Ваһһабичылык

Ваһһабичылык
... хөрмәтенә аталган	Мөхәммәт бине Габделвәһһаб[d]
Нигезләүче	Мөхәммәт бине Габделвәһһаб[d]
Сәнгать юнәлеше	асария[d] һәм Салафия[d]
Чыгыш иле	Беренче Дирийаһ әмирлеге (1447-1744)[d]  Дирийский эмират[d]
Мәзһәб	Хәнбәли
Ваһһабичылык Викиҗыентыкта

Ваһһабичылык - Ислам динендәге бер агым.

Тарих

XVIII гасырда Гарәбстанда ваһһабичылык агымы барлыкка килә. Аңа нигез салучы булып Мөхәммәд Ибн Гәбдел-Вәһһәб (1703—1787) санала. Ваһһабичыларның төп принцибы бер Аллаһыны гына тану. Ваһһабичылар исламга төрле «яңалыклар» кертүгә каршы чыгалар. Алар фикеренчә, изгеләр культы да, дәрвишлек тә, шулай ук гарәпләрнең мәҗүсилек дәвереннән килгән кагыйдә, йолалары да ислам диненә чит. Шул сәбәпле ваһһабичылар үзләренә каршы чыканнарны кәфер дип, аларны үтерергә рөхсәт иттеләр. Бу бик зур ялгышлык булды.

Сәяси программа

Ваһһабичыларның сәяси программасы — Гарәбстандагы вак кенәзлекләрне бергә җыю, төрле ызгыш-талашларны, феодаль анархияне бетерү. XIX гасыр башында Гарәбстан ярымутравы бер дәүләт территориясенә әверелә. Ләкин шуннан соң берничә мәртәбә таркала һәм яңадан оеша. XX гасырда Ибн Согуд (1880—1953) җитәкчелегендә, Бөек Британия дәүләте ярдәмендә гарәбстандагы вак кенәзлекләрне үзенә буйсындырып, яисә юк итеп Согуд Гарәбстаны чикләре белән оешкан мәмләкәт барлыкка килә. Согуд Гарәбстанында ваһһабичылык рәсми идеология дәрәҗәсенә күтәрелә.

Чыганаклар

• Гыйззәтов К.Т., Философия: 2 кит. 2 нче китап: Социаль философия: Югары уку йортлары өчен д-лек.