionerlari]]
[[Fayl:Sisters_of_Charity.jpg|left|thumb| Milliy [[sari]] kiygan xayriya missionerlari]]
[[Fayl:Missionaries_of_Charity_Mother_House.jpg|thumb| Kalkutta xayriya uyi ]]
[[Fayl:Missionaries_of_Charity_Mother_House.jpg|thumb|Kalkutta xayriya uyi]]
[[Fayl:Nirmal_Hriday_facade.jpg|thumb| Nirmal Xriday, Teresa onaning Kalkutta hospisi , 2007-yil]]
[[Fayl:Nirmal_Hriday_facade.jpg|thumb|Nirmal Xriday, Teresa onaning Kalkutta hospisi , 2007-yil]]
Agnes Gonxha Bojaxhiu 1910-yil 26-avgustda Makedoniyaning [[Skopye]] shahrida <ref name="MToC" /> tugʻilgan. Kosovo-alban oilasida Dranfile va Nicolening kenja farzandi boʻlgan. <ref>{{Книга|заглавие=The Marriage Devotional: 365 Simple Ways to Celebrate Your Love|издательство={{Нп3|InterVarsity Press}}|isbn=978-0830834723|stranitsi=97|ssilka=https://books.google.com/?id=vzx3U2_cpogC|avtor=Poplin, Mary|god=2011}}. — „Mother Teresa, Albanian Catholic Nun Founder of the missionaries of charity“.</ref> Keyinchalik, Tereza ona 27-avgust choʻqintirilgan kunini „haqiqiy tugʻilgan kun“ deb ataydi . <ref name="MToC">(2002) „Mother Teresa of Calcutta (1910—1997)“. ''Vatican News Service''. Retrieved 30 May 2007.</ref> Uning ota-onasi [[Katolitsizm|katolik]] edi. Uning Agata ismli singlisi va Lazar ismli ukasi bor edi. Oila juda badavlat boʻlib, uning otasi yirik qurilish kompaniyasining egasi va muvaffaqiyatli savdogar edi. Dranfile koʻp vaqtini ibodat va hayriya ishlariga bagʻishlardi. Kambagʻallarni Bojaxhiu oilasi iliq kutib olardi, bundan tashqari, Dranfile oʻz farzandlari bilan bir nechta kambagʻal oilalalarni yoʻqab borardi. Nicole 1919-yilda oʻldirilgandan soʻng uch farzand bilan yolgʻiz qolgan Dranfile, tikuvchilik, kashtachilik va boshqa turli ishlar bilan kun kechirgan <ref name="автоссылка1">[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/childhood Detstvo]</ref> .
Agnes 1910-yil 26-avgustda Makedoniyaning [[Skopye]] shahrida<ref name="MToC" /> tugʻilgan. Kosovo-albanlari Dranfile va Nikollëning kenja farzandi boʻlgan<ref>{{kitob manbasi|title=The Marriage Devotional: 365 Simple Ways to Celebrate Your Love|publisher={{Нп3|InterVarsity Press}}|isbn=978-0830834723|pages=97|url=https://books.google.com/?id=vzx3U2_cpogC|author=Poplin, Mary|year=2011}}{{Oʻlikhavola|date=yanvar 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. — „Mother Teresa, Albanian Catholic Nun Founder of the missionaries of charity“.</ref>. Keyinchalik, Teresa ona 27-avgust choʻqintirilgan kunini „Haqiqiy tugʻilgan kunim“ deb ataydi<ref name="MToC">(2002) „Mother Teresa of Calcutta (1910—1997)“. ''Vatican News Service''. Retrieved 30 May 2007.</ref>. Uning ota-onasi [[Katolitsizm|katolik]] edi. Uning Agata ismli singlisi va Lazar ismli ukasi bor edi. Oila juda badavlat boʻlib, uning otasi yirik qurilish kompaniyasining egasi va muvaffaqiyatli savdogar edi. Dranfile koʻp vaqtini ibodat va hayriya ishlariga bagʻishlardi. Kambagʻallarni Boyagyu oilasi iliq kutib olardi, bundan tashqari, Dranfile oʻz farzandlari bilan bir nechta kambagʻal oilalalarni yoʻqlab borardi. Nikollë 1919-yilda oʻldirilgandan soʻng uch farzand bilan yolgʻiz qolgan Dranfile, tikuvchilik, kashtachilik va boshqa turli ishlar bilan kun kechirgan<ref name="автоссылка1">{{Veb manbasi |sarlavha=Detstvo |url=http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/childhood |qaralgan sana=2022-06-15 |arxivsana=2021-09-10 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910122542/http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/childhood }}</ref>.


Agnes Gonxha 1928-yilda oʻrta maktabni tugatgan. Bir kuni u cherkov ruhoniysi Hindistondagi missionerlarning maktublarini oʻqiyotganini eshitdib qoladi, uning taʼkidlashicha, shundan keyin ichki ovoz uni Hindistonda missioner boʻlishga undagan. U [[Irlandiya|Irlandiyaga]] ketib u yerda „Loretoning Irland opa-singillari“ monastir tashkilotiga qoʻshiladi <ref name="автоссылка1">[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/childhood Detstvo]</ref> .
Agnes 1928-yilda oʻrta maktabni tugatgan. Bir kuni u cherkov ruhoniysi Hindistondagi missionerlarning maktublarini oʻqiyotganini eshitdib qoladi, uning taʼkidlashicha, shundan keyin ichki ovoz uni Hindistonda missioner boʻlishga undagan. U [[Irlandiya]]ga ketib u yerda „Loretoning Irland hamshiralari“ monastir tashkilotiga qoʻshiladi<ref name="автоссылка1"/>.


Koʻp oʻtmay, tashkilot uni [[Kalkutta|Kalkuttaga]] yuboradi va 1937-yilda Agnes monastir qasamyodini qabul qiladi. Avliyo Teresa de Lizye sharafiga Teresa ismini oʻziga oladi. Song, taxminan 20 yil davomida monastirdagi qizlar maktabida dars beradi <ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/sister-and-tutoress Sestra i nastavnitsa]</ref> .
Koʻp oʻtmay, tashkilot uni [[Kalkutta]]ga yuboradi va 1937-yilda Agnes monastir qasamyodini qabul qiladi. Avliyo Teresa de Lizye sharafiga Teresa ismini oʻziga oladi. Song, taxminan 20 yil davomida monastirdagi qizlar maktabida dars beradi<ref>{{Veb manbasi |sarlavha=Sestra i nastavnitsa |url=http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/sister-and-tutoress |qaralgan sana=2022-06-15 |arxivsana=2021-09-10 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910122554/http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/sister-and-tutoress }}</ref>.


1946-yil 10-sentyabrda Teresa ona Darjilingdagi har yili oʻtkaziladigan Muqaddas Govenyaga boradi . U yerga ketayotib, poyezdda: „Bor va kambagʻallar orasida yasha, Men sen bilan boʻlaman“ degan ichki ovozni eshitganini aytadi <ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/second-call Vtoroy zov]</ref> . Ammo, faqatgina 1948- yil avgust oyida monastirni tark etish va Kalkuttaning kambagʻal hamda qashshoqlariga yordam berish ruhsatini qoʻlga kiritadi<ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/outside-the-monastery-walls Vne sten monastirya]</ref> .
1946-yil 10-sentyabrda Teresa ona Darjilingdagi har yili oʻtkaziladigan Muqaddas Govenyaga boradi. U yerga ketayotib, poyezdda: „Boy va kambagʻallar orasida yasha, Men sen bilan boʻlaman“ degan ichki ovozni eshitganini aytadi<ref>{{Veb manbasi |sarlavha=Vtoroy zov |url=http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/second-call |qaralgan sana=2022-06-15 |arxivsana=2021-09-10 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910122551/http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/second-call }}</ref>. Ammo, faqatgina 1948- yil avgust oyida monastirni tark etish va Kalkuttaning kambagʻal hamda qashshoqlariga yordam berish ruhsatini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi |sarlavha=Vne sten monastirya |url=http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/outside-the-monastery-walls |qaralgan sana=2022-06-15 |arxivsana=2021-09-10 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910122540/http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/outside-the-monastery-walls }}</ref>.


1950-yil 7-oktabrda Teresa ona Rim papasi Pi XII dan opa-singil missionerlar muhabbati tashkilotini yaratishga ruxsat oladi, tashkilot faoliyati millati va dinidan qatʼi nazar qashshoqlar va ogʻir kasallangan bemorlar uchun maktab, boshpana va kasalxonalar yaratishga qaratilgan edi. <ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/missionaries-of-charity Orden miloserdiya]</ref> .
1950-yil 7-oktyabrda Teresa ona Rim papasi Pi XII dan opa-singil missionerlar muhabbati tashkilotini yaratishga ruxsat oladi, tashkilot faoliyati millati va dinidan qatʼi nazar qashshoqlar va ogʻir kasallangan bemorlar uchun maktab, boshpana va kasalxonalar yaratishga qaratilgan edi<ref>{{Veb manbasi |sarlavha=Orden miloserdiya |url=http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/missionaries-of-charity |qaralgan sana=2022-06-15 |arxivsana=2021-09-10 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910122540/http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/missionaries-of-charity }}</ref>.


1996-yilga kelib bu tahkilot dunyoning 111 ta davlatda 400 ta filiali, dunyoning 120 ta davlatda 700 ta Mehribonlik uylari oʻz ichiga oldi, 500 ming oilaga muntazam oziq-ovqat yordami koʻrsatildi, kasalxonalarda, moxov koloniyalarida,[[Orttirilgan immun tanqisligi sindromi|OITS]] bilan kasallangan bemorlar poliklinikalarida 250 ming kishiga tibbiy yordam koʻrsatildi. Tashkilot filiallariga qarashli maktablarda 20 ming bola tahsil oldi. Tashkilot faoliyati jismoniy shaxslar, korxonalar, jamoat va xalqaro tashkilotlar, davlat organlarining xayriya mablag‘lari hisobidan moliyalashtiriladi. Norasmiy hisob-kitoblarga ko‘ra, uning yillik byudjeti 10-50 milliard dollarni tashkil qiladi <ref>[https://www.kommersant.ru/doc/13774 Angel dlya ada]</ref> .
1996-yilga kelib bu tashkilot dunyoning 111 ta davlatda 400 ta filiali, dunyoning 120 ta davlatda 700 ta Mehribonlik uylari oʻz ichiga oladi, 500 ming oilaga muntazam oziq-ovqat yordami koʻrsatiladi, kasalxonalarda, moxov koloniyalarida,[[Orttirilgan immun tanqisligi sindromi|OITS]] bilan kasallangan bemorlar poliklinikalarida 250 ming kishiga tibbiy yordam koʻrsatiladi. Tashkilot filiallariga qarashli maktablarda 20 ming bola tahsil oladi. Tashkilot faoliyati jismoniy shaxslar, korxonalar, jamoat va xalqaro tashkilotlar, davlat organlarining xayriya mablagʻlari hisobidan moliyalashtiriladi. Norasmiy hisob-kitoblarga koʻra, uning yillik byudjeti 10-50 milliard dollarni tashkil qilgan<ref>[https://www.kommersant.ru/doc/13774 Angel dlya ada]</ref>.


1973-yilda Teresa ona Din sohasidagi taraqqiyot uchun Templeton mukofotining [[Laureat|birinchi]] laureati boʻldi.
1973-yilda Teresa ona din sohasidagi taraqqiyot uchun Templeton mukofotining [[Laureat|birinchi]] laureati boʻlgan.


1979-yilda Teresa ona „jabrlangan odamga yordam berishdagi faoliyati uchun“ [[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Nobel mukofotiga sazovor boʻldi]] .
1979-yilda Teresa ona „Jabrlangan odamga yordam berishdagi faoliyati uchun“ [[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Nobel mukofotiga sazovor boʻlgan]].


U 1997-yil 5-sentyabrda [[Kalkutta|Kalkuttada]] ([[Hindiston]]) 88 yoshida vafot etdi.
U 1997-yil 5-sentyabrda [[Kalkutta]]da ([[Hindiston]]) 88 yoshida vafot etadi.


== Diniy hayot ==
== Diniy hayoti ==
Bir kun Teresa ona oʻzining xizmati haqida uning [[Iso Masih|Masihga]] boʻlgan ishonchiga asoslanganligini aytdi.
Bir kun Teresa ona oʻzining xizmati haqida uning [[Iso Masih|Masihga]] boʻlgan ishonchiga asoslanganligini aytgan.


Baʼzi manbalarga koʻra, Teresa ona oʻzining diniy qarashlari haqida deyarli ellik yil davom etgan shubha va kurashlarni boshdan kechirgan, baʼzi manbalarga koʻra, vafotigacha „na qalbida, na yuragida Xudoning borligini his qilgan.“ <ref>{{Veb manbasi|url=https://time.com/time/world/article/0,8599,1655415,00.html|sarlavha=Time: Кризис веры Матери Терезы|kirish sanasi=2020-09-07|arxivsana=2013-08-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130816032159/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1655415,00.html}}</ref>,Teresa ona Xudoning borligiga chuqur shubha qilganligi va imonsizligi tufayli ogʻriqni boshdan kechirganini aytadi.
Baʼzi manbalarga koʻra, Teresa ona oʻzining diniy qarashlari haqida deyarli ellik yil davom etgan shubha va kurashlarni boshdan kechirgan, baʼzi manbalarga koʻra, vafotigacha „na qalbida, na yuragida Xudoning borligini his qilgan.“<ref>{{veb manbasi|url=https://time.com/time/world/article/0,8599,1655415,00.html|sarlavha=Time: Кризис веры Матери Терезы|kirish sanasi=2020-09-07|arxivsana=2013-08-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130816032159/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1655415,00.html}}</ref>,Teresa ona Xudoning borligiga chuqur shubha qilganligi va imonsizligi tufayli kuchli ogʻriqni boshdan kechirganini aytadi.


== Salomatligining yomonlashishi va vafoti ==
== Salomatligining yomonlashishi va vafoti ==
Teresa ona [[Rim|Rimda]] 1984-yilda [[Rim]] papasi [[John Paul II|Ioann Pavel II]] ning oldiga tashrifi chogʻida yurak xurujiga uchradi. 1989-yilda ikkinchi xurujdan soʻng unga sunʼiy yurak stimulyatori oʻrnatildi . 1991-yilda [[Meksika|Meksikada]] [[Zotiljam|pnevmoniya]] bilan kurashganidan soʻng, yurak bilan bogʻliq muammolardan aziyat chekdi. Teresa ona rahm-shafqat tashkilot rahbari lavozimidan voz kechishni taklif qildi. Ammo tashkilot rohibalari yashirin ovozda unga qarshi ovoz berishdi.
Teresa ona [[Rim]]da 1984-yilda [[Rim]] papasi [[John Paul II|John Poul II]] ning oldiga tashrifi chogʻida yurak xurujiga uchradi. 1989-yilda ikkinchi xurujdan soʻng unga sunʼiy yurak stimulyatori oʻrnatiladi. 1991-yilda [[Meksika]]da [[Zotiljam|pnevmoniya]] bilan kurashganidan soʻng, yurak bilan bogʻliq muammolardan aziyat chekadi. Teresa ona rahm-shafqat tashkilot rahbari lavozimidan voz kechishni taklif qiladi. Ammo tashkilot rohibalari yashirin ovozda unga qarshi ovoz berishadi.


1996-yil aprel oyida Teresa ona yoqa suyagini yiqish oqibatida sindirib oldi . Oʻsha yilning avgust oyida<nowiki/>[[bezgak]] bilan kasallandi, shuningdek, chap qorincha yetishmovchiligidan aziyat chekdi. Uning yuragi operatsiya qilinsada, sogʻligʻi yomonlashayotgani aniq edi. Teresa ona kasal boʻlib qolganida, oʻzining klinikalaridan birida emas, balki [[Kaliforniya|Kaliforniyadagi]] yaxshi jihozlangan shifoxonada davolanishga qaror qildi. Kalkutta arxiyepiskopi Henri Sebastian D' Sauzaning aytishicha, Teresa ona yurak xastaligi bilan birinchi marta kasalxonaga yotqizilganida, u ruhoniyga Teresaning ruxsati bilan ekskorizmani (jinni chiqarib tashlashni) buyurgan, chunki u Teresani shaytonning tahdidi ostida boʻlishi mumkinligiga ishongan.
1996-yil aprel oyida Teresa ona yoqa suyagini yiqish oqibatida sindirib oldi. Oʻsha yilning avgust oyida [[bezgak]] bilan kasallandi, shuningdek, chap qorincha yetishmovchiligidan aziyat chekadi. Uning yuragi operatsiya qilinsada, sogʻligʻi yomonlashayotgandi. Teresa ona kasal boʻlib qolganida, oʻzining klinikalaridan birida emas, balki [[Kaliforniya]]dagi yaxshi jihozlangan shifoxonada davolanishga qaror qiladi. Kalkutta arxiyepiskopi Henri Sebastian D' Sauzaning aytishicha, Teresa ona yurak xastaligi bilan birinchi marta kasalxonaga yotqizilganida, u ruhoniyga Teresaning ruxsati bilan ekskorizmani (jinni chiqarib tashlashni) buyurgan, chunki u Teresani shaytonning tahdidi ostida boʻlishi mumkinligiga ishongan.


1997-yil 13-martda Tereza ona mehr-shafqat tashkiloti rahbari lavozimini tark etdi. U 1997-yil 5-sentyabrda vafot etdi. Uning vafoti vaqtida Teresa ona ishlagan missionerlar tashkilotidan 123 ta mamlakatdan 4000 missionerlar bor edi.
1997-yil 13-martda Teresa ona mehr-shafqat tashkiloti rahbari lavozimini tark etadi. U 1997-yil 5-sentyabrda vafot etadi. Uning vafoti vaqtida Teresa ona ishlagan missionerlar tashkilotidan 123 ta mamlakatdan 4000 missionerlar bor edi.


== Mukofotlar ==
== Mukofotlari ==
[[Fayl:President_Ronald_Reagan_presents_Mother_Teresa_with_the_Medal_of_Freedom_at_a_White_House_Ceremony_in_the_Rose_Garden.jpg|thumb|230x230px|<center> Prezident [[Ronald Reagan|Raegan]] Teresa onaga Ozodlik medalini topshirmoqda.</center>]]
[[Fayl:President_Ronald_Reagan_presents_Mother_Teresa_with_the_Medal_of_Freedom_at_a_White_House_Ceremony_in_the_Rose_Garden.jpg|thumb|230x230px|<center> Prezident [[Ronald Reagan|Raegan]] Teresa onaga Ozodlik medalini topshirmoqda.</center>]]


* Padma Shri (1962, [[Hindiston]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://archive.li/ks1NC|sarlavha=Padma Shri Awardees|nashriyot=[[Правительство Индии]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Padma Shri (1962, [[Hindiston]])<ref>{{veb manbasi|url=http://archive.india.gov.in/myindia/padmashri_awards_list1.php?start=2250|sarlavha=Padma Shri Awardees|nashriyot=[[Правительство Индии]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|arxiv-sana=2014-06-15|arxiv-url=https://archive.today/20140615201354/http://archive.india.gov.in/myindia/padmashri_awards_list1.php?start=2250|archive-date=2014-06-15|archive-url=https://archive.today/20140615201354/http://archive.india.gov.in/myindia/padmashri_awards_list1.php?start=2250}}</ref>.
* Ramon Magsaysay mukofoti (1962, [[Filippin]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rmaf.org.ph/newrmaf/main/awardees/awardee/profile/6|sarlavha=Mother Teresa|nashriyot=[[Премия Рамона Магсайсая]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170405135442/http://www.rmaf.org.ph/newrmaf/main/awardees/awardee/profile/6|arxivsana=2017-04-05}}</ref> .
* Ramon Magsaysay mukofoti (1962, [[Filippin]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.rmaf.org.ph/newrmaf/main/awardees/awardee/profile/6|sarlavha=Mother Teresa|nashriyot=[[Премия Рамона Магсайсая]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170405135442/http://www.rmaf.org.ph/newrmaf/main/awardees/awardee/profile/6|arxivsana=2017-04-05}}</ref>.
* Jon XXIII tinchlik mukofoti (1971, [[Vatikan shahri|Vatikan]])<ref>{{veb manbasi|url=https://w2.vatican.va/content/paul-vi/it/speeches/1971/january/documents/hf_p-vi_spe_19710106_premio-giovanni-xxiii.html|sarlavha=Awarding of the John XXIII International Peace Prize to Sister Teresa Boyaxhiu (6-yanvar 1971-yil)|nashriyot=[[Святой Престол]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* {{Tarjima qilinmagan 5|Премия имени Джавахарлала Неру за международное взаимопонимание|Премия имени Джавахарлала Неру за международное взаимопонимание|en|Jawaharlal Nehru Award}} (1969, [[Hindiston]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.iccr.gov.in/content/nehru-award-recipients|sarlavha=Nehru Award Recipients|nashriyot={{нп5|Индийский совет по культурным связям|Индийский совет по культурным связям|en|Indian Council for Cultural Relations}}|sana=|kirish sanasi=15 iyulya 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406014617/http://www.iccr.gov.in/content/nehru-award-recipients|arxivsana=2018-04-06}}</ref> .
* Jon XXIII tinchlik mukofoti (1971, [[Vatikan shahri|Vatikan]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://w2.vatican.va/content/paul-vi/it/speeches/1971/january/documents/hf_p-vi_spe_19710106_premio-giovanni-xxiii.html|sarlavha=Awarding of the John XXIII International Peace Prize to Sister Teresa Boyaxhiu (January 6, 1971)|nashriyot=[[Святой Престол]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Templeton mukofoti (1973, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.templetonprize.org/previouswinner.html#teresa|sarlavha=Previous Templeton Prize Winners|nashriyot=[[Темплтоновская премия]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* Templeton mukofoti (1973, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.templetonprize.org/previouswinner.html#teresa|sarlavha=Previous Templeton Prize Winners|nashriyot=[[Темплтоновская премия]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* [[Albert Schweitzer|Albert Shvaytser]] xalqaro mukofoti (1975, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]])<ref>{{veb manbasi|url=https://archive.org/details/uncw_schweitzerawards1975_a|sarlavha=Albert Schweitzer International Prizes Ceremony at UNC-Wilmington|nashriyot=[[Университет Северной Каролины в Уилмингтоне]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>
* [[Albert Schweitzer|Albert Shvaytser]] xalqaro mukofoti (1975, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/uncw_schweitzerawards1975_a|sarlavha=Albert Schweitzer International Prizes Ceremony at UNC-Wilmington|nashriyot=[[Университет Северной Каролины в Уилмингтоне]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://randall3.uncw.edu/ascod/?p=collections/findingaid&id=8&q=|sarlavha=Albert Schweitzer International Prizes|nashriyot=[[Университет Северной Каролины в Уилмингтоне]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* La Storta insoniyatga xizmatlari uchun medali (1976, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]])<ref>{{veb manbasi|url=http://digitalservices.scranton.edu/cdm/singleitem/collection/p9000coll7/id/2774/rec/1|sarlavha=Mother Teresa receives La Storta Medal, 1976|nashriyot=[[Скрантонский университет]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* {{Tarjima qilinmagan 5|Премия «Pacem in Terris»|Премия «Pacem in Terris»|en|Pacem in Terris Award}} (1976, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://davenportdiocese.org/past-recipients#MOTHER_TERESA|sarlavha=Pacem in Terris (Peace on Earth) Award Recipients|nashriyot=[[Епархия Давенпорта]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* [[Britaniya imperiyasi ordeni|Britaniya imperiyasining ofitser darajasi ordeni]] (1977, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]])<ref>{{veb manbasi|url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/47418/supplement/22|sarlavha=Supplement 47418, page 22|nashriyot=[[The London Gazette]]|sana=30 декабря 1977|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* La Storta insoniyatga xizmatlari uchun medali (1976, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://digitalservices.scranton.edu/cdm/singleitem/collection/p9000coll7/id/2774/rec/1|sarlavha=Mother Teresa receives La Storta Medal, 1976|nashriyot=[[Скрантонский университет]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Balzan mukofoti (1978, [[Italiya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.balzan.org/en/prizewinners/mother-theresa-calcutta|sarlavha=Mother Theresa of Calcutta|nashriyot=[[Премия Бальцана]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* [[Britaniya imperiyasi ordeni|Britaniya imperiyasining ofitser darajasi ordeni]] (1977, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/47418/supplement/22|sarlavha=Supplement 47418, page 22|nashriyot=[[The London Gazette]]|sana=30 декабря 1977|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Tinchlik uchun [[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Nobel mukofoti]] (1979, [[Shvetsiya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1979/|sarlavha=The Nobel Peace Prize 1979|nashriyot=[[Нобелевский комитет]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>..
* Balzan mukofoti (1978, [[Italiya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.balzan.org/en/prizewinners/mother-theresa-calcutta|sarlavha=Mother Theresa of Calcutta|nashriyot=[[Премия Бальцана]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Bharat Ratna (1980, [[Hindiston]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.archive.india.gov.in/myindia/bharatratna_awards_list1.php?start=20|sarlavha=Bharat Ratna Awardees|nashriyot=[[Правительство Индии]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|arxiv-sana=2017-07-15|arxiv-url=https://archive.today/20170715103324/http://www.archive.india.gov.in/myindia/bharatratna_awards_list1.php?start=20|archive-date=2017-07-15|archive-url=https://archive.today/20170715103324/http://www.archive.india.gov.in/myindia/bharatratna_awards_list1.php?start=20}}</ref>.
* Tinchlik uchun [[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Nobel mukofoti]] (1979, [[Shvetsiya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1979/|sarlavha=The Nobel Peace Prize 1979|nashriyot=[[Нобелевский комитет]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Skopyening faxriy fuqaroligi (1980, Makedoniya)<ref>{{veb manbasi|url=https://skopje.gov.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=585|sarlavha=Мајка Тереза|nashriyot=[[Скопье|Город Скопье]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}{{Oʻlikhavola|date=noyabr 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
⚫
* [[Avstraliya ordeni|Avstraliya Companion darajasi ordeni]] (1982, [[Avstraliya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=882114&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Bojaxhiu, Teresa. Companion of the Order of Australia|nashriyot=[[Правительство Австралии]]|sana=26 января 1982|kirish sanasi=15 июля 2017|arxivsana=2011-05-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110526202959/http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=882114&search_type=advanced&showInd=true}}</ref>
* {{Tarjima qilinmagan 5|Патрональная медаль|Патрональная медаль|en|Patronal Medal}} (1979, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.catholicstandard.com/Content/News/Archdiocese/Article/Relics-of-Blessed-Teresa-of-Calcutta-displayed-at-National-Shrine-last-week/2/27/3900|sarlavha=Relics of Blessed Teresa of Calcutta displayed at National Shrine last week|nashriyot={{нп5|Catholic Standard|Catholic Standard|en|Catholic Standard}}|sana=8 iyunya 2010|kirish sanasi=15 iyulya 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://communications.catholic.edu/news/2016/patronal-medal.html|sarlavha=Patronal Medal Awarded to Sandra McMurtrie and Robert Comstock|nashriyot=[[Католический университет Америки]]|sana=15 декабря 2016|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Bharat Ratna (1980, [[Hindiston]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://archive.li/3fWOW|sarlavha=Bharat Ratna Awardees|nashriyot=[[Правительство Индии]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni (1983, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]])<ref>{{veb manbasi|url=https://www.royalcollection.org.uk/collection/2002815/mother-teresa-honoured-by-hm-queen-elizabeth-ii|sarlavha=Mother Teresa honoured by HM Queen Elizabeth II|nashriyot={{нп5|Royal Collection Trust|Royal Collection Trust|en|Royal Collection Trust}}|sana=24-noyabrya 1983|kirish sanasi=15-iyulya 2017}}</ref>.
⚫
* Prezidentning Ozodlik medali (1985, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.presidency.ucsb.edu/ws/?pid=38458|sarlavha=Announcement of the Recipients of the Presidential Medal of Freedom|nashriyot=[[Калифорнийский университет в Санта-Барбаре|Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре]]|sana=8 апреля 1985|kirish sanasi=15 июля 2017|arxivsana=2018-04-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180403174601/http://www.presidency.ucsb.edu/ws/?pid=38458}}</ref>
⚫
* Skopyening faxriy fuqaroligi (1980, Makedoniya) <ref>{{Veb manbasi|url=https://skopje.gov.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=585|sarlavha=Мајка Тереза|nashriyot=[[Скопье|Город Скопье]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>
* Sovet tinchlik qoʻmitasining „Tinchlik uchun kurashchi“ oltin medali (1987, [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]])<ref>{{veb manbasi|url=https://ria.ru/history/20060827/53182300.html|sarlavha=96 лет назад родилась мать Тереза|nashriyot=[[РИА Новости]]|sana=27 августа 2006|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* {{Tarjima qilinmagan 5|Орден «Легион Почёта» (Гаити)|Орден «Легион Почёта»|pl|Legia Honorowa (Haiti)}} (1980, [[Gaiti]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://newspaperarchive.com/glens-falls-post-star-aug-07-1980-p-2/|sarlavha=Mother Teresa received the Legion of Honor award at the National Palace from President Jean-Claude Duvalier|nashriyot={{нп5|The Post-Star|The Post-Star|en|The Post-Star}}|sana=7 avgusta 1980|kirish sanasi=15 iyulya 2017|muallif=|ish=}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://articles.latimes.com/1997/sep/06/news/mn-29425/3|sarlavha=Mother Teresa, 87, Dies; Devoted Her Life to Poor|nashriyot=[[Los Angeles Times]]|sana=6 сентября 1997|kirish sanasi=15 июля 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160917094511/http://articles.latimes.com/1997/sep/06/news/mn-29425/3|arxivsana=2016-09-17}}</ref> .
* [[Lev Tolstoy]] nomidagi Rossiya bolalar jamgʻarmasining oltin medali (1990, [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.detfond.org/ru/about/nagrady-rdf/medal-im-ln-tolstogo/laureaty-mezhdunarodnoj-zolotoj-medali-imeni-lva-tolstogo/?preview|sarlavha=Лауреаты международной золотой медали имени Льва Толстого|nashriyot=[[Российский детский фонд]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|qaralgan sana=2022-06-15|arxivsana=2017-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170717151501/http://www.detfond.org/ru/about/nagrady-rdf/medal-im-ln-tolstogo/laureaty-mezhdunarodnoj-zolotoj-medali-imeni-lva-tolstogo/?preview}}</ref>.
⚫
* [[Avstraliya ordeni|Avstraliya Companion darajasi ordeni]] (1982, [[Avstraliya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=882114&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Bojaxhiu, Teresa. Companion of the Order of Australia|nashriyot=[[Правительство Австралии]]|sana=26 января 1982|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://pmtranscripts.pmc.gov.au/release/transcript-5740|sarlavha=Honorary Orders of Australia|nashriyot=[[Правительство Австралии]]|sana=26 января 1982|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
⚫
* Zagrebning faxriy fuqaroligi (1990, [[Xorvatiya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.zagreb.hr/en/od-1990-godine-republika-hrvatska/1391|sarlavha=Od 1990. godine (Republika Hrvatska)|nashriyot=[[Загреб|Город Загреб]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>
* {{Tarjima qilinmagan 5|Орден «Охотник буйвола»|Орден «Охотник буйвола»|it|Ordine della Caccia al bufalo}} (1982, [[Kanada]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mhs.mb.ca/docs/people/orderofbuffalohunt.shtml|sarlavha=Manitoba Order of the Buffalo Hunt|nashriyot={{нп5|Историческое общество Манитобы|Историческое общество Манитобы|en|Manitoba Historical Society}}|sana=|kirish sanasi=15 iyulya 2017}}</ref> .
* „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni (1983, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.royalcollection.org.uk/collection/2002815/mother-teresa-honoured-by-hm-queen-elizabeth-ii|sarlavha=Mother Teresa honoured by HM Queen Elizabeth II|nashriyot={{нп5|Royal Collection Trust|Royal Collection Trust|en|Royal Collection Trust}}|sana=24 noyabrya 1983|kirish sanasi=15 iyulya 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/1983/11/25/world/mother-teresa-is-honored.html|sarlavha=Mother Teresa Is Honored|nashriyot=[[The New York Times]]|sana=25 ноября 1983|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Qirolicha Yelena ordeni (1995, [[Xorvatiya]])<ref>{{veb manbasi|url=https://narodne-novine.nn.hr/clanci/sluzbeni/1995_09_62_1122.html|sarlavha=Odluka kojom se odlikuje Veleredom kraljice Jelene s lentom i Danicom|nashriyot={{нп5|Narodne novine|Narodne novine|en|Narodne novine}}|sana=22-avgusta 1995|kirish sanasi=15-iyulya 2017}}</ref>
⚫
* AQShning faxriy fuqaroligi (1996, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]])<ref>{{veb manbasi|url=https://www.senate.gov/pagelayout/reference/three_column_table/HonoraryCitizens_US.htm|sarlavha=Honorary Citizens of the United States|nashriyot=[[Сенат США]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
⚫
* Prezidentning Ozodlik medali (1985, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.presidency.ucsb.edu/ws/?pid=38458|sarlavha=Announcement of the Recipients of the Presidential Medal of Freedom|nashriyot=[[Калифорнийский университет в Санта-Барбаре|Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре]]|sana=8 апреля 1985|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.presidency.ucsb.edu/ws/?pid=38803|sarlavha=Remarks on Presenting the Presidential Medal of Freedom to Mother Teresa|nashriyot=[[Калифорнийский университет в Санта-Барбаре|Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре]]|sana=20 июня 1985|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Sovet tinchlik qoʻmitasining „Tinchlik uchun kurashchi“ oltin medali (1987, [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://ria.ru/history/20060827/53182300.html|sarlavha=96 лет назад родилась мать Тереза|nashriyot=[[РИА Новости]]|sana=27 августа 2006|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Tabassum ordeni (1996, [[Polsha]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1663492,Matka-Teresa-z-Kalkuty-ogloszona-swieta-Niesmy-w-sercu-jej-usmiech|sarlavha=Matka Teresa z Kalkuty ogłoszona świętą. "Nieśmy w sercu jej uśmiech"|nashriyot=[[Польское радио]]|sana=4 сентября 2016|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* [[Lev Tolstoy]] nomidagi Rossiya bolalar jamgʻarmasining oltin medali (1990, [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.detfond.org/ru/about/nagrady-rdf/medal-im-ln-tolstogo/laureaty-mezhdunarodnoj-zolotoj-medali-imeni-lva-tolstogo/?preview|sarlavha=Лауреаты международной золотой медали имени Льва Толстого|nashriyot=[[Российский детский фонд]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* AQSh Kongressining Oltin medali (1997, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]])<ref>{{veb manbasi|url=https://history.house.gov/Institution/Gold-Medal/Gold-Medal-Recipients/|sarlavha=Congressional Gold Medal Recipients|nashriyot=[[Палата представителей США]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.
* Zagrebning faxriy fuqaroligi (1990, [[Xorvatiya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zagreb.hr/en/od-1990-godine-republika-hrvatska/1391|sarlavha=Od 1990. godine (Republika Hrvatska)|nashriyot=[[Загреб|Город Загреб]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://skupstina.zagreb.hr/default.aspx?id=705|sarlavha=Od 1990. godine (Republika Hrvatska)|nashriyot={{нп5|Городская скупщина Города Загреба|Городская скупщина Города Загреба|en|Zagreb Assembly}}|sana=|kirish sanasi=15 iyulya 2017}}</ref>
* {{Tarjima qilinmagan 5|Премия ЮНЕСКО за мирное образование|Премия ЮНЕСКО за мирное образование|en|UNESCO Prize for Peace Education}} (1992, [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://unesdoc.unesco.org/images/0010/001012/101288eb.pdf|sarlavha=UNESCO Prize for Peace Education (1992)|nashriyot=[[ЮНЕСКО]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Qirolicha Yelena ordeni (1995, [[Xorvatiya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://narodne-novine.nn.hr/clanci/sluzbeni/1995_09_62_1122.html|sarlavha=Odluka kojom se odlikuje Veleredom kraljice Jelene s lentom i Danicom|nashriyot={{нп5|Narodne novine|Narodne novine|en|Narodne novine}}|sana=22 avgusta 1995|kirish sanasi=15 iyulya 2017}}</ref>
⚫
* AQShning faxriy fuqaroligi (1996, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.senate.gov/pagelayout/reference/three_column_table/HonoraryCitizens_US.htm|sarlavha=Honorary Citizens of the United States|nashriyot=[[Сенат США]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* Tabassum ordeni (1996, [[Polsha]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1663492,Matka-Teresa-z-Kalkuty-ogloszona-swieta-Niesmy-w-sercu-jej-usmiech|sarlavha=Matka Teresa z Kalkuty ogłoszona świętą. "Nieśmy w sercu jej uśmiech"|nashriyot=[[Польское радио]]|sana=4 сентября 2016|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://orderusmiechu.pl/?q=node/1585|sarlavha=Matka Teresa z Kalkuty|nashriyot=[[Орден Улыбки]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .
* {{Tarjima qilinmagan 5|Орден «Честь нации»|Орден «Честь нации»|en|Honor of Nation Order}} (1996, [[Albaniya]]) <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ambasadat.gov.al/slovakia/sq/shenjterohet-nene-tereza|sarlavha=Shenjterohet "Nene Tereza"|nashriyot={{нп5|Правительство Албании|Правительство Албании|en|Cabinet of Albania}}|sana=|kirish sanasi=15 iyulya 2017}}</ref> .
* AQSh Kongressining Oltin medali (1997, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) <ref>{{Veb manbasi|url=https://history.house.gov/Institution/Gold-Medal/Gold-Medal-Recipients/|sarlavha=Congressional Gold Medal Recipients|nashriyot=[[Палата представителей США]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> .


== Tereza ona xotiralari ==
== Tereza ona xotiralari ==
[[Fayl:Mother-teresa-skopje.JPG|thumb| Teresaning ona shahri [[Skopye|boʻlmish Skopyeda]]<nowiki/>gi Teresa ona haykali]]
[[Fayl:Mother-teresa-skopje.JPG|thumb| [[Skopye]]dagi Teresa ona haykali.]]


* Albaniyaning eng yirik xalqaro aeroporti Teresa ona nomi bilan atalgan <ref>{{Veb manbasi|url=http://krugosvet.ru/enc/strany_mira/ALBANIYA.html?page=0,15#part-31|sarlavha=Энциклопедия Кругосвет: Албания|nashriyot=Кругосвет|kirish sanasi=2012-02-28|arxivurl=https://www.webcitation.org/68d2gA3mE?url=http://krugosvet.ru/enc/strany_mira/ALBANIYA.html?page=0,15#part-31|arxivsana=2012-06-23}}</ref> .
* Albaniyaning eng yirik xalqaro aeroport Teresa ona nomi bilan atalgan<ref>{{veb manbasi|url=http://krugosvet.ru/enc/strany_mira/ALBANIYA.html?page=0,15#part-31|sarlavha=Энциклопедия Кругосвет: Албания|nashriyot=Кругосвет|kirish sanasi=2012-02-28|arxivurl=https://www.webcitation.org/68d2gA3mE?url=http://krugosvet.ru/enc/strany_mira/ALBANIYA.html?page=0,15#part-31|arxivsana=2012-06-23}}</ref>.
* 2010-yilda Hindistonda Teresa onaga bag‘ishlangan 5 rupiylik tanga chiqarildi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ccoins.ru/asia/india3.html|sarlavha=Каталог монет. Республика Индия — юбилейные монеты|kirish sanasi=2012-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130213224546/http://ccoins.ru/asia/india3.html|arxivsana=2013-02-13}}</ref> .
* 2010-yilda Hindistonda Teresa onaga bagʻishlangan 5 rupiylik tanga chiqarilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ccoins.ru/asia/india3.html|sarlavha=Каталог монет. Республика Индия — юбилейные монеты|kirish sanasi=2012-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130213224546/http://ccoins.ru/asia/india3.html|arxivsana=2013-02-13}}</ref>.
* 2011-yil 26-sentyabrda Moskvada Bibi Maryamning begʻubor kontseptsiyasi sobori hududida Teresa ona haykali ochilishi boʻldi <ref>[http://www.blagovest-info.ru/index.php?ss=2&s=4&id=43093 Na otkritii pamyatnika materi Tereze v Moskve glavnoy temoy stalo razrushenie priyuta dlya bezdomnix]</ref> .
* 2011-yil 26-sentyabrda Moskvada Bibi Maryamning begʻubor kontseptsiyasi sobori hududida Teresa ona haykali ochilishi boʻlgan<ref>[http://www.blagovest-info.ru/index.php?ss=2&s=4&id=43093 Na otkritii pamyatnika materi Tereze v Moskve glavnoy temoy stalo razrushenie priyuta dlya bezdomnix]</ref>.


=== Teresa ona haqida filmlar ===
=== Teresa ona haqida filmlar ===
Teresa ona haqida bir qancha hujjatli va badiiy filmlar suratga olingan:
Tereza ona haqida bir qancha hujjatli va badiiy filmlar suratga olingan:


* 1969-yilda hujjatli film, 1971-yilda Teresa ona haqida Malkolm Muggerijning „Something Beautiful for God“ kitobi ham chiqdi.
* 1969-yilda hujjatli film, 1971-yilda Teresa ona haqida Malkolm Muggerijning „Something Beautiful for God“ kitobi ham chiqdi.
* 1994-yil „Doʻzax farishtasi“(Hell`s Angel) hujjatli filmi Teresa onaning faoliyatini tanqid qiladi.
* 1994-yil „Doʻzax farishtasi“ (Hell`s Angel) hujjatli filmi Tereza onaning faoliyatini tanqid qiladi.
* 2003-yilda „ Kalkuttalik Teresa onas (Madre Teresa)“ filmi chiqdi, u 2007-yilda „CAMIE award“ mukofotini oldi. Bosh rolni mashhur britaniyalik aktrisa Olivia Hussi ijro etgan.
* 2003-yilda „Kalkuttalik Tereza ona (Madre Teresa)“ filmi chiqdi, u 2007-yilda „CAMIE award“ mukofotini olgan. Bosh rolni mashhur britaniyalik aktrisa Olivia Hussi ijro etgan.


== Tanqid ==
== Tanqid ==
Kanadalik olimlar Serj Larivet, Jenevyev Chenard va Kerol Senxalning hisobotiga koʻra, Teresa klinikalari millionlab dollarli xayriyalar olishgan, lekin ularning bemorlari tibbiy yordam, tizimli diagnostika, zarur ovqatlanish va jabrlanganlar uchun yetarli [[Analgetiklar|ogʻriq qoldiruvchi]] vositalari qabul qilmagan <ref name="Université de Montréal">{{Yangiliklar manbasi |last=Larivée |first=Serge |last2=Carole Sénéchal |last3=Geneviève Chénard |date=2013-03-01 |title=Mother Teresa: anything but a saint&nbsp;... |publisher=[[Université de Montréal]] |url=http://www.nouvelles.umontreal.ca/udem-news/news/20130301-mother-teresa-anything-but-a-saint.html |access-date=2013-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160401151627/http://www.nouvelles.umontreal.ca/udem-news/news/20130301-mother-teresa-anything-but-a-saint.html |archive-date=2016-04-01}}</ref> : „ Tereza ona kasallar xochdagi Masih kabi azob chekishi kerak deb hisoblagan“ <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theglobeandmail.com/life/the-hot-button/mother-teresa-was-anything-but-a-saint-new-canadian-study-claims/article9317551/|sarlavha=Mother Teresa was 'anything but a saint,' new Canadian study claims|sana=2013-03-05|ish=The Globe and Mail|muallif=Adriana Barton}}</ref> .
Kanadalik olimlar Serj Larivet, Jenevyev Chenard va Kerol Senxalning hisobotiga koʻra, Teresa klinikalari millionlab dollarli xayriyalar olishgan, lekin ularning bemorlari tibbiy yordam, tizimli diagnostika, zarur ovqatlanish va jabrlanganlar uchun yetarli [[Analgetiklar|ogʻriq qoldiruvchi]] vositalari qabul qilmagan<ref name="Université de Montréal">{{yangiliklar manbasi |last=Larivée |first=Serge |last2=Carole Sénéchal |last3=Geneviève Chénard |date=2013-03-01 |title=Mother Teresa: anything but a saint&nbsp;... |publisher=[[Université de Montréal]] |url=http://www.nouvelles.umontreal.ca/udem-news/news/20130301-mother-teresa-anything-but-a-saint.html |access-date=2013-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160401151627/http://www.nouvelles.umontreal.ca/udem-news/news/20130301-mother-teresa-anything-but-a-saint.html |archive-date=2016-04-01}}</ref>: „Teresa ona kasallar xochdagi Masih kabi azob chekishi kerak deb hisoblagan“<ref>{{veb manbasi|url=https://www.theglobeandmail.com/life/the-hot-button/mother-teresa-was-anything-but-a-saint-new-canadian-study-claims/article9317551/|sarlavha=Mother Teresa was 'anything but a saint,' new Canadian study claims|sana=2013-03-05|ish=The Globe and Mail|muallif=Adriana Barton}}</ref>.


Germaniyaning Stern jurnalida chop etilgan hisobotda aytilishicha, 1991-yilda rahm-shafqat missiyasi tomonidan olingan xayriyalarning atigi 7 foizi xayriya maqsadlarida ishlatilgan <ref>[https://www.forbes.com/2010/08/10/forbes-india-mother-teresa-charity-critical-public-review.html Pointing Fingers At Mother Teresaʼs Heirs. Forbes. 8/10/2010]</ref> .
Germaniyaning Stern jurnalida chop etilgan hisobotda aytilishicha, 1991-yilda rahm-shafqat missiyasi tomonidan olingan xayriyalarning atigi 7 foizi xayriya maqsadlarida ishlatilgan<ref>[https://www.forbes.com/2010/08/10/forbes-india-mother-teresa-charity-critical-public-review.html Pointing Fingers At Mother Teresaʼs Heirs. Forbes. 8/10/2010]</ref>.


1963-yil 26-iyulda uning tugʻilgan shahri Skopye zilziladan jiddiy zarar koʻrganida (1070 kishi halok boʻlgan va binolarning 75 foizi vayron boʻlgan), Agnes Boiadgiu oʻzining monastir tashkilotidan moliyaviy yordam ajratishdan bosh tortdi.
1963-yil 26-iyulda uning tugʻilgan shahri Skopye zilziladan jiddiy zarar koʻrganida (1070 kishi halok boʻlgan va binolarning 75 foizi vayron boʻlgan), Agnes oʻzining monastir tashkilotidan moliyaviy yordam ajratishdan bosh tortdi.


Hindistonda yuz minglab odamlarning hayotiga zomin bo‘lgan tabiiy ofatlar chog‘ida Teresa ona jabrlanganlar uchun odamlarni duoga chaqirgan, biroq u hech qachon yordam uchun pul ajratmagan. Tadqiqotchilar shubhali siyosiy aloqalarga, uning qo‘lidan katta miqdorda pul o‘tganiga va Teresa onaning 100 mamlakatdagi 517 tashkilotida kasal va o‘layotganlarga yomon g‘amxo‘rlik ko‘rsatilayotganiga ishora qilmoqda. Taniqli rohiba bemorning taqdiri azoblanishiga ishonib, shafqatsiz va dogmatik qarashlarga amal qilgan holda ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishni taqiqladi, va shuningdek u, ajralish, abort va kontratseptsiyaga keskin qarshi chiqdi <ref>[http://zn.ua/WORLD/uchenye-obraz-materi-terezy-sozdan-pressoy-i-ne-vyderzhivaet-proverki-faktami-118143_.html Uchenie: Obraz materi Terezi sozdan pressoy i ne viderjivaet proverki faktami]</ref> .
Hindistonda yuz minglab odamlarning hayotiga zomin boʻlgan tabiiy ofatlar chogʻida Teresa ona jabrlanganlar uchun odamlarni duoga chaqirgan, biroq u hech qachon yordam uchun pul ajratmagan. Tadqiqotchilar shubhali siyosiy aloqalarga, uning qoʻlidan katta miqdorda pul oʻtganiga va Teresa onaning 100 mamlakatdagi 517 tashkilotida kasal va oʻlayotganlarga yomon gʻamxoʻrlik koʻrsatilayotganiga ishora qilmoqda. Taniqli rohiba bemorning taqdiri azoblanishiga ishonib, shafqatsiz va dogmatik qarashlarga amal qilgan holda ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishni taqiqlagan va shuningdek u, ajralish, abort va kontratseptsiyaga keskin qarshi chiqqan<ref>[http://zn.ua/WORLD/uchenye-obraz-materi-terezy-sozdan-pressoy-i-ne-vyderzhivaet-proverki-faktami-118143_.html Uchenie: Obraz materi Terezi sozdan pressoy i ne viderjivaet proverki faktami]</ref>.


Tashkilotning mehribonlik uylari koʻpincha juda ayanchli, yomon va iflos edi. Kasallar esa yetarli oziq-ovqat va ogʻriq qoldiruvchi vositalarni olmagan. Bularni mablagʻ yetishmasligi bilan bogʻlab boʻlmasdi — Teresa ona butun dunyodan koʻp miqdorda pul olgandi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=CALCUTTA PERSPECTIVE: Mother Theresa's care for the dying|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673694923531|sana=1994-09-17|nashriyot=[[The Lancet]]|muallif=Robin Fox|kirish sanasi=2016-08-16|til=en|iqtibos=|arxivurl=|arxivsana=}}</ref>
Tashkilotning mehribonlik uylari koʻpincha juda ayanchli, yomon va iflos boʻlgan. Kasallar esa yetarli oziq-ovqat va ogʻriq qoldiruvchi vositalarni olmagan. Bularni mablagʻ yetishmasligi bilan bogʻlab boʻlmasdi — Teresa ona butun dunyodan koʻp miqdorda pul olgan<ref>{{veb manbasi|sarlavha=CALCUTTA PERSPECTIVE: Mother Theresa's care for the dying|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673694923531|sana=1994-09-17|nashriyot=[[The Lancet]]|muallif=Robin Fox|kirish sanasi=2016-08-16|til=en|iqtibos=|arxivurl=|arxivsana=}}</ref>.


Mehribonlik tashkiloti davosi bor va davolab boʻlmaydigan bemorlarni ajratmadi, shuning uchun yashab qolgan odamlar infektsiyadan oʻlish va davolab boʻlmaslik xavfi ostida edi. Teresa onaning oʻzi oʻz ob’ektlarini „Oʻlganlar uchun uylar“ (Houses of the Dying) deb atagan. Boshpanalarda yaratilgan shart-sharoitlardan farqli oʻlaroq, Teresa onaning oʻzi Amerika Qoʻshma Shtatlari, Yevropa va Hindistondagi taniqli tibbiy klinikalarga malakali tibbiy yordam olish uchun murojaat qilgan, bu esa Kristofer Xitchens <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Nobel-Winner Aided the Poorest|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/inatl/longterm/teresa/stories/obit090697.htm|kirish sanasi=2013-08-26|iqtibos=In 1983, she had a heart attack, and in 1989, she received a pacemaker. In 1991, she was treated in California for heart ailments and pneumonia. In 1993 in Rome, she broke three ribs. In the same year, she developed malaria, which was complicated by heart and lung problems. Last April, she broke her collarbone. She also suffered from arthritis and failing eyesight.|arxivurl=https://www.webcitation.org/6JdF8ODZm?url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/inatl/longterm/teresa/stories/obit090697.htm|arxivsana=2013-09-14}}</ref> kabi tanqidchilar tomonidan ikkiyuzlamachilikda ayblanishiga sabab boʻlgan.
Mehribonlik tashkiloti davosi bor va davolab boʻlmaydigan bemorlarni ajratmagan, shuning uchun ham yashab qolgan odamlarning infektsiyadan oʻlishi xavfi boʻlgan. Teresa onaning oʻzi oʻz obyektlarini „Oʻlganlar uchun uylar“ (Houses of the Dying) deb atagan. Boshpanalarda yaratilgan shart-sharoitlardan farqli oʻlaroq, Teresa onaning oʻzi Amerika Qoʻshma Shtatlari, Yevropa va Hindistondagi taniqli tibbiy klinikalarga malakali tibbiy yordam olish uchun murojaat qilgan, bu esa Kristofer Xitchens<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Nobel-Winner Aided the Poorest|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/inatl/longterm/teresa/stories/obit090697.htm|kirish sanasi=2013-08-26|iqtibos=In 1983, she had a heart attack, and in 1989, she received a pacemaker. In 1991, she was treated in California for heart ailments and pneumonia. In 1993 in Rome, she broke three ribs. In the same year, she developed malaria, which was complicated by heart and lung problems. Last April, she broke her collarbone. She also suffered from arthritis and failing eyesight.|arxivurl=https://www.webcitation.org/6JdF8ODZm?url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/inatl/longterm/teresa/stories/obit090697.htm|arxivsana=2013-09-14}}</ref> kabi tanqidchilar tomonidan ikkiyuzlamachilikda ayblanishiga sabab boʻlgan.


⚫
Teresaning eng mashhur tanqidchilaridan biri ingliz jurnalisti, adabiyotshunos olim va [[Antiteizm|antiteist]] Hristofer Xitchens, „Missionerlik pozitsiyasi: nazariya va amaliyotda Teresa ona“ (''The Missionary Position:Mother Teresa in Theory and Practice'') esse muallifi edi. 2003-yilgi maqolasida u shunday deb yozadi: „Bu bizni boylarga indulgentsiya sotib ularni doʻzax otashidan qutqaradigan oʻrta asrdagi cherkov korrupsiyasiga qaytarib olib keladi. Teresa ona kambagʻallarning doʻsti emas edi. U qashshoqlikning doʻsti. U azob-uqubatlar Xudoning sovgʻasi ekanligini aytgan. U oʻz hayotini ayollarni majburan farzand koʻrishdan ozod qilishga va dunyoda qashshoqlikning oldini olishning yagona samarali yoʻli boʻlgan ayollar emansipatsiyasini oldini olishga, bagʻishlagan“<ref>{{veb manbasi|url=http://www.slate.com/articles/news_and_politics/fighting_words/2003/10/mommie_dearest.html|sarlavha=Mommie Dearest|nashriyot=''Slate''|familiya=Hitchens|ism=Christopher|sana=2015-12-18|kirish sanasi=2015-12-19}}</ref>. Teresa oʻzining yurak xastaligni davolash uchun zamonaviy klinikani tanlaganida Hitchens uni ikkiyuzlamachilikda aybladi<ref>''cf.'' Fr. James Martin, SJ, Letter in ''The New York Review of Books'', 19 September 1996 [http://www.nybooks.com/articles/1996/09/19/in-defense-of-mother-teresa/ In Defense of Mother Teresa], accessed 2 February 2014.</ref>.


== Adabiyotlar ==
⚫
Teresaning eng mashhur tanqidchilaridan biri ingliz jurnalisti, adabiyotshunos olim va [[Antiteizm|antiteist]] Hristofer Xitchens, „Missionerlik pozitsiyasi: nazariya va amaliyotda Teresa ona“ (''The Missionary Position:Mother Teresa in Theory and Practice'') esse muallifi edi . 2003-yilgi maqolasida u shunday deb yozadi: „Bu bizni boylarga indulgentsiya sotib ularni doʻzax otashidan qutqaradigan oʻrta asrdagi cherkov korruptsyiyasiga qaytarib olib keladi. Teresa ona kambagʻallarning doʻsti emas edi. U qashshoqlikning doʻsti edi. U azob-uqubatlar Xudoning sovgʻasi ekanligini aytgan. U o‘z hayotini ayollarni majburan farzand ko‘rishdan ozod qilishga va dunyoda qashshoqlikning oldini olishning yagona samarali yo‘li bo‘lgan ayollar emansipatsiyasini oldini olishga, bag‘ishladi“<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.slate.com/articles/news_and_politics/fighting_words/2003/10/mommie_dearest.html|sarlavha=Mommie Dearest|nashriyot=''Slate''|familiya=Hitchens|ism=Christopher|sana=2015-12-18|kirish sanasi=2015-12-19}}</ref>.Teresa oʻzining yurak xastaliklarini davolash uchun zamonaviy klinikani tanlaganida Hitchens uni ikkiyuzlamachilikda aybladi <ref>''cf.'' Fr. James Martin, SJ, Letter in ''The New York Review of Books'', 19 September 1996 [http://www.nybooks.com/articles/1996/09/19/in-defense-of-mother-teresa/ In Defense of Mother Teresa], accessed 2 February 2014.</ref> .


⚫
* {{kitob manbasi|author=Вандерхилл Э.|title=Мистики XX века.Энциклопедия|agency=Пер. с англ. Д. Гайдук|url=|location=М.|publisher=МИФ: Локид|year=1996|volume=|страниц=522|pages=|isbn=5-87214-023-3|ref=Вандерхилл}}
⚫
== Manbalar ==

== Adabiyot ==

⚫
* {{Книга|автор=Вандерхилл Э.|заглавие=Мистики XX века.Энциклопедия|ответственный=Пер. с англ. Д. Гайдук|ссылка=|место=М.|издательство=МИФ: Локид|год=1996|том=|страниц=522|страницы=|isbn=5-87214-023-3|ref=Вандерхилл}}
* ''Nemtina A. A.'' Mat Tereza. — M.: Izd-vo Fransiskansev, 2013. — 139 s., 1000 ekz. — ISBN 978-5-89208-105-4
* ''Nemtina A. A.'' Mat Tereza. — M.: Izd-vo Fransiskansev, 2013. — 139 s., 1000 ekz. — ISBN 978-5-89208-105-4
* ''[[:fr:Jean-Michel Di Falco|Jan-Mishel di Falko]].'' Mat Tereza. Vera tvorit chudesa. — M.: Tekst, 2004. — ISBN 5-7516-0481-4
* ''[[:fr:Jean-Michel Di Falco|Jan-Mishel di Falko]].'' Mat Tereza. Vera tvorit chudesa. — M.: Tekst, 2004. — ISBN 5-7516-0481-4


⚫
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==
== Havolalar ==


* [http://motherteresa.ru/ Teresa onaga bagʻishlangan veb-sayt] (rus. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</small>
* [http://motherteresa.ru/ Teresa onaga bagʻishlangan veb-sayt] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120551/http://motherteresa.ru/ |date=2020-03-23 }} (rus. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</small>
* [https://sites.google.com/site/2015mamkin/home/biblioteka/mat-tereza-v-lubom-slucae Ona Teresa.] [https://sites.google.com/site/2015mamkin/home/biblioteka/mat-tereza-v-lubom-slucae „Nima boʻlganda ham yaxshilik qil“]
* [https://sites.google.com/site/2015mamkin/home/biblioteka/mat-tereza-v-lubom-slucae Ona Teresa.] [https://sites.google.com/site/2015mamkin/home/biblioteka/mat-tereza-v-lubom-slucae „Nima boʻlganda ham yaxshilik qil“]
* [http://selfire.com/2008/07/1175/ Teresa ona.] [http://selfire.com/2008/07/1175/ Hayot hikoyasi]
* [http://selfire.com/2008/07/1175/ Teresa ona.] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/07/1175/ |date=2020-03-23 }} [http://selfire.com/2008/07/1175/ Hayot hikoyasi] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/07/1175/ |date=2020-03-23 }}
* [http://selfire.com/2008/09/1651/ Tereza ona.] [http://selfire.com/2008/09/1651/ Iqtibos]
* [http://selfire.com/2008/09/1651/ Tereza ona.] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120549/http://selfire.com/2008/09/1651/ |date=2020-03-23 }} [http://selfire.com/2008/09/1651/ Iqtibos] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120549/http://selfire.com/2008/09/1651/ |date=2020-03-23 }}
* [http://selfire.com/2008/09/1677/ Tereza ona.] [http://selfire.com/2008/09/1677/ Kam maʼlum faktlar]
* [http://selfire.com/2008/09/1677/ Tereza ona.] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/09/1677/ |date=2020-03-23 }} [http://selfire.com/2008/09/1677/ Kam maʼlum faktlar] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/09/1677/ |date=2020-03-23 }}
* [http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1979/ Nobel mukofoti veb-saytidagi sahifa]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>
* [http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1979/ Nobel mukofoti veb-saytidagi sahifa]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>
* [https://www.youtube.com/watch?v=9WQ0i3nCx60 Tereza ona haqida film]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>
* [https://www.youtube.com/watch?v=9WQ0i3nCx60 Tereza ona haqida film]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>
* [http://www.delphis.ru/journal/article/vest-o-materi-tereze Tereza ona haqidagi yangiliklar]
* [http://www.delphis.ru/journal/article/vest-o-materi-tereze Tereza ona haqidagi yangiliklar]
* [https://web.archive.org/web/20160907201240/http://direct-press.ru/v-mire/71839-v-vatikane-kanonizirovali-mat-terezu-opublikovano-video Tereza ona Vatikanda kanonizatsiya qilindi — video chop etildi]
* [https://web.archive.org/web/20160907201240/http://direct-press.ru/v-mire/71839-v-vatikane-kanonizirovali-mat-terezu-opublikovano-video Tereza ona Vatikanda kanonizatsiya qilindi — video chop etildi]

⚫
[[Turkum:Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]]
[[Turkum:Kishilar]]
[[Turkum:1997-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:1997-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:5-sentabrda vafot etganlar]]
[[Turkum:5-sentabrda vafot etganlar]]
[[Turkum:1910-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1910-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:26-avgustda tugʻilganlar]]
[[Turkum:26-avgustda tugʻilganlar]]
⚫
{{Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti laureatlari}}
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]

2024-yil 4-yanvar, 12:36 dagi koʻrinishi

Kalkuttalik Teresa
Agnes Gonxha Bojaxhiu
Avliyo Teresa
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 26-avgust 1910-yil
Skopye, Usmonli imperiyasi
Vafoti 5-yil 5-sentyabr(1997-09-05)
(87 yoshda)
Kalkutta, Hindiston
Oʻlim sababi Yurak xuruji
Millati arman
Onasi Dranafile (Drana) Bernai Bojaxhiu
Otasi Nikollë Bojaxhiu
Dini Xristian
Dafn etilgan joyi Kalkutta
Unvoni
Nobel mukofoti laureati
Nobel mukofoti laureati

Kalkuttalik Avliyo[1] Teresa (haqiqiy ismi Agnes Gonxha Bojaxhiu ;albancha: Anjezë Gonxhe Bojaxhiu; 1910 -yil 26-avgust, Skopye, Usmonli imperiyasi[2] — 1997-yil 5-sentabr, Kalkutta, Hindiston), butun dunyoda Teresa ona nomi bilan mashhur[3][4]  katolik rohiba, kambagʻallar va bemorlarga xizmat qiliuvchi mehr-shafqat rohibalari missionerlar monastir jamoatining asoschisi.

Tinchlik uchun Nobel mukofoti laureati (1979)

2003-yilda katolik cherkovi tomonidan bahtiyorlar siymosi safiga kiritilgan, 2016-yil 4-sentyabrda esa kanonizatsiya qilingan (avliyolar safiga kiritilgan)[5].

Teresaning faoliyati rohibaning shubhali siyosiy aloqalari, xayriya qilingan mablagʻlardan samarasiz foydalanganligi va davolash vaqtida ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishni rad qilgani uchun tanqid qilingan.

Biografiyasi

Milliy sari kiygan xayriya missionerlari
Kalkutta xayriya uyi
Nirmal Xriday, Teresa onaning Kalkutta hospisi , 2007-yil

Agnes 1910-yil 26-avgustda Makedoniyaning Skopye shahrida[6] tugʻilgan. Kosovo-albanlari Dranfile va Nikollëning kenja farzandi boʻlgan[7]. Keyinchalik, Teresa ona 27-avgust choʻqintirilgan kunini „Haqiqiy tugʻilgan kunim“ deb ataydi[6]. Uning ota-onasi katolik edi. Uning Agata ismli singlisi va Lazar ismli ukasi bor edi. Oila juda badavlat boʻlib, uning otasi yirik qurilish kompaniyasining egasi va muvaffaqiyatli savdogar edi. Dranfile koʻp vaqtini ibodat va hayriya ishlariga bagʻishlardi. Kambagʻallarni Boyagyu oilasi iliq kutib olardi, bundan tashqari, Dranfile oʻz farzandlari bilan bir nechta kambagʻal oilalalarni yoʻqlab borardi. Nikollë 1919-yilda oʻldirilgandan soʻng uch farzand bilan yolgʻiz qolgan Dranfile, tikuvchilik, kashtachilik va boshqa turli ishlar bilan kun kechirgan[8].

Agnes 1928-yilda oʻrta maktabni tugatgan. Bir kuni u cherkov ruhoniysi Hindistondagi missionerlarning maktublarini oʻqiyotganini eshitdib qoladi, uning taʼkidlashicha, shundan keyin ichki ovoz uni Hindistonda missioner boʻlishga undagan. U Irlandiyaga ketib u yerda „Loretoning Irland hamshiralari“ monastir tashkilotiga qoʻshiladi[8].

Koʻp oʻtmay, tashkilot uni Kalkuttaga yuboradi va 1937-yilda Agnes monastir qasamyodini qabul qiladi. Avliyo Teresa de Lizye sharafiga Teresa ismini oʻziga oladi. Song, taxminan 20 yil davomida monastirdagi qizlar maktabida dars beradi[9].

1946-yil 10-sentyabrda Teresa ona Darjilingdagi har yili oʻtkaziladigan Muqaddas Govenyaga boradi. U yerga ketayotib, poyezdda: „Boy va kambagʻallar orasida yasha, Men sen bilan boʻlaman“ degan ichki ovozni eshitganini aytadi[10]. Ammo, faqatgina 1948- yil avgust oyida monastirni tark etish va Kalkuttaning kambagʻal hamda qashshoqlariga yordam berish ruhsatini qoʻlga kiritadi[11].

1950-yil 7-oktyabrda Teresa ona Rim papasi Pi XII dan opa-singil missionerlar muhabbati tashkilotini yaratishga ruxsat oladi, tashkilot faoliyati millati va dinidan qatʼi nazar qashshoqlar va ogʻir kasallangan bemorlar uchun maktab, boshpana va kasalxonalar yaratishga qaratilgan edi[12].

1996-yilga kelib bu tashkilot dunyoning 111 ta davlatda 400 ta filiali, dunyoning 120 ta davlatda 700 ta Mehribonlik uylari oʻz ichiga oladi, 500 ming oilaga muntazam oziq-ovqat yordami koʻrsatiladi, kasalxonalarda, moxov koloniyalarida,OITS bilan kasallangan bemorlar poliklinikalarida 250 ming kishiga tibbiy yordam koʻrsatiladi. Tashkilot filiallariga qarashli maktablarda 20 ming bola tahsil oladi. Tashkilot faoliyati jismoniy shaxslar, korxonalar, jamoat va xalqaro tashkilotlar, davlat organlarining xayriya mablagʻlari hisobidan moliyalashtiriladi. Norasmiy hisob-kitoblarga koʻra, uning yillik byudjeti 10-50 milliard dollarni tashkil qilgan[13].

1973-yilda Teresa ona din sohasidagi taraqqiyot uchun Templeton mukofotining birinchi laureati boʻlgan.

1979-yilda Teresa ona „Jabrlangan odamga yordam berishdagi faoliyati uchun“ Nobel mukofotiga sazovor boʻlgan.

U 1997-yil 5-sentyabrda Kalkuttada (Hindiston) 88 yoshida vafot etadi.

Diniy hayoti

Bir kun Teresa ona oʻzining xizmati haqida uning Masihga boʻlgan ishonchiga asoslanganligini aytgan.

Baʼzi manbalarga koʻra, Teresa ona oʻzining diniy qarashlari haqida deyarli ellik yil davom etgan shubha va kurashlarni boshdan kechirgan, baʼzi manbalarga koʻra, vafotigacha „na qalbida, na yuragida Xudoning borligini his qilgan.“[14],Teresa ona Xudoning borligiga chuqur shubha qilganligi va imonsizligi tufayli kuchli ogʻriqni boshdan kechirganini aytadi.

Salomatligining yomonlashishi va vafoti

Teresa ona Rimda 1984-yilda Rim papasi John Poul II ning oldiga tashrifi chogʻida yurak xurujiga uchradi. 1989-yilda ikkinchi xurujdan soʻng unga sunʼiy yurak stimulyatori oʻrnatiladi. 1991-yilda Meksikada pnevmoniya bilan kurashganidan soʻng, yurak bilan bogʻliq muammolardan aziyat chekadi. Teresa ona rahm-shafqat tashkilot rahbari lavozimidan voz kechishni taklif qiladi. Ammo tashkilot rohibalari yashirin ovozda unga qarshi ovoz berishadi.

1996-yil aprel oyida Teresa ona yoqa suyagini yiqish oqibatida sindirib oldi. Oʻsha yilning avgust oyida bezgak bilan kasallandi, shuningdek, chap qorincha yetishmovchiligidan aziyat chekadi. Uning yuragi operatsiya qilinsada, sogʻligʻi yomonlashayotgandi. Teresa ona kasal boʻlib qolganida, oʻzining klinikalaridan birida emas, balki Kaliforniyadagi yaxshi jihozlangan shifoxonada davolanishga qaror qiladi. Kalkutta arxiyepiskopi Henri Sebastian D' Sauzaning aytishicha, Teresa ona yurak xastaligi bilan birinchi marta kasalxonaga yotqizilganida, u ruhoniyga Teresaning ruxsati bilan ekskorizmani (jinni chiqarib tashlashni) buyurgan, chunki u Teresani shaytonning tahdidi ostida boʻlishi mumkinligiga ishongan.

1997-yil 13-martda Teresa ona mehr-shafqat tashkiloti rahbari lavozimini tark etadi. U 1997-yil 5-sentyabrda vafot etadi. Uning vafoti vaqtida Teresa ona ishlagan missionerlar tashkilotidan 123 ta mamlakatdan 4000 missionerlar bor edi.

Mukofotlari

Prezident Raegan Teresa onaga Ozodlik medalini topshirmoqda.

Tereza ona xotiralari

Skopyedagi Teresa ona haykali.
  • Albaniyaning eng yirik xalqaro aeroport Teresa ona nomi bilan atalgan[36].
  • 2010-yilda Hindistonda Teresa onaga bagʻishlangan 5 rupiylik tanga chiqarilgan[37].
  • 2011-yil 26-sentyabrda Moskvada Bibi Maryamning begʻubor kontseptsiyasi sobori hududida Teresa ona haykali ochilishi boʻlgan[38].

Teresa ona haqida filmlar

Tereza ona haqida bir qancha hujjatli va badiiy filmlar suratga olingan:

  • 1969-yilda hujjatli film, 1971-yilda Teresa ona haqida Malkolm Muggerijning „Something Beautiful for God“ kitobi ham chiqdi.
  • 1994-yil „Doʻzax farishtasi“ (Hell`s Angel) hujjatli filmi Tereza onaning faoliyatini tanqid qiladi.
  • 2003-yilda „Kalkuttalik Tereza ona (Madre Teresa)“ filmi chiqdi, u 2007-yilda „CAMIE award“ mukofotini olgan. Bosh rolni mashhur britaniyalik aktrisa Olivia Hussi ijro etgan.

Tanqid

Kanadalik olimlar Serj Larivet, Jenevyev Chenard va Kerol Senxalning hisobotiga koʻra, Teresa klinikalari millionlab dollarli xayriyalar olishgan, lekin ularning bemorlari tibbiy yordam, tizimli diagnostika, zarur ovqatlanish va jabrlanganlar uchun yetarli ogʻriq qoldiruvchi vositalari qabul qilmagan[39]: „Teresa ona kasallar xochdagi Masih kabi azob chekishi kerak deb hisoblagan“[40].

Germaniyaning Stern jurnalida chop etilgan hisobotda aytilishicha, 1991-yilda rahm-shafqat missiyasi tomonidan olingan xayriyalarning atigi 7 foizi xayriya maqsadlarida ishlatilgan[41].

1963-yil 26-iyulda uning tugʻilgan shahri Skopye zilziladan jiddiy zarar koʻrganida (1070 kishi halok boʻlgan va binolarning 75 foizi vayron boʻlgan), Agnes oʻzining monastir tashkilotidan moliyaviy yordam ajratishdan bosh tortdi.

Hindistonda yuz minglab odamlarning hayotiga zomin boʻlgan tabiiy ofatlar chogʻida Teresa ona jabrlanganlar uchun odamlarni duoga chaqirgan, biroq u hech qachon yordam uchun pul ajratmagan. Tadqiqotchilar shubhali siyosiy aloqalarga, uning qoʻlidan katta miqdorda pul oʻtganiga va Teresa onaning 100 mamlakatdagi 517 tashkilotida kasal va oʻlayotganlarga yomon gʻamxoʻrlik koʻrsatilayotganiga ishora qilmoqda. Taniqli rohiba bemorning taqdiri azoblanishiga ishonib, shafqatsiz va dogmatik qarashlarga amal qilgan holda ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishni taqiqlagan va shuningdek u, ajralish, abort va kontratseptsiyaga keskin qarshi chiqqan[42].

Tashkilotning mehribonlik uylari koʻpincha juda ayanchli, yomon va iflos boʻlgan. Kasallar esa yetarli oziq-ovqat va ogʻriq qoldiruvchi vositalarni olmagan. Bularni mablagʻ yetishmasligi bilan bogʻlab boʻlmasdi — Teresa ona butun dunyodan koʻp miqdorda pul olgan[43].

Mehribonlik tashkiloti davosi bor va davolab boʻlmaydigan bemorlarni ajratmagan, shuning uchun ham yashab qolgan odamlarning infektsiyadan oʻlishi xavfi boʻlgan. Teresa onaning oʻzi oʻz obyektlarini „Oʻlganlar uchun uylar“ (Houses of the Dying) deb atagan. Boshpanalarda yaratilgan shart-sharoitlardan farqli oʻlaroq, Teresa onaning oʻzi Amerika Qoʻshma Shtatlari, Yevropa va Hindistondagi taniqli tibbiy klinikalarga malakali tibbiy yordam olish uchun murojaat qilgan, bu esa Kristofer Xitchens[44] kabi tanqidchilar tomonidan ikkiyuzlamachilikda ayblanishiga sabab boʻlgan.

Teresaning eng mashhur tanqidchilaridan biri ingliz jurnalisti, adabiyotshunos olim va antiteist Hristofer Xitchens, „Missionerlik pozitsiyasi: nazariya va amaliyotda Teresa ona“ (The Missionary Position:Mother Teresa in Theory and Practice) esse muallifi edi. 2003-yilgi maqolasida u shunday deb yozadi: „Bu bizni boylarga indulgentsiya sotib ularni doʻzax otashidan qutqaradigan oʻrta asrdagi cherkov korrupsiyasiga qaytarib olib keladi. Teresa ona kambagʻallarning doʻsti emas edi. U qashshoqlikning doʻsti. U azob-uqubatlar Xudoning sovgʻasi ekanligini aytgan. U oʻz hayotini ayollarni majburan farzand koʻrishdan ozod qilishga va dunyoda qashshoqlikning oldini olishning yagona samarali yoʻli boʻlgan ayollar emansipatsiyasini oldini olishga, bagʻishlagan“[45]. Teresa oʻzining yurak xastaligni davolash uchun zamonaviy klinikani tanlaganida Hitchens uni ikkiyuzlamachilikda aybladi[46].

Adabiyotlar

Manbalar

  1. ↑ „Мать Терезу причислили к лику святых — Meduza“ (ru). Qaraldi: 2016-yil 4-sentyabr.
  2. ↑ „Mother Teresa of Calcutta (1910-1997), biography“. www.vatican.va. Qaraldi: 2019-yil 9-yanvar.
  3. ↑ Ф. Л. Агеенко. „Тереза. Словарь собственных имён русского языка. Печатное издание М.: ООО «Издательство "Мир и Образование"», 2010. Электронная версия, «ГРАМОТА.РУ», 2011.“. gramota.ru. — „Тере́за, -ы [тэрэ] (мать Тереза) (основательница и настоятельница католич. Ордена милосердия в Калькутте, Индия)“. Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  4. ↑ Лопатин В. В., Нечаева И. В., Чельцова Л. К.. Прописная или строчная? Орфографический словарь, Библиотека словарей ЭКСМО. М.: Эксмо, 2011 — 264-bet. ISBN 978-5-699-49001-1, ББК 81.2Рус-4. 
  5. ↑ „Ватикан причислил монахиню мать Терезу к лику святых“. Радио "Свобода" (2016-yil 4-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 4-sentyabr.
  6. ↑ 6,0 6,1 (2002) „Mother Teresa of Calcutta (1910—1997)“. Vatican News Service. Retrieved 30 May 2007.
  7. ↑ Poplin, Mary. The Marriage Devotional: 365 Simple Ways to Celebrate Your Love. Andoza:Нп3, 2011 — 97-bet. ISBN 978-0830834723. [sayt ishlamaydi]. — „Mother Teresa, Albanian Catholic Nun Founder of the missionaries of charity“.
  8. ↑ 8,0 8,1 „Detstvo“. 2021-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  9. ↑ „Sestra i nastavnitsa“. 2021-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  10. ↑ „Vtoroy zov“. 2021-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  11. ↑ „Vne sten monastirya“. 2021-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  12. ↑ „Orden miloserdiya“. 2021-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  13. ↑ Angel dlya ada
  14. ↑ „Time: Кризис веры Матери Терезы“. 2013-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-sentyabr.
  15. ↑ „Padma Shri Awardees“. Правительство Индии. 2014-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15 июля 2017.
  16. ↑ „Mother Teresa“. Премия Рамона Магсайсая. 2017-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15 июля 2017.
  17. ↑ „Awarding of the John XXIII International Peace Prize to Sister Teresa Boyaxhiu (6-yanvar 1971-yil)“. Святой Престол. Qaraldi: 15 июля 2017.
  18. ↑ „Previous Templeton Prize Winners“. Темплтоновская премия. Qaraldi: 15 июля 2017.
  19. ↑ „Albert Schweitzer International Prizes Ceremony at UNC-Wilmington“. Университет Северной Каролины в Уилмингтоне. Qaraldi: 15 июля 2017.
  20. ↑ „Mother Teresa receives La Storta Medal, 1976“. Скрантонский университет. Qaraldi: 15 июля 2017.
  21. ↑ „Supplement 47418, page 22“. The London Gazette (30 декабря 1977). Qaraldi: 15 июля 2017.
  22. ↑ „Mother Theresa of Calcutta“. Премия Бальцана. Qaraldi: 15 июля 2017.
  23. ↑ „The Nobel Peace Prize 1979“. Нобелевский комитет. Qaraldi: 15 июля 2017.
  24. ↑ „Bharat Ratna Awardees“. Правительство Индии. 2017-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15 июля 2017.
  25. ↑ „Мајка Тереза“. Город Скопье. Qaraldi: 15 июля 2017.[sayt ishlamaydi]
  26. ↑ „Bojaxhiu, Teresa. Companion of the Order of Australia“. Правительство Австралии (26 января 1982). 2011-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15 июля 2017.
  27. ↑ „Mother Teresa honoured by HM Queen Elizabeth II“. Andoza:Нп5 (24-noyabrya 1983). Qaraldi: 15-iyulya 2017.
  28. ↑ „Announcement of the Recipients of the Presidential Medal of Freedom“. Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре (8 апреля 1985). 2018-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15 июля 2017.
  29. ↑ „96 лет назад родилась мать Тереза“. РИА Новости (27 августа 2006). Qaraldi: 15 июля 2017.
  30. ↑ „Лауреаты международной золотой медали имени Льва Толстого“. Российский детский фонд. 2017-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  31. ↑ „Od 1990. godine (Republika Hrvatska)“. Город Загреб. Qaraldi: 15 июля 2017.
  32. ↑ „Odluka kojom se odlikuje Veleredom kraljice Jelene s lentom i Danicom“. Andoza:Нп5 (22-avgusta 1995). Qaraldi: 15-iyulya 2017.
  33. ↑ „Honorary Citizens of the United States“. Сенат США. Qaraldi: 15 июля 2017.
  34. ↑ „Matka Teresa z Kalkuty ogłoszona świętą. "Nieśmy w sercu jej uśmiech"“. Польское радио (4 сентября 2016). Qaraldi: 15 июля 2017.
  35. ↑ „Congressional Gold Medal Recipients“. Палата представителей США. Qaraldi: 15 июля 2017.
  36. ↑ „Энциклопедия Кругосвет: Албания“. Кругосвет. 2012-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-fevral.
  37. ↑ „Каталог монет. Республика Индия — юбилейные монеты“. 2013-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 29-yanvar.
  38. ↑ Na otkritii pamyatnika materi Tereze v Moskve glavnoy temoy stalo razrushenie priyuta dlya bezdomnix
  39. ↑ Larivée, Serge; Carole Sénéchal; Geneviève Chénard. „Mother Teresa: anything but a saint ...“. Université de Montréal (2013-yil 1-mart). 2016-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 6-mart.
  40. ↑ Adriana Barton. „Mother Teresa was 'anything but a saint,' new Canadian study claims“. The Globe and Mail (2013-yil 5-mart).
  41. ↑ Pointing Fingers At Mother Teresaʼs Heirs. Forbes. 8/10/2010
  42. ↑ Uchenie: Obraz materi Terezi sozdan pressoy i ne viderjivaet proverki faktami
  43. ↑ Robin Fox. „CALCUTTA PERSPECTIVE: Mother Theresa's care for the dying“ (en). The Lancet (1994-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 16-avgust.
  44. ↑ „Nobel-Winner Aided the Poorest“. — „In 1983, she had a heart attack, and in 1989, she received a pacemaker. In 1991, she was treated in California for heart ailments and pneumonia. In 1993 in Rome, she broke three ribs. In the same year, she developed malaria, which was complicated by heart and lung problems. Last April, she broke her collarbone. She also suffered from arthritis and failing eyesight.“. 2013-yil 14-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 26-avgust.
  45. ↑ Hitchens, Christopher „Mommie Dearest“. Slate (2015-yil 18-dekabr). Qaraldi: 2015-yil 19-dekabr.
  46. ↑ cf. Fr. James Martin, SJ, Letter in The New York Review of Books, 19 September 1996 In Defense of Mother Teresa, accessed 2 February 2014.

Havolalar

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Teresa_ona&oldid=3997919" dan olindi