Solih Umarov sahifasining manbasini koʻrish

{{Harbiy arbob bilgiqutisi
|ism=Solih Husanovich Umarov
|tasvir=
|laqabi=
|tugʻilgan_sanasi={{tugʻilgan sanasi|1921|05|02}}
|tugʻilgan_joyi=[[Toshkent]]
|vafot_sanasi={{vafot sanasi va yoshi|1995|12|23|1921|05|02}}
|vafot_joyi=[[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]
|fuqaroligi=[[SSSR]]
|unvoni=Kapitan
|qism=
|qoʻmondonlik=
|lavozimi=
|jang=[[Ikkinchi jahon urushi]]
|mukofotlari=
|istefoda=
|turmush oʻrtogi=
|bolalari=
|otasi=
|onasi=
}}
'''Solih Husanovich Umarov''' ([[1921-yil]] [[2-may]], [[Toshkent]] – [[1995-yil]] [[23-dekabr]], [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]) – [[Ikkinchi jahon urushi]] qatnashchisi<ref>{{veb manbasi |title=УМАРОВ Салих Хусанович :: Память народа |url=https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie150033478/ |website=www.pamyat-naroda.ru |accessdate=26-noyabr 2023-yil}}</ref>.

Germaniyada Vilgelmshtadt aholi punktidagi (1945-yil 2—3.5) koʻrsatgan jasorati uchun Qahramon unvoni berilgan (1945-yil 31.5). Kapitan Umarov Minsk shahrining faxriy fuqarosi. Urushdan soʻng sanoat va xoʻjalikning turli sohalarida ishlagan. Toshkent shahridagi koʻchalardan biri uning nomi bilan ataladi.<ref>"Umarov Solih Husanovich" ''[[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi|OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/Oʻzbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20U%20harfi.pdf U-harfi]{{Oʻlikhavola|date=dekabr 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>

== Hayoti ==
Solih Husanovich Umarov [[1921-yil]] [[2-may]]da Toshkent shahri, Chigʻatoy mahallasida ishchi oilasida tugʻilgan. Onasi [[1927-yil]]da, otasi [[1932-yil]]da vafot etgan va 11 yoshidan boshlab bolalar uyida tarbiyalangan. 7-sinfni tugatib, Toshkent pedagogika bilim yurtiga oʻqishga kiradi va Toshkent pedagogika bilim yurtini (1938) tamomlab, Parkent tumanidagi Budyonniy nomidagi oʻrta maktabga oʻqituvchilikka yuboriladi<ref>{{veb manbasi |title=Последний бой капитана Умарова |url=https://nuz.uz/moi-uzbekistancy/49117-posledniy-boy-kapitana-umarova.html |website=www.nuz.uz |accessdate=26-noyabr 2023-yil |arxivsana=2023-11-26 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20231126093022/https://nuz.uz/moi-uzbekistancy/49117-posledniy-boy-kapitana-umarova.html }}</ref>.

[[1940-yil]] [[10-yanvar]]da Sovet Armiyasi safiga chaqirildi. [[1941-yil]]ning avgustigacha u oddiy askar sifatida xizmat qildi. Kichik leytenantlar uchun qisqa muddatli oʻquv kursini tugatgandan soʻng, u 87-piyoda brigadasi tarkibida oʻt ochish vzvodining komandiri etib tayinlandi. 1942-yil fevral oyining oxirida u Bologoye stansiyasi hududida jangga kirdi. Ushbu jangda ikkita polk va bitta dushman tanki yoʻq qilindi. Ushbu jangovar topshiriqni bajargani uchun Umarovga leytenant unvoni berildi. [[1943-yil]] aprel oyida 87-piyoda brigadasi asosida 76-piyodalar diviziyasi tuzildi, unda Umarov 1-Belorussiya fronti 47-armiyasining 80-artilleriya polkining 1-vzvodiga qoʻmondonlik qildi.

Yelnya shahrini ozod qilish boʻyicha harbiy operatsiyada u „Jasorat uchun“ medali bilan taqdirlangan. [[1943-yil]]da Umarovga katta leytenant unvoni berildi va u 80-artilleriya polkining 1-batalyoniga komandir etib tayinlandi. U Smolensk, Orsha, Mogilev shaharlarini ozod qilish uchun janglarda qatnashgan, buning uchun ikki marta 2-darajali Vatan urushi ordeni bilan, shuningdek, kapitan unvoni bilan taqdirlangan. 1943-yildan [[KPSS]] aʼzosi. 1944-yilda Kovel shahrini ozod qilish uchun boʻlgan janglarda u [[Lenin ordeni]] bilan taqdirlangan.

1-Belorussiya fronti 47-armiyasining 76-oʻqchi diviziyasining 80-artilleriya polkining 1-batalyoni komandiri kapitan Umarov [[Berlin operatsiyasi]]da alohida ajralib turdi. [[1945-yil]] [[2-may]]da Umarov batalyoni Vilgelmshtadt-Deberinz lager magistralini egallab olish va dushmanning bu yoʻl boʻylab oʻtib ketishiga yoʻl qoʻymaslik vazifasini oldi. Batalyonni katta yoʻlga oʻtkazib, uni toʻsib qoʻydi. Dushman kolonnasi, taxminan 4000 kishi edi. Kun davomida 11 ta hujum uyushtirdi, ammo ularning barchasi artilleriyachilar tomonidan muvaffaqiyatli qaytarildi. Kun davomida 200 ga yaqin askar va ofitser, bitta tank, 4 ta bronetransportyor, 6 ta oʻq-dorilar bilan jihozlangan mashina yoʻq qilindi. Jangchilar dushmanning 175 askar va zobitini asirga oldilar.

SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1945-yil 31-maydagi farmoni bilan kapitan Umarov Solih Husanovich Germaniyada Vilgelmshtadt aholi punktidagi (1945-yil 2—3.5) koʻrsatgan jasorati uchun [[Sovet Ittifoqi Qahramoni]] unvoni berilgan (1945-yil 31.5). Kapitan Umarov Minsk shahrining faxriy fuqarosi. Urushdan soʻng sanoat va xoʻjalikning turli sohalarida ishlagan. Toshkent shahridagi koʻchalardan biri uning nomi bilan ataladi.<ref>"Umarov Solih Husanovich" ''[[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi|OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/Oʻzbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20U%20harfi.pdf U-harfi]{{Oʻlikhavola|date=dekabr 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>

U ikkita Lenin ordeni, 1-darajali Vatan urushi ordeni, ikkita Vatan urushi, 2-darajali Vatan urushi ordeni va medallar bilan taqdirlangan.

== Adabiyotlar ==
* Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Pred. red. kollegii I. N. Shkadov. – M.: Voenizdat, 1988. – T. 2 /Lyubov – Yaщuk/. – 863 s. – 100 000 ekz. – ISBN 5-203-00536-2.
* B. Pulatov. Yurta aziz // Toshkent oqshomi. – 1981. – 8 may. – S. 3.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}
{{DEFAULTSORT:Umarov, Solih}}
[[Turkum:Ikkinchi jahon urushi qatnashchilari]]
[[Turkum:Sovet Ittifoqi Qahramonlari]]
[[Turkum:1921-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1995-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:2-mayda tugʻilganlar]]
[[Turkum:23-dekabrda vafot etganlar]]